Контакт

Економија

По бурната расправа договорот CETА доби зелено светло во ЕП

Објавено пред

Повеќето застапници во Европскиот парламент, во средата по бурната седница го поддржаа ратификувањето на договорот за слободна трговија на Европската унија со Канада, односно Сеопфатниот економски и трговски договор (Comprehensive Economic and Trade Agreement – CETА), меѓутоа решително спротиставување на договорот искажаа претставниците на Зелените, крајно левите и на крајно десните пратенички групи.

dobivaj vesti na viber

 

По тричасовната дебата, за CETA гласаа 480 пратеници, додека 245 изразија противење, а 33 беа воздржани, Поддршка на договорот дадоа три од четирите големи пратенички групи во Европскиот парламент, Европската народна партија (EPP), либералите ALDE и конзервативците ECR, додека дел од социјалдемократите S&D беа против.

Договорот CETA би требало да ја зголеми размената на услугите, стоките и вложувањата меѓу Канада и ЕУ и да ги укине речиси сите царини во трговијата меѓу двете странич.

Најжестоки противници на договорот се зелените, крајно левите и крајно десните пратеници, Противниците на CETА на гласањето дојдоа со транспарентите „Луѓето пред профитот. Да ја запреме CETA“.

Европската комесарка за трговија, Сесилија Малстром, за договорот рече дека „претставува голема економска и геополитичка шанса“, а на пратениците им порача дека во него „се наоѓа сето она што со години го бараа, од заштитата на работничките права до заштитата на природната околина“, ветувајќи дека ЕУ „нема да ги намали постојните стандарди“.

„Овој договор ќе ни овозможи да ја искористиме оваа економска и геополитичка шанса којашто ни се укажува. Ќе ја зајакнеме нашата заштита во социјална смисла и ќе покаже да трговијата и вредностите одат рака под рака“, рече Малстром и порача дека во неа нема ништо што некоја општина или земја би ја присилила на приватизација.

„Ние нема да ги намалиле стандардите, нема да ги казнуваме владите кои носат прописи кои ги штитат нивните граѓани. Она што постои, што сега е забрането, ќе биде и натаму забрането и оваа заедничка комисија нема да ги менува приписите“, додаде еврокомесарката за трговија.

„Имаат силен јавен сектор и навистина со нас сакаат да соработуваат за оваа глобализација да ја оформат (…) за да имаме силни меѓународни правила, како и за да се почитува мандатот кој го добивме од земјите членки во Европската комисија“, рече Малстром. За оцените на некои пратеници од пратеничката група Европа на слободата и демократијата кои договорот го нарекоа „прикриен државен удар“ рече дека „отидоа предалеку“.

Известителот на Европскиот парламент за CETA, Артис Пабрикс на почетокот од расправата рече дека „наместо протекционизам и стагнација, со усвојувањето на CETA избираме отвореност и економски раст“, нарекувајќи ја Канада „сојузник на кој може да се смета“. „CETA ќе биде светилник за идните трговски договори ширум светот“, додаде Пабрикс.

На крајот од расправата им се заблагодари на сите известители во смени на „квалитетниот догово“, и во кусото обраќање се наврти на „крајно десните и крајно левите пратеници кои во овој дом се обединети против сето она што е позитивно и добро за Европската унија“.

„Ако некој укинува работни места и им го одзема богатството на луѓето во Европа и ги поткопува самите темели на националните држави на ЕУ, погледајте ги овие радикали на двете страни, тие се виновни за тоа“, рече Пабрикс и ги повика пратениците да не ги слушаат „алтернативните факти одлево и десно“, туку правилно да гласаа. „Ова е вистинскиот глас за ЕУ и земјите членки“, порача Пабрикс.

Иако пратеникот на Зелените Јаник Жадот пред парламентарната група на Зелените го отфрли договорот оценувајќи го како продолжување на „процесот на дерегулација“, а протагонистите на преговорите ги обвини за врски со мултинационалните компании, неколку пратеници на Зелените го поддржаа договорот.

По ратификацијата во Европскиот парламент, треба да го ратификуваат и националните и регионалните парламенти на земјите членки на ЕУ, но неговата привремена примена ќе може да започне веќе во април годинава. Привремената примена ги исклучува спорните одредби, како онаа за арбитража за инвестициските спорови.

