Култура
„Зимски МакеДокс“ завршува со проекција на „Герлах“ и дебата во „Лабораториум“
Здружението за промоција на документаристика „МакеДокс“ ќе ја заврши серијата проекции во рамки на програмскиот сегмент „Зимски МакеДокс“ со прикажување на документарниот филм „Герлах, последниот земјоделец“ (Холандија / 2023 / 76 мин.) и тематска дебата, што ќе се одржат на 12 декември, со почеток во 20 часот, во едукативно-културниот центар „Лабораториум“ во Скопје.
Документарниот филм „Герлах, последниот земјоделец“ на Лук Бауман и Алиона ван дер Хорст е минатогодишен победник на ИДФА во Холандија, најзначајниот европски фестивал за документарни остварувања.
Герлах ван Бајнум е еден од последните земјоделци на мешани култури во близина на Амстердам. Опкружен од модерни зданија – дистрибутивни центри, автопатишта, мултинационални корпорации – тој, низ годишните времиња, се движи во свој ритам. Го следиме неколку години на своето поле во периферијата на Амстердам. Со помош на неговиот најдобар пријател Ринус, тој сади компири, цвекло, житарки и јагоди, кои ги продава во својата барака. Помеѓу сите овие активности, неговата куќа на фармата е и збирно место на неговите соседи и пријатели, со кои ја споделува неговата духовитост и едноставна радост.
По проекцијата на филмот ќе се одржи дебата на која ќе бидат детектирани опасностите што капитализмот ги носи за поединецот и за планетата, како и за разните форми на отпор што можеме да ги развиваме како директни учесници во потрошувачкото општество.
Овие прашања ќе ги отвори Андријана Папиќ Манчева заедно со Кирил Шентевски (филмски снимател и активист), Александар Николовски (Урбана градина „Бостание“) и Милица Петрушевска („Зелена република“).
– Исчезнувањето на традиционалното земјоделство е најсуштинската општествена промена во втората половина на 20. век. Оттука, вистинска реткост се земјоделците како Герлах што и ден-денес се грижат за земјата и произведуваат храна. Но, околу него сè се менува. Неговата едноставна куќа, чии врати се постојано отворени за неговото семејство и пријатели, сега е опколена со бензинска станица, МекДоналдс, бројни дистрибутивни центри, мрежа од раздвижени автопати, а над неа без престан надлетуваат авиони од аеродромот „Шипхол“. Неолиберализмот има многу лица, па филмот ни ја доловува и борбата на Герлах против претставниците на општините и странските инвеститори коишто, гладни за пари, смислуваат различни начини и договорни услови за и неговото парче да го земат во име на прогресот и технолошкиот развој. Заборавајќи, притоа, како што вели Герлах, дека оваа земја произведува храна. Згора на сето тоа, неминовни и сè почести се и знаците на климатската криза, која е директен продукт на човековата безобѕирност, алчност и отцепеност од природата – последици што Герлах и тоа како ги чувствува на свој грб, заедно со ревматизмот – посочува Андријана Папиќ Манчева.
Филмската проекција и дебатата во рамки на „Зимски МакеДокс“ се поддржани од Амбасадата на Кралството Холандија во Северна Македонија.
Влезот на проекцијата и на дебатата е бесплатен за сите заинтересирани посетители.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Македонското глумиште денес се простува од својот колега, актерот Лазе Манасковски
Драмскиот театар – Скопје ја информира јавноста дека погребот на актерот Лазе Манасковски е денес на Градските гробишта во Бутел. Семејството, роднините, колегите, пријателите и почитувачите ќе се простат од Лазе Манасковски од 11.30 до 12.30 часот во капелата на гробиштата.
Македонскиот театарски, филмски и телевизиски актер Лазе Манасковски е роден на 27 март 1958 во Скопје, а почина на 20 декември 2025 во Скопје. Дипломирал на Факултетот за драмски уметности при Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје. Во 1983 година тој се вработил во Драмскиот театар – Скопје, каде што бил професионално ангажиран сè до неговото пензионирање во 2022 година.
