Топ
Терористичка група откриена во Македонија, приведени четворица по акција на полицијата и меѓународните партнери

Во координирана полициска акција спроведена утрово во Струга и Гостивар, приведени се четири лица под сомнение дека се дел од терористичка организација. Министерот за внатрешни работи, Панче Тошковски, изјави дека акцијата била изведена по наредба на Обвинителството за гонење организиран криминал и висока корупција, како и по налог на судија на претходна постапка.
Според Тошковски, приведените лица подолг период биле следени од надлежните безбедносни органи, во соработка со меѓународни партнери. Тие се осомничени дека, заедно со лица надвор од територијата на Македонија, планирале активности кои би ја загрозиле безбедноста на државата и на други земји.
„Имаме цврсти докази кои го поткрепуваат основаното сомнение дека осомничените работеле на индоктринирање на лица од Балканот, со цел организирање на активности кои би довеле до несакани последици“, изјави Тошковски.
МВР веќе поднело кривична пријава против приведените лица, кои се македонски државјани. Тие ќе бидат изведени пред судија на претходна постапка во текот на денот, додека истрагата продолжува.
„Кривичното дело за кое е поднесена пријава е терористичка организација, а мотивите се поврзани со поддршка на екстремистички и религиозни групи“, истакна Тошковски.
Министерството за внатрешни работи ја нагласува важноста на превентивните мерки и меѓународната соработка во откривање и спречување на вакви активности, за да се заштити националната и регионалната безбедност.
Од Основното јавно обвинителство информираа дека денешната акција во Струга и Гостивар сѐ уште е во тек. Според нив, по издадена наредба од обвинителството, Министерството за внатрешни работи продолжува со теренски активности, извршување претреси и прибирање докази.
„Кривичната пријава за осомничените лица се очекува да биде поднесена во текот на вечерта. Повеќе детали околу акцијата ќе бидат соопштени утре“, наведуваат од Обвинителството.
Оваа акција, која се реализира со координација на повеќе институции, има за цел спречување на активности кои би можеле да ја загрозат националната и регионалната безбедност.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Европа
Светските лидери се збогуваа со папата: „Тој секогаш беше на страната на најранливите“

Реакции за смртта на папата Франциско доаѓаат од сите страни, а високи функционери од бројни земји се согласуваат дека „народниот папа“ секогаш бил на страната на најранливите и дека со својот начин на живот, служба и сочувство ги инспирирал и верниците и неверниците во обид да создаде поправеден свет.
Претседателката на Европската комисија Урсула фон дер Лајен рече дека папата Франциско ќе остане запаметен по неговите напори да изгради „поправеден, мирен и сочувствителен свет“.
Today, the world mourns the passing of Pope Francis.
He inspired millions, far beyond the Catholic Church, with his humility and love so pure for the less fortunate.
My thoughts are with all who feel this profound loss.
May they find solace in the idea that Pope Francis’… pic.twitter.com/FiI6SASNl8
— Ursula von der Leyen (@vonderleyen) April 21, 2025
„Денес светот тагува за смртта на папата Франциско“, напиша фон дер Лајен на Икс, набргу откако Ватикан ја објави неговата смрт.
„Тој инспирираше милиони, многу подалеку од Католичката црква, со својата понизност и чиста љубов кон помалку среќните“, продолжи таа.
„Моите мисли се со сите кои ја чувствуваат оваа длабока загуба. Нека најдат утеха во идејата дека наследството на Папата ќе продолжи да не води кон поправеден, мирен и сочувствителен свет“.
Реакции на Мецола, Макрон, Мерц
Роберта Мецола, претседателка на Европскиот парламент, рече дека „заразната насмевка на Франциско ги освои срцата на милиони луѓе ширум светот“.
Europe mourns the passing of His Holiness Pope Francis.
His contagious smile captured millions of people’s hearts across the globe.
