Култура
Каспер Туксен, дански кинематографер: Светлината е клучен елемент во филмот
Реномираниот дански кинематографер Каспер Туксен има солидна филмографија од над 50 филмски наслови, меѓу кои и неколку комерцијално успешни филмови од кинорепертоарите (последниот од нив е „Јавачи на правдата“, со Мадс Микелсен во главната улога). Филмот со кој Каспер Туксен се претстави на фестивалот „Браќа Манаки“ е „Најлошата личност на светот“/ THE WORST PERSON IN THE WORLD, кој е всушност последен од „Трилогијата од Осло“ на норвешкиот режисер Јоаким Триер, по филмовите „Реприза“ од 2006 година и „Осло, 31 август“ од 2011 година.
-Жал ми е што не можев физички да присуствувам на Фестивалот, поради пандемијата и се надевам дека од следната година веќе ќе може да патуваме и би сакал да присуствувам на „Браќа Манаки“. Светлото е клучно во овој филм бидејќи се претставуваат многу сезони од годината. Иако сум од Данска, не е многу различна од Осло. Таму поминав 4 месеци само во проучување на светлината и всушност имав можност да го видам светлата на Осло во една година и беше добра тактика цел ден да се помине на местото каде што ќе се снима и да го гледам светлото, да го проучувам и да испланирам како ќе се снима секоја сцена во кој било дел од денот. Сценариото зависи од светлото од самиот почеток бидејќи филмот почнува со сцена од зајдисонце, има многу периоди каде се менуваат делови од денот и сето ова се реализираше на овој начин бидејќи и режисерот сметаше дека светлото е клучно за визуелизацијата на неговата приказна, рече Туксен на денешната прес-конференција.
Во филмот „Најлошата личност на светот“ следиме неколку епизоди од животот на една шармантна и интелигентна млада жена. Пред неа се можностите за речиси сè што може да посака, живее во едно од најнапредните општества, но сепак изгледа дека почнува да ги испушта шансите кои ѝ ги дава животот и времето почнува да ја притиска. Особено е впечатлива смрзнатата сцена која претставува вистинска магија.
-За таа сцена вештачко светло се употребуваше само кога девојката си оди во станот и се враќа и светлото во станот. Сè останато е изведено со снимање во право време и на право место. Ова е многу интересен пристап, луѓето требаше само да седат мирни, тоа во последно време е често употребувана метода, но нагласувам дека најголемиот дел од таа сцена е изведен под природно светло, објасни Туксен.
Селекторот Слаѓан Пенев го замоли Туксен да каже што мисли за системот за осветлување на Кристијан Бергер, кој е годинашен лауреат на „Златна камера 300“ за животен опус на „Браќа Манаки“ и кинематограферот истакна дека е запознат со ситемот на Бергер, но многу малку гафери знаат да ги работат неговите огледалца.
-Во Шведска имав можност да ги користам. Иако не беа неопходни беа корисни за рефлекција на Сонцето. За мене осветлувањето на еден филм е успешно направено кога не им пречи на актерите. Отсекогаш сакав да снимам со Јоаким бидејќи и тој верува во додавање на боите во светлата, да се потенцира руменилото на образите и светлината во очите на актерите, раскажа Туксен.
Ова е филм кој лесно ве вози низ приказната, нудејќи доволно содржини за забава и за тага, а прекрасно фотографираните интериори и екстериори на еден од врвните архитектонски градови, Осло, ја дополнуваат пријатната атмосфера на убавините и удобствијата на средната класа во напредните општества.
-Ми беше чест што работев на филм за борбата на една млада жена низ животот, што ме натера да помислам на сопругата, на сестра ми, на сите мои жени пријателки, поранешни девојки…, рече Туксен.
Главната актерка, Ренате Реисве, ја доби наградата за најдобра актерка на Филмскиот фестивал во Кан.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Македонија
Александар Николоски од денеска е во работна посета на Брисел
Заменик претседателот на Владата и министер за транспорт Александар Николоски од денеска е во работна посета на Брисел.
