Економија
Израел лежи на нафтени резерви како тие на Саудиска Арабија

Геодетите во Израел тврдат дека стотици метри под површината на земјата лежат наслаги од чакал кои можат да бидат претворени во милијарди барели нафта, наспроти екологистите, кои тврдат дека тоа еколошка временска бомба.
Геодетите во Израел тврдат дека стотици метри под површината на земјата лежат наслаги од чакал кои можат да бидат претворени во милијарди барели нафта, наспроти екологистите, кои тврдат дека тоа еколошка временска бомба.
Во плодната долина Елах во централен Израел, на околу 50 километри од Ерусалим, според Светскиот енергетски совет, лежат доволно големи наслаги на чакал од кои може да се произведат околу четири милијарди нафта, доволно да ги одржува потребите на земјата во наредните 40 години.
Сега заинтересираните нафтени компании треба да докажат дека од чакалот може на еколошки чист начин да се добијат нафта и гас, со употреба на технологија на загревање на почвата до преку 300 степени Целзиусови.
Овој проект би множел да биде многу доходовен, затоа што заинтересираните енергетски компании тврдат дека има многу повеќе резерви на чакал. Во израел и до сега се користела оваа технологија за производство на нафта, но само со ископување на површинските наслаги и во мали количини, кои се користат за производство на струја за локална употреба.
Историско истражување
Потрагата по домашни енергенси не е ништо ново во Израел. Во последните години, големи наоѓалишта на природен гас беа пронајдени во близина на израелскиот брег, но земјата се уште го увезува најголемиот дел од потребните количини од својот јужен сосед, Египет. Ваквото снабдување е многу несигурно: само оваа година снабдувањето беше неколкупати прекинувано поради напади врз гасоводот кои минува низ Синајската пустина. Тука е загриженоста за идните односи со Египет откако деценискиот претседател Хосни Мубарак, една од првите жртви на Арапската пролет, е тргнат од власта.
Што се однесува на нафтата, Израел безмалку целосно ја увезува – околу 100 милиони барели годишно – главно од Русија и од другите поранешни советски републики. Овој увоз беше значително намален во 2006 година, во текот на војната со Хезболах во Либан, кога Израел речиси остана без нафта.
Но, и покрај огромната потреба од домашно произведена нафта, отпорот кон планот на енергетските компании и натаму е голем, особено откако во САД, кои имаат огромни депозити на ваков чакал, во државата Колорадо беше прекинат сличен проект затоа што методот кој се употребува, со впумпување на огромни количини на вода измешана со хемикалии, предизвикал загриженост дека ќе влијае на чистата вода за пиење.
Слични стравувања постојат и во Израел и веќе е основан локален комитет за да се спречи, како што велат тие, „овој голем експеримент“.
„Една странска нафтена компанија доаѓа и ни вели дека сака да не направи многу богати. Она што навистина го сакаат е набрзина да не зафркнат“, вели основачот на комитетот, Рашел Јакобсон. Нејзината загриженост најмногу се должи на тоа што во областа исто така се наоѓа и многу чувствителниот природен прочистувач на водата која ја користат и тие и жителите на палестинскиот Западен брег.
Заинтересираните нафтени компании се обидуваат да ги смират локалните жители. Тие тврдат дека непробоен слој од карпи лежи помеѓу наслагите на нафтен чакал и наслагите кои служат за прочистување на водата. Нафташите тврдат дека методот кои се користи, со загревање на чакалот, нема да има никаков ефект врз прочистувачот.
Се чини дека и експертите немаат унифициран став за ова прашање.
„Звучи застрашувачки да се загреваат карпите на ваков начин. Но, во пракса, ефектите врз наслагите кои се во близина на чакалот се многу мали“, вели Џон Корбен, висок советник на меѓународната агенција за енергетика.
За разлика од него, Микел харм од Светскиот енергетски совет смета дека процесот многу тешко се контролира и дека може да претставува ризик за подземните води.
Заинтересираните нафтени компании уште и тврдат дека Израел можеби има наслаги кои можат да обезбедат резервно на нафта слични на оние на најбогатата земја со нафта во светот, Саудиска Арабија, која лежи врз проценети 260 милијарди барели. Но, Корбен вели дека таа споредба не е фер. Според него, нафтата во саудиска Арабија си е нафта, додека за таа во Израел треба најпрвин да се потрошат огромни средства за да се загреат карпите и од нив да се исцрпи нафтата. Исто така, тој смета дека ќе помине многу време додека заинтересираните компании докажат дека технологијата функционира и додека ги добијат сите потребни дозволи од државата.
Нафтените компании цврсто стојат на ставот дека резервите се огромни и дека можат да започнат со црпењето веќе во 2018 година. Корбен, пак, смета дека дури и да се „само“ четири милијарди барели, тоа ужасно големо количество на нафта за земја со големината на Израел.
Што е нафтен чакал
Нафтениот чакал е седиментарен камен кој содржи органска материја од кои можат да се извлечат значителни количини на нафта и гас.
Многу е поевтино да се црпи сировата нафта, но како што расте нејзината цена, нафтата од чакал станува се поисплатлива.
Нафтата од чакал може да биде директна замена за сировата нафта.
Вкупните светски резерви на нафта од чакал се проценуваат на четири пати повеќе од резервите на сирова нафта, иако поголемиот дел од неа не е економски исплатлив. /крај/bbc/сс/
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
Македонија стана членка на СЕПА

