Компании
Групацијата Триглав ја задржа цврстата позиција во југоисточна Европа
Групацијата Триглав со своето добро работење во 2014 година уште повеќе го подигна нивото на финансиска стабилност, ја зајакна водечката позиција во Словенија и ја задржа цврстата позиција во југоисточна Европа.
Показатели на успешното работење во основната дејност се добриот комбиниран количник (96,3 %) и профитабилноста на капиталот од 13,4 %. Чистата добивка на групацијата изнесуваше 85,7 милиони евра, што е за 23 % повеќе отколку во 2013 година, а бруто полисираната консолидирана премија од осигурување се намали за 1 %, на 888,2 милиони евра.
Триглав Осигурување, Скопје, како дел од Групацијата Триглав, во 2014 година ја зајакна својата водечка позиција на македонскиот пазар на осигурување (пазарен удел од 17 %). Компанијата во 2014 година обезбеди раст на бруто полисираната премија од 6%, споредено со 2013 година.
Надзорниот одбор на Заваровалница Триглав на вчерашната седница ги потврди годишните извештаи на матичното друштво и на групацијата Триглав за 2014 година и работењето на групацијата го оцени како успешно.
Надзорниот одбор и Управата на Заваровалница Триглав на истата седница формулираа предлог, на акционерите на Заваровалница Триглав да се исплати дивиденда во висина од 2,5 евра бруто по акција. Според наведениот предлог, за дивиденда би се намениле 67% од нето добивката на групацијата Триглав (сопственик на доминантното друштво) за 2014 година.
Групацијата Триглав, како една од водечките осигурително-финансиски институции во југоисточна Европа, минатата година успешно ја играше главната улога на пазарите во Словенија, Македонија и Црна Гора. Во Словенија го подобри својот пазарен удел за 0,3 процентни поени, постигнувајќи удел од 36,1 %. Во Црна гора нејзиниот пазарен удел изнесуваше 38,2 %.
Во Македонија, каде што групацијата работи во доменот на неживотно осигурување, пазарниот удел во овој сегмент се зголеми за 0,24 процентни поени и постигна удел од 17 %. Групацијата најмногу ја подобри својата положба во Србија и тоа за 0,7 процентни поени, а на крајот на третото тромесечје на 2014 година нејзиниот пазарен удел изнесуваше 3,7 %.
Ист удел во пазарот имаше и во Хрватска, додека пак во Босна и Херцеговина достигна пазарен удел од 7,6 %. Во Чешка, каде што зависното друштво на групацијата е во постапка на продажба, пазарниот удел во доменот на неживотно осигурување изнесуваше 0,9 %.
На повеќето осигурителни пазари каде што Групацијата Триглав работи, со исклучок на слаби позитивни сигнали, не дојде до значително подобрување на бизнис климата. Повеќегодишната економска и финансиска криза влијаеше на куповните навики и на стопанството. Поради тоа, се намалија квалитетот и нивото на осигуреност во резидентниот и во корпоративниот сегмент, дури и на добро разиениот словенечки пазар, каде што групацијата во 2014 година обезбеди 82,6 % консолидирана осигурителна премија.
Полисираната консолидирана премија од осигурување на групацијата во 2014 година изнесуваше 888,2 милиони евра, што е за 1 % помалку од претходната година.
На словенечкиот пазар групацијата забележа намалување од 1 % на полисираната осигурителна премија, којашто на крајот на претходната година изнесуваше 700 милиони евра, при што Заваровалница Триглав имаше обезбедено два проценти помалку премија, а Здравствена заваровалница Триглав пораст од 3%.
Пораст на премијата Групацијата постигна и на пазарите во Србија, Македонија и Босна и Херцеговина. Намалување беше забележано во Хрватска, Црна Гора и во Чешка.
Групацијата Триглав во основната дејност работеше добро, за што показател е комбинираниот количник за неживотно осигурување, во вредност од 96,3 %. Групацијата, со чиста добивка од 85,7 милиони евра постигна профитабилност на капиталот од 13,4 % и чистиот деловен резултат од минатата година го подобри за 23 %. На работењето на групацијата најмногу влијаеа два фактора: се уште тешката бизнис клима на повеќето пазари на осигурување на групацијата и извонредно поволните односи на капиталните пазари.