Kомеморација во чест на починатиот актер ќе се оддржи во неговата матична куќа, Драмскиот театар – Скопје, на 24 декември (среда) во 12 часот.
Култура
Новогодишен концерт „Кадифено“: Зарина Првасевда ја исполни Филхармонијата со традиција и современ звук
Во саботата, 20 декември се одржа новогодишниот вокалната уметница и интерпретаторка на традиционална музика Зарина Првасевда, со наслов “Кадифено”. Во преполната сала на Филхармонија, беше отсвирен репертоар кој вклучи македонски традиционални песни, но и песни од албанската, турската, влашката традиција, односно песни кои се дел од културата на нашите простори.
Гости на концертот беа перкусионистот Ахмет Алан, како и гитаристот Џенк Ердоган, кој по неколку минутниот аплауз од публиката, повторно се вратија на бис.
“Бев многу среќен на концертот, најмногу поради комуникацијата која се оствари меѓу нашите култури и традиции. Многу ми се допадна музиката која ја отсвиревме, ми се допаднаа и приказните зад секоја од композициите, особено бидејќи Зарина беше доволно љубезна да ја раскаже приказната зад секоја од песните. Со тоа, јас дополнително се внесов во интерпретацијата на секоја од нив, бидејќи ги бирав акордите во зависност дали е љубовна песна или песна со трагичен крај. Целиот амбиент, салата, декорацијата на бината направи да се чувствувам како дома, како да седиме со моите пријатели и свириме од срце. Би сакал да дојдам повторно, се радувам на таа идеја” – изјави Џенк Ердоган, виртуозот на фретлес гитарата од Турција кој е Греми награден артист и еден од гостите музичари на концертот.
„Настапот со уметници со светско значење како Џенк, Ахмет, Андреа и Тони претставува исклучителна чест и задоволство. Концертот отвори можност традиционалната музика да се согледа од поинаков агол и пред публиката да се претстави еден современ пристап кон народното музичко наследство. Особено ме радува што публиката имаше можност преку овој настан да се поврзе со светот и да доживее музичко искуство исполнето со нова енергија и чувствителност. Атмосферата беше навистина магична, а големата посетеност и бројните пораки исполнети со топлина, мекост и милина кои ги добив по концертот потврдуваат дека оваа идеја беше препознаена и прифатена.Искрено сум благодарна на сите кои со својата посветеност и поддршка придонесоа за успешната реализација на овој концерт.“ – изјави Зарина.
На концертот настапија и професорот и музичар Тони Арслан, македонскиот виртуоз на виолина како и младата и надежна контрабасистка, Андреа Мирческа.
„Кадифено“ е концертен настан што создава дијалог меѓу традиционалната музика, модерниот звук и интернационалната музичка извонредност.
Овој проект ја означува премиерата на новиот музички опус на Зарина Првасевда, каде интимниот и длабоко емотивен израз се испреплетуваат со македонската и ориенталната традиција, добивајќи современа звучна форма низ импровизација и модерен сензибилитет.
„Овој концерт претставува само почеток на концертниот циклус на Зарина, кој ќе продолжи и во текот на следната година, кога се планирани снимање и издавање на нов албум, како и нов концертен проект.
Фотограф: Стефан Рајхл, соопштение „Друга страна“
Култура
Почина македонскиот актер Лазе Манасковски
На 67-годишна возраст денеска почина македонскиот актер Лазе Манасковски.
„Со длабоко жалење ве известуваме дека нашиот актер и долгогодишен колега Лазе Манасковски почина денеска. Вечерашната изведба на претставата „Куршуми над Бродвеј” ќе биде изведена во негова чест! Нека му е вечна слава!“, наведуваат од Драмски театар.
Манасковски е роден во 1958 година. Дипломирал на Факултетот за драмски уметности при Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје. Во 1983 година се вработил како актер во Драмски театар – Скопје и работи сѐ до неговото пензионирање во 2022 година.
Ќе остане познат по своите улоги во „Исцелител“, „Сенки“, „Трст виа Скопје“, „Еурека“, „Солунски патрдии“, Македонски народни приказни, „Преспав“, „Пусто турско“.

