Економија
И велесилите банкротираат

Германија, Велика Британија, Русија, Франција, Шпанија, Аргентина, Исланд се познати и како држави кои банкротирале и преживеале
Германија, Велика Британија, Русија, Франција, Шпанија, Аргентина, Исланд се познати и како држави кои банкротирале и преживеале.
При банкрот една држава запаѓа во неможност да си ги сервисира долговите. Потоа на колена ги моли доверителите да и ги простат, намалат, репрограмираат или одложат долгувањата. Следуваат преговори, во кои должникот вообичаено е принуден да ги прифати наметнатите услови. Граѓаните во банкротираната држава се соочуваат со хиперинфлација, намалување на вредноста на домашната валута, раст на невработеноста, а државата го губи својот углед во светот и се помали се шансите некој во иднина да и позајми пари.
Германија во изминатите сто години два пати банкротирала. И тоа два пати поради војна. Во 1920 потклекна под тежината на репарациите наложени со Договор од Версај за завршувањето на првата светска војна. Резултат беше хиперинфлација во која ни за 100 милијарди марки не можеше да се купи килограм леб. Кризата го роди нацизмот, а Германија, со речиси целосно уништена инфраструктура, повторно беше на колена во 1945 година, по втората светска војна. Сепак успеа да се издигне до најголем извозник на светот.
Кога се зборува за велесили со празна каса, изненадува фактот што Велика Британија дури во 2006 година на САД и го исплати повоениот долг од 4,34 милијарди долари. Треба да се нагласи дека 4,34 милијарди долари од 1945 година сега вредат околу 140 милијарди долари. Севкупната британска економија во 1945 година вредела само половина од оваа сума, а целото обединето кралство пет години по втората светска војна работело за исплата на долгот.
Низ историјата повеќе пати се покажа дека Русија спаѓа меѓу финансиски најкомпликуваните држави на светот. Една од потешките кризи се случи 1998 година. Поради азиската криза, значајно се намали побарувачката по суровини, вредноста на рубљата падна, а инфлацијата за помалку од една година скокна за 100 проценти. Русија беше пред банкрот и на врвот на кризата во 2008 година, но засега добро се држи.
Франција според историските податоци во периодот од 1500 и 1800 година банкротирала осум пати, а последниот финансиски крах завршил со Француската револуција.
Шпанија, секако знае, како е да се биде без пари. Таа е прва држава на светот што банкротирала и тоа во 1557 година. Ова и се повторило уште три пари во период од 40 години, а банкротирала уште седум пати во деветнаесеттиот век.
Аргентина во 2001 година имаше долг од 145 милијарди, а вредноста на пезосот паѓаше од ден на ден, слично како на југословенскиот динар за време на владеењето на Слободан Милошевиќ. Јужноамериканската држава две години се обидуваше да се справи со кризата, за на крајот да прогласи банкрот. По преговорите, доверителите на Аргентина и простија 75 насто од долговите.
Последната криза го фрли на колена Исланд. Исландската круна стапа речиси безвредна, а земјата не можеше да си ги плаќа долговите. Проблемот со таа островска држава е дотолку поголем што Исланд зависи од увозот на стоки, а нема со што да ги плати.
Се погласни се најавите дека на државиве што веќе го искусиле банкрот, може да им се придружат и Грција, Хрватска, Ирска./крај/це/мп
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
Објавен јавен повик за финансиска поддршка за набавка на трактори

Министерството за земјоделство, шумарство и водостопанство објави јавен повик за доставување на барања за користење на средства од Програмата за финансиска поддршка на руралниот развој за 2025 година, наменет за модернизација на земјоделските стопанства преку набавка на трактори.
Максималната поддршка по корисник изнесува 600.000 денари, поддршката се исплаќа на годишно ниво според реализацијата на деловниот план.
Јавниот повик се однесува исклучително за набавка на трактори – приклучната земјоделска механизација не е покриена.
Право на користење на средствата имаат земјоделски стопанства кои се запишани во Единствениот регистар на земјоделски стопанства во Министерство за земјоделство, шумарство и водостопанство, согласно Закон за земјоделство и рурален развој.
Земјоделци кои во претходните десет години користеле финансиска поддршка за набавка на трактори преку ИПАРД Програмата или Националните програми за рурален развој, не се прифатливи како корисници на оваа мерка.
Крајниот рок за доставување на барањата е 07.07.2025 година.
Економија
Берзите реагираат бурно на расправијата Трамп-Маск, акциите на „Тесла“ паѓаат

На Вол Стрит, берзанските индекси паднаа, главно поради наглиот пад на цената на акциите на „Тесла“, додека пазарот беше поддржан од веста за разговорот помеѓу американскиот и кинескиот претседател Доналд Трамп и Си Џинпинг. Индексот Дау Џонс падна за 0,25 проценти на 42.319 поени, додека S&P 500 се лизна за 0,53 проценти на 5.939 поени, а индексот Nasdaq падна за 0,83 проценти на 19.298 поени.
Акциите на Тесла паднаа за 14 проценти
Цената на акциите на производителот на електрични автомобили „Тесла“ падна за повеќе од 14 проценти, откако јавната расправија помеѓу извршниот директор Илон Маск и Трамп се интензивираше.
Цената на акциите падна во четири од последните пет трговски дена, откако Трамп и Маск ја започнаа својата вербална војна, за време на која „Тесла“ изгуби околу 150 милијарди долари пазарна вредност.
Маск ги засили критиките кон огромниот закон за даночни стимулации на претседателот во последните денови, додека Трамп тврди дека Маск е вознемирен затоа што законот ги елиминира даночните олеснувања за купување електрични возила.
„Последиците за акциите на ‘Тесла’ се очигледни. Но, не гледам никакви значајни последици за остатокот од пазарот, освен мало влијание врз индексите. Генерално, берзата има многу проблеми, но ‘Тесла’ не е еден од нив“, рече Марк Шпигел, менаџер за портфолио во Stanphyl Capital.
Сепак, пазарот беше поддржан од телефонскиот повик меѓу Трамп и Си. Нема дополнителни информации за разговорите, освен дека тие се поканија еден со друг на официјални посети. И тоа беше оценето како позитивно од пазарот, бидејќи неодамнешниот спор околу клучните минерали се закани да го наруши кревкото трговско примирје меѓу двете најголеми економии во светот.
Економија
АД ЕСМ со најповолна понуда за електрична енергија, соопшти „ЕВН хоме“

ЕВН Хоме како универзален снабдувач на електрична енергија, на тендерот за набавка на електрична енергија за задоволување на потребите на корисниците за периодот јули-декември 2025 доби најповолна понуда од АД ЕСМ со купопродажна цена на електрична енергија од 62 евра за мегаватчас, за покривање на 100% од вкупно планираните количини, соопштија од таму.
Оваа цена, како што појаснуваат, е идентична со претходната која беше добиена на последниот тендер на Универзалниот снабдувач (јануари-јуни 2025), кога АД ЕСМ понуди купопродажна цена од 62 евра за мегаватчас.
„Под комплетен надзор на Регулаторната комисија за енергетика и согласно законските обврски и претходно утврдената методологија, во наредниот период ЕВН Хоме ќе ја пресмета цената на електрична енергија по однапред утврдени влезни параметри.
Како и секогаш, во крајната цена влегуваат: цената по која АД ЕСМ ја продава електричната енергија на ЕВН Хоме, цената на Преносниот систем оператор МЕПСО, цената на Операторот на пазар на електрична енергија МЕМО, како и цената на Дистрибутивниот систем оператор Електродистрибуција“, се истакнува во соопштението.