Финансиската стабилност и доброто работење на групацијата Триглав во 2014 година се потврдија со високите бонитетни оценки „А-„ на рејтинг агенциите Standard & Poor’s и A.M. Best. Рејтинг оценката на Standard & Poor’s има стабилна среднорочна прогноза, додека пак A.M. Best ја подобри среднорочната прогноза од стабилна во позитивна. На високото ниво на финансиска стабилност укажуваат и зголемувањето на севкупната вредност на капиталот за 17 %, како и растот на осигурително – техничките резервации на групацијата за 3 %, споредено со 2013 година.
Пресметаните бруто износи на штети на Групацијата Триглав во износ од 615,7 милиони евра се за 2 % пониски отколку во 2013 година. Бројните штетни настани, на коишто беа изложени повеќето осигурителни друштва на Групацијата Триглав, придонесоа побарувањата за исплата на штети да достигнат 35,7 милиони евра, од коишто 27,3 милиони евра потекнуваат од Словенија. Групацијата Триглав има адекватно реосигурување за овој вид штети, бидејќи има конзервативна реосигурителна заштита.
Поради малата пенетрација на осигурување, бројните случувања на пазарите надвор од Словенија не влијаеа значајно на работењето на групацијата, но имаат големо влијание на куповна моќ на граѓаните на овие пазари, поради загубата на приходи, како и поради инвестициите коишто се потребни за обнова.
„Зад нас е година којашто ја обележаа поволни односи на капиталните пазари и се уште тешката бизнис клима во основната осигурителна дејност. Словенечкото стопанство веќе ги покажува првите знаци на подобрување, а повеќето од државите на југоисточна Европа прикажуваат скромен економски раст, но на пазарите на осигурување се уште се чуствуваат последиците од долгогодишната економска криза. Како добар показател го оценуваме фактот, дека во 2014 година ја подобривме позицијата на водечката осигурително – финансиска групација на словенчкиот пазар, која во светски рамки е мала, но спаѓа меѓу подобро развиените. Пазарите на осигурување во регионот Адриа спаѓаат во перспективни подрачја, со потенциал за раст, па поради тоа зајакнувањето на нашата позиција и зголемувањето на обемот на работа на овие пазари за нас се значајна стратешка насока. Групацијата Триглав и во иднина ќе ја спроведува планираната стратегија, во чиј фокус е постигнувањето на што повисок профит, финансиска стабилност и безбедност на работењето. Јадрото на работењето останува во основната осигурителна дејност. На словенечкиот пазар посебна грижа ќе му посветиме на здравственото и пензиското осигурување, а на другите пазари во југоисточна Европа ќе бараме нови можности и доследно ќе ги спроведуваме зацртаните активности за раст и развој“, изјави Андреј Слапар, претседателот на Управата на Заваровалница Триглав.
Триглав Осигурување АД, Скопје минатата година ја зајакна водечката позиција на исклучително конкурентниот македонски пазар, обезбедувајќи пазарен удел од 17 % во доменот на неживотно осигурување (0,24 процентни поени повеќе отколку во 2013 година).
Компанијата обезбеди раст на бруто полисирана премија од 6%, споредено со 2013 година, којашто изнесуваше 18,6 милиони евра (1,14 милијарда денари). Меѓу останатото, компанијата засилено работеше на проширување на сопствената продажна мрежа и на развој на нови производи, особено во доменот на доброволното здравствено осигурување (во септември 2014 година компанијата доби лиценца за здравствено осигурување од Агенцијата за супервизија на осигурување).
