Економија
Ставрески: Економските политики се анализираат со факти, а не преку гола реторика

Анализите за успешноста на економските политики се прават врз база на аргументи, факти и податоци, а не преку призмата на голата политичка реторика како што тоа најчесто го прават нашите политички опоненти од СДСМ.
Ова во понеделникот од собраниската говорница го порача министерот за финансии Зоран Ставрески за време на дебата, во која опозицијата бара негова интерпелација и одговорност.Изнесувајќи аргументи за своето работење, Ставрески направи споредба со растот на бруто домашниот производ, приливот на странски инвестиции и стапката на невработеност во негово време и во времето на владеењето на СДСМ.„Во изминатиот период остварени се историски највисоките стапки на раст на БДП од 6,1% во 2007 и 5% во 2008. По започнувањето на големата светска економска криза, повторно во две од три години остваривме позитивен раст на БДП (2,9% во 2010 и 3% во 2011). Во целина, во периодот 2007-2011 во кој во четири од петте години имаше и сеуште има голема светска економска криза, остварен е просечен раст на БДП од 3,2%. За споредба во периодите 1993-1998 и 2003-2006 во кои економската политика ја креираше СДСМ, просечниот раст на БДП е 1,2%“, порача Ставрески. Ставрески истакна дека петте години, во кои тој учествува во креирањето на економската политика, остварен е најголем раст на инвестициите.„Просечниот реален раст на бруто инвестициите во 2003–2006 година изнесува 2,8%, додека во 2007–2011 година 8,9%. Бруто инвестициите како процент од БДП во периодот 2003–2006 година изнесуваа 21%, а во периодот 2007–2011 година 25,7%,“, рече Ставрески.Во врска со невработеноста, која со години е најголеми проблем на македонските граѓани, Ставрески рече дека во септември 2006 година бројот на регистрирани невработени лица бил 358.831, а во март 2012 година изнесувал 276.715. „Во 2005 година, стапката на невработеност достигна рекордни 38,7%. На крајот од 2011 таа изнесуваше 31,8%. Ја намаливме стапката на невработеност во услови кога невработеноста расте во сите европски држави. Во овие времиња кога работниците во Европа ги губат работните места, во Македонија континуирано расте бројот на вработени лица“, изјави Ставрески, додавајќи дека владината политика креирала на 75.000 работни места.Ставрески ги оцени како неточни тврдењата на СДСМ дека јавноста била манипулирана со ветување за високи стапки на раст кога Европа и Светот се подготвувале за криза и потсети дека Владата уште на крајот на 2008 година излезе со прв пакет на атикризни мерки .„Секаде во светот проекциите за макроекономските индикатори подлежат на ревидирање. Многу често релевантните меѓународни институции како ММФ, СБ, ЕК итн ги менуваат проекциите“, рече Ставрески.На обвинувањата дека е креиран огромен буџет и дека државата се задолжува, Ставрески со одговор дека буџетот во 2012 како процент од БДП е помал од тој во 2005 година, како и дека историски највисока стапка на задолженост македонија имала на крајот од 2005 година, 38,4% од БДП, додека заклучно со март 2012 година државниот долг изнесува 26,8%. Негирајќи ги обвинувањата на опозицијата дека во него време не е направен ниту километар пат, Ставрески наброја цела листа на патишта кој се завршени во негово време.Ставрески детално се осврна и на акцијата „Детонатор“, додавајќи дека таа се уште не е завршена и дека е пример за неселективен пристап. Претходно, пратеникот од СДСМ Марјанчо Николов наведе 10 причини зошто министерот за финансии треба да ја напушти оваа функција: немањето кредибилитет, постојаното задолжување на државата, акцијата „Детонатор“, сиромаштијата, невработеноста, финансирањето на проектот „Скопје 2014“, недостигот на капиталните инфраструктурни и енергетски проекти, состојбата во Фондот за ПИОМ и за здравство и другите претпријатија во сопственост на државата, фискалната децентрализација и рамномерниот регионален развој и неуспешниот проект „Купи куќа, купи стан“. „Ова се причините зошто треба да си замине од фукцијата министер за финансии. Тоа е во интерес и на стопанството и на граѓаните и на државата. За сите овие шест години, колку што ги правите буџетите, сте потрошиле 14 милијарди евра пари на граѓаните, истакна Николов, додавајќи дека прашање е каде се потрошени и на што се потрошени.Николов потенцира дека во последните три години долгот на централната влада е зголемен за 700 милиони евра и оти со политиката што се води земање кредити и трошење за тековни трошоци само се уништува македонската економија и се задолжуваат идните генерации.Сиромаштијата, во последните четири години урива рекорди, а животниот стандард е на најниско ниво, рече Николов, обвинувајќи дека . невработеноста во изминатите години само на административен начин е намалена.Николов оцени дека владата нема направени ниту еден енергетски проект и дека се прават се повеќе трансфери за исплата на пензии.За проектот „Купи куќа, купи стан“, Николов оцени дека не се оправдани ниту парите дадени за реклами за проектот. /крај/со/ап/
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
Горан Ѓорѓиевски избран за нов претседател на Сојузот на стопански комори на Македонија

