Свет
УНДП: Околу 2,2 милијарди лица се сиромашни или на раб на сиромаштија

Околу 2,2 милијарди лица ширум светот се сиромашни или на раб на сиромаштија – предупредува Глобалниот извештај за човековиот развој за 2014, кој е објавен во четвртокот.
Извештајот повикува на универзално обезбедување на основни социјални услуги и поодлучни политики за социјална заштита и вработување за сите за да се поттикне и задржи остварениот развој
И покрај тоа што на глобално ниво човековиот развој бележи раст, сепак тој е значително успорен, се вели во најновиот Извештај на Програмата за развој на Обединетите нации (УНДП).
Со наслов Одржување на човековиот напредок: намалување на ранливоста и зголемување на отпорноста, Извештајот смета дека ранливоста е причината за успорувањето на растот и повикува на воведување на политики кои што ќе ја зајакнат ‘отпорноста’.
Извештајот ги рангира и сите земји според Индексот на човековиот развој – индекс кој што комбинира мерки на доход, здравје, и образвование.
Македонија секоја година напредува според индексот на човековиот развој. Во 2014, земјата е рангирана како 84 од 187 земји и спаѓа во категорија на земји со висок човеков развој.
Граѓаните во Македонија можат да очекуваат дека ќе живеат 6,6 години подолго отколку во 1980 и дека ќе поминат 2,7 години повеќе во школо отколку што тоа би бил случај во 1990-те. Исто така, БНД (Бруто национален доход) по глава на жител, е зголемен за скоро 17% од 1990.
Во регионот, според Индексот за човековиот развој за 2014, Словенија е на 25 место, Грција на 29, Хрватска на 47, Црна Гора на 51, Србија на 77, Босна и Херцеговина на 86 и Албанија на 95.
Земјите лидери во 2014 во светот се Норвешка, Австралија, Швајцарија, Холандија и САД. Земјите кои што забележаа најнизок степен на човеков развој се Сиера Леоне, Чад, Централната Афричка Република и Конго.
Според УНДП, 1,5 милијарда луѓе во светот се сиромашни, и скоро 800 милиони луѓе се соочуваат со ризикот повторно да се вратат во кругот на сиромашни, доколку се случат неповолни трендови како што се финансиски кризи, флуктуации во цената на храна, климатски промени, природни катастрофи и насилни конфликти. Ваквата закана од кризи, се вели во извештајот, треба да ги обедини светските лидери да дефинираат нови развојни цели по 2015 година.
Намалување на ранливоста е клучно за која било агенда која што има за цел да го подобри човековиот развој,” вели нобеловецот Џозеф Штиглиц во Извештајот. “Мораме да и пристапиме на ранливоста од една широка системска перспектива.”
Една компонента од овој поголем потфат за градење на отпорноста е универзалното обезбедување на основни социјални услуги. Извештајот ги доведува во прашање досегашните конвенционални теории и тврди дека сите земји – не само најбогатите- можат да си дозволат сеопфатна социјална заштита. Како пример, Извештајот ги наведува случаите на Северна Кореја и Коста Рика, покрај Данска, Норвешка и Шведска.
И покрај тоа што поголемиот дел од светското население нема пристап до пензиско и социјално осигурување, се проценува дека обезбедување на ваков тип на основни социјални услуги за сите сиромашни лица во светот би чинело помалку од 2% од глобалниот БДП.
Втора компонента на предложената агенда за градење на отпорноста е владите да се обврзат на вработување за сите. Ова беше цел на макроекономските политики од 1950-те и 1960-те кои беа истиснати со други приоритети на макро-економските политики по нафтените шокови во 1970-те.
Исто така, Извештајот вели дека вработување за сите може да стане реалност дури и за најсиромашните земји во развој, и покрај тоа што за ваква успешна транзиција ќе биде потребно време и инвестиција во образование и инфраструктура.
Исто така, тоа би имало позитивни ефекти врз социјалната кохезија и стабилноста.
“Доколку ранливостите се адресираат соодветно, секој човек би имал можност да даде свој придонес и да ги почувствува ефектите од прогресот, а човековиот развој би станал многу поеднакво или порамномерно распределен а воедно и одржлив” изјави Администраторот на Програмата за развој на Обединетите нации, Хелен Кларк.
Трите клучни закани за ранливоста во помалку развиените земји од Европа и Централна Азија се природните катастрофи (особено земјотресите), влијанието на климатските промени (сушите во Централна Азија, Кавказот и поплавите во речните и морските сливови), и социјалната исклученост која што прави одредени групи – како на пример руралното население и етничките малцинства како што се Ромите – да бидат поранливи од другите. /крај/
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Економија
Светските берзи паднаа поради заканата на Трамп за ЕУ