Во рамки на посетата Николоски ќе учествува на настанот “Прашања за проширување: Новата геополитичка, безбедносна и еконoмска граница на Европа” организирана од страна на “Пријатели на Европа” каде ќе има и свое обраќање. На панел дискусијата посветена на проширување на Европската Унија, покрај вицепремиерот Николоски, свое обраќање ќе имаат и Еди Рама, премиер на Албанија, Ана Брнабиќ претседател на Националното Собрание на Србија, Кристина Герасимов вицепремиер за европска интеграција на Молдавија и Герт Јан Купман, Генерален директор за источно соседство и проширување на Европската Комисија.
Николоски во петок ќе учествува на Министерскиот совет на Транспортната заедница. На состанокот на кој ќе претседава Комесарот за одржлив транспорт на Европската Комисија, Апостолис Цицикостас, ќе се разговара за напредокот на земјите од Западен Балкан во делот на транспортната политика и реализација на инфраструктурни проекти.
На министерскиот совет, вицепремиерот Николоски ќе говори за транспортните политики на Македонија, напредокот и реализација на проектите на европските транспортни Коридор 8 и 10 и 10 -д, како и за мерките и активностите за олеснување на трговијата и транспортот во земјите од Западен Балкан.
На министерскиот совет ќе присуствуваат министри за транспорт и владини претставници од Србија, Црна Гора, Албанија, Косово, Бугарија, Словенија, од Кипар, Романија, Ирска и од други европски земји.
Исто така предвидени се и значајни средби со претставници од Европската Комисија.
Култура
Со два филма на репертоарот вечерва почнува 24. „Синедејс“
Со добитникот на Златаната палма на Канскиот фестивал „Тоа беше само несреќа“ во режија на Џафар Панахи и биографискиот документарец „Човек лавина“ за Драгољуб Ѓуриќиќ, првиот тапанар на Леб и сол во режија на Слободанка Радун, вечерва се отвара 24. Фестивал на европски филм „Синедејс“.
„Многу вешто го создадовме ова издание на фестивалот, кое ќе нé однесе на платно пред врвот на европската кинематографија, пред најновите и наградувани филмови со кои Скопје ќе дише следниве денови. Возбудени сме затоа што отвораме со два феноменални филма, кои го најавуваат програмскиот ракурс на фестивалот“ – вели Маргарита Арсова програмски координатор на „Синедејс“.
Киното Фросина е резервирано за филмскиот мајстор Џафар Панахи, кој со „Тоа беше само несреќа“ создава длабоко човечки морален трилер, каде што високата напнатост се испреплетува со ненадејни напливи на хумор и содржајни, напати болни, прашања за прогонство и одмазда. Феноменален филм кој филм што е снимен тајно, ги одразува неговите искуства во затвор и неговите искуства со државната репресијa. Филмот е избран како француски кандидат за наградата Оскар во 2026 година во категоријата Најдобар меѓународен долгометражен филм.
А во Салата 25 мај ќе се прикаже филмот „Човек лавина“ на Слободанка Радун. Филм-портрет чие што прикажување пред скопската публика носи особена возбуда, бидејќи тапанарот Ѓуриќиќ, дел од својот живот го дава токму на оваа музика и народ.
„Скопје е важен град во животот на Драгољуб Џуричиќ и затоа и се радувам на македонската, скопската публика. Со филмот сакав да ја прикажам комплексната слика за Драгољуб Џуричиќ, музичар со необична кариера од една страна и човек со негов систем на вредности, карактер и енергија. Се трудев да избегнам негова митологизација и да го насочам филмот кон емоции, а не патетика. На таа линија беа и сите соговорници со кој Драгољуб соработувал како Здравко Чолиќ, Влатко Стефановски, Рамбо Амадеус, Дејан Цукиќ, Лав Братуша, Никола Чутурило и многу други – вели Слободанка Радун, режисерка на филмот „Човек лавина“.
