Економија
Излеговме од рецесија, но далеку сме од заздравување
Македонија и официјално излезе од рецесија откако во последниот квартал од минатата година регистрирала раст на домашниот бруто-производ од 1,2 проценти
Сепак, на годишно ниво лани земјава остварила пад на БДП од 0,7 отсто. По негативните бројки за македонската економија, забележани во првите три квартала од минатата година, благиот раст во последниот квартал ги покажува првите знаци на економско заздравување. Сепак, според експертите, нашата економија е далеку од заздравување. Според министерот за финансии, Ставрески растот на БДП делумно се должи на растот на индустриското производство од 20 отсто во декември лани, но и на останатите сектори, посебно градежниот, кој е во постојан обем и го презема приматот на водечки сектор.Владините проекции беа дека БДП во 2009 г. ќе има пад од 0,6 отсто.За опозицијата, податоците на статистика за излез од рецесијата значат дека од октомври наваму, цели шест месеци, на сите граѓани и фирми, всушност, ни е многу подобро, но тие не го знаат тоа и не го почувствувале: „Штом е така, премиере Груевски, тогаш, од денес, па натаму, престанете да зборувате за светската економска криза. Македонија е излезена од рецесија и не може за немањето странски инвестиции, нови работни места, за сиромаштијата и нискиот животен стандард веќе да се оправдувате со што било. Четири години сте премиер и на граѓаните им е здосадено од немање резултати“, побара Зоран Јовановски, потпретседател на СДСМ.Експертите, пак, велат дека кризата, која се уште ги опседнува економиите од регионот, уште долго нема да ни го заврти грбот.Според нив растот од 1,2 отсто на БДП во последниот квартал од минатата година прв по негативни стапки на БДП во првите три квартала е позитивен сигнал, но недоволен за да се заклучи дека македонската економија ги поминала тешките денови. Доволен доказ за тоа е се уште тешката ситуација во која се наоѓаат европските економии, посебно грчката. Од нивната криза сериозно трпи и ќе трпи нашиот извоз.Според експертите за да Македонија закрепне треба добра основа, односно силна економија, која би се потпирала врз силни компании, што ние ги немаме. За поттикнување на растот на БДП, Владата мора да ги реализира капиталните инвестиции, кои се основен двигател на секој развој, бидејќи ќе ангажираат нови вработувања, а тоа ќе значи повеќе пари, поголема потрошувачка и поголем БДП. Досега Владата не ги реализираше капиталните инвестирања докрај, и на крај на годината ги прераспределуваше парите за други цели. Не смее да се заборават и останатите економски параметри кои и натаму се негативни. Македонија е земја со стапка на невработеност од 32 проценти, каде 29 проценти од населението живее во сиромаштија. Последниот податок за индустриското производство во јануари покажа минус од 3 проценти.Во изминатиот период кризата го турна на колена и индустриското производство, го погоди текстилот, имуни не останаа ниту останатите економски сектори. Во обид да го стимулира стопанството владата донесе 4 пакета антикризни мерки, кои според бизнисмените не дадоа богзнае каква помош за стопанството кое има сериозен проблем со обезбедувањето на кредити и порамнување на должничко-доверителските односи со другите фирми, државата и јавните претпријатија.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
За мерката Самовработување се издвоени 2,5 милијарди денари, кажа Мицкоски
Самовработувањето е многу важна мерка и во Буџетот се издвоени средства коишто се од износ отприлика 2,5 милијарди денари, или околу 40 милиони евра, што е за 7,5 милиони повеќе од минатата година. И ова е историски највисока поддршка којашто до сега се случила, кажа претседателот на Владата, Христијан Мицкоски, на денешната седница за поставување на пратенички прашања.
Премиерот Мицкоски истакна дека Оперативниот план за самовработување е доказ дека државата инвестира во младите.
„Со овој план во 2025 година ќе бидат опфатени нешто повеќе од 16.500 лица. Нешто што мислам дека е најголем опфат до сега и јасен доказ дека државата практично инвестира во луѓето, а посебно во младите“, рече Мицкоски.