„Една од најуспешните деловни години за Триглав Осигурување АД, Скопје е зад нас. Тоа е година во која ја зајакнавме водечката позиција со пазарен удел од 17 % и остваривме раст на бруто полисираната премија од 6%, споредено со претходната година, додека пазарот на неживотно осигурување во земјата оствари раст од 4%. Во 2014 година Триглав Осигурување Скопје оствари профит пред оданочување за 69% поголем од планираниот, во износ од скоро 1,1 милиони евра (66 милиони денари), а во делот на бруто ликвидираните штети, компанијата повторно имаше најголем пазарен удел. Сето ова укажува на финансиската стабилност на компанијата, чиј главен фокус е понатамошниот развој на сопствената продажна мрежа, којашто во 2014 година обезбеди 15% повисок удел во бруто полисираната премија, споредено со 2013 година“, изјави Сања Танчевска, Извршен директор на Триглав Осигурување АД , Скопје. /крај/со/ст
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Економија
Фондацијата „Трајче Мукаетов“ го објави конкурсот за стипендирање
Фондацијата „Трајче Мукаетов“ – Скопје во насока на реализирање на своите програмски определби, а врз основа на правилникот за критериумите, постапката и користењето на средствата на Фондацијата „Трајче Мукаетов“ – Скопје за стипендирање на студенти од Фармацевтскиот факултет според програмата за работа на фондацијата за 2025 година и одлуката на управниот одбор на Фондацијата „Трајче Мукаетов“ – Скопје бр. 02-30/1 усвоена на ден 31.10.2025 година објавува
КОНКУРС
За стипендирање на 20 студенти по фармација
1. УСЛОВИ ЗА ДОДЕЛУВАЊЕ НА СТИПЕНДИЈАТА
· Кандидатите да се редовни студенти на Факултетот по фармација на Универзитетот „Св.Кирил и Методиј“ – Скопје во трета или четврта година од студии
· Во текот на студиите да постигнале најмалку 7,5 просечен успех
· Да не повторувале година во текот на студирањето
2. ПОТРЕБНИ ДОКУМЕНТИ
· Молба
· Кратко CV
· Уверение за положени испити и постигнат успех
3. НАЧИН НА ПРИЈАВУВАЊЕ Кандидатите потребните документи да ги достават на адреса: Фондација „Трајче Мукаетов“ – Скопје Булевар „Александар Македонски“ бр.12
1000 Скопје Документите се поднесуваат од 03.11.2025 година до 19.11.2025 година исклучиво по пошта.
4. ВИСИНА НА СТИПЕНДИЈА Ќе се стипендираат 20 студенти од трета година и четврта година Фармацевтски факултет. Висината на стипендијата ќе изнесува 7.000,00 денари месечно (нетто износ).
Документите на кандидатите кои се некомплетни и неблаговремено доставени нема да се разгледуваат. За резултатите од Конкурсот кандидатите ќе бидат известени на домашна адреса и преку дневниот печат.
Фондацијата „Трајче Мукаетов“ – Скопје во насока на реализирање на своите програмски определби, а врз основа на правилникот за критериумите, постапката и користењето на средствата на Фондацијата „Трајче Мукаетов“ – Скопје за стипендирање на студенти од Медицинскиот факултет според програмата за работа на фондацијата за 2025 година и одлуката на управниот одбор на Фондацијата „Трајче Мукаетов“ – Скопје бр. 02-32/1 усвоена на ден 31.10.2025 година објавува
КОНКУРС
За стипендирање на 20 студенти по медицина
1. УСЛОВИ ЗА ДОДЕЛУВАЊЕ НА СТИПЕНДИЈАТА
· Кандидатите да се редовни студенти на Факултетот по медицина на Универзитетот „Св.Кирил и Методиј“ – Скопје во трета или четврта година од студии
· Во текот на студиите да постигнале најмалку 7,5 просечен успех
· Да не повторувале година во текот на студирањето
2. ПОТРЕБНИ ДОКУМЕНТИ
· Молба
· Кратко CV
· Уверение за положени испити и постигнат успех
3. НАЧИН НА ПРИЈАВУВАЊЕ Кандидатите потребните документи да ги достават на адреса: Фондација „Трајче Мукаетов“ – Скопје Булевар „Александар Македонски“ бр.12 1000 Скопје Документите се поднесуваат од 03.11.2025 година до 19.11.2025 година исклучиво по пошта. 4. ВИСИНА НА СТИПЕНДИЈА Ќе се стипендираат 20 студенти од трета година и четврта година Медицински факултет. Висината на стипендијата ќе изнесува 7.000,00 денари месечно (нетто износ). Документите на кандидатите кои се некомплетни и неблаговремено доставени нема да се разгледуваат. За резултатите од Конкурсот кандидатите ќе бидат известени на домашна адреса и преку дневниот печат.
