Економија
ММФ одобри пакет помош за Украина од 17 млрд долари
Меѓународниот монетарен фонд (ММФ) одобри во средата двегодишна програма за помош на Украина во износ од 17 милијарди американски долари.
Пакетот помош од ММФ ќе овозможи моментално исплаќање на 3,2 милијарди долари за прозападната влада во Киев и деблокирање на кредитите од други извори во износ од 15 милијарди долари со цел да се стабилизира економијата на земјата којашто влезе во најголемата криза од прогласувањето на независноста во 1991 година.
Извршната директорка на ММФ, Кристин Лагард прозна дела програмата на помош на ММФ е соочена со ризици вклучително и поради проблематичната способност да ги спроведат политички непопуларните мерки и реформи коишто се неопходни за воспоставување на финансиски ред во земјата.
„Натамошната ескалација на тензиите со Русија и немирите на истокот од земјата особено претставуваат значителен ризик за економските прогнози”, истакна Лагард во соопштението.
Во меѓувреме проруските поборници на федерализацијата на Украина коишто не ги признаваат прозападните власти во Киев под контрола ставија нови згради на локалните власти во источните области, што е нов сигнал дека Киев нема контрола врз индустриската област којашто се граничи со Русија.
Кризата во Украина избувна, по започнувањето на безредијата во ноември 2013 година откако поранешните власти го суспендираа потпишувањето на спогодбата за придружување со ЕУ, која Украина ја потпиша во март 2012 година, а договорија и сеопфатна спогодба за слободна трговија. Брисел сакаше да ги потпише овие договори на самитот Источно партнерство што се одржа на 28-ми и 29-ти на ноември 2013 во Вилнус, меѓутоа претседателот Виктор Јанукович и премиерот Микола Азаров решија привремено да го суспендираат потпишувањето на Спогодбата, правдајќи ја својата одлука со лошата економска состојба на земјата.
Според нив, на Украина тогаш и’ беше потребна помош до 20 милијарди евра, а Јанукович оцени дека ветените 610 милиони евра од ЕУ условени со потпишување договор со Меѓународниот монетарен фонд се недоволни за да ги покријат загубите што ќе бидат предизвикани од намалувањето на трговијата со Русија, и недоволни да ја спасат Украина од банкрот. Веќе во декември тогашната украинска влада во Москва потпиша договор со кој од Русија доби заем од 15 милијарди долари од кои првата транша од милијарди долари беше уплатена веднаш, а цената на рускиот гас за украинските потрошувачи беше намалена за третина.
Меѓутоа тоа предизвика револт кај опозицијата која го обвини Виктор Јанукович дека ја свртува Украина кон Русија и ја оддалечува од Европската унија, којашто организираше масовни протести кои завршија со насилна пресметка со власта во којашто загинаа околу стотина лица и опозицијата ја презема власта.
Откако дојдоа на власт, новите власти во Киев не го исплаќаат долгот за гас кон Русија ниту по намалени цени, а Москва во меѓувреме ги укина сите попусти за оваа земја, така што сега Украина должи најмалку 2,2 милијарди долари за гас.
Украинската економија, исто така, може дополнително да страда и поради затворањето на рускиот пазар, како поради западните санкции, кој е главната дестинација за украинските производи кои немаат пласман на западните пазари.
„Сé што ја поткопува економската ситуација во Украина го загрозува спроведувањето на програмата што воедно е и причина поради којашто силно ги поттикнуваме страните да преговараат и да се договорат”, изјави Лагард за медиумите по седницата на бордот на ММФ кој го одобри пакетот помош за Украина.
ММФ во средата ги намали процените за раст на руската економија предупредувајќи дека санкциите ги одбиваат инвеститорите и руската економија ја буткаа кон рецесија. Истовремено, Фондот за Украина предвиде економски пад од околу 5 отсто за 2014 година, додека новите власти во Киев предвидуваат пад од 3 процента. Според ММФ, следната 2015 година Украина би требала да забележи економски раст од 2 отсто, односно 4 до 4,5 отсто во следните години. Надворешниот долг во 20114 година би требало да порасне околу 100 отсто до бруто домашниот производ (БДП) поради кредитите и девалвација на валутата.
Одлуката на ММФ треба да и’ овозможи на Украина да продолжи да ги исплатува долговите а со првата транша од две милијарди долари би требало да ги „закрпи” буџетот, се наведува во анализата на Reuters, при што се додава дека иако новата власт во Киев се обврзала на реформи како предуслов за помошта од ММФ, спроведувањето на тие мерки ќе биде отежнато поради политичката нестабилност во земјата.
Претходните две програми за помош на Украина, ММФ ги суспендираше откако украинската влада не ги исполни ветувањата.
Сега ММФ очекува од Украина реформа на енергетскиот и финансискиот сектор, вклучително и зголемување на цената за гасот за домаќинствата, а конечната цел е да се санира долгот на државната компанија „Нафтогаз” до 2018 година. Оваа компанија увезува огромни количества енергенси од Русија за потребите на домашните потрошувачи и го продаваше досега по пониски цени имајќи ги предвид руските попусти, но откако Москва ги укина создаде голем долг. Украинската влада затоа најави дека наскоро ќе ја зголеми цената на гасот за 50 отсто.
