Економија
Дигитализација на над пет милиони записи на Институтот за македонски јазик „Крсте Мисирков”

Министерството за култура и Фондот за иновации и технолошки развој започнуваат процес за забрзано дигитализирање на картотеките на Институтот за македонски јазик „Крсте Мисирков“, со цел да се оствари заштита, валоризација, категоризација и ревалоризација на културното наследство на македонскиот јазик.
Предизвикот е наменет за претпријатија кои можат да понудат иновативно решение, сами или во соработка со установа која врши високообразовна, односно научно-истражувачка дејност или друго претпријатие. Проектот треба да содржи пет поглавја во кои се опишува методологијата на работа, процесите, технологијата и компетенциите кои ќе бидат ставени во функција за се остварат целите на проектот.
Министерката за култура, Ирена Стефоска, на денешната прес-конференција во Владата истакна дека Министерството за култура започнува проект за соодветна и итна заштита т.е. дигитализација на повеќе од 5 милиони ливчиња.
„Станува збор за јазични записи собирани со децении на терен, од вработените во Институтот, но и од студенти, информатори и вљубеници во македонскиот мајчин јазик, кои со својата собирачка активност помогнале во зачувувањето на ова јазично духовно богатство. Ентузијазам кој овозможил, како култура, да застанеме рамо до рамо со најголемите светски култури“, појасни Стефоска. Таа додаде дека од 5-те милиони уникатни јазични записи, досега, за 9 години се дигитализирани само 140 илјади ливчиња, како што рече Стефоска, тоа е премалку и пребавно и ако продолжи со вакво темпо, веројатно ќе требаат безмалку уште 400 години за да се дигитализира само овoj скапоцен материјал. Затоа, Владата ја поддржа потребата од итна дигитализација на картотеките во Институтот за македонски јазик“, рече Стефoска, која акцентираше дека дигитализацијата како трајна заштита на нематеријалното културно наследство е врвен приоритет.
Таа додаде дека сме должни да ги заштитиме нашата култура и богата историја и да го превенираме секој ризик по нив.
Директорот на Фонд за иновации и технолошки развој, Коста Петров, истакна дека оваа инвестиција е од специјално и навистина големо значење за сите идни генерации, бидејќи инвестираме во осовременување и заштита на македонскиот јазик како наше најголемо духовно културно наследство, на дијалектите на македонскиот јазик и топонимијата на Република Северна Македонија.
„За колку важен процес станува збор говори и податокот дека ќе се дигитализираат над 5 милиони оригинални записи на Институтот за македонски јазик ‘Крсте Мисирков’, кои се стари над 500 години. На овој начин, ќе создадеме активна заштита на записите во изворна дигитална содржина, како и пасивна заштита од сите форми на ризици што можат да го оштетат или трајно уништат културното наследство”, рече Петров. Тој додаде дека е обезбеден вкупен буџет во износ од 14 милиони денари, за кој ФИТР обезбеди 9 додека Министерството за култура на Република Северна Македонија учествува со финансиски средства во износ од 5 милиони денари. Победничкиот предлог проект ќе биде финансиран 100% од вкупниот буџет, односно до 14 милиони денари. Спроведувањето на проектот може да трае до 12 месеци.
Апликантот треба да биде микро, мало или средно претпријатие согласно Законот за трговски друштва и регистрирано во Централниот регистар на Република Северна Македонија, годишните приходи да не надминуваат 10 милиони евра во претходните две фискална години според финансиски извештаи и други.
Дел од активностите кои ќе бидат одобрени за финансирање се: развој на решението и активности за тестирање, анализа на регулатива, комуникација со потенцијални учесници и други. Некои од трошоците за кои ќе бидат одобрени на проектите се бруто-плати за вработените кај водечкиот апликант, купување или изнајмување опрема и потрошни материјали во функција на проектот, под договорни услуги за истражување и развој и други.
