Контакт

Култура

Интервју на писателот Томислав Османли за „Вијести“: „Во новото општество нема место за сеќавањата“

Објавено пред

Македонскиот писател е преставен во мошне опсежен разговорот за неговите книги објавени во регионалните издавачки куќи, како и со неговите мислења кои се движат и во проблемските историски, како и во општествените поттексти на неговото книжевно творештво.

dobivaj vesti na viber

Подлистокот за култура и уметност „Art“ на дневниот весник „Vijesti“ од Подгорица, објавува опсежен разговор со нашиот писател Томислав Османли.

Интервјуто, чијшто автор е долгогодишниот новинар Вујица Огњеновиќ, е мотивирано со неодамнешната објава на романот „Бродот. Конзархија“ на македонски автор, во издание угледната издавачка куќа „Агора“ од Нови Сад. Авторот овој новински разговор, својот соговорник го претставува концизно, на следниот начин: „Македонскиот писател Томислав Османли (1956) е наградуван прозаист, драмски писател, теоретичар на медиуми и автор на над 30 книги, меѓу кои се и првите македонски книги посветени на седмата и на деветтата уметност (филмот и стрипот). За Art Vijesti тој говореше за своите наградени книги“.

Разговорот со македонскиот писател е најавен и на насловната страница на саботниот број за култура и уметност на независниот дневен весник „Vijesti“ кој годинава одбележува 25 години постоење. Интервјуто со Османли носи наслов „Во новото општество нема место за сеќавањата“. Покренува прашања од повеќе домени, од негова книжевна поетика, прозни особености, темите на глобалната моќ и манипулацијата со основните човечки вредности како што се животот и слободата на поединецот и на народите, разорувањето на земји: „впрочем,не е само Балканот, според старата ситагма, буре со барут, туку тоа во меѓувреме стана и целиот свет. Блискиот Исток е во воена состојба до кајшто досега моето целоживотно паметење, значи и пред војните во нашите земји, а така останува непрекинато, дури и по склопувањето на нашите кревки мирови; таму,веќе со генерации, новородените деца вдишуваат чад и барут. Европа е, еве, поприште на жесток и опасен воен судир помеѓу два блиски, некогаш братски идентитети. Тоа потсетува на нашите крвави искуства. Тековната украинска судир во една димензија го доживувам како постјугословенска војна… Има во тие судири, некаков заеднички содржател, што меѓу жртвите, а особено кај главните извршители…“

Османли говори за траумите на современоста од аспект на литературниот и интелектуален ангажман, на силите (ги нарекува злодуси) што поттикнуват војни, сѐ до темите на актуелното отуѓено живеење во сегашност во која сѐ, па и демократијата се претвора во симулакрум, проблематизирани и во неговата глобална дистопија, романот „Бродот. Конзархија“ и неговата особена „холографска“ поетика. Интервјуто, сепак, не се задржува само на спомнатата литературна објава, туку и на уште неколку прози книги на Османли, објавени на просторот на регионот во кој се говори и се чита на ист или сроден јазик. Така, во фокусот на интересирањето на авторот на интервјуто во најновиот број на подгорички „Art“ се и романот „Дваесет и првиот“, книгата раскази и новели „Светилка за Ханука“, „Зад аголот“, „Каприча“…

Меѓу останатото, во интервјуто станува збор и за актуелните македонските национални теми, од кој дел авторот на интервјуто со Томислав Османли го извлекува следниот исказ: „Kолку што негациите и посегнувањата по македонската историја, јазик и идентитет се позачестени, толку е посилна и југоносталгијата зашто во југословенската повоена заедница македонскиот народ го доби своето комплетно признание и својата прва трајна државност.“ Понатаму македонскиот писател продолжува: „Што се донесува до мене, јас од својата македонска и југословенска припадност никогаш не сум се откажал. Јас сум југоносталгичар, но и културен југореалист, зашто со задоволство констатирам дека луѓето на уметноста и на културата најлесно се пронаоѓаат, се договараат, се дружат и соработуваат, па токму тие најдобро и успеваат повторно да ги воспостават врските што така жестоко ги беа испокинале политичарите.“

Османли пред црногорските читателите опсежно ја претставува и македонската прозна сцена спомнувајќи голем број имиња на автори од сите книжевни генерации кои активно создаваат романескни творби.

Проширеното медиумско интересирање за авторскиот профил на Томислав Османли е резултат на подолго време присутните позитивните одгласи на книжевните проследувачи и на читателските реакции што во тамошните медиуми ги добиваат неговите прозни дела, кои години со ред, се објавуваат во Хрватска, Србија, БиХ и Црна Гора. По неодамнешните разговори со нашиот писател, во белградскиот независен весник „Дневник“, како и седмичната емисија „Околу Балканот“ на програмата на Радио Белград 2, објавени во април и во мај годинава, ова е трето поскорешно големо интервју, меѓу поголемиот број претходни разговори, со кое тамошните литературни јавности континуирано, повеќекратно го фокусираат творештвото на овој исклучително продуктивен и естетски особен македонскиот автор.

