Економија
Големи потенцијали за економска соработка меѓу Македонија и Естонија
![](https://makfax.com.mk/wp-content/uploads/2016/11/a3ea6b3f-7ad1-4097-98a4-bdb2a2e19996-1.jpeg)
Добро е естонските компании да ги искористат ниските даноци, намалувањето на административните бариери, добрата работна сила и останатите поволности кои ги нуди Македонија, порача претседателот на Стопанската комора на Естонија, Томас Луман, на економскиот форум во Талин.
Економскиот тим на Владата предводен од премиерот Никола Груевски, вицепремиерот Владимир Пешевски, министерот без ресор задолжен за привлекување на странски инвестиции, Бил Павлески и директорот на Дирекцијата за технолошки индустриски развојни зони, Виктор Мизо, присуствуваа и се обратија на бизнис форум во Талин, Естонија кој се одржа во организација на Стопанската комора на Естонија, а на кој учествуваа претставници на компании од информатичко – комуникациската технологија, техничката индустрија, недвижностите, земјоделството и туризмот.
Груевски во своето воведно излагање се осврнал на можностите за економска соработка помеѓу двете држави кои спроведуваат и водат слични економски политики и мерки.
Тој ги запознал присутните со инвестициските можности кои ги нуди Македонија, притоа акцентирајќи го македонскиот даночен пакет кој е најнизок и најповолен во Европа како силна компаративна предност на нашата земја за привлекување на инвестиции. Премиерот Груевски истакна дека имаме најнизок даночен пакет во Европа. Персоналниот данок е 10 отсто и данокот на добивка е 10 отсто, но само за компаниите кои ќе ја распределат добивката како дивиденда. За оние кои ќе ја акумулираат или пак реинвестираат добивката, односно нема да ја распределат како дивиденда, данокот е нула отсто. Две третини од компаниите ја користат оваа исклучително поволна можност, истакна пред присутните премиерот Груевски.
Премиерот Груевски ги претстави и поволностите кои се нудат во технолошко – индустриските развојни зони. Тој посочи дека во тие зони постои период од десетгодишно даночно ослободување, што значи дека компаниите кои ќе се лоцираат во нив во период од десет години не плаќаат никаков данок, ниту на добивка, ниту персонален данок, а постојат ослободувања од плаќања на царини за увоз и ДДВ за репроматеријалите кои доаѓаат од увоз и се користат во зоните за производство кое оди за извоз.
„Меѓу Македонија и Естонија постојат големи потенцијали за развој на соработката на секое поле. Ние сме свесни за ниските даноци, за намалувањето на административните бариери, добрата работна сила и останатите поволности кои ги нуди Македонија и приватните естонски компании е добро да се запознаат и да ги искористат тие можности“, рекол претседателот на Стопанската комора на Естонија, Томас Луман.
Вицепремиерот Пешевски ги објаснил реформите кои се спроведуваат за намалување на процедурите и инвестициите во образованието со цел креирање на соодветна и добро образована работна сила. Компаниите се основаат за само четири часа, одобренијата за градба се издаваат електронски, а институциите се поврзуваат и обезбедуваат логистика за компаниите. Инвеститорите кои ќе дојдат може да очекуваат помош и од Владата и од институциите, истакна Пешевски.
Министерот Бил Павлески ги претставил можностите за инвестиции во туризмот, земјоделството, во енергетиката и во градежништвото. Тој во своето излагање пред присутните на форумот истакна дека една од најкрупните мерки која е насочена кон привлекување на странски инвестиции во туризмот е определувањето на почетна цена од едно евро за метар квадратен за купување на градежно државно земјиште за изградба на хотели и мотели.
„Како резултат на ваквата мерка, како и континуираната поддршка на туризмот, веќе таквата шанса за инвестиции ја препознаа значајни хотелски брендови кои започнаа изградба на хотели во Македонија. Ваквиот тренд на реформи и постојана отвореност за нови инвестициски можности ја следи и сферата на градежништвото, енергетиката како и сите останати сфери кои го поттикнуваат развојот“, рекол Павлески.