Економија
Фероинвест на „Енерго Технома 2025“ – претставено искуството од првата лиценцирана батерија на електрана во Македонија
На штандот на компанијата на годинешниот саем „Енерго Технома 2025“, посетителите покажаа голем интерес за исплатливоста и придобивките од првата поставена батерија на фотонапонска електрана, во заедничка сопственост на ФЕРОИНВЕСТ и неколку партнери, а изведена од ФЕРОИНВЕСТ.
Бројни сопственици на фотоволтаични електрани се заинтересирани за поставување батериски системи за складирање електрична енергија на нивните објекти, по примерот што го реализираше ФЕРОИНВЕСТ, кој е ексклузивен застапник за Македонија на батериите од глобалниот бренд WHES (WEIHENG).
Инженерскиот тим на саемот ги запозна инвеститорите со искуството од првите недели на работењето на батеријата, кое покажа дека е постигната двојно повисока цена за продажба на електричната енергија, во споредба со фотонапонска електрана без батерија. Ова значи дека инвестицијата во батеријата ќе се исплати за само три години, а дополнително ќе ја подобри вкупната исплатливост на електраната.
Батеријата овозможува складирање на електричната енергија во текот на денот, кога има високо производство од сонце, а пазарните цени се ниски, и користење или продажба во ноќните часови, кога нема сончево производство, а побарувачката и цените се значително повисоки.
На овој начин, батериите создаваат добивка за производителот, односно за електраната, а истовремено му помагаат на електроенергетскиот систем на Македонија, штитејќи го од преоптоварување со прекумерни количини енергија во критичните часови од денот.
Овој тренд, кој произлегува како последица од инсталирањето на поголем капацитет на фотоволтаични електрани од реално потребниот, ФЕРОИНВЕСТ го согледа уште пред две и пол години и започна со истражување и инвестирање во развој на батериски системи.
Батерискиот систем на фотонапонската електрана во Гиновце претставува првата батерија во Македонија која има градежна дозвола, согласност за приклучок на мрежа и лиценца за складирање електрична енергија, согласно новите законски одредби што ја уредуваат оваа нова област на енергетската транзиција во земјава.
Батерискиот систем е поставен на фотонапонската електрана во Гиновце, во близина на Крива Паланка.
Електраната има инсталирана моќност од 4,5 MW (мегавати) и батериски систем со капацитет од 6,1 MWh (мегаватчаса), со кој секојдневно управува ФЕРОИНВЕСТ преку сопствен систем за програмирање и контрола.
(ПР)
Економија
„Алкалоид“ со раст на консолидираните продажби од 7 отсто, извоз од 160,4 милиони евра и инвестиции од 15 милиони евра во периодот јануари – септември 2025
Приходи од продажби
Според единечниот биланс на успех, во периодот јануари – септември 2025 година продажбите достигнуваат 10.180.866.920 денари, што е за 2 % повеќе во споредба со истиот период од минатата година. Вкупните консолидирани продажби, пак, достигнуваат 15.191.149.664 денари, што е за 7 % повеќе во споредба со истиот период од минатата година.
Во 2024 година остваривме импресивен раст од 14%, што ги надмина нашите првични проекции и претставуваше значително зголемување во однос на планираното за 2024 година. Ваквиот исклучителен резултат во 2024 година постави висока основа за тековната година, при што моменталниот раст е умерен, но е во согласност со предвидената динамика. Во споредба со планираните продажби за првата половина од 2025 година реализираните се поголеми за 2 %.