 

Култура

„Емпатија во светлина“ – фотографска изложба на Милорад Милиќевиќ во Галерија „Рудиќ“

Објавено пред

На 22 ноември (сабота) во 19 часот, во Галерија Рудиќ ќе биде отворена изложбата „Емпатија во светлина“ на фотографот Милиќевиќ. Портретите на Милиќевиќ не се студиски аранжирани кадри, туку сведоштва за луѓе вкоренети во својот простор, време и културна традиција на која ѝ припаѓаат.

dobivaj vesti na viber

Милиќевиќ не документира само лица – тој бележи приказни, традиција, верување, моменти на искреност кои не можат да се инсценираат. Неговите субјекти се спонтани, опуштени, прикажани во животни услови што ги дефинираат.

Портрет може да направи секој. Но добар портрет — оној што останува, што нè погодува таму каде што не сме очекувале — може да направи само оној што има вистинска емпатија кон другиот човек. Тоа не е прашање на занает, туку на карактер. Тоа или го носите во себе, или не. Милиќевиќ го носи. И го споделува со нас.

Изложбата „Емпатија во светлина“ ја опишува суштината на фотографскиот пристап на Милиќевиќ — тивка, но длабока присутност, каде светлината не е само визуелен елемент, туку медиум преку кој се открива човечноста, традицијата и искреноста на неговите субјекти.

Прикажи повеќе...

Култура

Концертот „Од барок до современи македонски композитори“ во Даутпашиниот амам

Објавено пред

Во петок, 21 ноември 2025 година, со почеток во 19:30 часот, во Даут-пашин амам ќе се одржи концертот „Од барок до современи македонски композитори“, кој низ внимателно конципирана програма го следи развојот на музичката форма и израз – од барокната прецизност до современиот македонски звук.

dobivaj vesti na viber

Концертот ќе ги обедини делата на Купрен, Хендл, Марчело/Бах и Силоти, a во центарот на програмата се дуетите на Бах од мисите и кантатите (BWV 232, 236, 124, 91) – пример за суптилен контрапункт и дијалог меѓу два вокални гласа.

Вечерта продолжува со избор од современата македонска продукција: композиции на Димитрије Бужаровски, Горан Начевски и Томислав Зографски, чија „Суита за пијано“, оп. 27 го заокружува програмскиот лак од барокната структура до модерниот национален израз.

Изведувачи се Мимоза Ќека (пијано), Марија Ташевска (сопран) и Мариана Бошковска (алт).
Проектот е поддржан од Министерството за култура и туризам на Република Северна Македонија. Влезот е слободен.

Прикажи повеќе...

Култура

„Куќата на границата“, во режија на Андреј Цветановски, вечерва на МОТ

Објавено пред

„Куќата на границата“ на Регионалниот театар од Нови Пазар е на репертоарот на вториот ден (20.11.2025) на МОТ, дело на Славомир Мрожек, во режија на нашиот Андреј Цветановски.

dobivaj vesti na viber

„Куќа на граница е приказна која зборува за една фамилија која сака само да живее мирно, и одеднаш во нејзиниот дом се појавуваат дипломати кои сакаат да нацртаат граница која поминува насред куќата. Звучи познато нели? Оваа фамилијарна драма зборува за одземање сé што имаат, сонуваат, зборуваат и замислуваат, се додека не останат без ништо. Низ оваа горка комедија ќе видите многу паралели со начинот на кој денешниот свет функционира“ – вели Цветановски.

Претставата е одлична илустрација за тоа до кој степен сме способни да се понижиме себеси, слепо почитувајќи ги бесмислените бирократски норми на „новиот“ свет, кој од нас треба да направи покондурени господа.

Како креативен македонски тим на претставата покрај режисерот се и Димитар Андоновски автор на музиката и Сергеј Светозарев на сценографијата.

Претставата ќе биде изведена на сцената 25 Мај, МКЦ во 20 часот.

А пред неа во 19 часот во холот на МКЦ ќе биде поставена уметничката инсталација „Сценариум и имагинариум“ на архитектот и сценографот Костантин Трпеноски, која на границата помеѓу реалното и имигинарното нуди визуелно и сензорно доживување на просторот во холот на МКЦ. Настанот е воедно и ретроспективен поглед на неговите театарски сценографии „Чудна случка со кучето во ноќта“ (2023) и „Макбет“ (2019), двете наградени за најдобра сценографија на фестивалот „Војдан Чернодрински“ во Прилеп и приказ на други негови актуелни сценски дизајни.

Прикажи повеќе...

Најново

Свет1 час

Изненадување во Киев, Зеленски се согласи да преговара за планот на САД

Претседателот на Украина, Володимир Зеленски, денес му рече на секретарот на американската армија, Ден Дрискол, дека е подготвен да соработува...

Македонија3 часа

Го предупредувале газдата за инспекции, а неговиот син давал поткуп за тоа – инспектори и даночни контролори нови осомничени за пожарот во „Пулс“

Основното јавно обвинителство Кочани поведе постапка против вкупно 11 лица за коруптивни кривични дела поврзани со работата на клубот „Пулс”....