Директорот на Дирекцијата за технолошки индустриски развојни зони Мизо подробно ги објасни можностите за инвестирање кои им стојат на располагање на инвеститорите во отворените технолошки индустриски развојни зони кои на заинтересираните им нудат низа поволности. Мизо посочи дека реномирани компании со седиште во САД, Германија, Швајцарија, Италија и од други држави веќе инвестираа во изминатите години во Македонија што е потврда за сериозните напори кои ги прави Република Македонија на инвестициски план./крај/со/бб
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
![](https://makfax.com.mk/wp-content/uploads/2022/08/makfax_logo_350px.jpg)
Економија
Ангеловска-Бежоска – Палминтери: Народната банка цврсто чекори кон Европскиот систем на централни банки
![](https://makfax.com.mk/wp-content/uploads/2025/02/Средба-со-амбасадор-на-Италија.jpg)
Народната банка постојано работи на усвојување на најдобрите европски практики и стандарди со што сѐ повеќе се приближува до Европскиот систем на централни банки. Ова беше посочено на средбата помеѓу гувернерката на Народната банка Анита Ангеловска-Бежоска и амбасадорот на Република Италија во земјава, Паоло Палминтери.
Во оваа смисла беше нагласено значењето на поднесеното барање за членство на земјава во Единствената област за плаќања во евра (СЕПА). Амбасадорот Палминтери ја изрази својата поддршка за заложбите на Народната банка во овој процес. Гувернерката Ангеловска-Бежоска посочи дека имајќи го предвид високиот степен на усогласеност на правната рамка, се очекува позитивна оцена што ќе овозможи скорешно пристапување на нашата земја во СЕПА.
На средбата, стана збор и за системот за инстант плаќања којшто централната банка на Италија го развива за земјите од Западен Балкан, по одлука на Европската централна банка (ЕЦБ) како клон на системот ТИПС со кој таа управува. Системот ќе овозможи инстант извршување на домашните плаќања во текот на кое било време од денот во текот на годината во секоја од земјите, како и на нивните меѓусебни плаќања и на плаќањата со земјите од ЕУ. Поставувањето платежна инфраструктура за инстант плаќања во земјите од регионот по стандардите и правилата на системот на ЕЦБ претставува историски исчекор за развојот на регионот и негова интеграција на единствениот европски пазар и пред земјите да обезбедат полноправно членство во ЕУ, се согласија гувернерката и амбасадорот.
Се разговараше и за билатералната соработка на нашата со централната банка на Италија, во рамките на втората фаза од Регионалната програма за зајакнување на капацитетите на централните банки на Западен Балкан, финансирана од Европската Унија. Оваа соработка ќе придонесе кон унапредување на стандардите и примената на најдобрите практики во Народната банка, преку споделување искуства и експертиза од страна на Банката на Италија.
Гувернерката Ангеловска-Бежоска и амбасадорот Палминтери ја потврдија својата заложба за понатамошно јакнење и продлабочување на соработката, заради унапредување на финансиската стабилност и натамошна интеграција на финансискиот систем со европскиот финансиски систем, особено во платежната сфера.
Економија
Неправилности со распишани тендери, службени возила и договори за вработени – ревизијата во Министерството за економија констатира низа прекршувања
![](https://makfax.com.mk/wp-content/uploads/2025/02/durmishi.jpg)
Министерот за економија и труд, Бесар Дурмиши, информира за спроведената ревизија во Министерството за економија и труд, која констатирала низа неправилности, нетранспарентност и прекршувања на управните и законските процедури, направени од претходното раководство.
Прекршоци биле направени во постапката за јавна набавка. Во 2021 година е извршена набавка на софтвер за управување со апликации од физички и правни лица за потребите на Министерството во вредност од 2 милиона 490 илјади денари, но тој не е во функција и нема објаснување или извештај зошто овој софтвер не е пуштен во употреба.
„Има индиции за прекршување на процедурата бидејќи целиот процес е завршен во рок од 15 дена имајќи предвид дека се работи за софтвер што бара време и професионалност. Ревизијата констатира дека тоа претставува ризик и има прекршоци бидејќи целата постапка е завршена за две недели“, рече Дурмиши.
И во 2022 година бил склучен договор за јавна набавка за градежни работи поврзани со изградба на инфраструктурна линија и огради на парцелите на локацијата Манастирец во Македонкси Брод и на локацијата Амзабегови, Свети Николе, во вредност од 25 милиони денари (400 илјади евра). Од страна на ревизијата се констатира дека има неколку пропусти, кои се сомнителни, поврзани со тоа што, иако бил склучен договор со избраната фирма изведувач, овие работи воопшто не биле завршени, а тоа е изградбата на фотоволтаичен центар. Поради ваквото неспроведување и ваквата негрижа на поранешните раководители на Министерството, средствата предвидени од Министерството за економија не се реализирани. Во оваа насока, државата го загуби инвеститорот од кој би се остварил приход и би се отвориле нови работни места.
