АД ЕСМ на 30.01.2023 година произведe 19.942 MWh електрична енергија, со што целосно со сопствена произведена енергија ги задоволи потребите на домаќинствата и малите потрошувачи, како и потребите за дополнителни снабдувања за училишта, прехранбена индустрија и други витални држави субјекти.

Во Термоелектраните произведени се 14.845 MWh, а во хидроелектраните и во Ветерниот парк Богданци произведени се 5.097 MWh.

* Податоците се преземени од Диспечерски извештај на АД ЕСМ за 30.01.2023 година

Меѓународниот монетарен фонд малку ги зголеми изгледите за глобален раст во 2023 година поради „изненадувачки отпорната“ побарувачка во Соединетите држави и Европа, пониските трошоци за енергија и повторното отворање на кинеската економија откако Пекинг ги олесни строгите ограничувања за Ковид-19.

ММФ рече дека глобалниот раст сепак ќе падне на 2,9 отсто во 2023 година од 3,4 отсто во 2022 година, но неговите најнови прогнози на World Economic Outlook покажуваат подобрување на октомвриската прогноза за раст од 2,7 отсто оваа година, со предупредувања дека светот лесно може да западне во рецесија .

За 2024 година, ММФ рече дека глобалниот раст малку ќе се забрза до 3,1 отсто, но тоа е десетина од процентниот поен под неговата октомвриска прогноза бидејќи целосниот ефект од поострите зголемувања на каматните стапки на централната банка ја забавува побарувачката.

Главниот економист на ММФ, Пјер-Оливие Гуриншас, рече дека ризиците од рецесија се намалени и дека централните банки напредуваат во контролирањето на инфлацијата, но дека е потребна повеќе работа за да се задржат цените и дека може да дојде до нови нарушувања поради понатамошната ескалација на војната во Украина и борбата на Кина против Ковид-19.

„Мораме да бидеме подготвени да го очекуваме неочекуваното, но тоа може да претставува пресвртница, со достигнување на раст и пад на инфлацијата“, им рече Гуринчас на новинарите за изгледите за 2023 година.

Во своите прогнози за БДП за 2023 година, ММФ рече дека сега очекува БДП на САД да порасне за 1,4 отсто, што е повеќе од прогнозата од 1 отсто во октомври и по раст од 2,0 отсто во 2022 година. , силен пазар на труд и силни биланси на потрошувачи.

Тој рече дека еврозоната остварила слични добивки, при што растот за Европа во 2023 година сега се предвидува на 0,7%, што е зголемување од 0,5% во октомвриската перспектива, по растот од 3,5% во 2022 година. ММФ рече дека Европа се прилагодила побрзо на повисоките трошоци за енергија отколку очекувано, а пониските цени на енергијата му помогнаа на регионот.

Велика Британија беше единствената голема напредна економија за која ММФ предвиде дека ќе биде во рецесија оваа година, со пад на БДП за 0,6 отсто, бидејќи домаќинствата се борат со зголемените животни трошоци, вклучувајќи енергија и хипотеки.

ММФ значително ја зголеми својата перспектива за растот на Кина во 2023 година, на 5,2% од 4,4% во октомвриската прогноза, откако политиката на „нулта борба против Ковид“ во 2022 година ја намали стапката на раст на Кина на 3 проценти – темпо под глобалниот просек за прв пат по повеќе од 40 години. Но, поттикот за обновена мобилност за Кинезите ќе биде краткотраен, тврди ММФ, пренесе Индекс.хр.

Во рамки на конференцијата организирана од страна на Владата „Година на нови можности“ беше и панел сесијата „Социјални и здравствени политики во време на криза“ на која се дебатираше за ефектите од антикризните мерки, воведувањето на новите методологии за раст на минимална и просечна плата, новата методологија за раст на пензиите, како и за здравствените политики во изминатава и следнава година.

Министерот за здравство, Беким Сали зборуваше за дигитализацијата и колку таа може да придонесе за унапредување на здравствениот систем, со посебен фокус и на реформите во примарната здравствена заштита, кои се меѓу врвните приоритети на Министерството за здравство изминатиот период, а воедно се инкорпорирани во Стратегијата на министерството за периодот 2021-2030 година.

