Излезе од печат најновата поетска книга од познатиот македонски поет Борче Панов. „Анатомија на небото“ е седумнаесетта поетска книга на писателот Борче Панов. Книгата е поддржана од страна на Министерството за култура како авторско издание.

„Книгата соджи 9 циклуси со седумдесетина песни во кои поетот Борче Панов во својот препознатлив и специфичен стил со секој збор се бори за уште еден здив повеќе, за уште едeн зрак сонце повеќе во ова време на сеопшта закана за постоењето. Практично, целата книга е еден вид модерна актуализација на старите парадокси за божествената и човечка димензија на човековото постоење, така што, ако во Гилгамеш конфликтот со двете третини бог и едната третина човек е конфликт во кој човекот го влече божественото кон смртта, сега таа пропорција е уште повеќе влошена, односно сега само една третина во човекот е божествена, а две третини се земни и човечки. Од друга страна, божествената димензија станала антипод на самата себеси и сега прстот на тој антибог во нас секој миг виси над црвеното копче за сеопшта нуклеарна апокалипса. Маестрално, со исклучиелна поетска експресија и оригиналност, поетот Борче Панов нè бомбардира со жестоки опомени од ужасите на нашите современи војни, егзодусите, глобалната трагедија и Дамокловиот меч на себеуништувањето. За Панов, нема миг во оваа песна во која нема осуда на војната и на човековите несреќи предизвикани од нас самите, но веднаш по опомените, следуваат и лирските пасажи со неизмерна љубов, со која овој поет нè охрабрува повторно да човекуваме“, нагласува рецензентот на книгата, проф.д-р Даниела Андоновска-Трајковска.

Борче Панов е роден на 27 септември 1961 година во Радовиш, Република Северна Македонија. Член е на Друштвото на писателите на Македонија од 1998 година. Во два мандата бил член на претседателството на Друштвото на писателите на Македонија. Има објавено и поетски книги на други јазици: „Честички од хематит“ (2016 – на македонски и на бугарски јазик, објавена во Бугарија), „Вдах“ (2017 – на словенечки, објавена во Словенија), „Бричење балон“ (2018 – српски, објавена во Србија), „Фотостихеза“ 2019 – бугарски, објавена во Бугарија), „Крв што жонглира со 8,000 поетски мисли“ (2021 година на хрватски, објавена во Хрватска), „Подземно јаболко“ на арапски јазик, објавена во Обединетите Арапски Емирати во 2021 година од издавачката куќа „Равашен“ и „Подземно јаболко“ на англиски јазик (превод Даниела Андоновска-Трајковска) и објавена во Холандија од „Демер прес“ во 2021 година, „Гласови од глуварчето“ (коавтор) објавено во Индија (2021 година ). Неговата поезија е објавена во голем број антологии, литературни списанија и списанија дома и во странство, а неговите дела се преведени на 400-ина јазици.

Борче Панов е автор и на седум драми. Претседател е на меѓународната поетска маниефстација – Караманови средби. Составувач е на антологијата на Карамановите средби – „Петто календарско време во 2020 мг“. Како и на повеќе зборници и панорами на поезија. Добитник е на неколку книжевни награди.

Последното дело од истакнатиот македонски писател Петре Бакевски, „Нова Атлантида“, што е во издание на „Арс либрис“, дел од „Арс ламина – публикации“, ќе биде промовирано на 23 ноември (среда), во 19 часот, во Галеријата на Младинскиот културен центар во Скопје. Промотори на книгата ќе бидат етаблираната критичарка, есеистка и театролог Јелена Лужина и познатиот новинар и колумнист Ерол Ризаов. Модераторка на настанот ќе биде Ана Зафирова.

Станува збор за последната книга на која Бакевски работел пред својата смрт во 2011 година. Изданието е сочинето од три пеења: „Бротче од хартија“, Ecce homo и „Јазол од ветрови“. Првиот дел (верзија), првично објавен во 2008 година, е добитник на наградата за најдобра поема „Григор Прличев“. Авторот подоцна се посветил на создавање на другите два последователни дела, кои се заокружени во една целина, со наслов „Нова Атлантида“. Првпат ексклузивно од печат излегува комплетираното дело со сите три пеења. Уредник е Томе Силјаноски, а поговорот го напиша Лужина.

Книгата е дел од едицијата „Македонски книжевни класици“, во рамките на која издавачката куќа „Арс ламина“ досега го (ре)објави дел од творештвото на книжевните великани: Петре М. Андреевски, Гане Тодоровски, Димитар Солев, Живко Чинго, Ѓорѓи Абаџиев, Влада Урошевиќ, Блаже Конески и Оливера Николова.

„Нова Атлантида“, како што има кажано Петре Бакевски, е сублимат на целото негово поетско, книжевно и животно искуство. Во неа се сите негови возвишувања и паѓања, сите негови соништа и изгубени илузии.

„Атлантида е метафора за исчезнувањето. Таа има двојно значење, и лично и општо. Животот на човекот се одвива во биолошки круг. Само времето постојано трае, се продолжува, се обновува, се пресоздава, ги пласти драмите, селективно и двоумно ги памети сеќавањата, предупредува и повторно се става на искушенија. И на нови предизвици. На нови потраги. На нови откровенија“, рекол Бакевски.