Продажби според региони
Консолидираните продажби остварени на домашниот пазар се зголемени за 17 % во споредба со првите девет месеци од минатата година. Како докажан партнер на јавното здравство, компанијата активно учествува во обезбедувањето на најсовремени ретки и специфични терапии преку застапување на производите на светски реномирани фармацевтски производители, обезбедувајќи значајна поддршка за здравствениот систем во земјава. Иако профитабилноста на овие програми е ограничена, тие значително го зголемуваат учеството на домашниот пазар во вкупните консолидирани продажби. Од вкупните консолидирани продажби 35 % се остварени на домашниот пазар, додека, пак, 65 % се остварени на странските пазари. Гледано според региони, во земјите од Југоисточна Европа се остварени 27 %, во земјите од Источна Европа (ЗНД, УКР…) се остварени 19 %, а во земјите од Западна Европа (ЕУ и ЕФТА) се остварени 18 % од вкупните консолидирани продажби.
Најголем пораст кај извозните пазари, во споредба со минатата година, бележат продажбите остварени во Австрија, кои се зголемени 6-пати; потоа во Холандија, каде што се зголемени 5,5-пати, во Шведска, каде што се зголемени 4-пати, на Финска, каде што се зголемени 3,5-пати, како и во Малта и Јужна Африка каде што продажбите се зголемени 2 пати. Потоа следуваат оние во Исланд (раст од 83%), Португалија (раст од 59%), Ирска (раст од 45 %), во Грузија (раст од 40 %), Казахстан (раст од 29 %), Полска (раст од 23 %), во Германија (раст од 19 %), Босна и Херцеговина (раст од 14 %), Ерменија (раст од 13 %) итн. Во периодот што следува очекуваме кумулативните пласмани на странските пазари да ги надминат минатогодишните.
Продажби според групи производи
Гледано според групи производи, во структурата на вкупните консолидирани продажби најголемо учество заземаат производите од сегментот фармација, и тоа 91 %. Од нив поголем удел имаат антибиотиците со 23 %, препаратите ОТЦ со 18 %, невролошките препарати со 13 %, кардиолошките препарати со 12 % од вкупните консолидирани продажби итн. Сегментот хемија, козметика и билкарство учествува со 9 % во вкупните консолидирани продажби, поточно хемија учествува со 2 %, козметика со 6 %, а билкарство учествува со 1 %. Вкупните продажби бележат пораст кај сегментот фармација, додека во Сегментот хемија, козметика и билкарство се на исто ниво во споредба со остварените во истиот период од 2024 година. Сегментот фармација бележи раст од 7 %, хемија раст од 20 %, козметика пад од 2 %, а билкарство намалување од 14 %. Намалувањето на продажбите во сегментите козметика и билкарство во голема мера се должи на намалените и ограничени цени и маржи на речиси целото портфолио во Македонија, Србија и во Црна Гора кои беа на сила во одреден период од годината.
Инвестиции
Вкупните инвестиции во основни средства во периодот јануари – септември 2025 година изнесуваат 929.289.935 денари.
Резултати од работењето
Единечната добивка пред финансиските трошоци, даноците и пред амортизацијата (ЕБИТДА), која изнесува 2.546.860.903 денари, бележи зголемување од околу 8 %, додека, пак, единечната нето-добивка изнесува 1.531.839.773 денари и е зголемена за 7 %.
Консолидираната добивка пред финансиските трошоци, даноците и пред амортизацијата (ЕБИТДА) достигна 2.771.616.825 денари и бележи раст од 11 %, додека, пак, консолидираната нето-добивка во износ од 1.487.454.694 денари е зголемена за 8 %.
При извршувањето на оперативните активности АЛКАЛОИД АД Скопје ангажираше повеќе од 1.000 домашни добавувачи.