„Во завршна фаза на пуштање во употреба е мобилната апликација и порталот за пациенти „Мое здравје“. Преку порталот и мобилната апликација секој граѓанин ќе има можност за увид во своите податоци од националниот систем „Мој термин“. Пристапот ќе биде единствениот профил од порталот за Е-услуги. Меѓу позначајните инвестиции реализирани минатата година, сакам да го истакнам и зајакнувањето со нова апаратура за дијагностика, како што е набавката на најсовремени апарати за дијагностика за 14 јавни здравствени установи, за кои инсталацијата е во тек, обезбедени се во соработка со Светска банка, вкупната вредност на оваа инвестиција изнесува 13.6 милиони евра. Со поддршка на СЗО, почна и амбициозен процес за реформа на системот за примарна здравствена заштита, со цел да се модернизира и да се внесе во дигиталната ера, да се интегрираат услугите со други области на здравствениот систем и да го преориентира пристапот да се фокусира на опслужување на заедниците и пациентите место на лекување на болести“, истакна Сали.

Министерката за труд и социјална политика, Јованка Тренчевска се осврна на антикризните мерки наменети за најранливите категории на граѓани, новата методологија за раст на минималната плата и пензиите, како и за социјалните услуги и сервиси кои се во насока на подобрување на квалитетот на живот на граѓаните.

„Го донесовме Законот за минимална плата. Со дефинирањето на минималната плата на висина од 18.000 денари, имаме двојно зголемување од 2016 година. Со новото усогласување во месец март, очекувањата се дека таа ќе биде повисока за околу 2.000 денари и ќе продолжи да расте. Во месец март очекуваме и ново зголемување на пензиите. За една календарска година, растот на пензиите ќе биде околу 16%. Ja зголемивме висината на посебниот додаток за 15% за сите три подвидови на корисници, а со усогласувањето на правата од социјална и детска заштита со трошоците за живот, корисниците на правата со исплата за месец јануари ќе добијат за 14.2 % повисоки права. Социјалните услуги ги спуштивме на локално ниво. Преку Проектот за подобрување на социјалните услуги подржан од Светска банка, досега се доделени грантови за 34 проекти кои се спроведуваат во 41 општина. Обезбедивме и нивна одржливост со склучување на управни договори и финансирање од министерството. Отворени се центри за згрижување на жртви од семејно насилство во сите плански региони“, истакна Тренчевска.

Масимилијано Паолучи, директорот на Светка банка во Република Северна Македонија, зборуваше за постигнатите резултати во проектите поддржани од Светска банка во социјалната, детска и здравствена заштита.

Постојаната координаторка на ОН во Република Северна Македонија, Росана Дуџиак, зборуваше за важноста на инклузијата во општеството и развивање на деинституционализацијата како процес, како и воспоставувањето на Меѓународната класификација на функционалноста.

Советничката на претседателот на Владата на Република Северна Македонија за здравство, Ана Данева Маркова, зборуваше за механизмите на Владата за да го забрза пристапот до нови лекови и за мајчиното и здравјето на новороденчињата и здравствена заштита во Северна Македонија.

„Во последните неколку години Министерството за здравство направи голем напредок со цел да овозможи пристап до нови лекови за сите пациенти на кои им е потребна. За одредени видови болести како што се ретките болести, МЗ има развиено годишни програми каде врз основа на податоците за бројот на пациенти и потребите за лекување, буџетот се издвојува специјално за лекување. Многу е научено за предизвиците за подобрување на здравјето на мајките и новороденчињата во Северна Македонија со објавувањето на Мастер планот за пренатална нега за 2020-2030 година за подобрување на здравјето на мајката и новороденчето. Обезбедувањето подобро собирање и анализа на податоци ќе ја стави Северна Македонија во подобра позиција да ги открие празнините и тесните грла во обезбедената здравствена заштита и да ги реши за да го забрза националниот напредок во подобрувањето на здравјето на жените и децата“, потенцираше Данева Маркова.

Претседателката на Сојузот на здруженија на пензионери, Станка Трајкова се осврна на новата методологија со која пензиите ќе се усогласуваат два пати во годината, вклученоста на пензионерите со пензии до 14.000 денари во антикризните мерки, како и помошта од 3.000 денари, која измината 2022 година ја добија сите 330.000 пензионери.

„Сојузот на здруженија на пензионери продолжува да се залага за своите членови, но и сите пензионери. Носење на нова позитивна листа на лекови, функционирање на теренски лекар, подвижна аптека, покачување на границата до која пензионерите ќе бидат ослободени од партиципација за болничко лекување, се прашањата на кои заедно со релевантните институции ќе работиме во периодот кој доаѓа. Сојузот беше вклучен во носењето на новата методологија што е потврда дека Владата има слух за потребите на пензионерите“ , рече Трајкова.