Економија
(Видео) Недоречености во Законот за ДДВ за физички лица и граѓански асоцијации, потребна е јасна дефиниција што е стопанска дејност
Низа недоречености, како што е разликување на инцидентната добивка на правно лице што ќе го надмине прагот од 1 милион денари, потоа добивка од членување во надзорни одбори, остварување приходи преку експертиза а стекнати во културната дејност, социјалната заштита, образованието или работа со млади, се дел од дилемите што ги покажуваат резулатите од едногодишното истражување во рамки на проектот „Акција против данок плус“ спроведуван од Центарот за правни истражувања и анализи. Проектот е работен со поддршка и во соработка од Институтот за демократија „Социатас цивилис“ од Скопје, а со финансиска поддршка од Европската Унија.
Во фокусот на овој проект е обврската за регистрација на данок на додадена вредност од страна на физичките лица во државата чиј промет во текот на една календарска година надминува 1 милион денари.
Овој проект бил почнат поради големите негодувања во јавноста, па тимот од правни експерти направил детална анализа за да се идентификуваат импликациите од оданочувањето на физичките лица со ДДВ. Насоките што произлегле од истражувањето беа изнесени денеска во хотелот „Холидеј ин“.
Според Јане Димески од Институтот за демократија, бројките покажуваат дека секој граѓанин и досега издвојува доволно средства за данок по различни даночни основи, но општиот впечаток е дека не сме сигурни во влијанието на регулативата за користење на ресурсите од данокот.
„По различни основи, секој граѓанин издвојува прилично висока ставка на данок и придонесува за државната каса. Сепак, имаме впечаток дека постои голема несигурност околу тоа каде се трошат средствата и каков е бенефитот од очекуваните ресурси за граѓаните. Во овој домен ни е потребно влијание на регулативата и враќање на довербата“, смета Димески.
Според правниот истражувач Гоце Коцевски, има многу недоречености во оваа одлука и треба да се направат правни корекции.
„Потребни се јасни дефиниции за тоа што претставува стопанска дејност и дали секој приход што ќе го достигне прагот треба да биде подложен на ДДВ. На пример, оние средства стекнати од повремен приход, како што се консултантски услуги, членувања во надзорни одбори и слично, може да се сметаат за толку профитни и да бидат дополнително оданочени. За да нема дилеми за владеење на правото, треба да се допрецизира законот за ДДВ , во контекст на самостојност на стопанската дејнсот, видот на стопанската дејност, нејзината континуираност и да се специфира кои основи ќе влезат во опфатот на ДДВ. Нема дилема дека данокот треба да се применува, но мора да бидеме сигурни дека законските решенија се соодветни на владеење на правото за сите подеднакво“, истакна Коцевски.
Во однос на непрецизноста на законската и на подзаконската рамка во однос на дефинирање на поимите „даночен обврзник “ и „стопанска дејност“, во оваа анализа се поставуваат прашањата дали науката, културата, уметноста се исто така стопанска дејност.
„Стопанската дејност сама по себе бара перманентна и трајна основа, но има и други фактори што влијаат. Најлесно е со прометот на добра, но уште покоомплицирано е со промет на услуги. Оттука е многу важно како Управата го спроведува законот бидејќи во законот пишува дека за да биде стопанска дејност треба да има економски карактер, треба да има плаќање, значи да е под остварување профит, да се повторува делото, да биде планска активност итн. Значи треба да се земат сите елеманти, да се пресликаат во ситуација и конкретна ситуација да ја цени тој што е надлежен“, е забелешката од претставници на невладини организации.
Според правничката Елена Георгиевска, Министерството за финансии треба да се охрабри и да ги прифати заблешките на анализата за да нема во иднина бурни реакции во јавноста по ова прашање.
Во крајните заклучоци, правните експерти посочуваат дека е сосема разумно да се очекува дека физичките лица ќе го задржат износот на надоместокот ист за да го задржат интересот за нивно ангажирање, а ДДВ плаќаат од вкупниот износ со што даночниот товар ќе прејде на нив, а не на крајниот корисник, што е спротивно на целта на ДДВ.
„Земајќи ја предвид и обврската за плаќање персонален данок на доход, вкупниот даночен товар во овој случај може да достигне 26,2 отсто. За крај, право на одбивка на претходниот данок ќе биде речиси невозможно да се стекне поради спецификите на овие дејности, одноно нејасно е кои добра и услуги ќе се сметаат користени заради вршење на дејноста“, сметаат експертите.
Во јануари 2018 година Управата за јавни приходи објави информација со која ги повика сите физички лица кои вршат стопанска дејност оданочива за целите на данокот на додадена вредност и кои во 2017 година оствариле вкупен промет над 1 милион денари да поднесат пријава за регистрација на ДДВ.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
За мерката Самовработување се издвоени 2,5 милијарди денари, кажа Мицкоски
Самовработувањето е многу важна мерка и во Буџетот се издвоени средства коишто се од износ отприлика 2,5 милијарди денари, или околу 40 милиони евра, што е за 7,5 милиони повеќе од минатата година. И ова е историски највисока поддршка којашто до сега се случила, кажа претседателот на Владата, Христијан Мицкоски, на денешната седница за поставување на пратенички прашања.