Преговорите за CETA се водеа од 2009 година, а завршија во август 2014 година. Договорот во октомври 016 година го потпишаа во името на ЕУ, претседателите на Европскиот совет и на Европската комисија, Доналд Туск односно Жан-Клод Јункер, како и словачкиот премиер Роберт Фицо чијашто земја тогаш претседаваше со ЕУ. Од канадска страна договорот го потпиша премиерот Џастин Турдо кој во четврток треба да им се обрати на пратениците во Европскиот парламент.

CETA ќе укине околу 98 отсто од царините на стоки и услуги, а исто така, обезбедува и заемно признавање на сертификатите за низа производи. Канада ќе ги отвори своите пазари за јавни набавки на сојузно и на локално ниво, з да се осигури симетричен пристап на пазарот.

Во преговорите ЕУ тврди дека ја обезбедила заштитата за повеќе од 140 европски ознаки за заштитено географски потекло за храна и пијалаци кои се продаваат на канадскиот пазар. Во договор се вклучени одредби за одржливиот развој за да се зачуваат општествените и стандардите за заштита на природната околина и да се обезбеди трговијата и вложувањата да бидат од полза на двете страни, наведува Европскиот парламент.

За да се ублажат стравувањата на граѓаните дека договорот ќе им даде преголема моќ на мултинационалните компании и дека владите нема да можат со законите да ги штитат, на пример, здравјето и околината, ЕУ и Канада во преамбулата на договорот и во заедничка изјава им го признаваат правото на државите на законска регулација.

Постојаниот арбитражен суд, кој го предвидува CETA, ќе има 15 професионални судии кои ќе ги именуваат ЕУ и Канада. Сите расправи на тој суд ќе бидат јавни и ќе постои можност да се поднесуваат жалби.

CETA е првиот трговски договор кој ЕУ го склучува со една од земјите од групата индустриски најразвиени земји и најсилни светски економии Г7, и најдалекусежниот трговски договор кој ЕУ го случила досега.

Поборниците на договорот тврдат дека CETA ќе ја зголеми размената меѓу партнерите за 20 отсто и ќе го поттикне растот на двете економии. За Канада договорот е важен и поради тоа што ја намалува нејзината зависност од САД, кои се нејзиниот главен извозен пазар.

Противниците на договорот изразуваат стравувања дека им овозможува на мултинационалните компании да ги тужат државите членки на ЕУ пред меѓународните арбитражни судови кога владите ќе донесат одлуки во позла на интересите на домашните јавности, а на штета на тие компанија, па така ќе го заобиколуваат националните судови. CETA, сметаат критичарите, така би можела во името на профитот на големите компании да ги наруши стандардите на јавните услуги и заштитата на природната околина кои се повисоки во ЕУ.
Потпишувањето на договорот беше предвидено за 27-ми октомври лани, но беше одложено бидејќи недостасуваше согласноста од сите земји членки на Европската унија. Белгија не можеше да даде согласност поради противењето на франкофонскиот регион Валонија, кој бараше дополнителни гаранции за заштита на своите земјоделски производи и заштита од надмоќта на мултинационалните компании во можните инвестициски спорови со државите членки на ЕУ.

Разни граѓански здруженија во Холандија повикуваат на референдум, за граѓаните да одлучат дали парламентот ќе го ратификува договорот CETA. Со петицијата покрената во октомври 2015 година се собрани веќе 190.000 потписи од 300.000 потребни за распишување референдум. Организаторите на петицијата против CETA тврдат дека не се евроскептици, туку оти веруваат дека Европа мора да биде подемократична.

Доколку потребните 300.000 потписи бидат собрани, референдумот ќе биде организиран за неколку месеци, но сигурно не пред парламентарните избори предвидена за март 2017 година.

Противниците на договорот обединети во граѓанската иницијатива „STOP TTIP & CETA“ во понеделникот во Стразбур на Европскиот парламент му предадоа петиција против склучувањето на договорите, која собра повеќе од три милиона потписи на граѓани од сите земји од ЕУ.