На светските берзи цените на акциите паднаа минатата недела бидејќи инвеститорите беа загрижени за намалувањето на кредитниот рејтинг на САД, а на пазарите негативно влијаеа и новите закани на Вашингтон за зголемување на царините за увозот од Европската унија.
На Волстрит минатата недела, Dow Jones се лизна за 2,5 отсто, на 41.603 поени, додека S&P 500 падна за 2,6 отсто, на 5.802 поени, а индексот Nasdaq 2,5 отсто, на 18.737 поени.
Од самиот почеток на неделата индексите беа во минус бидејќи агенцијата Мудис го намали кредитниот рејтинг на САД од Ааа на Аа1 поради големиот дефицит на федералниот буџет, високите финансиски трошоци и планираните даночни намалувања.
Јавниот долг на САД е околу 36.200 милијарди долари, а може да се зголеми за уште 3.800 милијарди во следните десет години бидејќи претседателот на САД Доналд Трамп има намера да ги намали даноците. Поради ова, приносите на државните обврзници значително се зголемија, што значи дека владата мора да се задолжува по повисока цена.
Намалувањето на даноците веројатно би ја стимулирало потрошувачката и би го поддржало економскиот раст, но од друга страна, јавниот долг би се зголемил доколку не се намалат државните трошоци. И намалувањето на федералните трошоци, што е еден од приоритетите на Трамп, не оди толку глатко како што најави претседателот. Освен тоа, се чини дека проектот не е доволно добро подготвен.
Сепак, на крајот на неделата, приносите на обврзниците донекаде се стабилизираа, откако Претставничкиот дом на Конгресот тесно го поддржа предлог-законот на Трамп за даночни намалувања, па се уште се чека поддршката од Сенатот.
Но, во петокот, Трамп повторно ги потресе пазарите заканувајќи ѝ се на Европската унија со царини од 50 отсто од 1 јуни, бидејќи не е задоволен од тоа како напредуваат трговските разговори меѓу САД и ЕУ.
И на повеќето европски берзи цените на акциите паднаа минатата недела. Додуша, лондонскиот FTSE индекс зајакна за 0,4 отсто, на 8.717 поени, но франкфуртски DAX се лизна за 0,6 отсто, на 23.629 поени, а париски CAC 1,9 отсто, на 7.734 поени.
Економија
Макрон: Албанија за 2 години ќе биде во ЕУ, дојдете и инвестирајте

Францускиот претседател Емануел Макрон од Тирана упати силна порака до странските инвеститори, повикувајќи ги да дојдат и да вложуваат во Албанија, за која изрази убеденост дека „за две години ќе биде дел од Европската унија“.
Изјавата беше дадена на економскиот форум „Приоритет Европа“, организиран од Институтот „Иницијатива за идни инвестиции“ на Ричард Атијас, кој има за цел да ги поврзе европските лидери и иноватори со големи инвестициски фондови од Блискиот Исток, Азија и САД.
„Албанија е влезна точка за регионот на Балканот и медитеранскиот басен. Европа е стабилно и доверливо место. Во овој луд свет, да не ја потценуваме силата на таквите квалитети“, порача Макрон.
Тој додаде дека премиерот Еди Рама има јасен мандат и посветеност Албанија да ја внесе во ЕУ до 2027 година, а според Макрон, тоа би можело да се случи дури и порано – за две години.
Премиерот Рама, пак, изјави дека неговата земја ги започна преговорите со Европската Унија во 2022 година и дека ако ги завршат сите задачи добро, ќе може да ги затворат преговорите до 2027 година. Ова според Рама би било навистина неверојатно.
Свет
Пресврт во трговската војна – САД побараа разговори со Кина

Соединетите Американски Држави се обратија до Кина за да побараат разговори за царините од 145 проценти што ги воведе претседателот Доналд Трамп, а вратата на Пекинг е отворена за разговори, соопшти утрово кинеското Министерство за трговија сигнализирајќи потенцијално ублажување на трговската војна.
„САД треба да бидат подготвени да преземат мерки за да ги исправат погрешните практики и да ги откажат едностраните царини“, соопшти Министерството за трговија додавајќи дека Вашингтон мора да покаже искреност во преговорите.
„Обидот да се искористи разговорот како изговор за принуда и изнуда нема да функционира“, соопшти Министерството за трговија.
Пекинг отворено го изрази својот гнев поради царините за кои вели дека не може да го запрат подемот на втората по големина економија во светот. Тој го фокусира својот гнев на поттикнување на јавната и глобалната осуда на американските ограничувања за увоз.
„Кина сака да се сретне и да разговара за трговија, а разговорите ќе следуваат набргу“, изјави синоќа американскиот државен секретар Марко Рубио за „Фокс њуз“.
„Нашиот министер за финансии Скот Бесент е вклучен во овие напори и нивните дискусии ќе следуваат набргу“, рече тој додавајќи дека прашањето е колку САД треба да купуваат од Кина во иднина.
Трамп завчера изјави дека верува оти постои многу голема шанса неговата администрација да постигне договор со Кина.
Тој го изјави ова неколку часа откога кинескиот претседател Шји Џјинпинг ги повика официјалните лица да преземат мерки за приспособување кон промените во меѓународната средина, без конкретно да ги спомене САД.