Европскиот совет за плаќања денес ја прифати нашата земја како 39 членка на Единствената област за плаќања во евра (СЕПА). Под водство на Народната банка, нашата земја направи значителни напори да ја усогласи правната рамка во доменот на плаќањата и платните системи со регулаторните барања на Европската Унија (ЕУ), со што и официјално се приклучи кон платежната област СЕПА, исполнувајќи една од најважните цели на патот кон членство во ЕУ.
„Од членството во СЕПА очекуваме бројни придобивки за нашите граѓани, компании, но и за економијата во целина. Пред сè очекуваме побрзи, побезбедни и поевтини прекугранични плаќања во евра. Ова е особено важно за македонската економија којашто се карактеризира со висок степен на трговска отвореност (еден од највисоките во ЦЈЕ) и голем обем на прекугранични плаќања. Оттаму, и потенцијалот за заштеда во трошоците, за подобрување на ликвидноста и за зголемување на конкурентноста на компаниите е голем. Секако, ова може да одигра значајна улога во процесот на натамошна трговска интеграција, забрзан економски раст и намалување на доходовниот јаз со ЕУ“, посочува гувернерката Анита Ангеловска-Бежоска во изјавата по повод одлуката на Европскиот совет за плаќања со што нашата земја стана членка на СЕПА.
Гувернерката истакна дека членството во СЕПА е потврда и за високите регулативни стандарди коишто се применуваат од страна на финансиските институции, што е важно за натамошно поттикнување на конкуренцијата, иновациите, но и за задржување на финансиската стабилност, како предуслов и за макроекономската стабилност којашто е јавно добро.
„Нашата економија се карактеризира и со релативно високи приливи на дознаки од странство, коишто достигнуваат и до 15% од БДП. Со оглед на тоа дека дознаките претставуваат значителен дел од расположливиот доход на населението, нема да изостанат придобивките и врз оваа основа“, истакна Ангеловска-Бежоска додавајќи дека за да станат сите овие можности реалност, од особена важност се добрата подготовка и брзото и ефективно приклучување на нашите давателите на платежни услуги кон европските платни системи.
„Овој успех е резултат на посветените напори на тимот на Народната банка, но и на Министерството за финансии и останатите регулаторни тела коишто работеа на усогласувањето на правната рамка и стандардите за работа на платните системи со европските, за што изразувам голема благодарност. Со овој значаен чекор, ја потврдуваме нашата заложба за финансиски напредок и за обезбедување на придобивките од оваа интеграција за секој граѓанин и бизнис во земјава“, посочи гувернерката Ангеловска-Бежоска.
Економија
Министерката по големиот интерес за угарските пари: Јас би застанала тука, да ги искористиме, па да видиме за дополнителни средства

Министерката за финансии Гордана Димитриевска-Кочоска за дополнителни средства за компаниите заинтересирани за кредити ќе зборува откога ќе се искористат сегашните 250 милиони евра обезбедени од унгарскиот кредит. Премиерот Христијан Мицкоски вчера извести дека компаниите веќе покажале интерес за вкупно 380 милиони, па добил инспирација да бара дополнителни евтини пари оти, како што рече, бизнисот е гладен.
„Добивме информација од сите банки дека побарувачката е многу поголема од она што го нудиме. Јас би застанала тука. Да ги искористиме средствата, а понатаму ќе видиме во втора фаза за одобрување дополнителни средства и можности за изнаоѓање од каде ќе ги изнајдеме дополнителните средства доколку се договориме за таква втора фаза“, рече министерката Димитриевска-Кочоска.
Таа смета дека сега целиот фокус треба да е на предвидените 250 милиони евра, но драго ѝ е што има интерес за многу повеќе оти додека преговарале, од коморите добила забелешки дека компаниите нема да покажат доволен интерес за кредити.
Домашните компании со проекти може да аплицираат во комерцијалните банки за кредит со каматна стапка од 1,95 процент и рок на отплата до 15 години, максималниот износ за кој може да аплицираат е 10 милиони евра.
Економија
(Видео) Митева: Порастот на БДП и странските директни инвестиции ги одразуваат стабилните економски перформанси

Бројките ги одразуваат стабилните економски перформанси – БДП за 2024 е 2.8 отсто, а СДИ достигнаа над 1 милијарда евра, објави владината портпаролка, Марија Митева.
„Македонскиот бруто-домашен производ (БДП) забележа раст од 3,2 отсто во последниот квартал од 2024 година, со што вкупниот раст на БДП за целата година достигна 2,8 проценти. Овие бројки ги одразуваат стабилните економски перформанси, поттикнати од стратешките политики, подобрените деловни услови и континуираните инвестиции во клучните сектори“, рече Митева.
Како што рече, во граадежништвото е забележан значителен раст од 13,2 отсто, а тоа ги потврдува зголемените инвестиции и активност во инфраструктурни проекти. Повеќе јавни и приватни инвестиции, придонесуваат за зголемена активност во градежниот сектор, кој стана водечка индустрија за раст на БДП.
Зголемен е порастот и во стручни, научни и технички дејности, овој сектор пак се покажа како еден од клучните двигатели на економијата, во контекст на зголеменото внимание на иновациите, технолошкиот напредок и дигитализацијата, што директно влијае на продуктивноста и конкурентноста на македонската економија каде има пораст од 10,6 отсто.
Подеднакво значајна вест, рече Митева, е што 2024 година веќе постави историска пресвртница во странските директни инвестиции кои достигнаа 1милијарди и 255 милиони евра, највисока сума во историјата на Македонија. Овој извонреден прилив на инвестиции, додаде таа, е јасен доказ за довербата што ја имаат меѓународните инвеститори во нашата економија и нејзиниот иден потенцијал.