Под слоганот „Се гледаме од другата страна“ од 3 до 10 декември се случува 24. „Синедејс“.
Фестивалот ќе се случува во просториите на МКЦ, во кино Фросина и Дансинг салата 25 мај.
Билетите за овогодишното издание ќе бидат по цена од 200 денари, за сите филмови, а може да се купат онлајн, преку bileti.mkc.mk, како и на самиот влез на МКЦ.
Фестивалот во најголем дел е поддржан од Агенцијата за филм на РСМ. Останати финансиски покровители се Градот Скопје, Делегацијата на ЕУ преку програмата за поддршка на европски филмски фестивали како и мрежата Лајвјуроп.
Култура
Француска експлозија на овации за „Дон Кихот во Скопје“ во срцето на Париз
Француската премиера на делото „Дон Кихот во Скопје“ од Дијана Имери Илкоска и Дино Имери, изведена на 30 ноември во волшебната париска црква „Petite Etoile“, беше дочекана со бурни овации и ентузијазам што ретко се гледа на концертна сцена. Публиката, видливо воодушевена од моќната интерпретација и од уникатноста на делото, не престануваше да ги враќа музичарите на сцената со силни и долги аплаузи.
Ова исклучително музичко дело, кое македонската публика го слушна за првпат во октомври во фоајето на Националната опера и балет со Камерниот оркестар „ID“, отпатува во Париз за својата прва меѓународна турнеја. Таму, беше изведено од престижниот француски ансамбл „Хефестус“, под диригентската палка на Дијана Имери Илкоска, со Дино Имери како пијано-солист и Бојан Илкоски како концерт-мајстор. Покрај македонската премиера, концертот во Париз беше и промоција на најновите трендови во современата музика, дополнета со дела од француски, канадски и италијански композитори.

За овој голем меѓународен момент, ко-авторката и диригентка Дијана Имери Илкоска изјави: „Да се добие покана за настап со ансамбл како ‘Хефестус’, составен од врвни музичари, е огромно признание – и за изведувач и за композитор. Дополнителната возбуда ја донесе и самата атмосфера на Париз. Кога нашиот 7/8 ритам од финалето на првиот став прозвучи меѓу делата на француските автори, ме преплави силна емоција, а публиката веднаш ја препозна – и ни возврати со громогласни аплаузи.“
Ко-авторот и пијанист Дино Имери додава дека концертот за него носи и длабоко лично значење: „Создавањето и приемот на ‘Дон Кихот во Скопје’ уште еднаш ми ја потврдија универзалноста на борбата против трите ветерници – неправдата, лицемерието и рамнодушноста. Убаво е кога ја слушаш својата музика во рацете на музичари како ‘Хефестус’, посветени на новосоздадена музика. Емоцијата беше уште посилна затоа што го делев овој момент со Дијана на подиумот, со Бојан Илкоски како концерт-мајстор и со флејтистката Богдана Бушевска – вистински амбасадор на македонската култура во Париз.“
Делото „Дон Кихот во Скопје“, напишано по нарачка на Шпанската амбасада по повод Националниот ден на Шпанија, ја прераскажува борбата на славниот Сервантесов херој против трите современи „ветерници“ – Неправдата, Лицемерието и Рамнодушноста. Во приказната на авторката Тина Иванова, Дон Кихот доаѓа во Скопје, победува и ни остава порака: да ги слушнеме фанфарите не на победата, туку на човечкото достоинство.

Музички, делото претставува редок спој на шпански и македонски фолклор, обликуван во современ симфониски јазик преку инвентивна оркестрација, ритмички пресврти и препознатлива мелодска експресија.
Учеството на Дијана Имери Илкоска и Дино Имери во Париз беше овозможено со поддршка од Министерството за култура и туризам.
Македонскиот „Дон Кихот“ го освои Париз. Ова е само почеток на неговото патување низ светот.