Во средата противниците на договорот протестираа против ратификувањето пред зградата на Европскиот парламент, но и во чамците на каналот кој ја опкружува зградата на парламентот. Неколку стотици демонстранти носејќи транспаренти и извикувајќи пароли против договорот, го блокираа влезот во зградата, но немаше инциденти./крај/мф/сн

Економија

Инвертер-клими за ранливите семејства – Министерството за енергетика објави оглас

Објавено пред

Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини објави мерка која ги таргетира ранливите категории население.

dobivaj vesti na viber

Преку јавен оглас, што стапи во сила, Министерството, како што информираат од таму, почнува со распределба на енергетски ефикасни инвертер клима-уреди за 2025 година, со што ќе се подобри квалитетот на живеење и ќе се намалат трошоците за енергија во илјадници македонски домови.

„Мерката се реализира во согласност со Програмата за изменување и дополнување на Програмата за заштита на ранливите потрошувачи на енергија за 2025 година (‘Службен весник на РСМ’ бр. 161/25). Во согласност со јавниот оглас за поддршка на домаќинства што спаѓаат во категоријата ранливи потрошувачи на енергија, со цел унапредување на енергетската ефикасност и подобрување на квалитетот на живеење, домаќинствата што ги исполнуваат условите ќе стекнат право на купен и вграден инвертер клима-уред со моќност од 3,5 kW и енергетска класа од најмалку А+. Овие уреди не само што штедат електрична енергија туку обезбедуваат и висока ефикасност за греење и ладење – токму онаму каде што е најпотребно“.

Како што појаснуваат, рокот за пријавување е 60 дена од денот на објавувањето на огласот во дневен весник.

Повеќе информации, како и потребните обрасци за пријавување, се објавени на веб-страницата на Министерството: www.energy.gov.mk.

Прикажи повеќе...

Економија

Народната банка со нова иницијатива: проширување на услугите што ќе може да се користат преку платежната сметка со основни функции

Објавено пред

Гувернерот Трајко Славески истакна дека иницијативата на Народната банка за намалување на надоместоците за користење на платежните услуги веќе ги даде првите резултати и изрази задоволство од одлуките на банките за намалување на трошоците.

dobivaj vesti na viber

Славески, на денешната конференција за печатот, најави дека Народната банка ќе покрене иницијатива и за измени на сегашното законско решение за платежната сметка со основни функции, со кои ќе се овозможи нејзино помасовно користење од страна на граѓаните за извршување на плаќањата кај сите банки. Со измените на Законот за платежни услуги и платни системи, се предлага отстранување на дел од постојните ограничувања и значително проширување на услугите што граѓаните ќе можат да ги користат преку платежната сметка со основни функции.

Најзначајните новини се: можност за дозволено пречекорување, можност да се поседува платежна сметка со основни функции дури и ако потрошувачот има други сметки, како и проширен сет бесплатни или евтини услуги, којшто покрај интерните, ќе ги вклучи и меѓубанкарските електронски трансфери, издавањето дебитна картичка и до четири подигнувања готовина месечно од банкоматите на други банки во износ до 2.000 денари по трансакција. Во овој сет влегуваат и други услуги коишто и досега можеа да ги користат граѓаните, односно уплатите и подигнувањата готовина на банкоматите и шалтерите на банката, користењето на електронското и мобилното банкарство, како и плаќањата со платежна картичка на физичките продажни места и во интернет-трговијата.

„Предлагаме цената на услугите коишто ќе може да се користат преку платежната сметка со основни функции да биде поврзана со износот на минималната бруто-плата во земјава и да биде утврдена најмногу на 0,1% од неа, па согласно важечката минимална бруто-плата за 2025 година, таа би изнесувала 36 денари на месечно ниво. За граѓаните коишто ѝ припаѓаат на групата законски корисници на права, односно т.н. ранливи категории граѓани, овие услуги ќе бидат целосно бесплатни“, истакна Славески.

Народната банка ќе работи со банките и на воспоставување национална мрежа на банкомати за подобар пристап до готовина низ целата земја. Оваа идеја би се остварила најдоцна до крајот на наредната 2026 година.

