Со ракоплескање и прегратки беше дочекан денес 19-годишниот Јован Костадинов од гиманизијата „Ванчо Прќе“ од Виница, кој спаси 21 живот во пожарот во дискотеката „Пулс“ во Кочани.

„Од денес хероите имаат име – Јован Костадинов! Велат дека херојот не е оној кој бестрашно се бори, туку оној кој ја пружа раката за помош во моментите кога другите се изгубени. Но ти Јован не само што ја пружи раката на повеќе од 20 млади луѓе, туку и бестрашно се вивна во пламените јазици да ги спасиш своите врсници не размислувајќи за сопствениот живот. Бравооо Јован за херојството и несебичната поддршка, горди сме што си дел од нашето училиште“, вели Радмила Манчевска, психолог во гимназијата „Ванчо Прќе“.

Градоначалникот на Виница, Миле Петков, најави дека ќе предложи да се додели плакета за хуманост и храброст на Јован. Исто така ќе предложи да се додели и стипенија, бидејќи Јован е сега матурант за 4 годишни студии на универзитетите.

Утрово Андон Чибишев, директор на Клиниката за токсикологија изјави дека Костадинов е испишан од болницата во одлична состојба. Тој беше хоспитализиран седум дена, а од вчера е пуштен на домашно лекување. Јован беше примен на Клиниката поради белодробни тешкотии, односно поради вдишување зголемени концентрации јаглероден моноксид.

За храброста на Јован, говореше и министерот, Арбен Таравари кој потсети дека младото момче влегувало во опожарената дискотека повторно и повторно, не еднаш, не двапати, туку повеќе од 20 пати, за да им помогне на оние што биле заробени од пламените јазици.

„Го ризикуваше сопствениот живот за да спаси други. Неговото тело ги носи лузните од неговото јунаштво, но неговото срце носи нешто далеку поголемо: почитта, восхитот и љубовта на целата нација. Јован не е само херој на Кочани. Тој е херој на целата наша држава. Симбол на тоа што значи да се стави човечноста над стравот. Потсетник за сите нас колку многу може да направи еден човек со големо срце“, напиша Таравари на социјалните мрежи.

„Макфакс“ по пожарот го објави сведочењето на мајка на момче кое Јован го спасил кобната ноќ на 16 март. Таа тогаш кажа: „Во најтемните моменти на паника и хаос, кога сите беа збунети и во страв, Јован се појави како светлина на надеж. Без да размислува, го зеде мојот син кој беше под рушевините на дискотеката и го носеше на својот грб низ огнот и чадот, се до болницата во Кочани, со цел да го спаси, додека сите наоколу бегаа и се бореа за својот живот“.

Во пожарот во дискотеката „Пулс“ животот го загубија 59 лица. Локалното население деновиве сведочеше дека без Јован, обезбедувањето и уште неколку храбри луѓе кои загинаа помагајќи на други, бројот на жртви ќе беше далеку поголем.

Тим од психолози доброволци од минатата недела е меѓу учениците, студентите и жителите на Кочани, Штип, Виница, Чешиново, Облешево и на Пробиштип. Утрово, тим од 30 психолози е на терен во Кочани, друг тим од десетмина е во Штип, а во секое време на располагање на жителите од овој регион име новоформиран центар за психолошко советување на Универзитетот „Гоце Делчев“ во Штип, каде што секој може да побара индивидуална помош. За да бидат повидливи во средините во кои работат, психолозите носат црни маички, на кои со бели букви пишува психолог.

Емилија Бошковска, психолог од Комората на психолозите, која денес е на терен во Штип, вели дека настојуваат секаде каде што е кризно да имаат кус разговор, особено со лицата што работат со млади. Формирале групи што работат со наставниците, со вработените во градинките, во основните и во средните училишта, а приоритет им е работа со младите преку групен, но за секој што ќе побара и индивидуален пристап.

„Добар е одѕивот на младите, сакаат да разговараат. Една од причините зошто е тоа така е веројатно затоа што дома не се зборува за чувства. Меѓу врсниците се чувствуваат подобро и затоа ги правиме групите во кои би се чувствувале позаштитено, да добијат чувство дека се тука еден за друг“, вели Бошковска.

