Економија
Газпром воведе систем на претплата на гасот за Украина
Рускиот енергетски гигант „Газпром” во 10 часот во понеделникот по московско време(8 по македонско), како што најави го воведе системот за плаќање на однапред договорено количество гас за украинската компанија „Нафтогаз”, откако до рано изутрината (2,30часот) претставниците на руската и украинската страна.
„Решението е донесено поради постојаното неплаќање од страна на ‘Нафтогаз Украина’. Долговите на компанијата за испораките на рускито гас изнесуваат 3,458 милијарди долари, 1,451 милијарди долари за периодот ноември – декември 2013 година, и 3,007 милијарди долари за периодот април – мај 2014 година”, се вели во соопштението на „Газпром”.
Украинската енергетска компанија не платила ниту за јунските испораки на рускиот партнер кој очекуваше уплата од 1,95 милијарди долари до 10 часот по локално време на 16-ти јуни.
„Денеска од 10 часот наутро по московско време, ‘Газпром’ според постојниот договор, на ‘Нафтогаз’ му наложува авансно плаќање за испораките на гас.. од дене украинската компанија ќе го добива само она количество гас за коешто платила”, се наведува во соопштението на руската компанија.
На разговорите во украинската престолнина Киев кои траеја викендов во владата и завршија рано изутрината во понеделникот, претставниците на украинската влада и извршниот директор на „Газпром” Алексеј Милер со посредство на еврокомесарот за енергетика Гинтер Итингер, не успеаја да постигна договор за исплатата на долгот, ниту за цената на природниот гас што Украина го добива од Русија.
Доколку Русија ја прекине испораката на гас за Украина, тоа би можело да ја погоди и Европската унија. Русија обезбедува повеќе од една третиран од потребите од гас на европските потрошувачи, а речиси половината од тоа оди преку украинските гасоводни системи, поради што и Москва се реши да ја заобиколи Украина со изградбата на гасоводот Јужен тек.
Последната руска понуда за цената на гасот изнесуваше 285 долари за 1.000 кубни метри гас, сто долари пониско од моменталната, но Украина тоа го доби. Украина ја посакува цената од 268,5 долари, колку што ја договори соборениот претседател Виктор Јанукович, но минатата седмица предложи како компромисно решени 326 долари во преодниот период додека не се постигне траен договор.
Европскиот комесар за енергетика, Гинтер Итингер на преговорите ноќта кон понеделникот во владата на Украина предложи нов компромисен предлог, но Русија го одби. Итингер предложи Киев да плати милијарда долари веднаш, а остатокот во месечни те рати, додека ценат ана гасот би била 385 долари во зима и околу 300 долари во лето.
„Доколку парите не бидат уплатени, испораката на гас, како што беше најавено претходни, ќе премине на системот на плаќање однапред”, предупреди Итингер веднаш по завршувањето на неуспешните преговори во владата на Украина рано утрото во понеделникот.
На прашањето на новинарите пред објавувањето на одлуката на „Газпром”, што ќе се случи кога ќе истече рокот, украинскиот министер за енергетика Јуриј Продан изјави „Како што знаете, руската страна рече дека, доколку не се плати однапред, ќе воведи рестрикции за испораките на гас”. Запрашан дали Киев ќе се обиде да договори уште еден состанок пред истекот на рокот, Продан изјави дека ништо не е планирано, но дека Украина е подготвена на преговори што е можно поскоро.
Украина сака цена до 286 долари за 1.000 кубни метри гас и да го промени договорот од 2009 година од времето на владата на Јулија Тимошенко, со која Киев се обврзува да купи одредено количество руски гас по цена од 485 долари за 1.000 кубни метри гас, за што беше осудена на седум години затвор од кој беше ослободена откако нејзиниот партиски колега Јаценјук дојде на чело на прозападната влада по зимските безредија со кои беше соборен од власта претседателот Виктор Јанукович.
Во aприл Русија објави дека го повлекува намалувањето на цената на својот гас за Украина постигнат во договор со сега соборениот украински претседател Виктор Јанукович, ланскиот декември. Според тој договор, цената беше намалена за повеќе од третина и се симна на 268 долари за 1.000 кубни метри гас. Така сега со укинувањето на сите договори и попусти, цената на рускиот гас за украинските потрошувачи се зголемува на 485 долари за илјада кубни метри.
