Економија
Ковачевски: Ја реструктуиравме македонската економија
„Во услови на најголемата економска и енергетска криза којашто светот ја памети од Втората светска војна досега, како одговорна Влада успеавме, не само успешно да ја пребродиме кризата, туку и да ја претвориме во можност“, порача премиерот Димитар Ковачевски, на денешната седница за пратенички прашања во Парламентот.
Премиерот посочи на повеќе владини политки коишто даваат резултати во однос на егзистенцијата на граѓаните, на работата на компаниите и во економијата.
„Со политиките што ги започна Владата на Република Северна Македонија уште пред година и половина, успеавме да ја покачиме минималната плата и просечната плата на историски највисоко ниво.
Постигнавме стопроцентно зголемување во однос на 2016 година и обезбедивме системско загарантирано решение – за да не зависи никогаш повеќе, како порано, од која било влада. Денес минималната плата е над 20.000 денари.
Имаме континуиран раст на просечната плата, а пензиите во март 2023 година, споредено со март 2016 година се зголемени и тоа просечната пензија за 47 проценти и минималната пензија за 60 проценти“ посочи премиерот Ковачевски.
Ако во 2013 година, рече премиерот Ковачевски, биле потребни 4 минимални плати за покривање на една потрошувачка кошница, денес се потребни 2,1 минимални плати за покривање на една потрошувачка кошница, што е одговор на коментарите дека платите „ги јаде“ инфлацијата.
Премиерот посочи и на мерките со коишто се замрзнати цените на повеќе производи, за да се заштитат граѓаните и домашниот пазар од злоупотреби.
„Ги замрзнавме и намаливме цените на дел од прехранбените и хигиенските производи.
На последната владина седница, го продолживме рокот на важност на замрзнатите цени на дел од производите“, рече премиерот Ковачевски.
Во насока на преземените мерки за заштита на граѓаните во услови на економската и енергетската криза, премиерот го посочи донесениот пакет антикризни мерки за компаниите и граѓаните во висина над 760 милиони евра, што е оценет како најголема државна помош во регионот.
И додаде дека со Буџетот за 2023 година обезбедивме и дополнителни 250 милиони евра за антикризни мерки.
„Со цел домаќинствата и правните субјекти да се справат полесно со трошоците на електрична енергија, ја субвенциониравме пазарната цена на струјата и тоа со 80 проценти од реалната цена, за сите 600.000 домаќинства.
Да не беше ова субвенционирање, граѓаните би плаќале 5 пати повисоки сметки за струја. Исто така, за 2/3 беше пониска цената на електричната енергија за компаниите на регулираниот пазар, 72 илјади компании коишто вработуваа 98 проценти од нашите работници во државата“, рече премиерот Ковачевски.
„Од 2017 работиме на рестуктурирањето на нашата економија“, порача премиерот Ковачевски и посочи на резлтатите и во делот на инвестициите и работата на домашните компании.
Во 2018 година, како што рече премиерот Ковачевски, беше одобрен Планот за економски раст, со којшто покрај поддршката на странските инвестиции, се поддржуваат и домашните инвеститори. А ефикасен е и новиот концепт на инвестиции и поддршка на инвестициите во ТИРЗ.
„Странските директни инвестиции, во кризни услови, минатата година, достигнаа рекордни историски износи од 753 милиони евра, само во една година. Тие се два пати поголеми во однос на 2016 година“, рече премиерот Ковачевски.
Минатата недела, како што додаде премиерот, еден од најголемите производители на чипови за автомото индустријата, за авио индустријата, медицинската индустрија и 5Г технологиите – Јагео, одлучи да отвори 205 милиони евра вредна инвестиција, каде ќе работат речиси 4.000 вработени, што се сметаше досега за незамисливо да се произведува во Македонија.
„Последниве две години се постигнати договори од над 650 милиони евра, што е над половина од вкупниот обем на донесени инвестиции во претходните 10 години. Со новата инвестиција која ја споменав, надминуваме износ над 850 милиони евра.
