Книги
Објавена првата рецензија за најновиот роман на Венко Андоновски – „Папокот на светлината“

Објавена е првата рецензија за најновиот роман на Венко Андоновски, „Папокот на светлината“, кој за помалку од еден месец по промоцијата на првото, веќе доживеа второ издание. Критичкиот одглас за романот на Андоновски е на универзитетската професорка и книжевна критичарка, водечки познавач на современата македонска книжевност, Весна Мојсова-Чепишевска.
„За да не нè доживува преостанатиот свет како книжевност што постојано преџвакува една иста локална приказна, мора да се изнајде пат на кој ќе останеме свои на своето и во чии рамки ќе говориме за една универзална тема со цел да нè разберат и другите/преостанатите. Впрочем, тоа е природна потреба на секоја книжевност што не сака да умре. Овој најнов роман на Андоновски држи до таа девиза да се остане свој на своето преку универзалната тема за бесмртноста, верноста, суетата, гревот, зависта… И зашто тој не е ’веќе писател што сака да им се допадне на другите’, и зашто тој е ’лепослов што е служител само на убавината, а каде е убавината, таму е вистината, Он“.
Осврнувајќи се на „Папокот на светлината“, таа, како одличен познавач на опусот на Венко Андоновски, го коментира и претходното негово прозно творештво од збирката раскази „Фрески и гротески“, објавена пред триесет години преку „Папокот на светот“ објавен пред две децении до денес. Притоа и напоменува дека токму таму каде што заврши неговиот романот „Азбуката за непослушните“, почна „Папокот на светот“, објавен пред дваесет години.
Таа во рецензијата и го отвора прашањето дали со зборови припишани на еден од ликовите, во овој најнов негов роман Андоновски не развива и еден носталгичен однос кон старата добра форма на книга. Дали по малку не го покажува и својот страв од целосното исчезнување на книгата? И додека некој го фасцинира идејата „дека во едно чипче со големина сантиметар на сантиметар може да се „зипува“ сето знаење на светот“, него отсекогаш го фасцинирало „како во една книга, со димензии 15 x 21 сантиметар, може да се настани и сохрани цела една душа“, нагласува истакнатата книжевна критичарка.
Во рецензијата истакнатата книжевна критичарка напоменува дека и во овој роман доминира бројот три како и во првиот, при што се осврнува на трите приказни во „Папокот на светлината“. Првата е монолошки организирана и се чита како исповед на еден писател – има функција на монодрама. Втората е развиена низ две гледни точки на два женски лика и според Мојсова-Чепишевска како структура го има ехото на „Пиреј“ од Петре М. Андреевски. Во неа, според критичарката, како целосно да е имплементирана тезата од прочуената книга на Мартин Бубер, „Јас и ти“: „Јас настанувам во допирот со Ти, настанувајќи јас, јас говорам Ти. Целиот вистински живот е средба. Дијалогот, што е основата на втората приказна, како што истакнува Мојсова-Чепишевска, станува услов за да се развие и третата, која е најобемна и го носи насловот и на целиот роман.
Во рецензијата Мојсова-Чепишевска пристапува кон микрочитање на романот, во кое едновремено се присутни и книжевната теоријата и културологијата, но и историјата на светската книжевност преку многубројни компаративни исчитувања на најновиот роман на Андоновски.
Инаку, со беседа на Весна Мојсова-Чепишевска за дотогашното творештво на Венко Андоновски во декември минатата година почна и големата промоција на романот „Папокот на светлината“. Нејзината рецензија е прв одглас на македонската книжевна критика за ова прозно остварување на Андоновски.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Книги
Oбјавена книгата „Аспекти на камерниот театар“ од Кузманов и Ристовски

Излезе од печат книгата „Аспекти на камерниот театар“ од Тодор Кузманов и Гоце Ристовски објавена со подршка на Министерството за култура во рамките на годинашниот конкурс за финансирање проекти од национален интерес.
-Театарот како и сè што е живо, а театарот е жива уметност, постојано еволуирал, се модифицирал унапредувјќи ја својата суштина преку нови форми, облици, нови содржини, нов актерски израз, нови театарски техники, нов аудиовизуелен дизајн, нов комуникациски пристап, нов ангажман, нов експеримент, нови истражувачки цели, нови целни консументски групи, нова естетика и етика и тн.
Една таква трансформација е камерниот театар што се сообразувал со севкупните промени во човекото општество во целина, но и на регионално и национално ниво. Тука се мисли на промените во општествено политичкиот живот, социјално психолошките промени, улогата на новите технологии, воено политички и геостратешки промени, идејни, философски, еколошки и хуманитарни, естетски, етички и слично. Во таа смисла камерниот театар може да се проследува како побуна против класичниот театар и обид тој да се менува, се посочува во поговорот на изданието.
Трудот на Кузманов и Ристовски толкува тема што недоволно е истражувана во современиот театар на глобален план, а во најголема мерка се однесува на современиот македонски театар повикувајќи се најмногу на примери од Меѓунаародниот фестивал на камерен театар „Ристо Шишков“ но и од фестивалот на пантомима „Панфиз“, фестивалот на монодрама што се одржува во Битола и Меѓународниот фестивал „Актерот на Европа“.
Книги
Промоција на „Ковчеже со книжни бисери“ од Милован Стефановски во Градската библиотека во Скопје