„Украина изминатите неколку седмици покажа дека може да преземе сеопфатни реформи и да се занимаа со некои долго време отворени прашања. Веруваме дека Украина има можност да ја напушти досегашната практика во даночната, монетарната и управувачката сфера”, истакнала Лагард./крај/мф/сн
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
Пуштена во употреба новата микробиолошка лабораторија за квалитет на „Алкалоид“ при официјалната посета на владина делегација на компанијата
ГЛАВНАТА ЦЕЛ НА МИКРОБИОЛОШКАТА ЛАБОРАТОРИЈА ЗА КОНТРОЛА НА КВАЛИТЕТ, НАЈНОВАТА ИНВЕСТИЦИЈА НА „АЛКАЛОИД“ АД ВРЕДНА 3,1 МИЛИОНИ ЕВРА, Е ОБЕЗБЕДУВАЊЕ НАЈВИСОКО НИВО НА КОНТРОЛА НА МИКРОБИОЛОШКИОТ КВАЛИТЕТ НА СУРОВИНИТЕ, ПРИМАРНАТА АМБАЛАЖА, ПОЛУПРОИЗВОДИТЕ И НА ГОТОВИТЕ ПРОИЗВОДИ.
На простор од близу 700 м2 се спроведуваат активности како што се мониторинг на просториите и површините, мониторинг на системите за производство и дистрибуција на прочистена фармацевтска вода, мониторинг на компримираниот воздух, верификација на чистењето на процесната опрема, тестови за стерилност, идентификација на микроорганизми, тестирање на антимикробната ефикасност, потврда за ефикасноста на дезинфициенсите, како и други анализи, во согласност со регулаторните барања.


Оваа најнова инвестиција на „Алкалоид“ беше пуштена во употреба при официјалната посета на владина делегација на компанијата, предводена од Претседателот на Владата проф. д-р Христијан Мицкоски, придружуван од д-р Азир Алиу, Министер за здравство, и од г. Сашо Клековски, Директор на Фондот за здравствено осигурување.
„Со Микробиолошката лабораторија за контрола на квалитет Македонија се позиционира како регионален лидер не само во фармацевтската микробиологија, туку и во целокупната контрола на лекови. Проектот е целосно финансиран и реализиран од ’Алкалоид’ АД, со сопствени ресурси, интерна експертиза и со инвестиција од околу 3,1 милиони евра реализирана во период од речиси две години, што е јасна потврда за визијата, знаењето и за долгорочната посветеност на компанијата на врвниот квалитет“, изјави Живко Мукаетов, Генерален директор и Претседател на Управниот одбор на „Алкалоид“ АД Скопје.

„За мене претставува огромна чест и задоволство што денеска во ’Алкалоид’ видовме работи кои ги гледаме во најсовремените светски фармацевтски индустрии. Горди сме што се македонски. Благодарност до Генералниот директор и до сите вработени кои денеска стручно ни објаснија со што сè се занимава оваа компанија и можам со задоволство да констатирам дека над 3000 вработени ја градат својата иднина во ’Алкалоид’. Извозното портфолио на компанијата, кое е повеќе од две третини од производството, позитивно влијае во насока на економската состојба на државата и зголемувањето на БДП и на индустриското производство, па затоа ние како Влада секогаш ќе поддржуваме успешни македонски приказни бидејќи нема подобра промоција за државата од ваква успешна приказна надвор од границите“, изјави Претседателот на Владата проф. д-р Христијан Мицкоски.

Новата Микробиолошка лабораторија за контрола на квалитет на „Алкалоид“ АД Скопје има капацитет да изведува околу 20.000 различни микробиолошки анализи годишно, a во неа работи 21 високостручно лице. Одделот за контрола на квалитет носи стратешка одговорност за усогласеност со меѓународните регулаторни стандарди во фармацијата, а со него раководи д-р Ѓорѓи Петрушевски, доктор по хемиски науки со значаен научен придонес (33 објавени научни трудови во меѓународни списанија со фактор на влијание и повеќе од 500 цитати) и со експертиза на полето на фармацевтската хемија и фармацевтските системи за квалитет.


Економија
Народната банка и Државниот секретаријат за економски прашања на Швајцарија (SECO) потпишаа меморандум за соработка и јакнење на институционалните капацитети
Народната банка и Државниот секретаријат за економски прашања на Швајцарија – СЕKО (SECO) потпишаа Меморандум со кој се воспоставува рамка за соработка во периодот 2025 ‒ 2028 година. Меморандумот го потпишаа гувернерот на Народната банка, Трајко Славески и амбасадорот на Швајцарија во земјава, Кристоф Зомер.
Соработката опфаќа обезбедување техничка помош и размена на знаење заради унапредување на истражувачката активност, модернизација на алатките неопходни за водење монетарна политика, зајакнување на стабилноста на финансискиот сектор, како и за понатамошно јакнење на институционалните капацитети на Народната банка.