Вработени
Во периодот јануари – септември 2025 година во АЛКАЛОИД АД Скопје се реализирани 46 нови вработувања во РС Македонија. Со одлука на Управниот одбор на АЛКАЛОИД АД Скопје, во март 2025 година е одобрен и исплатен регрес во висина од 44.500 денари нето-износ за користење годишен одмор за вработените во компанијата. Групацијата АЛКАЛОИД брои 2.996 вработени, од кои 2.251 се во земјава, а 745 се вработени во капитално поврзаните друштва во странство.
Податоци за акциите
Акциите на АЛКАЛОИД АД Скопје котираат на официјалниот пазар на Македонската берза за хартии од вредност од 2002 година и важат за едни од најтргуваните и најликвидните акции на Берзата. Цената на акцијата во периодот јануари – септември 2025 година се движеше од 24.000,00 до 31.099,00 денари или просечно 27.334,92 денари за една акција, што претставува раст од 31,7 % во споредба со просечната цена на акцијата во истиот период од 2024 година. Движењето на цената на акцијата е во рамките на трендот на просечниот годишен раст и се должи на редовното и транспарентно објавување позитивни резултати од работењето на компанијата, позитивното јавно мислење, на довербата во нашите производи, управувањето со Друштвото и на генералниот тренд на движење на глобалните и на регионалните берзи. На 30.09.2025 година акциите на АЛКАЛОИД АД Скопје беа во сопственост на 6.395 акционери, физички и правни лица, a пазарната капитализација на компанијата изнесуваше 36,9 милијарди денари.
На 1 април 2025 година, на Годишното собрание на акционерите, е одобрена пресметка и исплата на бруто-дивиденда за 2024 година во износ од 901.752 илјади денари. Во согласност со дивидендниот календар, во мај 2025 година започна исплатата на дивидендата во износ од 630 денари бруто, односно 567 денари нето за една акција. Дивидендата од акција за 2024 година е поголема за 16,67 % во однос на исплатената дивиденда од акција за 2023 година.
Бизнис-план за 2025 година
Бизнис-планот за 2025 година, донесен со одлука на Управниот одбор на АЛКАЛОИД АД Скопје на седницата одржана на 27.12.2024 година, предвидува инвестирање на околу 8 % од консолидираните приходи од продажби во материјални и во нематеријални средства, раст од 8 % на консолидираните продажби во однос на реализираните во 2024 година, како и раст од 7 % на консолидираниот профит пред оданочувањето во однос на 2024 година.
Бизнис-планот за 2025 година е базиран на очекувањата, проекциите и на можностите на тековните и на новите пазари и производи достапни за компанијата во моментот на изготвување на Планот. Околностите и настаните во 2025 година, а со тоа и остварените резултати може да варираат во однос на прикажаните во Бизнис-планот.
Очекувања за претстојниот период
Трендот на работење во отежнати економски услови, кои беа актуелни во изминатите неколку години, продолжи и во 2025 година. Доминанти предизвици беа инфлацијата и порастот на каматните стапки, кои, сепак, според сите очекувања, би требало да влезат во зоната на стагнација, а можеби и на благо опаѓање. Секако, глобалните безбедносни кризи ги отежнуваат економскиот амбиент и предвидливоста, што секогаш може да повлијае и врз цените на енергенсите, да создаде тешкотии во синџирите на испораки, но и да повлијае врз достапноста на одредени материјали. Дополнително, потенцијалниот ризик од глобална трговска војна може да предизвика нови покачувања на цените на суровините и да доведе до зголемени трошоци во работењето. Внимателно го следиме развојот на настаните и преземаме мерки за ублажување на овие потенцијални ефекти.
Очекуваме во 2025 година да продолжиме по патеката на континуираниот раст базиран на можностите од нашите тековни инвестиции во нови производствени капацитети и опрема и од вложувањата во развојно-истражувачки проекти, на тој начин создавајќи конкурентно портфолио и можности за ширење на пазарите. За остварување на овие цели ќе продолжиме и со нови вработувања во земјава, но и на странските пазари, притоа континуирано вложувајќи во подигнувањето и во усовршувањето на нивото на знаења и на вештини на нашите вработени и во градењето таленти.
(ПР)