‘The People’s Pope’ will be remembered for his love for life, hope for peace, compassion for equality & social justice.
May he rest in peace 🇪🇺🇻🇦 pic.twitter.com/LsqYREynVP
— Roberta Metsola (@EP_President) April 21, 2025
„Народниот папа“ ќе остане запаметен по неговата љубов кон животот, надежта за мир, сочувството за еднаквоста и социјалната правда. Нека почива во мир“, напиша Мецола на Икс.
Францускиот претседател Емануел Макрон изјави дека за време на неговиот понтификат папата Франциско отсекогаш бил на страната на најранливите и најкревките и дека тоа го правел со голема понизност.
„Во ова време на војна и бруталност, тој имаше чувство за другиот, за најкревкото“, им рече Макрон на новинарите.
Идниот германски канцелар Фридрих Мерц рече дека папата Франциско ќе остане запаметен по неговата „неуморна посветеност на најслабите во општеството“.
„Смртта на папата Франциско ме исполнува со голема тага“, напиша Мерц на Икс.
„Првиот Латиноамериканец кој седна на Светата столица ги допре луѓето ширум светот. Моите мисли во овој момент се со верниците ширум светот кои го загубија својот Свет Отец. Нека почива во мир“.
Пораки од Јужна Европа и Блискиот Исток
Смртта на папата Франциско „длабоко нè растажува, бидејќи не напушти голем човек“, изјави италијанската премиерка Џорџа Мелони.
„Имав привилегија да уживам во неговото пријателство, неговите совети и неговите учења, кои никогаш не изневерија дури и во време на искушенија и страдања“, рече таа во изјавата објавена од нејзината канцеларија.
Lamento el fallecimiento del Papa Francisco. Su compromiso con la paz, la justicia social y los más vulnerables deja un legado profundo.
Descanse en paz.
— Pedro Sánchez (@sanchezcastejon) April 21, 2025
Шпанскиот премиер Педро Санчез ја изрази својата тага поради смртта на папата Франциско во понеделникот, пофалувајќи ја неговата посветеност на „мирот, социјалната правда и најранливите“, во порака на Икс, веднаш по објавувањето на неговата смрт.
Тој остава „длабоко наследство. Нека почива во мир“, додаде тој за аргентинскиот папа, кој почина во понеделникот наутро на 88-годишна возраст.
Израелскиот претседател Исак Херцог рече дека папата Франциско е „човек со длабока вера и бескрајно сочувство“.
„Тој со право придаде големо значење на зајакнувањето на врските со еврејскиот свет и промовирањето на меѓуверскиот дијалог како пат кон подобро разбирање и меѓусебно почитување“, рече Исак Херцог во пораката објавена од претседателскиот портпарол.
Македонија
СДСМ бара оставка од Љутков „за хаосот во културата“

„СДСМ најостро реагира на катастрофалното раководење со културата од страна на министерот Зоран Љутков, кој остави над 3.000 културни работници без плата додека најавува распродажба на културното наследство под концесија. Ова е дното, ова е институционалната негрижа за културата, за културните работници и за нашето културно наследство“, велат од СДСМ.
„Сака ли ДПМНЕ македонските свети места да завршат во туѓи портфолија само за некој лично да профитира?
Ова ли е новото нормално со разнебитување на културата?
СДСМ е на страната на граѓаните и нема да дозволи разнебитување на културното наследство.
СДСМ бара: Оставка и политичка одговорност од Љутков за хаосот што го направи во културата; Повлекување на срамните изјави за приватизација на културното наследство; Итна исплата на мартовската плата за сите културни работници.
Културата и културното наследство не се трговска роба. Културата, не е зделка. Археологијата не е парцела. Оваа земја има народ што памети – и што не заборава“, се наведува во соопштението на СДСМ.
Европа
Ватикан активира специјален режим по смртта на папата

По смртта на папата Франциско во понеделникот, во Ватикан настапи седисваканција – период без папа.