И денес имаме начелна согласност за уште една нова инвестиција странска во државата, којашто наскоро ќе биде потпишана меѓутоа со оглед на тоа што сè уште не е договорен денот на потпишувањето, ќе го објавиме кога ќе бидат подготвени сите документи, а многу скоро ќе присуствуваме на отворањето на градежните работи на нов производствен капацитет во ТИРЗ во Скопје “, соопшти премиерот Ковачевски.
„Тука ќе морам да напоменам дека минатата година во услови на најголема криза, Северна Македонија имаше рекордна реализација на капитални инвестиции од 465 милиони евра, што е за 60% повеќе од 2014 година која што сите заради нејзината популарност ја сметаат за година на најголеми инвестиции.
Минатата година инвестициите беа 65% поголеми од таа година, значи сите споменици кои ги гледате овде, целиот овој стиропор, жални врби, среќни врби и т.н. – 60% поголеми инвестиции има оваа година од таа година.
Единствената разлика е што тогаш за 1 евро инвестиција се трошеа 4 евра за реклама на телевизија. Сега не се трошат пари за реклама на телевизија за инвестициите коишто се прават“, рече премиерот Ковачевски, кој во обраќањето во Парламентот посочи и на намалување на невработеноста, за 8% и истовремено зголемување на вработеноста за 9,5%.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
Дурмиши: Нови дигитални алатки и посилна инспекција за заштита на работниците
Почнувањето на проектот „Кон безбедна и здрава работна средина во Северна Македонија“ претставува значаен чекор во унапредувањето на националната политика за безбедност и здравје при работа, истакна денес министерот за економија и труд, Бесар Дурмиши, во своето обраќање на официјална промоција на проектот.
„Заштитата на здравјето и животот на работниците е темелна вредност и законска обврска, но пред сè морална должност на сите. Со овој проект почнуваме нова фаза, во која ќе создадеме модерен систем, со јасна стратегија, дигитални алатки и посилна инспекција. До 2028 година нашата цел е земјата да има нова, современа рамка за безбедност и здравје при работа, усогласена со највисоките стандарди на МОТ и ЕУ. Превенцијата е најдобрата инвестиција – во луѓето, во компаниите и во иднината на економијата“, порача Дурмиши.
Проектот е насочен кон намалување на бројот на повреди и професионални заболувања на работните места преку зајакнување на законската и регулаторната рамка, модернизација на системот за инспекција на трудот, воспоставување национален информациски систем за безбедност и здравје при работа и унапредување на националните капацитети за управување и обезбедување услуги во оваа област.
„Светот на работните односи се менува – брзата дигитализација, новите форми на вработување и економските предизвици бараат систем што предвидува, спречува и штити. Владата на Република Северна Македонија ги постави безбедноста и здравјето при работа како еден од приоритетите на трудовите политики. Законот сами по себе не е доволен – потребни се функционални институции, инспекции и континуирани обуки“, додаде министерот.
Проектот, чија реализација ќе трае до октомври 2028 година, се спроведува со поддршка на Меѓународната организација на трудот (МОТ) и финансиска помош од Европската Унија. Министерот Дурмиши истакна дека со заедничка работа на Владата, работодавците, синдикатите и експертите, Северна Македонија ќе создаде посигурни и поздрави работни средини, каде што безбедноста ќе биде темел на економскиот развој.
Економија
Од полноќ повисока цената на бензинот и дизелот
Регулаторната комисија за енергетика донесе Одлука со која се врши зголемување на малопродажните цени на нафтените деривати во просек за 0,29% во однос на одлуката од 3.11.2025 година.
Референтните цени на нафтените деривати на светскиот пазар во споредба со претходната пресметка бележат зголемување во просек: кај бензините за 0,613%, кај дизелот за 2,881%, кај екстра лесното масло има намалување за 0,251% и кај мазутот има исто така намалување за 2,898%.