Со одлука на Собранието на Сојузот на стопански комори на Македонија, за нов претседател е избран Горан Ѓорѓиевски.
„Ова е специфичен момент затоа што треба многу да се направи за брендот Сојуз на стопански комори повторно да го добие реномето од пред десетина, петнаесет години. Влегуваме во нови времиња во кои ќе придонесеме за посилно деловно застапување, дигитална трансформација, раст на продуктивноста и транспарентноста на домашните компании“, изјави новоизбраниот претседател Ѓорѓиевски.
Во својата програма тој најави неколку приоритети: унапредување на деловната клима преку континуиран дијалог со институциите, поддршка на малите и средните претпријатија, поттикнување на иновациите и дигитализацијата, јакнење на регионалната и меѓународната соработка, како и инвестирање во образование и човечки капитал.
Економија
Славески – Прескер: потврда на значењето на Народната банка за економската стабилност

Гувернерот на Народната банка, Трајко Славески, оствари средба со амбасадорот на Република Словенија, Грегор Прескер и со економскиот советник Горан Криж.
Во разговорот беше истакната улогата на Народната банка во одржувањето на макроекономската стабилност и значењето на довербата во финансискиот систем за економскиот развој и инвестициите.
Славески ја истакна посветеноста на Народната банка кон овие принципи, додека амбасадорот Прескер ги нагласи долгогодишните добри дипломатски и економски врски помеѓу двете економии, особено во финансискиот сектор каде што активно се вклучени голем број реномирани словенечки компании.
Во однос на финансискиот сектор, Славески се осврна на заложбите на Народната банка за намалување на надоместоците на банкарските услуги, заради обезбедување подостапни финансиски услуги за сите економски субјекти. Прескер искажа задоволство од заложбите на Народната банка и ја потврди понатамошната поддршка од Словенија, вклучително и преку центарот за обуки ЦЕФ.
Средбата претставува можност за продлабочување на билатералните односи меѓу двете земји и унапредување на соработката.
Економија
Ќе се олеснува кредитирањето при купување прв стан, вели Славески

Извршниот одбор на Народната банка усвои нова Одлука за макропрудентните мерки поврзани со макропрудентните инструменти за квалитетот на кредитната побарувачка од физичките лица. Со оваа одлука се регулираат основните показатели со кои се оценува кредитоспособноста на физичките лица, кога тие бараат кредити од банките и од штедилниците. Мерките ќе се применуваат од 1 декември 2025 година.
Гувернерот д-р Трајко Славески на конференцијата за печатот објасни дека со новата одлука се олеснува кредитирањето за купување или градење прво живеалиште, односно стан или куќа наменети за сопствено живеење. Но, имајќи ги предвид условите на пазарот на недвижности, особено во главниот град, што водат кон забрзан раст на цените на становите, поради што стануваат недостапни за помладите генерации, се врши и затегнување на условите за користење кредит за станбен објект којшто не претставува примарно живеалиште за кредитобарателите.
„За сите лица со нерешено станбено прашање, коишто навистина немаат стан/куќа на свое име каде што би живееле, а се очекува дека тоа ќе бидат претежно млади лица и млади брачни парови, со новата одлука се дозволува, без да се наруши пристапот на прудентност, тие да добијат станбен кредит и со учество од 10% од вкупната вредност на објектот за живеење. Наспроти ова, за сите останати случаи, минималното сопствено учество се зголемува од постојните 15% на 25% од вредноста на станот. Исто така, за корисниците на станбени кредити наменети за купување или градење прво живеалиште, ќе останат во важност досегашните лимити на показателот ДСТИ, коишто изнесуваат 55% за изложеноста во денари и 50% за изложеноста со валутна компонента. За сите останати баратели на кредити се предвидуваат пониски нивоа за овие показатели, и тоа од 50% за изложеноста во денари и 45% за изложеноста со валутна компонента.“
Имено, олеснувањето при купување прв стан се однесува на лицата коишто навистина немаат стан или куќа на свое име и планираат да купат или да изградат дом за сопствено живеење, за што треба да исполнат одредени критериуми, а се воспоставуваат соодветни механизми за проверка и следење, коишто се детално образложени во Одлуката.
„Промените во макропрудентните мерки имаат превентивен карактер и нивната цел е да нѐ заштитат сите нас од прекумерна задолженост, што може да се одрази понатаму на способноста за редовно отплаќање на обврските, како и на вкупната стабилност на финансискиот систем. Истовремено, со овие промени внимаваме да не „ги погодиме“ оние лица кои имаат потреба да го решат своето животно, станбено прашање, овозможувајќи им поповолни критериуми и полесен пристап до кредити, во однос на останатите корисници на кредити“, посочи гувернерот Славески.
Со ваквиот пристап, Народната банка се усогласува со практиката на голем број други централни банки во светот.