Терминот седисваканција доаѓа од латинскиот „sede vacante“ (празна столица) и се однесува на период во кој епископското седиште е празно, во овој случај папската столица во базиликата Свети Јован Латерански, катедралната црква на римскиот бискуп и „мајката на сите цркви“.
За време на седисваканцијата, папските овластувања не се пренесуваат на никого. Со Црквата управува Кардиналски совет, но со многу ограничени овластувања пропишани со апостолскиот устав „Universi Dominici Gregis“ на папата Јован Павле II. од 1996 година.
Тројца клучни функционери
Со настапувањето на седисваканција, автоматски им престанува мандатот на сите функционери на ватиканската курија, освен на тројца. Кардиналот камерленго кој управува со државата и имотот на Ватикан во отсуство на Папата и всушност е најважниот ватикански достоинственик во овој преоден период, останува на функцијата (оваа позиција сега ја има ирскиот кардинал Кевин Фарел), по што следи римскиот викар кој во името на папата ја води римската бискупија (италијанскиот кардинал Балдасаре Реина) и Големиот пенитенцијар кој е задолжен за прашањата за простување на гревовите (италијански кардинал Анџело Де Донатис).
Избор на нов папа
Од 15 до 20 дена по смртта на папата се организира избор за нов папа, познат и како конклава.
Во Ватикан пристигнуваат кардинали од целиот свет и почнува еден од најтаинствените избори во светот. Кардиналите се заколнуваат на молк и таинственост.
Право на глас имаат само кардинали помлади од 80 години, а за да биде избран нов папа, треба да има две третини од гласовите.
Додека да не се избере нов папа кардиналите не смеат да ја напуштат конклавата и се практично изолирани од светот. Кардиналите гласаат и по неколкупати, сè додека еден од кандидатите не добие мнозинство од две третини.
По секое гласање, нивните гласачки ливчиња се горат во печка, а на оганот се додава супстанца која предизвикува бел или црн чад и така се известува јавноста дали е избран нов папа.
Доколу не е избран, чадот е црн, кога ќе се избере нов папа – чадот е бел.
По изборот, победникот треба да каже дали ја прифаќа да биде нов папа и кое име ќе го користи како папа.
Новиот папа се облекува во бела облека и излегува на балконот на базиликата Свети Петар каде е пречекан од верниците на плоштадот.
На крај, еден од кардиналите на латински вели „Habemus papam“, односно „Имаме папа“.
Погреб на папата Франциско
Телото на починатиот папа се облекува во бела облека и се носи во неговата приватна капела.
Во меѓувреме, камерлангото има неколку задачи – тој ја пишува посмртницата на папата, заедно со причината за смртта утврдена од лекар.
Треба и да го затвори апартманот во којшто живеел папата бидејќи внатре не смее да влезе никој.
На крај, камерлангото го уништува папскиот прстен со церемонијален чекан.
За погребот, папата се облекува во црвена раскошна облека.
Но Францискo, кој е познат по својата скромност, побара на неговиот погреб да се избегне непотребно трошење.
Уште од 13-тиот век, телото на почнатиот папа секогаш се изложувало на пиедестал во Ватикан за останатите кардинали, свештеници и членови на црковната хиерархија да можат да му додадат почит.
Но, Францискo не сакал да биде глорифициран по смртта, па неговото тело нема да стои на пиедестал пред да биде погребано. Наводно, папата побарал ковчегот да биде ставен во базиликата Свети Петар бидејќи сакал да покаже скромност.
Телото на папата ќе биде однесено до базиликата со поворка. Погребувањето на папата се случува од четири до шест дена по смртта.
Ковчегот се затвора ноќта пред погребот, а лицето на папата се покрива со бел свилен вел.
Во ковчегот се ставаат и монети, како и документ на кој се наведени детали од животот на папата.
Документот се чита на глас, пред да биде затворен во ковчегот.