Курсот на денарот во однос на доларот во изминатиот период по кој беа формирани цените со претходната пресметка е повисок за 0,7827%
Од 11.11.2025 година од 00:01 часот максималните цени на нафтените деривати ќе изнесуваат:
Моторен бензин ЕУРОСУПЕР БС – 95 74,50 (денари/литар)
Моторен бензин ЕУРОСУПЕР БС – 98 76,50 (денари/литар)
Дизел гориво ЕУРОДИЗЕЛ БС (Д-Е V) 72,00 (денари/литар)
Масло за горење Екстра лесно 1 (ЕЛ-1) 69,50 (денари/литар)
Мазут М-1 НС 36,427 (денари/килограм)
Малопродажните цени на бензините ЕУРОСУПЕР БС-95 и ЕУРОСУПЕР БС-98 се зголемуваат за 0,50 ден/лит.
Малопродажната цена на ЕУРОДИЗЕЛ (Д-Е V) се зголемува за 1,00 ден/лит.
Малопродажната цена на Екстра лесното масло за домаќинство на (ЕЛ-1) не се менува.
Малопродажната цена на Мазутот М-1 НС се намалува за 0,486 ден/кг и сега ќе изнесува 36,427 ден/кг.
„Напоменуваме дека ова се максималните цени на нафтените деривати од 00:01 часот на 11.11.2025 година. Трговците на големо и трговците на мало со нафтени деривати и горива за транспорт можат да ги формираат цените на одделни нафтени деривати и горива за транспорт и пониско од највисоките утврдени цени“, велат од Регулаторна.
Економија
Скопје го предводи порастот на хипотеки – над 1.500 впишани за три месеци
Во периодот април – јуни годинава се запишани 2.876 товари врз недвижностите со вкупна вредност од 551.537.664 евра и 8.319.220.917 денари, покажува Извештајот за работата на Агенцијата за катастар на недвижност за вториот квартал годинава.
Од април до јуни годинава во Центарот за катастар на недвижности Скопје се впишани 1 522 хипотеки во вредност од 289.526.966 евра и 4.999.018.379 денари, а во 29-те одделенија на катастарот низ државава 1 354 со вредност од 262.010.698 евра и 3.320.202.538.
Хипотеките во вториот квартал се за 280 повеќе во однос на тие во првиот квартал 2025-та кога биле впишани 2.596 товари врз недвижностите со вкупна вредност од 384.969.557 евра и 4.929.828.022 денари.
Статистиката на АКН покажува зголемување на бројот на хипотеки во изминатите неколку години. Минатата година, во периодот јануари – декември се запишани 8.748 товари врз недвижностите со вкупна вредност од 1.719.022.360 евра и 15.161.817.874 денари, а во 2023 година 7.844 со вредност од 1.572.943.764 евра, 11.585.447.070 денари, 77.983.115 швајцарски франкови и 108.772 американски долари. Во 2022 година, пак, се регистрирани 7.658 товари врз недвижностите во вредност од 1.549.977.309 евра, 9.452.669.859 денари и 20.000 американски долари, а во 2021 8.386 и со вкупна вредност од 1.997.252.023 евра и 15.824.963.591 денар.
Во базата на Регистарот на цени и закупнини во третиот квартал годинава се внесени 6.135 купопродажби на недвижности (збир од вкупниот број на продажби, продажби на лицитација, продажби од инвеститор и откуп од Република Северна Македонија), за 580 повеќе во однос на претходниот квартал, кога биле регистрирани 5.388.
Според последните податоци на Народната банка, во септември годинава, анализирано според намената на кредитите одобрени на физичките лица, потрошувачките и станбените кредити, како најзастапени категории, на месечна основа се зголемени за 0,9 проценти и 1,6 проценти, соодветно, при годишен раст од 10,2 проценти и 16,1 процент соодветно.