Намалувањето на цената на рускиот природен гас од дополнителни 100 долари за Украина беше предвидено со договорот од 2010 година, како дополнителен бонус што Москва покрај 100-те милиони долари годишно ги исплатуваше на својот сосед за користењето на воената поморска база на својата Црноморска флота кај Севастопол на полуостровот Крим до крајот на 2017 година, по што ќе следуваше друг анекс на договорот. Меѓутоа, претежно руското и рускојазично население на овој регион, по промените на власта во Киев, на референдум кон средината на март изгласа присоединување кон Русија.
Европската комисија, чиј комесар во овие преговори беше во улога на посредник, уште на почетокот соопшти дека смета оти Киев би требало да го врати долгото и да плаќа по цена како и за другите европски потрошувачи, околу 380 долари за илјада кубни метри гас.
Привремениот украински премиер Арсениј Јаценјук минатиот четврток ја повика Русија „да го потпише договорот за да не дозволи случајот да дојде пред суд”. Според него, Украина има акумулирано 13,4 милијарди кубни метри газ во своите подземни објекти за резерви. Јаценјук на седница на неговиот кабинет изјави дека за зимскиот период на земјата и’ се неопходни 18,5 милијарди кубни метри гас./крај/мф/сн
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
ТИРЗ: Германска компанија за машинско инжинерство заинтересирана за инвестиција
Директорот на Дирекцијата за ТИРЗ, Гоце Димовски денес оствари средба со Матиас Лаубенштајн, директор на Heidelberg Postpress, германска водечка технолошка компанија која веќе 175 години се залага за иновации, квалитет и сигурност во машинското инженерство ширум светот. Средбата опфати презентирање на можностите и поволностите кои ги нуди Македонија преку зоните, при што беа разгледани ТИРЗ Скопје и ТИРЗ Штип како потенцијални локации за отворање на нов производствен погон од страна на германската компанија.
Димовски посочи дека Дирекцијата за ТИРЗ активно соработува со сите засегнати страни со цел континуирано подобрување на условите во зоните, а беше нагласена стратешката локација, како и даночните поволности кои се достапни за инвеститорите. Тој додаде дека интересот на ваква реномирана компанија претставува силна потврда за атрактивноста на Македонија и ТИРЗ како локација за странски директни инвестиции. Како што рече Димовски, вложувањето во напредни технологии и висока додадена вредност е приоритет, а соработката со компании кои имаат долга традиција и глобално присуство ќе донесе значајни придобивки за целата економија.
Од страна на Лаубенштајн, беше изразен особен интерес за инвестирање во рамки на зоните, при што акцентот беше ставен на ТИРЗ Скопје и ТИРЗ Штип како потенцијална локација. Toj нагласи дека стабилната деловна средина, пристапот до квалификувана работна сила и јасната и транспарентна поддршка од институциите се клучни фактори во нивните анализи за избор на нова локација.
Со јасен фокус на раст, како снабдувач на целосни решенија компанијата го поттикнува понатамошниот развој во основните области на пакување и дигитално печатење, софтверски решенија и бизнисот со животниот циклус со услуги и потрошен материјал, така што клиентите можат да постигнат максимална продуктивност и ефикасност. Компанијата моментално се фокусира и на проширување во нови деловни области како што се високо прецизно инженерство на постројки со интегрирана контрола, технологија за автоматизација и роботика, како и растечките зелени технологии.
Економија
Димитровски: ЦЕФТА не е само регионален трговски механизам, туку наша практична подготовка за членство во Европската Унија
Заменик-министерот за надворешни работи и надворешна трговија, Зоран Димитровски, учествуваше на ЦЕФТА неделата 2025, што се одржа во Приштина, Косово. Настанот, организиран од актуелното косовско претседателство со ЦЕФТА, беше фокусиран на унапредување на конкурентноста, дигиталната трансформација и на постепената интеграција на регионот во Европската Унија.
Во своето обраќање, Димитровски, нагласи дека од декември минатата година, Министерството за надворешни работи и надворешна трговија ја презеде и надлежноста за надворешната трговија. Во таа смисла, посочи дека оваа трансформација е дел од пошироката определба на Владата да ја зајакне економската дипломатија, да го подобри економскиот настап на државата во странство и да создаде поцврсти врски со меѓународните пазари.