Зборуваат за чувствата, за тоа како се чувствуваат во овие моменти и им помагаат да создадат одбранбени механизми, стратегија за справување со емоциите за постепено да се вратат на нормалното функционирање.

„Пораката, пред сѐ, е дека е во ред што и да чувствуваат и младите и возрасните во ваква состојба. Секој со свое темпо ќе заздравува. Беа во шок, па имаа неколку фази, кои поминаа. По шокот, имаа и лутина и тоа е нормална емоција, почнува периодот на тага, не кај сите, сѐ е индивидуално. Ги следиме, од ден на ден се менува состојбата и тука сме за сѐ што доаѓа по ред, па дури и за анксиозни состојби, депресивност и слично“, рече Бошковска и нагласи дека анксиозноста и депресивноста се состојби што допрва би можеле да бидат очекувани.

Бошковска вели дека се работи за колективна траума, но секој се разликува според степенот на засегнатост. Погодени од трагедијата се не само Кочани и околните места туку Бошковска смета дека нема човек во земјата што не е афектиран и токму затоа ги повика сите психолози, кои може да се вклучат, да се пријават за работа на терен. Досега за да помагаат се пријавиле вкупно 130 психолози, но не се охрабруваат сите за работа на терен.

Таа објасни дека наспроти шпекулациите, работата на сите психолози не е платена, туку тоа го прават хуманитарно и доброволно.

Основното јавно обвинителство Скопје поведе постапка против пет физички и едно правно лице во врска со злоупотреби при јавна набавка за избор на фирма за физичко обезбедување на 14 наплатни станици на Јавното претпријатие за државни патишта.

Против тогашниот управител на фирмата од Кичево и правното лице е поведена истрага за кривично дело злоупотреба на постапката за јавен повик, доделување договор за јавнa набавкa или јавно-приватно партнерство од член 275-в од Кривичниот законик, а за другите четворица – тогашниот директор на претпријатието, еден од потписниците на договорот и двајца надлежни за контрола на реализацијата се води постапка за кривични дела што опфаќаат злоупотреба на службената положба и овластувањето и фалсификување службени исправи.

Станува збор за договор за јавна набавка склучен на 8.8.2022 година, со кој осомничениот управител на агенцијата за обезбедување се обврзал две години да врши континуирано физичко обезбедување 24/7 на сите 14 наплатни станици на Јавното претпријатие за државни патишта. Иако во согласност со потпишаниот договорот бил должен, не се придржувал кон обврската и за целиот период од договорот вршел само делумно физичко обезбедување, најчесто само во прва смена, а на договорниот орган му фактурирал услуги како да било вршено 24/7 физичко обезбедување за целиот период на договорот сѐ до неговото раскинување.

Тогашниот директор на јавното претпријатие бил должен да се грижи за законитоста во работата и за примената на прописите, статутот и другите акти, како и да врши контрола дали извршувањето на договорот за јавна набавка е во согласност со условите, но не ја извршил таа должност и го пропуштил должниот надзор над носителот на јавната набавка иако знаел дека физичкото обезбедување се врши само делумно.

Двајца осомничени раководители на одделението за наплата на патарини и контрола исто така имале задолжение да го следат договорот, како и неговото исполнување, да вршат контрола во извршувањето, одобрување работни налози за извршување на услугата, испратници, следење на квалитетот на извршените услуги и проверка на достасаните фактури и да изготвуваат извештаи дали договорот е целосно реализиран. Таквите контроли не ги вршеле во целост и иако знаеле дека обезбедувањето се извршува само делумно, најчесто во прва смена, ги потпишувале барањата за одобрение за плаќање.
Вториот потписник на договорот бил запознаен со бараната спецификација, но и покрај тоа ги одобрувал барањата и одобренијата за плаќање по што ги одобрувал и достасаните фактури, кои потоа биле реализирани во корист на агенцијата за обезбедување.

На овој начин другите осомничени на осомничениот носител на набавката му овозможиле да прибави противправна имотна корист во износ од 46.918.079 денари и со тоа му нанеле штета од големи размери на Јавното претпријатие за државни патишта.

Јавниот обвинител до Основниот кривичен суд Скопје достави предлог за определување мерка притвор за првиот осомничен, а за другите се предложени мерки на претпазливост, соопштија од таму.