Економија
Експертите препорачуваат: Само со научен пристап до одржливо лозарство отпорно на климатски промени

Климатските промени имаат сè поизразено влијание и затоа треба да преземат мерки за управување во процесот на производство на грозје и вино со цел да се добие подобар краен производ. Справувањето со влијанијата на климатските промени и долгорочниот опстанок и развој на винската индустрија се возможни само преку континуирана примена на стандарди, научни истражувања, мерења и практики за одржливо лозарство. Ова е една од клучните препораки на експертите што учествуваа на стручната конференција организирана од винарската визба „Тиквеш“ во рамките на тригодишниот транснационален проект „Откривање на руралното наследство: автохтоно производство на ферментирани пијалаци за локална и еколошка одржливост“.
Покрај стручната конференција, „Тиквеш“ организира и теренска посета за претставниците на организациите што се дел од овој проект. Околу 30 гости од Норвешка, Словенија, Луксембург, Хрватска и Италија, како дел од активностите во рамки на проектот, ги посетија лозовите насади на „Тиквеш“ со цел да се запознаат со практиките за одржливост што ги применува винарницата и стекнатото знаење и искуство да го пренесат во своите земји.
„Ние во ,Тиквеш’ веќе некое време сме свесни дека за да ја зголемиме конкурентноста и препознатливоста на нашите вина во светот, неопходно е да ги менуваме досегашните практики во производството на грозје, да ја вклучиме науката и да ги земеме предвид климатските промени кои имаат сѐ поголемо влијание врз лозарството и врз целата винска индустрија. Истовремено, неопходно е интензивно да работиме на примената на ESG-стандардите кои се предуслов за натамошниот одржлив развој и паралелно да ја потврдиме нашата општествена одговорност, пренесувајќи ги нашите искуства и знаења на сите останати чинители од домашната винска индустрија“, истакна претседателот на Управниот одбор на ВВ „Тиквеш“, Светозар Јаневски, во своето воведно обраќање пред учесниците на конференцијата.
Нагласувајќи го значењето на научниот пристап во лозарството, како предуслов за производство на здраво и квалитетно грозје, професорот Алан Делоар од Институтот „Агро“ од Монпеље, Франција, порача дека во текот на целиот циклус на одгледување на грозјето, вклучително и при неговата берба, треба да се земат предвид факторите кои произлегуваат од влијанието на климатските промени, како што се: температурата на воздухот, изложеноста на лозовите насади на сончевото зрачење и секако соодветната количина на вода во почвата. „Овие фактори можат значително да влијаат на квалитетот на грозјето и неговата зрелост, а со тоа и на одредувањето на идеалните денови за берба на грозјето за што треба да се размислува на интегрален начин и тоа со краткорочни, среднорочни и долгорочни решенија“, вели професорот Делоар, кој има над тридецениско искуство во областа на лозарството, а повеќе од една деценија бил одговорен за лозовите насади на познатиот светски производител на шампањ – Moët & Chandon.
Во својата презентација, познатиот светски експерт и истражувач од винскиот научен центар при универзитетот Нова Горица од Словенија, д-р Гијом Анталик го акцентираше влијанието на климатските промени врз еволуцијата на винските стилови. Неговите истражувања потврдуваат дека климатските промени влијаат на свежината и на зголемувањето на нивото на алкохол во вината, а од друга страна пак трендовите покажуваат дека потрошувачите сѐ повеќе преферираат посвежи вина со помал процент на алкохол. Затоа тој препорачува при производството особено да се внимава на практиките за наводнување на лозјата и на деновите на берба, зашто тоа значително може да влијае на квалитетот на одредени почувствителни сорти грозје.
Консултантот Џовани Бигот, кој во стручните кругови е познат по својот пристап што се нарекува Precision viticulture (н.з. прецизно лозарство), ги истакна напорите и значењето на вложувањата на
„Тиквеш“ во дигитализацијата на мониторингот на агро-метеоролошките параметри за следење на болестите кај лозјата и мерењата на присуството и количината на вода кај лозовите насади, со цел навремена интервенција за заштита на лозовите насади.
За самиот проект, но и научниот пристап на „Тиквеш“ во производството на квалитетно грозје и вино говореше познатиот словенечки експерт д-р Клемен Лисјак кој веќе неколку години соработува со винарницата во развојот на нејзините истражувачки капацитети и трансферот на ново знаење и практики.
Во рамки на конференцијата беа претставени и предизвиците со кои се соочуваат производителите на грозје во различни вински региони во Хрватска, уникатноста на вината од регионот Зелен во Словенија, како и искуствата при воспоставувањето на центар за истражување и развој на производство на сајдер во Норвешка.
Проектот „Откривање на руралното наследство: автохтоно производство на ферментирани пијалаци за локална и еколошка одржливост“ е финансиран од Исланд, Лихтенштајн и Норвешка, преку ЕЕА и Норвешкиот фонд за грантови за регионална соработка (EEA and Norway Grants Fund for Regional Cooperation). Целта на проектот е да го поттикне развојот на руралните области преку подобрување на заедничкиот истражувачки капацитет и размена на знаење применето во производство на „тероар“ вино и сајдер во избрани области на Словенија, Хрватска, Македонија и Норвешка.
ПР
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
(Видео) Ковачевски: Новата фотоволтаична централа „ФЕЦ Новаци“, најголема на Балканот, е чекор напред кон енергетската независност