Премиерот Мицкоски истакна дека Оперативниот план за самовработување е доказ дека државата инвестира во младите.
„Со овој план во 2025 година ќе бидат опфатени нешто повеќе од 16.500 лица. Нешто што мислам дека е најголем опфат до сега и јасен доказ дека државата практично инвестира во луѓето, а посебно во младите“, рече Мицкоски.
„До пред една недела издадени се вкупно 2.916 ваучери за изработка на бизнис план и дел од тие ги промовиравме во Владата. Оценети се 2.681, при што 1.140 се за млади до 29 години, 912 за лица над 29 години, а 629 за правни субјекти регистрирани како друштва со ограничена одговорност. Во моментот повеќе од 2.500 лица веќе се во процес на потпишување договори. Финансиската поддршка е значително зголемена: 7.000 евра за лица над 29 години или 14.000 евра ако се здружат во ДОО, и 10.000 евра за млади до 29 години или 20.000 евра ако се здружат во ДОО“, нагласи Мицкоски и додаде дека ова е нешто коешто за прв пат се случува во Македонија.
„Морам да кажам дека ги изненади и нашите очекувања и во годините коишто следат очекувам поддршката којашто е дел од овој Оперативен план за самовработување само да се зголемува, бидејќи ако ние со 40 милиони евра успеавме да анимираме повеќе од 16.500 луѓе, тоа е сериозна бројка и убеден сум дека од тие бизниси ќе излезат многу бизниси старт-ап коишто понатаму ќе донесат додадена вредност во македонската економија“, дециден е Мицкоски.
„Ваква поддршка за младите немало. Генерално зборувам, реконструкција на студентските домови, ваучерите за студентите за електронски уред и кога сето ова ќе се земе во предвид, ценам дека како Влада правиме нешто коешто до сега никој не го направил во независна Македонија за младите“, објасни Мицкоски.
Економија
Божиновска: ЕБОР останува еден од нашите најважни партнери во енергетскиот сектор
Министерката за енергетика, рударство и минерални суровини Сања Божиновска оствари работна средба со претставници на Европската банка за обнова и развој (ЕБОР), на која беше потврден силниот заеднички фокус кон унапредување на енергетската инфраструктура и забрзување на реформските процеси во земјата.
На средбите се разговараше за неколку стратешки проекти што ќе започнат во следната година, меѓу кои и проектот за батериски енергетски систем со капацитет од 300 MWh.
„ЕБОР останува еден од нашите најважни партнери во енергетскиот сектор. На средбата се усогласивме околу финализацијата на неколку стратешки проекти важни за 2026 година, меѓу кои и проектот за батериски енергетски систем на ЕСМ со вкупен капацитет од 300 MWh. Овој проект е клучен за стабилноста и флексибилноста на електроенергетскиот систем,“ истакна Божиновска.
На средбата се разговараше и за следните чекори во подготовката за воведување на ESCO-моделот во земјата. Двете страни ги разгледаа можните области за пилот-проекти и моделот на институционална соработка што ќе обезбеди несметана имплементација.
„ESCO-моделот е нова можност за граѓаните, институциите и целиот систем – модел кој дава реални резултати. Нашата цел е да создадеме јасна рамка, предвидливи процедури и подготвеност за негово постепено воведување,“ додаде министерката.
Министерството за енергетика и ЕБОР договорија во наредниот период да продолжат со заедничка техничка подготовка, со јасен фокус кон обезбедување услови за брза и успешна реализација на проектите што директно ќе ја зајакнат енергетската сигурност на земјата.
Економија
Со цена повисока од претходната до „ЕВН Хоме“ стасала само понудата на ЕСМ за набавка на струја
ЕВН Хоме соопшти дека на тендерот за набавка на струја за задоволување на потребите на корисниците за периодот јануари-декември 2026 добиле само една понуда и тоа од АД ЕСМ, со купопродажна цена на електрична енергија од 65 евра за мегаватчас, за покривање на 100% од вкупно планираните количини.
„Оваа цена е повисока за 4,84 % од претходната која беше добиена на последниот тендер на Универзалниот снабдувач (јуни-декември 2025), кога АД ЕСМ понуди купопродажна цена од 62 евра за мегаватчас.
Под комплетен надзор на Регулаторната комисија за енергетика и согласно законските обврски и претходно утврдената методологија, во наредниот период ЕВН Хоме ќе ја пресмета цената на електрична енергија по однапред утврдени влезни параметри.
Како и секогаш, во крајната цена влегуваат: цената по која АД ЕСМ ја продава електричната енергија на ЕВН Хоме, цената на Преносниот систем оператор МЕПСО, цената на Операторот на пазар на електрична енергија МЕМО, како и цената на Дистрибутивниот систем оператор Електродистрибуција“.

