Економија
Македонците имаат помалку време за одмор и од Јапонците
Празниците и продуктивноста
Тезата дека зголемувањето на бројот на неработни денови негативно влијае врз економијата со оглед на тоа што се намалува бројот на работните часови паѓа во вода доколку се направи споредба со платеното отсуство што го имаат водечките економски сили во Европската Унија. Имено, работниците во Италија, Франција, Германија и Шведска имаат десетина денови повеќе за одмор и празнување отколку работниците во земјаваПишува: Коста СИЛЈАНОСКИМакедонските работници имаат помалку време за одмор отколку работниците во повеќе развиени земји од Европа и во светот и по воведувањето на измените на Законот за празници. Со новата регулатива што беше воведена пред две години, сите македонски работници без разлика на верската определба празнуваат 11 дена. Ако на оваа бројка се додадат 21 ден, колку што изнесува просечниот годишен одмор во земјава, излегува дека македонскиот работник има 32 дена платено отсуство од работа што е помалку од европскиот просек кој изнесува 34,4 дена. Тезата дека зголемувањето на бројот на неработни денови негативно влијае врз економијата со оглед на тоа што се намалува бројот на работните часови паѓа во вода доколку се направи споредба со платеното отсуство што го имаат водечките економски сили во ЕУ. Имено, работниците во Италија, Франција, Германија, Шведска имаат десетина денови повеќе за одмор и празнување отколку работниците во земјава. ПЛУС И МИНУС ВО НОВИОТ ЗАКОН ЗА ПРАЗНИЦИВладата на ВМРО-ДПМНЕ во 2007 г. со измени на Законот за празници реши да го скастри неработните денови за првомајските и за новогодишните празници од два на еден ден. Така, првомајските празници се сведоа на 1 Мај, а Нова година на први јануари. Владата го образложи ваквиот предлог како усогласување на регулативата и одбележувањето на овие два празника соодветно на европската и светската практика за празнување и неработни денови. Според показателите и искуствата од други земји, во 2005 г., Нова година е празник кој се одбележува на 1 јануари, во повеќе од 220 земји во светот, а на 1 и 2 јануари – во седум земји во светот, меѓу кои е и Република Македонија. Според показателите во 2006 г., Денот на трудот, како празник на 1 мај се одбележува во повеќе од 160 земји во светот, а на 1 и 2 мај во седум земји во светот, меѓу кои е и Република Македонија. За сметка на овие кастрења, се зголемија празнувањата на верските празници, но првпат се воведе и 23 Октомври, Денот на македонската револуционерна борба, како државен празник. Со новите законски измени македонските граѓани, односно православните верници, Велигден го празнуваат четири дена. Неработен ден не е само вториот ден на Велигден, туку и Велипеток. Првиот ден на Рамазан-Бајрам е неработен за сите граѓани, без разлика на верската и националната припадност, а не само за муслиманите. Како нови државни празници се воведени: 24 Мај – Ден на сесловенските просветители св. Кирил и Методиј, 23 Октомври – Ден на македонската револуционерна борба и 8 Декември – Ден на св. Климент Охридски. Православните христијани ги слават и 6 Јануари – Бадник, 19 Јануари – Водици, Велипеток, Духовден, 28 Август – Голема Богородица. Католиците неработни денови имаат за Божиќ, Велигден и Празникот на сите светци, според грегоријанскиот календар. За верниците од муслиманска вероисповед неработен е и Курбан-Бајрам. Албанската заедница го слави 22 Ноември, Денот на албанската азбука. Првиот ден на Јом Кипур е неработен за Евреите. СЕ ЗАБОРАВА НА ПОЛИТИЧКИТЕ ПОЕНИ Иако, навидум изгледа претенциозно и шаренолико, со воведувањето на новиот календар на верските празници за граѓаните од различна вероисповед, Македонија доби огромни политички поени од партнерите во ЕУ поради начинот на кој се спроведува регулативата за гласање со Бадентерово мнозинство. Комитетот за надворешни работи на Европскиот парламент во Извештајот за напредокот на Република Македонија од 2007 г. “аплаудира на фактот што Владата и Собранието на Република Македонија ставаат сè поголем акцент на признавањето на мултиетничкиот карактер на државата и фактот што тоа придонесе за донесување закони што овозможуваат таквата различност да функционира, како што е донесувањето на измените на Законот за државни празници на 8 февруари 2007 г., со коишто се утврдуваат различните етнички и верски празници и постигнатиот договор за 45 нацрт-закони што може да се донесат само со Бадентерово мнозинство”. Практика на празнување верски празници има во сите европски земји, меѓутоа Македонија со измената на Законот за празниците всушност покажа дека е водечка земја во однос на почитување на правата на малцинствата и во однос на препознавање на интересите на помалите етнички заедници. ДУРИ И ЈАПОНЦИТЕ ИМААТ ПОВЕЌЕ ВРЕМЕ ЗА ОДМОР Доколку се изземат верските празници кои важат само за работниците од одредена вероисповед, Македонија има помалку денови за празнување дури и од Јапонија, земја која е една од најголемите економски сили во светот. Работниците во оваа источна земја имаа 14 неработни дена за различни празници како што се Денот на здравјето,Денот на културата, Денот на децата и други. Јапонците во просек имаат 26 дена за годишен одмор. Така, со вкупно 40 дена платено отсуство тие во текот на годината имаат 8 дена повеќе одмор отколку работниците во Македонија. Многу повеќе неработни денови на располагање отколку работниците во земјава имаат работниците од европските економски сили. На италијанските работници во просек им следуваат 42 дена за годишен одмор, а во годината имаат најмалку 11 дена за празнување. Оваа бројка варира од град во град, бидејќи Италијанците неработно ги прославуваат и патронатите на градот во кој живеат. Во Франција има 12 празници, а работниците законски имаат на располагање 37 дена за годишен одмор. Германија на сојузно ниво има 9 празници, а работниците имаат право на 35 дена годишен одмор. Работниците во Шведска, пак, за празнување и за годишен одмор имаат 44 дена. Овие земји се меѓу десетте најголеми економии во Европа и во светот, што е доволен показател дека бројот на работните денови во текот на една година не влијае врз економската активност. Напротив, аналитичари во светот велат дека на тој начин се зголемува продуктивноста на населението и се поттикнува раздвижување на различни економски дејности, како што се трговијата и туризмот во самите земји и надвор од нив. ЕДЕН ДЕН ПРАЗНУВАЊЕ ЧИНИ ОКОЛУ 7 МИЛИОНИ ЕВРА Македонските работодавци и Владата еден ден празнување ги чини околу 7,3 милиони евра. На крајот од минатата година, просечната дневна заработувачка во земјава била 754 денари. Ако се земе предвид дека празничните денови влегуваат во законски гарантирано платено отсуство, грубата математика покажува дека околу 600.000 работници, колку што има во Македонија, за еден ден празнување земаат вкупна дневница од околу 7,3 милиони евра иако не одат на работа. Тоа значи дека за 11 празници во Македонија, кои важат за сите работници без разлика на вероисповедта, работодавците и Владата годишно одвојуваат безмалку 80 милиони евра. Станува збор за сума која не е за потценување. Меѓутоа, светските аналитичари велат дека, всушност, се работи за финансиска инјекција која влегува од еден економски сектор во друг без да има негативни ефекти врз рентабилното работење на работодавците. Според нив, работниците кога празнуваат ги трошат тие пари и повеќе на различни туристичко-угостителски услуги, а голем дел од нив завршуваат и во прехранбената индустрија.