„Активностите поврзани со ЦЕФТА се само дел од пошироката економска агенда на Министерството, чија цел е да создаде подобра деловна клима и да ја зајакне позицијата на државата на регионалните и европските пазари“, рече тој.
Димитровски во своето излагање, особено го акцентираше претседавањето на Република Северна Македонија со два клучни органи во рамките на ЦЕФТА – Комитетот за олеснување на трговијата и Поткомитетот за нетарифни мерки. Тој посочи дека под наше водство биле постигнати значајни и практични резултати во однос на подобрени процедури за стопанството, дигитални алатки кои го олеснуваат пристапот до пазарите, поефикасни системи за следење на трговските бариери, како и унапреден процес на меѓусебно признавање на одредени професионални стандарди.
Во овој контекст, тој објасни дека модернизацијата и дигитализацијата кои ги спроведуваат земјите од ЦЕФТА придонесуваат регионот постепено да се усогласува со европските правила и практики, што е важно за економиите и за деловната заедница.
„ЦЕФТА не е само наш регионален трговски механизам, туку наша практична подготовка за членство во Европската Унија,“ нагласи Димитровски.
Во дискусиите беше потврдено дека напредокот на Заедничкиот регионален пазар 2025–2028 останува клучно достигнување на регионот, а дека ЦЕФТА продолжува да се развива во попредвидлив и поконкурентен систем ориентиран кон потребите на стопанството.
Заменик-министерот истакна дека посакува ЦЕФТА до 2030 година природно да го заврши своето постоење, бидејќи Република Северна Македонија, земјите од Западен Балкан и Молдавија ќе станат членки на ЕУ, исто како што тоа се случи со земјите од Централна Европа, со што ЦЕФТА целосно ќе ја исполни својата мисија.
На маргините на настанот, заменик-министерот оствари и повеќе средби со претставници од земјите партиципиенти на ЦЕФТА при што бес разменети мислења за продлабочување на економската соработка и зајакнување на интегративните процеси во регионот на Западен Балкан.
Економија
Доделени наградите од конкурсот за ликовна и литературна творба по повод Светскиот ден на штедењето
Во Народната банка се одржа традиционалната свеченост по повод доделувањето на наградите од Конкурсот за ликовна и литературна творба за основните и средните училишта, којшто Народната банка го организира во соработка со Министерството за финансии по повод Светскиот ден на штедењето. На настанот се обрати гувернерот на Народната банка, Трајко Славески и заменик-министерот за финансии, Николче Јанкуловски.
Гувернерот Славески, во своето обраќање, ги истакна посветеноста, знаењето и креативноста на младите генерации, нагласувајќи дека пристигнатите трудови ја потврдуваат значајната улога на финансиската едукација во градењето свесни, одговорни и финансиски писмени млади луѓе.
„Штедењето не е само собирање средства. Тоа е филозофија на животот којашто ни овозможува да ги исполнуваме нашите желби, да обезбедиме сигурност за нашата иднина, но и да ги градиме стабилноста и благосостојбата на целото општество. Денес, овој пристап добива уште поголема важност, бидејќи живееме во време на брзи промени, дигитализација и нови финансиски предизвици и можности“, истакна гувернерот.
Заменик-министерот Јанкуловски поздравувајќи ги учесниците рече дека младите покажуват дека секое мало штедење може да биде почеток на голема цел.
„Вие сте пример дека знаењето, вложениот труд и желбата да се мисли за иднината се вредности кои го движат општеството напред. Овој ден нека биде поттик да продолжиме сите заедно – ученици, наставници, родители и институции – да ја негуваме финансиската писменост, да развиваме здрави навики и да создаваме генерации кои ќе знаат да донесуваат мудри одлуки“, посочи Јанкуловски.
Оваа година на Конкурсот пристигнаа неколку стотици трудови од ученици од основното и средното образование на теми посветени на важноста на штедењето, финансиската писменост и улогата на финансиските услуги во современата дигитална ера. Основците твореа на темата „Да штедиме за нашите желби, да штедиме за нашата иднина“, а средношколците на темата „Штедењето, парите и финансиските услуги во современата дигитална ера“.
Конкурсот, којшто се објавува од 2012 година, прерасна во значајна платформа за поттикнување на младите да размислуваат за финансиските концепти, штедењето и одговорното управување со средствата. Низ литературните творби, ликовните цртежи и есеите, учениците ги претставија своите погледи, знаења и лични цели.