Петре Бакевски (Кавадарци, 5 јануари 1947 – Скопје, 25 август 2011) е еден од најзначајните македонски писатели, интелектуалци и книжевници. Беше долгогодишен главен уредник на книгоиздателството „Детска радост“. Добитник е на низа награди и признанија во македонската културна сфера и пошироко.

Неговата книжевна биографија ги вклучува буквално сите родови и жанрови: поетски (во распон од лирски песни до поеми, епски, најчесто испишани во слободен стих), прозни (во распон од раскази и романи, до книжевни и театарски критики, есеи, репортажи, коментари, полемики), драми (секакви, во проза и во стих).

Книгата „Нова Атлантида“ е достапна во сите книжарници на „Литература.мк“, како и онлајн преку www.literatura.mk.

ПР

Со многу хумор, анегдоти, смеење до солзи и музика, синоќа во скопскиот локал „Интермецо мјузик бар“ се одржа промоцијата на новата книга на Зоран Спасов Ѕоф, „Џабе живиш у Скопје“.

Книгата, како и претходните хит-романи на Ѕоф: „Торонто експрес“ и „Тито, мојот претпоследен херој“, е во издание на „Попули“, дел од „Арс Ламина – публикации“.

„Џабе живиш у Скопје“ е збирка актуелни, изумрени и подзабораени поими, фрази, изрази, идиоми, апсурди, фазони, афоризми, синоними, топоними, акроними, криптоними и многу други „–ними“. Книгава е локализирана у покушај да се долови хајлевел шегобијноста на скопјаните, бидејќи авторот е цврсто убеден дека ние Македонците (заедно со Србите) имаме најбољи хумор у свет. Дел од изразите се користат поише од петсто години, дел стотина, дел од 1945 година, па навака, дел откако Тито го заболе ногата, дел откако Кљусев искочи на бина… Авторот ги реактуелизира со цел да се разбудат и расталасаат некои чувства што дугачко време дремат у латентна состојба. Оваа книга е вивисекција на скопските: (не)култура, историја, менталитет, хумор и јазик, но и одолжување на авторот на неговото Скопје.

Авторот Зоран Спасов Ѕоф на промоцијата истакна дека откако му се оддолжи на Торонто со својата книга „Торонто експрес“ и на Тито со „Тито, мојот претпоследен херој“, сакал да му се оддолжи и на Скопје, на скопскиот дијалект и хумор. Така дошол до идејата да го создаде своето ново дело: „Џабе живиш у Скопје“.
– Идејата за „Џабе живиш у Скопје“ е стара три години, но пишувањето и преродбеничката активност траеја повеќе од две. Едноставно, дојде денот кога ова мораше да се напише зашто постоеше сериозна опасност скопскиот сленг да изумре како таков. Ако го исклучиме Пемба из Ниш од „Среќна Нова…“, сфаќаме дека сите дијалекти се негуваат, освен нашиот – скопски, што е анатемисан од сите институти и институции. Насловот на книгата е комбинација на два збора што ги нема во литературниот македонски јазик, но затоа, пак, ги има во скопскиот „јазик“ и, нормално, самото Скопје. Пораката е дека треба да се негуваат скопскиот говор и скопскиот хумор. Во книгата има повеќе од 900 приказни. Има и неколку малку подразработени теми што нема да им се допаѓаат на две држави и неколку религиозни институции, но затоа, пак, читателите ќе уживаат во нив. Повеќе од половина од поимите, идиомите и афоризмите од книгата ми се омилени. Можам да ги издвојам оние на кои при секое читање се смеам на глас. Стопати да ги прочитам – стопати се смеам. Имам и еден фаворит, ама не го кажувам јавно пошто ќе ми се налути една комшиска држава… „Џабе живиш у Скопје“ е водич до сигурна смрт од смеење. Во предговорот убаво пишува дека скопскиот хумор е еден од најдобрите на светот… Ако човек не се смее (па, макар и во себе) значи дека не ни живее. Башка, смеењето е лек за сите болести – рече Ѕоф.

Специјални гости на настанот беа шоуменот Игор Џамбазов, Бранко Огњановски (познат како Миле Паника) и Сашо Мацановски-Трендо. Тие биле инспирација за дел од анегдотите и шегите во книгата, а се најдоа и на корицата на изданието.

– Има десетина ликови кои ми се инспирација, од кои само овие тројца сè уште се меѓу нас. Со нив имам специјална конекција. Со Џамбазов заедно го работевме „Џандар збира“ и го сметам за најголем во сите области каде што твори, Трендо е главниот виновник што почнав да пишувам и најзаслужен за огромниот успех на „Тибам штркот“, додека Бранко за мене е единствениот национален херој што оваа држава го има – изјави Ѕоф.

Џамбазов, во свој стил, пред присутните интерпретираше дел од содржината на „Џабе живиш у Скопје“, доловувајќи го скопскиот сленг и хумор автентично, како што го документирал Ѕоф во својата книга.

Дизајнот на корицата повторно е на битолскиот стрип-авторот Михајло Димитриевски – Тxе Мичо. На промоцијата авторот му додели и плакета, како благодарност за оваа соработка.

– Тхе Мичо е повеќе граѓанин на светот отколку битолчанец. Несекојдневен и неповторлив лик. Доволно е да му пратам две-три страници од текстот и толку. Тоа што ќе го нацрта тој е многу подобро од она што можам да го замислам јас, па дури и да го напишам – рече Ѕоф.

По промоцијата, гостите го проследија настапот на „Бијело дугме трибјут“.