Вкупно платено отсуство во Македонија и други земји споредено со европскиот просек просечен платен одмор празници вкупно платено отсуство Македонија 21 11 32 Италија 42 11 53 Шведска 25 19 44 Франција 37 12 49 Јапонија 26 14 40Германија 35 9 44Европски / / 34,4просекСите неработни денови во Македонија во 2009 г.1 Јануари (четврток), Нова година.7 Јануари (среда), прв ден на Божиќ.20 Април (понеделник), Велигден, вториот ден на Велигден.1 Мај (петок), Ден на трудот.24 Мај (недела), Св. Кирил и Методиј, Ден на сесловенските просветители, односно 25 Мај (понеделник) е неработен ден.2 Август (недела), Ден на Републиката, односно 3 Август (понеделник) е неработен ден.8 Септември (вторник), Ден на независноста.20 Септември (недела) Рамазан-Бајрам, првиот ден на Рамазан-Бајрам, односно 21 Септември (понеделник) е неработен ден.11 Октомври (недела), Ден на народното востание, односно 12 Октомври (понеделник) е неработен ден.23 Октомври (петок), Ден на македонската револуционерна борба.8 Декември (вторник), Св. Климент Охридски.Неработни денови за православните6 Јануари (вторник), Бадник, ден пред Божиќ19 Јануари (понеделник), Богојавление (Водици)17 Април (петок), Велики Петок, петок пред Велигден5 Јуни (петок), Духовден, петок пред Духовден28 Август (петок), Успение на Пресвета Богородица (Голема Богородица)Неработни денови за католиците13 Април (понеделник), Велигден, вториот ден на Велигден1 Ноември (недела), Празникот на сите светци25 Декември (петок), првиот ден на БожиќНеработни денови за муслиманите27 Ноември (петок), Курбан-Бајрам, првиот ден на Курбан-БајрамНеработни денови за заедниците22 Ноември (недела), Ден на албанската азбука27 Јануари (вторник), Свети Сава – за Србите8 Април (среда), Меѓународен ден на Ромите23 Мај (сабота), Национален ден на Власите28 Септември (понеделник), Јом Кипур, првиот ден на Јом Кипур – за Евреите28 Септември (понеделник), Меѓународен ден на Бошњаците21 Декември (понеделник), Ден на настава на турски јазик
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
Операционализација на плаќањата преку СЕПА за државата и за државните институции
Гувернерот на Народната банка, д-р Трајко Славески, од една страна и претседателот на Управниот одбор на НЛБ д.д. Љубљана, Блаж Бродњак и членот на Управниот одбор на НЛБ д.д. Љубљана, Антонио Аргир, од друга, потпишаа договор за меѓусебна соработка којшто ѝ овозможува на Народната банка да започне со плаќања преку СЕПА.
Од 9 декември 2025 година, државата и државните институции ќе можат да плаќаат и да примаат средства во евра, согласно стандардите на СЕПА, побрзо, побезбедно и со пониски и фиксни надоместоци. Наместо досегашните просечни трошоци од 14 евра за плаќање преку кореспондентните банки, плаќањата преку СЕПА ќе чинат 3 евра за електронските налози и 5 евра за хартиените налози, а сите приливи преку СЕПА ќе се наплатуваат 3 евра. Имајќи предвид дека 80% од вкупните одливни плаќања и 90% од вкупните приливи на државата се во евра, пониските надоместоци директно ќе овозможат поголеми заштеди за државата и за државните органи.

„Со овој значаен чекор Народната банка, покрај регулаторната и надзорната улога во платежната сфера, ја потврдува и својата оперативна улога во обезбедувањето подобри и поквалитетни услуги за државата и за државните органи во извршувањето на прекуграничните плаќања“, истакна гувернерот Славески.
„Ни претставува чест што сме избрани за банка одговорна за обработка на плаќањата преку СЕПА за Народната банка на Република Северна Македонија и упатуваме искрена благодарност за укажаната доверба. Ова достигнување претставува значаен чекор кон подлабока интеграција со платниот систем на Европската Унија и ја поддржува пошироката цел за интеграција во ЕУ. Оваа пресвртница се надоврзува на нашето неодамнешно воведување на услугата „Епл пеј“ (Apple Pay) за сите наши клиенти во ЈИЕ и успешното влегување на „НЛБ банка“ Скопјe во шемата на кредитниот трансфер преку СЕПА, дополнително зајакнувајќи ја посветеноста на Групацијата НЛБ за поттикнување на финансискиот развој и иновациите во Северна Македонија“, изјави Блаж Бродњак, претседател на Управниот одбор на НЛБ д.д. Љубљана.
По пристапувањето на нашата земја кон СЕПА, со што за граѓаните и за компаниите веќе се овозможени побрзи, побезбедни и поевтини плаќања во евра, Народната банка како банкар на државата им овозможува и на државните институции да ги користат придобивките од СЕПА. На овој начин, ќе се овозможат значителни заштеди за државата и за државните институции при извршувањето на прекуграничните плаќања во евра со четириесетте земји членки на СЕПА.