Топ6 часа

Пациент почина, две лекарки повредени по нагло сопирање на медицинско возило за да избегне судир во центарот на Скопје

Вчера околу пладне во полицијата во Скопје било пријавено дека на крстосницата меѓу улица „11 Октомври“ и булевар „Кочо Рацин“...

Економија7 часа

Минималните семејни трошоци во ноември 65.173 денари, со изнајмен стан надминуваат 80 илјади

Минималните месечни трошоци што едно четиричлено семејство ги има во ноември достигнуваат 65.173 денари, додека доколку семејството живее во изнајмен...

Македонија8 часа

(Видео) Да ги пронајдеме мешетарите што го рушат имиџот на здравството: Мицкоски со најава за сериозни реформи

На неколку фронтови во здравството се работи и се вложува, а треба да се вложува уште многу повеќе од ова...

Економија10 часа

Нема промени во делот на наплатата на ДДВ при приемот на пратки од „Тему“ со измените на Законот за ДДВ, извести Минстерството за финасии

Министерството за финансии информира дека усвоените измени и дополнувања на Законот за ДДВ нема да влијаат на начинот на кој...

Македонија11 часа

(Видео) Николоски: Автопатот Прилеп – Битола го градиме со силна динамика

Автопатот Прилеп – Битола се гради со силна динамика и до 2028 година ќе го изградиме, напиша вицепремиерот Александар Николоски...

Европа11 часа

Полска го крена нивото на тревога; Министерот за надворешни: Ова не е саботажа, туку тероризам

Полска сè повеќе станува цел на напади. По саботажата на стратешки важна железничка рута, министерот за надворешни работи Радослав Сикорски...

Македонија11 часа

(Видео) „Јорданов се пишмани – Општина Штип ќе го продаде ‘Дино паркот’ од 800.000 евра на приватен бизнисмен“, велат од партијата Левица

„Штипскиот Дино парк да падне во рацете на приватен бизнисмен преку јавно – приватно партнерство, односно да се издава под...

Свет12 часа

Сопругот на убиената Србинка во САД призна дека го распарчил нејзиното тело

Брајан Волш, маж од Масачусетс на судењето за убиството на неговата сопруга Ана, родена во Србија, во 2023 година, оваа...

Свет13 часа

(Видео) Читач од усни открива што рекол Илон Маск за саудискиот принц на гала-вечерата: Трамп ќе полуди

Илон Маск, кој драматично ги влоши односите со Доналд Трамп пред шест месеци, сега се чини дека е повторно во...

Свет13 часа

Мамдани оди кај Трамп во Белата куќа

Американскиот претседател Доналд Трамп потврди дека ќе се сретне со новоизбраниот градоначалник на Њујорк, Зохран Мамдани, во Белата куќа овој...

Свет13 часа

Песков: Разговор меѓу Путин и Трамп може да се организира во секое време

Телефонски разговор меѓу рускиот претседател Владимир Путин и неговиот американски колега Доналд Трамп може да се организира во секое време,...

Свет14 часа

(Видео) Индонезиските власти евакуираа повеќе од 900 луѓе по ерупцијата на вулканот Семеру

Индонезиските власти евакуираа повеќе од 900 луѓе и им помогнаа на 170 алпинисти кои беа заглавени по ерупцијата на вулканот...

Свет14 часа

Трамп потпиша закон со кој се овластува отворање на досиејата на Џефри Епштајн

Американскиот претседател Доналд Трамп вчера изјави дека потпишал закон со кој се овластува објавување на досиејата на Џефри Епштајн. Материјалите...

Свет14 часа

(Видео) Израелски војници се истепаа во база, снимката стана вирална

Тепачка избувна меѓу израелски војници во воена база во северен Израел, објавија локалните медиуми. Видео што кружи на интернет ги...

Македонија1 ден

(Видео) „Ги чекаме децата да се појават и да кажат ‘Каде си ма мајче?’“ – мајките на загинатите во „Пулс“ дојдоа на судењето, лути се на бранителите на обвинетите

Со гнев, тага и болка почна судењето за трагедијата во кочанската дискотека „Пулс“, каде животите ги загубија 63 млади луѓе....

Македонија1 ден

Пропустите кај овој човек се шокантни, со докази ќе покажеме што сѐ бил спремен да направи за профит, рече обвинителот за сопственикот на дискотеката

По повеќе од четири часа евиденција на сите присутни, попладнево почна судењето за пожарот во кочанската дискотека „Пулс“ со 63...

Македонија1 ден

(Фото) Пожарникарите спасија лица заглавени во автомобил по излевањето на Пчиња

Пожарникарите спасија лица заглавени во автомобил по излевањето на Пчиња кај бањата „Стрновац“ во општина Старо Нагоричане. „На 19.11.2025 година,...

Македонија1 ден

(Видео) Со која свест и со кое лице адвокатите на обвинетите за пожарот во „Пулс“ ќе се ситат и ќе земаат крвави пари, прашува таткото на загинатиот Андреј Стојанов

„Јас сум родител на едно од трагично убиените деца“, изјави таткото на Андреј Стојанов, едно од загинатите момчиња во пожарот...