Покрај ова, Народната банка ќе предложи и приспособен пакет за микротрговци – најчесто семејни бизниси коишто имаат ограничени ресурси, со цел да се поттикне финансиската вклученост и дигитализацијата на плаќањата. Се очекува дека поповолните услови за користење на платежните услуги ќе бидат достапни за граѓаните и за микротрговците по донесувањето на законските измени, односно дека ќе бидат во примена од почетокот на 2026 година.

Прикажи повеќе...

Економија

Затворени четири субјекти: триесет отсто од контролираните се со неправилности за фискализација, објави УЈП

Објавено пред

Во периодот од 28 јули до 3 август 2025 година Управата за јавни приходи (УЈП) спроведе вкупно 214 теренски контроли за фискализација, насочени кон различни типови деловни субјекти, меѓу кои: ресторани, кафе-барови, шанкови на плажа, слаткарници, колонијали, продавници за облека и накит, хотел, автопревозници, паркинзи и други трговски објекти за продажба на мало.

dobivaj vesti na viber

Контролите беа реализирани во државата во повеќе градови, меѓу кои и туристичките места, каде што во летниот период има зголемена фреквенција на туристи. Од 214 контролирани субјекти, кај 30,8 %, односно кај 66 од контролираните се утврдени неправилности во согласност со Законот за регистрирање на готовинскиот промет.

За утврдените неправилности донесени се 66 прекршочни санкции – глоби, кои ќе бидат одмерени во согласност со големината на субјектот.

За четири, односно три субјекти од Охрид и еден од Струга, поради повторено неиздавање фискални сметки во рок од две години, изречена е мерка за привремена забрана за вршење дејност (запечатување).

„Анализата на спроведените контроли и утврдените неправилности по градови е следна: • Во Скопје извршени се 14 контроли и при истите утврдени се 4 неправилности; • Во Струга, Охрид и Битола извршени се 126 контроли, а утврдени се 29 неправилности од кои 11 неправилности во Струга и 18 во Охрид • Во Прилеп извршени се 7 контроли, a утврдени се 3 неправилности; • Во Тетово, Гостивар извршени се 32 контроли, а утврдени се 14 неправилности од кој 13 во Тетово и една во Гостивар • Во Штип, Неготино, Демир Капија, Кавадарци Велес и Куманово извршени се 35 контроли, а утврдени се 16 неправилности, по една неправилност во Неготино и Кавадарци, 2 во Демир Капија, 3 во Штип, 4 во Велес и 5 неправилности во Куманово“.

УЈП апелира до сите даночни обврзници да постапуваат совесно и согласно законските прописи, со цел да придонесат кон зајакнување на даночната усогласеност и унапредување на даночната дисциплина во државата.

„Управата за јавни приходи врз основа на извршените контроли согласно Закон за регистрирање на готовински плаќања, ќе врши вкрстени проверки со цел да ја провери веродостојноста на искажаните приходи кај даночните обврзници. Издавањето фискални сметки и користењето мобилни фискални апарати не претставуваат само законска обврска – туку и клучен чекор кон правично, транспарентно и одговорно деловно опкружување. Управата за јавни приходи останува цврсто посветена на доследна примена на законите и обезбедување еднаков третман за сите даночни обврзници“.

Прикажи повеќе...

Најново

Топ2 часа

Син ја убил мајка си во Штип

Утрово во 04.15 часот во Штип, полициски службеници од СВР Штип го лишиле од слобода С.З.(54) од Штип. Тој се...

Македонија2 часа

Мицкоски: Карпалак е обврска да изградиме држава во која нема да има место за омраза и поделби

Слава за хероите од Карпалак. Нивното дело и пожртвуваност се памети, нивната храброст и одлучност се почитува, напиша на социјалните...

Македонија3 часа

Одбележана 24-годишнината од загинувањето на десеттемина армиски припадници кај месноста Карпалак

Делегација од Министерството за одбрана и Генералштабот на Армијата, предводена од државниот секретар Елизабета Чуповска-Ристова и директорот на Генералштабот, бригаден...

Македонија4 часа

Семејна заштеда и помал притисок за родителите: Дурмиши за поевтинувањето на училишниот прибор

Министерот за економија и труд, Бесар Дурмиши, денеска ја промовира новата владина мерка „Училишна кошничка“, насочена кон намалување на трошоците...