Неправилности, како што објави Дурмиши, има и во ангажирањето на лицата со договор на дело како во однос на присуство на работа така и во недостиг на докази, должности и обврски на работата и нивна соодветна професионална подготовка. Ревизијата констатирала и прекршоци во користењето на службените возила, како непополнување соодветна законска документација, вклучително и снабдување со гориво на овие возила.
„Исто така, во посебна управна постапка имаме сознанија дека државниот буџет е оштетен за 127.721.000,00 денари или приближно 2 милиона евра како резултат на непреземање мерки од страна на комисиите на Министерството во периодот од 2019 до 2023 година и државата да ја изгуби оваа сума. Бројот на предмети кои се застарени е 1.534 и за нив не може да се води понатамошна постапка“, рече министерот.
Тој ги повика надлежните органи да го преиспитаат извештајот од ревизијата. Рече дека сите што постапиле спротивно на законот ќе сносат одговорност.
Економија
Анализа на Сојузот на стопанските комори: Супермаркетите работат со ниски профити, доставувачите го диктираат пазарот
![](https://makfax.com.mk/wp-content/uploads/2023/03/market-ceni.jpg)
Потребна е поголема транспарентност во формирањето на цените, Владата и институциите да ги прошират контролите на цените и во регулацијата да ги вклучат и доставувачите и увозниците, да се прошират регулаторните мерки со цел да се спречат доставувачите од манипулации со цените, а потрошувачите мора да знаат кој ги поставува цените, што би се направило преку јавни кампањи за подигнување на свеста. Ваков е заклучокот на анализата што ја спроведе Сојузот на стопанските комори.
На состанокот со претставниците на малопродажните синџири и локалните клучни партнери исто така беше договорено меѓу сите малопродажни синџири и локалните клучни партнери да не се примаат нови ценовници минимум до крајот на првиот квартал оваа година.
„Бројките од анализата покажаа дека супермаркетите не се одговорни за зголемувањето на цените, а главната ценовна моќ е во рацете на доставувачите и производителите, кои уживаат значително повисоки профити, додека супермаркетите работат со минимални маржи“, велат од ССК.
Се додава дека супермаркетите работат со просечна профитна маржа од 0,83 отсто, а производителите и дистрибутерите во просек остваруваат 4,32 прценти. Некои доставувачи, според анализата, имаат профитни маржи над 13 проценти, а супермаркетите остануваат под 3 проценти.
Анализата покажа екстреми во профитните маржи. Некои производители имаат профитни маржи шт осе далеку над оние на супермаркетите.
„Супермаркетите се соочуваат со најголема јавна критика за цените иако заработуваат значително помалку од производ од доставувачите. На листата на 15 најголеми доставувачи се покажува дека овие компании генерираат големи профити, но вработуваат многу малку луѓе. Тие сочинуваат 11,8 % од вкупниот приход на производителите, но 21,3 % од нивниот вкупен профит“, додаваат од Сојузот на стопанските комори потенцирајќи дека супермаркетите се важен фактор за вработеноста во државата, а производителите генерираат високи профити со значително помалку работници.
Анализата сугерира и дека маркетите никогаш не ги зголемуваат цените самостојно, промената се случува поради промените на цените на производителите или доставувачите и токму поради ова маркетите се под постојан притисок да се прифатат новите ценовници. Доколку тоа не се направи, не се испорачуваат производите.
„Од ова произлегува притисокот врз маркетите и од потрошувачите или за цените или за недостигот на производи. Само во јануари до маркетите се пристигнати ценовници од над 40 доставувачи и производители во 92 категории и поткатегории производи. Дополнително, профитната маржа кај маркетите од година на година опаѓа за разлика од другата страна, каде што се зголемува. Во исто време, меѓународните доставувачи одржуваат значително поголем профит од супермаркетите. Тие вршат силно влијание врз пазарните цени ограничувајќи ја способноста на домашните трговци на мало да ги приспособат цените надолу. Бројките ја покажуваат вистината, супермаркетите не се причината за зголемените цени. Додека трговците работат со минимални профити, доставувачите продолжуваат да остваруваат значителни маржи, без да ги намалат цените“, велат од ССК.
Сојузот на стопанските комори на Македонија бара транспарентност и фер одредување на цените во целиот синџир на снабдување, па затоа повикуваат на поголема транспарентност затоа што време е да се адресира вистинската причина за високите цени и секој во процесот треба да има одговорност.