Економија
Buyback гаранција: Како P2P.mk ја претвора неизвесноста во сигурност
Кога пазарот се менува брзо, а информациите кружат уште побрзо, сигурноста станува најважниот фактор. Инвестирањето во денешниот финансиски свет може да изгледа како пловидба по немирни води, но со механизми како што е нашата “Buyback” гаранција, P2P.mk ја претвора неизвесноста во сигурност за секој инвеститор.
Ваквите заштитни механизми се причината што сe повеќе инвеститори му веруваат на P2P моделот и го гледаат како стабилен начин за создавање пасивен приход.
“Buyback” гаранција – Забрзаната еволуција на инвестициските платформи и улогата на заштитните механизми
Развојот на алтернативните платформи за инвестирање како P2P.mk ја подигна потребата за сериозна заштита на средствата на инвеститорите. Како што овој модел растеше, растеше и очекувањето дека вложените пари мора да бидат заштитени од ризици што инвеститорите не можат да ги контролираат.
“Buyback” гаранцијата е механизам дизајниран за дополнителна заштита на вашите инвестирани средства. Како што P2P.mk се позиционира не само како првата peer-to-peer платформа во Македонија туку и како сигурна и стабилна платформа за инвестирање во потрошувачки кредити, безбедноста на вашиот капитал станува наш најголем приоритет.
Со воведувањето на Buyback гаранција како заштитен механизам, ние им нудиме на нашите инвеститори нова димензија на сигурност, што директно придонесе за огромниот раст на P2P инвестирањето. Oваа гаранција е еден од најстабилните заштитни механизми за секој инвеститор што сака да ги заштити инвестираните средства.
Мисијата на P2P.mk – Buyback гаранција како основа за доверба и сигурност
P2P.mk има јасна мисија: да обезбеди сигурни и безбедни инвестиции за секој кој сака да го стави својот капитал во движење. На платформата се објавуваат кредити што веќе се пласирани од кредитни друштва, а инвеститорите можат да ги откупат и да остварат заработка до 14%.
Тоа значи дека секој инвеститор што вложува на P2P.mk има дополнителен заштитен слој. Buyback гарантира дека финансиските средства се обезбедени дури и во ситуација кога заемопримачот не ги исполнува своите обврски.
Како функционира “Buyback” гаранцијата?
• 60-дневна заштита за откуп: Ако заемот доцни со плаќање повеќе од 60 дена, кредитното друштво (кредитниот оригинатор) автоматски го откупува кредитот од вас, инвеститорот. Со оваа гаранција, вашите инвестиции се заштитени од потенцијални неплаќања на крајниот заемопримач (лицето кое го земало кредитот)
• Целосно покритие: Кредитниот оригинатор ја откупува инвестицијата за номиналната вредност на главницата и каматата што е акумулирана до датумот на откупот.
Тоа е заштитен механизам што ја гради довербата меѓу платформата, кредитните друштва и инвеститорите. Кога постои ваква заштита, инвеститорот знае дека не вложува сам и дека во позадина стои партнер кој има финансиска моќ да преземе одговорност.
Карактеристики и предности на заштитните механизми како “Buyback” гаранција
1. Сигурност и доверба
P2P.mk има мисија да обезбеди сигурни и безбедни инвестиции. Гаранцијата за откуп ги обезбедува вашите инвестиции со 60-дневна заштита, трансформирајќи ја секоја трансакција во јасно и доверливо инвестициско патување.
2. Заштита на капиталот
Најголемиот ризик во P2P инвестирањето е ризикот од неплаќање. Со “Buyback” гаранцијата, овој ризик го презема кредитното друштво, а не вие. Ако заемот доцни, давателот на кредитот ќе го откупи, покривајќи ја и главницата и пресметаната заработка од тој ден.
3. Поголема безбедност
Фактот што како заемодавачи се јавуваат кредитни друштва, а не директно со поединци, веќе нуди поголема стабилност. Дополнително, P2P.mk работи само со проверени и регулирани кредитни друштва, дополнително зајакнувајќи ја сигурноста и довербата кај нашите инвеститори. “Buyback” гаранцијата е дополнителен слој на заштита, кој ја прави платформата привлечна за поширок спектар на инвеститори.
