Довербата на јапонските произведувачи во септември најостро паднала во последните речиси две години, бидејќи зголемувањето на даноците ја погоди тамошната економија посилно отколку што се очекуваше, а во август паднал и извозот, што е уште еден сигнал дека во состојбите во клучниот трет квартал се влошиле.
 

Довербата на јапонските произведувачи во септември најостро паднала во последните речиси две години, бидејќи зголемувањето на даноците ја погоди тамошната економија посилно отколку што се очекуваше, а во август паднал и извозот, што е уште еден сигнал дека во состојбите во клучниот трет квартал се влошиле.

Слабоста што ја покажува индексот на деловна доверба од истражувањето на Reuters, како и неизвесните изгледи, би можеле следните месеци да ги засилат притисоците врз јапонската централна банка Bank of Japan (BoJ) дополнително да ја олабави монетарната политика, а на премиерот Шинзо Абе дополнително да му го отежнат носењето одлуки за евентуално натамошно зголемување на данокот на додадена вредност (ДДВ).

Првата фаза од зголемувањето на данокот годинава во април предизвика 7,1-процентен пад на економијата во вториот квартал, што е најголем пад од глобалната финансиска криза во 2008 година. Показателите за третиот квартал ќе бидат клучни за втората фаза од програмата на премиерот Абе за зголемување на данокот, која се очекува до крајот на годинава, меѓутоа некои аналитичари велат дека анкетата на Reuters сугерира дека очекуваниот раст на економијата не заживеал.

„И надворешната и домашната побарувачка се слаби, а ситуацијата во текот на летото очигледно ја влошиле владините и прогнозите на централната банка, нарушувајќи ја деловната доверба“, вели Такеши Минами, главен економист во јапонскиот истражувачки институт „Norinchukin“.

Покрај забавеното заздравување и стапката на инфлација којашто, како што изгледа, заглавила на нивоата чувствително под зацртаните два отсто, во BoJ сé позачестени се шпекулациите дека премиерот Шинзо Абе би можел да наложи зголемување на владината потрошувачка, па централната банка би била принудена да воведе дополнителни монетарни поттикнувања за доволно да ја зајакне економијата за да може да се продолжи со зголемување на даноците.

Според истражувањето на Reuters, индексот на доверба меѓу производителите во септември е намален од 20 на 10 поени. Станува збор за негов прв пад во последните четири месеци и најголемиот од октомври 2012 година. Сепак, довербата во секторот услуги е подобрена, но се проценува дека повторно ќе падне. Губењето на довербата следеше по низата слаби показатели, вклучително и оние за фабричките активности и за потрошувачката на домаќинствата, а предизвикува неизвесности во поглед на заздравување на третата најголема економија во светот.

Најновиот податок за падот на извозот во август за 1,3 отсто е дополнителен знак дека економијата има голема мака со заздравувањето по остриот пад во второто тримесечје. Од друга страна, во јули извозот пораснал за 3,9 отсто на годишно ниво, но во претходните два месеца бележеше пад.

Владата на премиерот Шинзо Абе во април ја зголеми стапката на ДДВ од 5 на 8 отсто во настојувањата да го сузбие растечкиот долг на Јапонија, а во декември Абе би требало да донесе одлука дали ќе го зголеми ДДВ-то на 10 отсто во следната година. Минатиот викенд изјави дека не е ниту за, ниту против зголемувањето на данокот, додавајќи дека одлуката ќе зависи од тоа колку силни ќе бидат економските показатели, вклучително и оние за третиот квартал.

Последните денови на девизните пазари јапонскиот јен се спушти на новите најниски нивоа во последните шест години во однос на американскиот долар, но засега тоа во значителна мера не им помогна на јапонските извозници, додека увозниците имаат големи маки со префрлување на растечките увозни трошоци на крајните потрошувачи./крај/мф/сн

Извор: Reuters