Главните критериуми според кои ќе се врши оценување на предлог-проектите се: степен на иновативност, капацитет на проектниот тим, квалитет на проектот, потенцијал за примена, односно пазарен потенцијал и влијание на проектот.
На јавниот повик компаниите можат да аплицираат најдоцна до 21.10.2021 година, до 14:00 часот.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
„ВМРО-ДПМНЕ удри по земјоделците – над 30 милиони евра помалку пари за земјоделието“, велат од СДСМ

„За првпат во историјата, со ребалансот на Буџетот се намалуваат субвенциите за земјоделците. Наместо зголемување и дополнителна поддршка, како што беше досега со СДСМ, сега ВМРО-ДПМНЕ крати средства – директно ја намалува финансиската поддршка за земјоделците“, велат од СДСМ.
„Во времето на СДСМ финансиската поддршка изнесуваше 8,3 милијарди денари (во 2023 година), додека со ВМРО-ДПМНЕ е намалена на 6,7 милијарди денари. Тоа значи над 30 милиони евра помалку за земјоделството – сектор од клучно значење за економијата и за обезбедување храна.
Дополнително, после две години предвремена, авансна исплата на 30% оваа година ВМРО-ДПМНЕ го укинува и тоа, нема да има.
ВМРО-ДПМНЕ го намалува и буџетот за програмата за рурален развој, а со укинување на лимитот за директни плаќања од 18 милиони денари, повторно се фаворизираат големите компании на штета на малите производители.
Овие одлуки покажуваат јасна намера на Владата да ги укине сите досегашни реформи и да ја наруши правичната распределба на поддршката во земјоделството.
Дополнителна загриженост предизвикува и предупредувањето од Европската Унија поради неефикасноста на институциите и загрозеното искористување на ИПАРД-средствата, како последица од заминувањето на 136 професионалци од Министерството за земјоделство и Платежната агенција.
Едно е јавно, ништо од изборните ветувања, ВМРО-ДПМНЕ им сврте грб на земјоделците“, соопшти СДСМ.
Економија
„’Казанџи груп’ ќе инвестира 1 милијарда евра во Македонија“, велат од ВМРО-ДПМНЕ

„Инвестициите во енергетиката се клучниот двигател за економскиот и општествениот развој на државата. Владата на ВМРО-ДПМНЕ инвестира во енергетиката, во домашното производство на енергија и во современа и одржлива енергетска инфраструктура“, велат од ВМРО-ДПМНЕ.
„Со цел Македонија да стане енергетска раскрсница на Балканот секојдневно се работи на нови инвестиции во енергетиката. Се потпиша моморандумот со компанијата „Казанџи груп“ којашто е светски гигант во енергетиката. „Казанџи Холдинг“, е водечка турска компанија со преку 25 години искуство, оперира со инсталиран капацитет од над 3,500 MW во осум држави и е активна во 22 земји на четири континенти.
Во Македонија „Казанџи груп“ ќе инвестира 1 милијарда евра за изградба на секундарна гасоводна мрежа, топловодна мрежа и когенеративните централи со 500 MW инсталиран капацитет кои произведуваат 4,1 TWh електрична енергија и 720 GWh топлинска енергија на годишно ниво.
Проектот опфаќа три главни компоненти, развој на нови капацитети за производство на електрична енергија, изградба на дистрибутивна мрежа за природен гас и мерки за зголемување на сигурноста во снабдувањето со гас.
Овој проект ќе даде допринос во сигурноста и безбедноста на електродистрибутивниот систем и ќе ја зајакне енергетската стабилност на државата. Со овие инвестиции ја намалуваме зависноста од увоз и влијанието на надворешните фактори. Дополнително со реализација на вакви проекти се отвораат нови работни места и нови можности за соработка на компаниите.
Владата предводена од ВМРО-ДПМНЕ посветено работи на привлекување на нови странски инвестиции со цел Македонија да стане стратешки енергетски центар на Балканот“, се додава во соопштението на ВМРО-ДПМНЕ.