4. Стабилен принос без главоболки
Бидејќи кредитното друштво ја гарантира откупот и заработката, вие како инвеститор можете да се фокусирате на оптимизирање на вашето портфолио и уживање во приносот до 14%, наместо да трошите време и енергија на следење на наплатата на доцнење на потрошувачки кредити. Едноставно, вашата заработка останува постојана и предвидлива.
P2P.mk – Инвестирајте со спокојство
Нашата гаранција за откуп (Buyback Гаранција) гарантира дека вашите средства се сигурни и вашето инвестициско патување е јасно и доверливо. Гаранцијата за откуп го прави P2P.mk модел кој е подготвен за иднината, нудејќи им на сите инвеститори шанса да учествуваат во профитабилни инвестиции со минимизиран ризик.
На P2P.mk оваа гаранција претставува суштински дел од заштитната мрежа што секој инвеститор ја добива уште на првиот ден. Инвестирајте денес и искористете ја моќта на нашата “Buyback” гаранција за сигурна иднина.
ПР
Економија
Рекордни приходи од концесии: За 9 месеци наплатени 931 милиони денари надоместоци за експлоатација на минерални суровини, известува Министерството за енергетика
Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини информира дека наплатата на надоместоците за експлоатација на минерални суровини во третиот квартал од 2025 година достигна рекордни 384.166.062,00 денари. Ова претставува зголемување за повеќе од два и пол пати во однос на истиот период во 2024 година, кога беа наплатени 147.703.963,00 денари денари.
Овој успех следи по исклучителните резултати од првиот квартал од 2025 година, кога беа наплатени 260.327.223,00 денари, во споредба со 110.576.324 денари во првиот квартал од 2024 година и вториот квартал од 2025 година наплатени беа 286,355,517.00 денари, а истиот период во 2024 година, кога беа наплатени 133 576 534 денари, извести Министерството за енергетика.
Збирно, за деветте месеци од 2025 година, Министерството оствари наплата од над 931.000.000 денари, што е историски успех во управувањето со природните ресурси и претставува зголемување за два и пол пати во однос на истиот период во 2024 година
Министерството очекува оваа бројка да расте со оглед на фактот дека се испратени опомени до концесионерите што се ште не ја регулирале обврската да го сторат тоа во рокот во спротивно ризикуваат со раскин на договори за оние кои не ги почитуваат законите. Владата на предлог на Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини во изминатиот период има донесено вкупно 46 одлуки за едностран раскин на Договорот за концесија за експлоатација на минерална суровина а дел од нив се поради неплаќање на концесискиот надоместок согласно утврдениот Тарифник.
Овие резултати се директна последица на посветените активности на Министерството за подобрување на наплатата и зајакнување на контролата врз обврските на концесионерите, вклучувајќи:
· Засилени инспекциски контроли: Редовни и вонредни теренски проверки за обезбедување усогласеност со законските обврски.
· Писмени опомени и санкции: Испратени се предупредувања до концесионерите за навремено подмирување на обврските, со едностран раскин на договори за оние кои не ги почитуваат законите.
· Нов Тарифник од 1 јануари 2025: Воведен е нов Тарифник кој ја зголеми висината на надоместоците до 100%, обезбедувајќи правична вредност за користење на природните ресурси. Овие измени не се однесуваат на енергетските минерални суровини, како јагленот, со цел да се заштитат граѓаните од дополнителен притисок врз цените на електричната енергија.
Зголемената наплата директно придонесува за зголемување на буџетите на општините каде работат концесионерите, како и на државниот буџет. Овие средства се инвестираат во:
· Поголеми буџети за општините,
· Инвестиции во комунална инфраструктура,
· Проекти за енергетска транзиција и одржлив развој.
· Проекти за заштита на животната средина.
Министерството за енергетика, рударство и минерални суровини останува посветено на воспоставување на највисоки стандарди за транспарентно и фер управување со природните ресурси. Овие резултати се доказ за нашата определба да ги зајакнеме економските придобивки од експлоатацијата на минералните суровини, истовремено обезбедувајќи одржлив развој и поддршка за локалните заедници, се додава во соопштението на Министерството за енергетика.