Премиерот Димитар Ковачевски, денеска, се обрати на свеченото отворање на приватна фотоволтаична електроцентрала во земјава – „ФЕЦ Новаци“, која моментно е и најголема на Балканот. Новата централа е со вкупен капацитет од 55 MW и годишно е проектирано да произведува 85.000 MWh, што претставува електрична енергија која е доволна за задоволување на потребите на 30.000 семејства.
Премиерот Ковачевски истакна дека ова е доказ како работи една одговорна Влада и како создава услови за изградба на вакви крупни инвестиции.
„Стабилноста во обезбедувањето на електрична енергија преку сите расположливи ресурси е наш врвен приоритет и успеавме кризата да ја претвориме во можност. Со овие стратешки политики овозможуваме на долг рок предвидливост во развојот на економијата и енергетска независност на државата. Ги имаме природните потенцијали: вода, ветер, над 280 сончеви дена секоја година, што е над европскиот просек, поради што од државата почнавме да создаваме зелен енергетски центар во Европа. Дека е тоа така, говорат и фактите. Во делот на имплементацијата на зелениот договор успеавме да инсталираме сè поголем број централи за обновливи извори на енергија.
Ќе ви дадам една споредба, во 2016 година во нашата држава имаше инсталирано 16 мегавати, 16 мегавати обновливи извори на енергија. Од првиот ден на Владата што јас ја предводам, од јануари 2022 до денес има издадени 600 лиценци за централи за обновливи извори на енергија, со што денес имаме на мрежа, од 17 јануари 2022 година до денес, 450 мегавати обновливи извори на енергија, а до крајот на годината ќе бидат инсталирани и ставени на мрежа 600 мегавати обновливи извори на енергија, тоа е повеќе од капацитетот на цел РЕК ‘Битола’, кој произведува чиста зелена енергија што не ја загадува околината“, изјави Ковачевски.
Во моментот, како што рече тој, она што е најважно е дека инвестиции без економска и политичка и без безбедносна стабилност нема. Тој нагласи дека влегувањето во НАТО потврдува дека бројот и износот на инвестиции во државата растат во сите индустрии, особено во делот на енергијата.
„Затоа нам ни е потребен мирен регион, стабилен, обединет, кој еден ден набргу ќе стане дел од европскиот пазар од 500 милиони жители. Тоа значи дека она што го правиме овде ќе биде достапно на пазарот од 500 милиони жители“, рече Ковачевски и додаде дека Македонија има амбициозен план за премин кон чисти технологии и напуштање на производството на електрична енергија од јаглен, кое во моментот е најзастапено, преку концептот на стратешки инвестиции.
Економија
Ковачевски: Растат инвестициите во обновливи извори

Премиерот Димитар Ковачевски, денеска, се обрати на свеченото отворање на приватна фотоволтаична електроцентрала во земјата – „ФЕЦ Новаци“, која моментно е и најголема на Балканот. Новата централа е со вкупен капацитет од 55 MW и годишно е проектирано да произведува 85.000 MWh, што претставува електрична енергија која е доволна за задоволување на потребите на 30.000 семејства.
Ковачевски истакна дека ова е доказ како работи една одговорна Влада и како создава услови за изградба на вакви крупни инвестиции.
„Стабилноста во обезбедувањето на електрична енергија преку сите расположливи ресурси е наш врвен приоритет и успеавме кризата да ја претвориме во можност. Со овие стратешки политики овозможуваме на долг рок предвидливост во развојот на економијата и енергетска независност на државата. Ги имаме природните потенцијали: вода, ветер, над 280 сончеви дена секоја година, што е над европскиот просек, поради што од државата почнавме да создаваме зелен енергетски центар во Европа. Дека тоа е така, говорат и фактите. Во делот на имплементацијата на зелениот договор успеавме да инсталираме сè поголем број централи за обновливи извори на енергија.
Во моментот она што е најважно е дека инвестиции без економска и политичка и без безбедносна стабилност нема. Влегувањето во НАТО потврдува дека бројот и износот на инвестиции во државата растат во сите индустрии, особено во делот на енергијата. Затоа, нам ни е потребен мирен регион, стабилен, обединет, кој еден ден набргу ќе стане дел од европскиот пазар од 500 милиони жители. Тоа значи дека она што го правиме овде ќе биде достапно на пазарот од 500 милиони жители“, рече Ковачевски и додаде дека Северна Македонија има амбициозен план за премин кон чисти технологии и напуштање на производството на електрична енергија од јаглен, кое во моментот е најзастапено, преку концептот на стратешки инвестиции“, рече Ковачевски.
Економија
Од полноќ поевтинува бензинот „евросупер БС-98“, цените на другите горива остануваат исти

Регулаторната комисија за енергетика донесе одлука со која се врши намалување на малопродажните цени на нафтените деривати во просек за 0,44 % во однос на одлуката од 29.9.2023 година.
Од 30.9.2023 година, од 00.01 часот. максималните цени на нафтените деривати ќе изнесуваат:
моторен бензин „евросупер БС-95“ – 87,00 (денари/литар)
моторен бензин „евросупер БС-98“ – 89,00 (денари/литар)
дизел-гориво „евродизел БС (Д-Е V)“ – 85,50 (денари/литар)
масло за горење екстра-лесно 1 (ЕЛ-1) – 85,00 (денари/литар)
„мазут М-1 НС“ – 48,715 (денари/килограм)
Малопродажната цена на бензинот „евросупер БС-98“ се намалува 2,00 денара/л.
Малопродажните цени на бензинот „евросупер БС-95“, на „евродизелот (Д-Е V)“, на екстра-лесното масло за домаќинство на (ЕЛ-1) и на „мазутот М-1 НС“ не се менуваат.
Референтните цени на нафтените деривати на светскиот пазар во споредба со претходната пресметка бележат намалување во просек: кај бензините за 1,231 %, кај дизелот зголемување за 0,083 %, кај екстра-лесното масло има намалување за 1,177 % и кај мазутот намалувањето е за 0,495 %.
Курсот на денарот во однос на доларот во изминатиот период по кој беа формирани цените со претходната пресметка е повисок за 0,308 %.