„Воспоставената соработка претставува значаен поттик за натамошно зајакнување на капацитетите на Народната банка во повеќе важни области на работењето и потврда на долгогодишното партнерство меѓу нашата земја и Швајцарија“, истакна гувернерот Славески нагласувајќи ја улогата на централната банка во обезбедувањето макроекономска стабилност и поддршката на одржливиот економски развој.
„Швајцарија е посветен партнер за развој на Северна Македонија повеќе од 30 години. Преку овој меморандум за соработка, ја потврдуваме нашата поддршка за економските институции и реформите во земјата, како и за силна, независна и кредибилна централна банка којашто ги применува меѓународните и европските стандарди. Швајцарија го почитува ова партнерство и е посветена на унапредување на макроекономската стабилност и на одржливиот економски развој“, истакна амбасадорот Зомер.
Во рамките на Програмата, активностите се насочени кон унапредување на спроведувањето на монетарната политика, промовирање стабилен и сеопфатен финансиски сектор, зајакнување на отпорноста, одржливоста и ефикасноста во работењето. Поддршката опфаќа анализа и спроведување на монетарната политика, макроекономски податоци и статистика, истражувања, финансиска стабилност и вклученост, развивање нови дигитални решенија за модернизација на платежната инфраструктура преку подобрување на пристапот до платежните услуги, еколошката одржливост, управувањето со ризиците, како и управувањето со човечките ресурси и меѓународната соработка.
Соработката се остварува во рамките на Програмата за билатерална помош и градење капацитети за централните банки (Bilateral Assistance and Capacity Development for Central Banks – BCC), финансирана од СЕКО и спроведена од Женевскиот институт за меѓународни и развојни студии. Програмата има за цел да ги зајакне капацитетите на централните банки во земјите во развој преку унапредување на нивната аналитичка и техничка експертиза за водење ефикасна монетарна политика и одржување стабилен финансиски систем. Со потпишувањето на Меморандумот, Народната банка ќе биде дел од оваа мрежа на институции коишто преку оваа програма инвестираат во знаење и напредок.
Економија
Божиновска пред Енергетската заедница: Македонија ја забрзува интеграцијата во европскиот енергетски пазар
Министерката за енергетика, рударство и минерални суровини, Сања Божиновска, се обрати на состанок на Енергетската заедница, каде што ја презентираше реалната и мерлива динамика на напредокот на Северна Македонија во усогласувањето со европското енергетско и климатско законодавство и во јакнењето на регионалната енергетска интеграција.
Во своето обраќање, министерката истакна дека изминатата година била обележана со предизвици, но и со конкретни институционални резултати, пред сè во делот на законодавните реформи и стратешките инфраструктурни чекори.
Како клучна пресвртница, Божиновска го нагласи усвојувањето на новиот Закон за енергетика, со кој во голема мера е транспониран Пакетот за интеграција на електричната енергија. Според неа, Законот создава јасна правна основа за активна интеграција на националниот електроенергетски и гасен систем во регионалниот и во внатрешниот пазар на Европската Унија и претставува најзначајниот чекор кон идното спојување на македонскиот пазар со европскиот пазар на електрична енергија.
„Со овој закон се редефинираат улогите, обврските и одговорностите на институциите, операторите на преносните системи и пазарните оператори – не само во имплементацијата, туку и во активното учество во креирањето на заедничките правила за регионалните енергетски пазари“, беше истакнато во обраќањето.
Дополнително, министерката информираше дека во 2025 година е усвоен и Законот за изменување и дополнување на Законот за енергетска ефикасност, со кој се отстрануваат регулаторните и нерегулаторните бариери за реализација на проекти за енергетска ефикасност, се зајакнува соработката меѓу сите чинители, се поттикнува користењето обновливи извори на енергија кај крајните корисници и се овозможува поефикасно користење на финансиски механизми и стимулации.
Во делот на стратешкото планирање, Божиновска информираше дека Ревидираниот Национален енергетски и климатски план (НЕКП) за периодот 2025–2030 се наоѓа во финална фаза пред усвојување. Јавната консултација со сите релевантни засегнати страни, вклучително и со Енергетската заедница, е завршена, а усвојувањето се очекува во најкраток можен рок.
Посебно беше истакнат и пристапот на МЕПСО кон Заедничката канцеларија за алокација (JAO) – заедничката европска платформа за аукција на прекугранични преносни капацитети, што, како што кажа Божиновска, претставува стратешки исчекор за националниот електроенергетски систем и практична интеграција во најголемата и најтранспарентна европска платформа од овој тип.
Во таа насока, министерката најави дека МЕПСО има намера да номинира еден преносен инфраструктурен проект во рамки на процесот за избор на Проекти од интерес на Енергетската заедница / Проекти од заемен интерес (PECI/PMI) во циклусот за 2026 година, како дел од заложбите за јакнење на регионалната поврзаност и усогласување со европските плански рамки.
На крајот, Божиновска подвлече дека државата паралелно работи на критични инвестиции во регионалните електроенергетски и гасни интерконекции, со цел зголемување на енергетската безбедност, вклучително и проектот за гасен интерконектор со Грција и продолжување на разговорите со Србија.