Македонија7 часа

Надлежните со препораки до граѓаните поради најавата за температури до 39 степени во периодот до 13 август

Министерството за здравство информира дека, според најновата прогноза од Управата за хидрометеоролошки работи (УХМР), од 8 до 13 август 2025...

Македонија7 часа

Четири цени за паркинг во Клинички, просторот ќе се прошири двојно

Министерот за здравство, Азир Алиу, информира дека во Клиничкиот центар ќе има четири различни влезови со различни ценовници за паркирање...

Свет7 часа

Израел се подготвува за целосна окупација на Појасот Газа

Израелскиот безбедносен кабинет го одобри планот на премиерот Бенјамин Нетанјаху за преземање воена контрола над Газа, што претставува нова голема...

Свет8 часа

Либанската влада го поддржа американскиот план, луѓето на Хезболах ја напуштија седницата

Министерот за информации на Либан објави дека владата ги одобрила целите на американскиот предлог за разоружување на Хезболах до крајот...

Hitech9 часа

„Опен ВИ“ го претстави „Чат ГПТ 5“, дава поточни одговори за медицината, науката, финансиите

Компанијата „Опен АИ“ денес официјално го претстави својот долгонајавуван модел на вештачка интелигенција „ГПТ-5“, кој сега е достапен бесплатно за...

Македонија23 часа

Германски државјанин протеран од државата: на натпреварот Шкендија-Карабаг во Скопје веел знаме „Голема Албанија“

По извршена идентификација и поднесена кривична пријава, Основното јавно обвинителство Скопје по итна постапка процесуираше државјанин на Германија за кривично...

Македонија24 часа

Одложени активности на отворено: Министерството за здравство со препораки поради најавите за високи температури

Министерството за здравство информира дека во согласност со најновата прогноза од Управата за хидрометеоролошки работи (УХМР) во периодот од 8...

Македонија1 ден

Забрана за движење во шумите до крајот на август, за прекршителите казна до 2.000 евра: Владата ја продолжи кризната состојба од 30 дена

На владината седница е донесена одлука за продолжување на кризната состојба во рок од 30 дена. Со ова продолжување, како...

Македонија1 ден

Трговците да ги намалат цените на училишниот прибор пред почетокот на школската година, одлучи Владата

Владата на 100. седница донесе одлука и ги задолжи трговците да ги намалат цените на училишниот прибор од најмалку 10...

Топ1 ден

Две лица загинаа во сообраќајна несреќа кај Градско: со возилото излетале од патот

Вчера околу 14:35 часот во СВР Велес било пријавено дека на експресниот пат Прилеп-Градско, патничко возило „ауди“ со делчевски регистарски...

Македонија1 ден

„Борис Трајковски“ под лупа на ревизорите: аквапаркот под клуч, паркингот не заработува, а поддршката за самитот на ОБСЕ недокументирана

Државниот завод за ревизија го објави извештајот за работењето на салата „Борис Трајковски“ за 2023 година. Во извештајот е наведено...

Македонија1 ден

Злато во багаж и ботокс во торба запленети на граница

Царинската управа информира дека при контроли на неколку гранични премини се спречени обиди за криумчарење различни производи, меѓу кои златен...

Македонија1 ден

Синдикатот на новинарите бара зголемување на минималната плата: социјалниот статус на медиумските работници во земјата е на многу ниско ниво

Самостојниот синдикат на новинарите и медиумските работници во време на општата дебата за висината на минималната плата недвосмислено е за...

Македонија1 ден

ВМРО-ДПМНЕ и натаму бара оставка од обвинителот Коцевски

ВМРО-ДПМНЕ и денеска упати јавен повик до обвинителот, Љупчо Коцевски, да си поднесе оставка поради, како што велат, компромитирање на...

Македонија1 ден

Царините на Трамп стапија во сила, стапката за Македонија 15 отсто, како и за земјите од ЕУ

Царините на американскиот претседател Доналд Трамп за увоз од десетици земји, кои се движат од 10 до 50 проценти, стапија...

Свет1 ден

Зеленски ги објави петте приоритети за украинската одбрана – 50 отсто домашно оружје на фронтот

Претседателот на Украина, Володимир Зеленски, ги претстави петте клучни приоритети на Министерството за одбрана, меѓу кои се зголемување на учеството...