„До пред една недела издадени се вкупно 2.916 ваучери за изработка на бизнис план и дел од тие ги промовиравме во Владата. Оценети се 2.681, при што 1.140 се за млади до 29 години, 912 за лица над 29 години, а 629 за правни субјекти регистрирани како друштва со ограничена одговорност. Во моментот повеќе од 2.500 лица веќе се во процес на потпишување договори. Финансиската поддршка е значително зголемена: 7.000 евра за лица над 29 години или 14.000 евра ако се здружат во ДОО, и 10.000 евра за млади до 29 години или 20.000 евра ако се здружат во ДОО“, нагласи Мицкоски и додаде дека ова е нешто коешто за прв пат се случува во Македонија.
„Морам да кажам дека ги изненади и нашите очекувања и во годините коишто следат очекувам поддршката којашто е дел од овој Оперативен план за самовработување само да се зголемува, бидејќи ако ние со 40 милиони евра успеавме да анимираме повеќе од 16.500 луѓе, тоа е сериозна бројка и убеден сум дека од тие бизниси ќе излезат многу бизниси старт-ап коишто понатаму ќе донесат додадена вредност во македонската економија“, дециден е Мицкоски.
„Ваква поддршка за младите немало. Генерално зборувам, реконструкција на студентските домови, ваучерите за студентите за електронски уред и кога сето ова ќе се земе во предвид, ценам дека како Влада правиме нешто коешто до сега никој не го направил во независна Македонија за младите“, објасни Мицкоски.
Економија
Божиновска: ЕБОР останува еден од нашите најважни партнери во енергетскиот сектор
Министерката за енергетика, рударство и минерални суровини Сања Божиновска оствари работна средба со претставници на Европската банка за обнова и развој (ЕБОР), на која беше потврден силниот заеднички фокус кон унапредување на енергетската инфраструктура и забрзување на реформските процеси во земјата.
На средбите се разговараше за неколку стратешки проекти што ќе започнат во следната година, меѓу кои и проектот за батериски енергетски систем со капацитет од 300 MWh.
„ЕБОР останува еден од нашите најважни партнери во енергетскиот сектор. На средбата се усогласивме околу финализацијата на неколку стратешки проекти важни за 2026 година, меѓу кои и проектот за батериски енергетски систем на ЕСМ со вкупен капацитет од 300 MWh. Овој проект е клучен за стабилноста и флексибилноста на електроенергетскиот систем,“ истакна Божиновска.
На средбата се разговараше и за следните чекори во подготовката за воведување на ESCO-моделот во земјата. Двете страни ги разгледаа можните области за пилот-проекти и моделот на институционална соработка што ќе обезбеди несметана имплементација.
„ESCO-моделот е нова можност за граѓаните, институциите и целиот систем – модел кој дава реални резултати. Нашата цел е да создадеме јасна рамка, предвидливи процедури и подготвеност за негово постепено воведување,“ додаде министерката.
Министерството за енергетика и ЕБОР договорија во наредниот период да продолжат со заедничка техничка подготовка, со јасен фокус кон обезбедување услови за брза и успешна реализација на проектите што директно ќе ја зајакнат енергетската сигурност на земјата.
Економија
Со цена повисока од претходната до „ЕВН Хоме“ стасала само понудата на ЕСМ за набавка на струја
ЕВН Хоме соопшти дека на тендерот за набавка на струја за задоволување на потребите на корисниците за периодот јануари-декември 2026 добиле само една понуда и тоа од АД ЕСМ, со купопродажна цена на електрична енергија од 65 евра за мегаватчас, за покривање на 100% од вкупно планираните количини.
„Оваа цена е повисока за 4,84 % од претходната која беше добиена на последниот тендер на Универзалниот снабдувач (јуни-декември 2025), кога АД ЕСМ понуди купопродажна цена од 62 евра за мегаватчас.
Под комплетен надзор на Регулаторната комисија за енергетика и согласно законските обврски и претходно утврдената методологија, во наредниот период ЕВН Хоме ќе ја пресмета цената на електрична енергија по однапред утврдени влезни параметри.
Како и секогаш, во крајната цена влегуваат: цената по која АД ЕСМ ја продава електричната енергија на ЕВН Хоме, цената на Преносниот систем оператор МЕПСО, цената на Операторот на пазар на електрична енергија МЕМО, како и цената на Дистрибутивниот систем оператор Електродистрибуција“.