Економија
Лукаревска: Со ребалансот власта крати од граѓаните, а народот тоне во сиромаштија

Ребалансот на Буџетот за 2025 година е фискално нереален, социјално штетен и целосно без развојна компонента. Овој ребаланс е скроен по мерка на власта, а не по мерка на граѓаните. Сведоци сме на невидено галопирање на основните трошоци за живот. Според официјалните податоци од Државниот завод за статистика, инфлацијата во јуни изнесува 4,5%, а Владата продолжува да прогнозира нереални 2,8%. Истовремено, основните трошоци за живот енормно се зголемуваат – синдикалната кошничка е повисока за 630 денари во споредба со истиот период минатата година. Едно четиричлено семејство има потреба од најмалку 65.000 денари месечно за да го истурка месецот, а за оние што живеат под кирија – и над 80.000 денари, рече пратеничката на СДСМ, Сања Лукаревска, на денешната собраниска седница за ребалансот на буџетот.
Лукаревска потенцираше дека ребалансот се темели врз нереални макроекономски проекции на Владата, при што Владата проектира економски раст од дури 7%, додека реалните проекции – од Народната банка и Светска банка – укажуваат на многу понизок раст од 2,6 до 3 %.
„Дополнително, капиталните инвестиции се на незадоволително ниво, а ребалансот предвидува кратење на средства за реални и неопходни проекти, додека се зголемуваат трошоците за договорни услуги. Се кратат субвенции за земјоделците за 478 милиони денари, поддршка за инвестиции, инвестиции во индустриски зони, во општинска инфраструктура, средства за дигитализација (намалени за 157 милиони денари), субвенции во спортот и средства за заштита на животната средина. Само ставката за намалување на загадувањето е намалена за 50% во однос на претходната година“, рече Лукаревска.
Таа потенцираше дека најголема штета се прави врз најранливите граѓаните и дека се кратат социјалните надоместоци: детски додатоци, образовен додаток, додатоци за деца и лица со попреченост, поддршка за лични асистенти, како и средства за заштитни друштва каде што се вработени лица со попреченост.
„Остануваат со намален буџет и организациите што се борат против семејното насилство – намалување од 20 милиони денари. Да се крати кај најсиромашните е антисоцијален механизам“, нагласи Лукаревска.
Лукаревска потенцираше дека пратеничката група на СДСМ поднесе 160 амандмани со цел да помогне онаму каде што е најпотребно – за локален развој и социјална сигурност, но тие беа масовно одбиени, вклучително и 934 милиони денари за поддршка на семејствата на загинатите и повредените во трагедијата во Кочани, 60 милиони денари за реновирање на болницата во Кочани и 20 милиони за нова медицинска опрема.
„Дури и компромисните амандмани – 1 милијарда денари за семејствата на настраданите и 500 милиони денари за подобрување на пожарникарскиот систем – беа одбиени од владејачкото мнозинство, и покрај консензусот што го понудивме.“, рече Лукаревска.
Според неа, ребалансот ја одлага фискалната консолидација до 2029 година, а тоа значи одржување на високо ниво на јавен долг, финансирање со скапи заеми и целосно непочитување на фискалните правила до најрано 2027.
Наместо средства за економски раст и инвестиции, додаде таа, се таргетира отплата на долгови, камати и покривање на штети од непогоди. Сето ова е директно на штета на граѓаните, на работниците, на ликвидноста на компаниите и на целокупниот економски развој.
„Овој ребаланс нема да ги даде очекуваните резултати. Тој е резултат на политичка кратковидост, а не на визија за развој и социјална правда. Тоа е ребаланс кој кратко ќе трае, но долгорочно ќе ги чини граѓаните скапо. Затоа пратеничката група на СДСМ и колацијата ќе гласа против“, истакна пратеничката на СДСМ, Сања Лукаревска.