Минатата недела на светските берзи е забележан голем пад на цените на акциите, бидејќи поради високата инфлација централните банки ќе продолжат да ги зголемуваат каматните стапки.

Волстрит беше потресен и од колапсот на банката во Силиконската долина (SVB).

На Волстрит, акциите на Dow Jones паднаа за 4,4 отсто минатата недела, на 31.909 поени, додека S&P 500 „потона“ за 4,6 отсто, на 3.861 поен, а индексот Nasdaq за 4,7 отсто, на 11.138 поени.

Во февруари овие индекси значително пораснаа бидејќи инвеститорите се надеваа дека американската централна банка наскоро ќе престане да ги зголемува каматните стапки и дека конечната каматна стапка, која ќе го прекине циклусот на затегнување на монетарната политика, ќе остане под нивото од пет проценти. Но, последниве недели индексите изгубија најголем дел од тие добивки бидејќи се појасно е дека ова сценарио нема да се оствари.

Серијата неодамнешни податоци покажуваат дека побарувачката на пазарот на трудот е сè уште силна, па може да се очекува раст на платите и трошоците, што значи дека американската централна банка ќе продолжи да ги зголемува каматните стапки. Претседателот на Федералните резерви на САД, Џером Пауел, оваа недела изјави дека централната банка е подготвена да преземе повеќе чекори доколку идните економски податоци покажат дека се потребни построги мерки за ограничување на инфлацијата.

Ова предизвика страв кај инвеститорите дека централната банка ќе ги зголеми клучните каматни стапки за агресивни 0,50 процентни поени на мартовската сесија, додека неодамна се очекуваше зголемување од 0,25 поени. Затоа сега на пазарот на пари се проценува дека до септември каматните стапки ќе бидат зголемени во интервал од 5,50 до 5,75 отсто, додека сега каматните стапки се движат меѓу 4,50 и 4,75 отсто.

Негативно влијание на Волстрит имаше и колапсот на банката на Силиконската долина (SVB), најголемиот банкрот на американска банка од финансиската криза во 2008 година. Таа банка, која со години го финансираше технолошкиот сектор, беше под притисок бидејќи многу стартап компании почнаа да повлекуваат депозити. За да го собере капиталот, банката прво неодамна продаде постоечки обврзници, но со голема загуба, а потоа во средата објави план за продажба на нови акции за да собере 2,25 милијарди долари свеж капитал.

Но, тоа предизвика паника кај граѓаните и претприемачите, кои само во четвртокот повлекоа 42 милијарди долари депозити од банката, па банката денот го заврши со негативно готовинско салдо од речиси милијарда долари. Како резултат на тоа, регулаторот ја затвори банката во петокот и ја презеде контролата врз преостанатите депозити. И на европските берзи цените на акциите паднаа минатата недела.

На Волстрит берзанските индекси загубија најголем дел од добивката од претходниот ден бидејќи ентузијазмот на инвеститорите за каматните стапки и инфлацијата се намали.

Dow Jones загуби 0,61 отсто, на 33.949 поени, S&P 500 падна за 1,11 отсто, на 4.117 поени, а индексот Nasdaq падна за 1,68 отсто, на 11.910 поени.

Ден претходно овие индекси силно пораснаа откога претседателот на ФЕД, Џером Пауел, изјави дека инфлацијата почнува да се намалува, но дека борбата против рецесијата ќе биде долга и дека каматните стапки би можеле да се зголемат повеќе од очекувањата на пазарот, доколку економските показатели не се во линија со очекувања.

Иако тој не кажа ништо ново, инвеститорите беа охрабрени од тоа што Пауел не беше построг во својата реторика со оглед на неодамна објавениот неочекувано силен извештај за работни места во САД.

Олеснувањето на инфлацијата во последните месеци ги наведе инвеститорите да заклучат дека ФЕД набргу ќе го прекине циклусот на зголемување на каматните стапки, кој трае од март минатата година и дека конечната каматна стапка, т.е. каматната стапка по која ФЕД би го завршил процесот на зголемување на цената на парите, ќе биде помал од 5 проценти.

Циклусот за зголемување на стапката навистина ќе заврши набргу, но стапките, веројатно, ќе се зголемат над 5 проценти и ќе останат на тие нивоа подолго од очекуваното. Ова се најважните пораки испратени од претставници на ФЕД во последните денови и недели.

Вчера, гувернерот на централната банка, Кристофер Валер, рече дека се чини оти инфлацијата дополнително ќе се намали оваа година, но дека борбата на централната банка со цел да ја намали инфлацијата на приближно 2 процента може да потрае некое време, а монетарната политика ќе остане затегната подолго време од очекуваното.

Поради ова, ентузијазмот на инвеститорите стивна, па цените на акциите вчера паднаа, најмногу во технолошкиот сектор.

Не се охрабрувачки ниту кварталните деловни резултати на компаниите. Досега повеќе од половина од компаниите од индексот S&P 500 го објавија својот извештај, од кои повеќето пријавија подобра заработка од очекуваната. Но, аналитичарите анкетирани од „Ројтерс“ процениле дека заработката на компанијата паднала од година на година.

На европските берзи вчера претпазливо се тргуваше. Лондонски FTSE-индекс зајакна за 0,26 отсто, на 7.885 поени, а франкфуртски DAX за 0,60 отсто, на 15.412 поени. Парискиот CAC, пак, ослабе за 0,18 отсто, на 7119 поени.

Еврото падна во однос на доларот на меѓународните пазари, со оглед на тоа дека продажбата на акциите на европските пазари ја зајакна побарувачката за јенот и франкот.

Еврото падна 0,2 отсто, на 1,1429 долар ова утро. Во претходното тргување неговата цена се зголеми на 1,1472 долар, што е највисоко ниво за две недели.

Инвеститорите ги загрижува развојот на ситуацијата во кинеско-американскиот трговски план, преговорите за брегзитот и продажбата на акциите на американскиот пазар.

Поради стравувањата од забавување на кинеската економија, утринава под притисок се најде и австралискиот долар, кој исто така беше ослабен во однос на американскиот долар. Јенот зајакна спрема доларот 0,2 отсто, па доларот се продаваше за 112,33 јени. Цената на франкот се зголеми 0,3 отсто во однос на еврото, кое се тргуваше за 1,1344 франк.