Утре, во Градската библиотека „Браќа Миладиновци“ во Скопје, ќе биде промовирана книгата „Ковчеже со книжни бисери“ од познатиот македонски писател Милован Стефановски. Збирката содржи мудри мисли од сто современи македонски писатели или од вкупно триста книжевни дела. Промоцијата ќе се одржи во спомен-собата „Т’га за југ“ со почеток во 19 часот.
„Основната идеја на книгата е на читателите да им се понуди екстракт од продуховената и чиста мисла забележана од перото на нашите мајстори на пишаниот збор. Не станува збор за антологија на мудри мисли од македонските автори, туку за субјективен избор направен од страна на нивни колега“, истакнува Стефановски.
Најстариот застапен писател во книгата е Васил Иљовски (роден 1902 година), а најмладиот е Давор Стојановски (1987 година). Иако меѓу годините на раѓање на класикот на македонското драмско творештво и на талентираниот млад романсиер, има импозантен период од осум и пол децении, нивните животи во осум години се поклопуваат. Според поетот Михаил Ренџов, сите што живееле или живеат во исто време, независно од возраста, може да се каже дека се една генерација. Оттука и поднасловот на овој избор, во кој одредницата современи може да асоцира и на една генерациска припадност во поширока смисла на зборот, вели Милован Стефановски.
Вистинско освежување, и тоа не само во ликовно-графичка смисла, претставува придонесот на Мирослав Георгиевски-Миро, кој изработи рамно сто портрети на застапените автори.
Милован Стефановски е роден 1952 година во Ресен. Поет, раскажувач, романсиер, литературен критичар, публицист, преведувач. Автор е на триесетина книги (првообјави, избори и преводи) и педесетгодишно перманентно присуство во македонската современа литература и култура. Работел како новинар во „Нова Македонија“, лектор по македонски јазик во Турција и Романија, главен и одговорен уредник на „Република“, уредник во издавачката куќа „Табернакул“. Во еден мандат бил претседател на Друштвото на писателите на Македонија и директор на Градската библиотека „Браќа Миладиновци“ во Скопје.
Книгата „Ковчеже со книжни бисери“ (издание на „Ад вербум“) пред присутните ќе ја претстават авторите Бранко Цветковски и Живко Андревски, а избор од бисерите ќе читаат актерите Андреј Серафимовски и Ива Милчова.
Книги
Романот „Ѕиркачот“ на Прокопиев преведен на словенечки

„Шпегавец“ е трета книга на Прокопиев преведена на словенечки по „Пловидба кон југ“ (2008, „Апокалипса“, превод: Намита Субиото) и „Делфин“ (2020, „Апокалипса“, превод: Тим Сенчар)
Издавачката куќа „Прозарт медија“ соопшти дека во издание на Форумот на словенските култури од Љубљана излезе словенечкиот превод на книгата „Sиркачот“ на Александар Прокопиев. За преводот се погрижи Роберт Суша, а предговорот е на Намита Субиото.
Д-р Субиото, инаку редовна професорка на Катедрата за македонски јазик и литература, непресушен толкувач и афирматорка на македонските автори, го означува Прокопиев како еден од најинтересните современи македонски прозаисти, чиј јунак во романот бега од „транзицискиот гнилеж“, „од амбисот на малодушноста градејќи го својот минимундус на имагинарна слобода“.
Форумот на словенските култури ги вмрежува и поврзува книжевностите на 13 словенски литератури во едицијата 100 словенски романи.
„Шпегавец“ е трета книга на Прокопиев преведена на словенечки по „Пловидба кон југ“ (2008, „Апокалипса“, превод: Намита Субиото) и „Делфин“ (2020, „Апокалипса“, превод: Тим Сенчар). Романот, објавен на македонски во 2007 година, има интересен и долготраен пат до странските издавачи за разлика од некои други дела на Прокопиев што се преведуваат побргу и почесто.
Инаку, насловот на овој кус роман варира од јазикот на преводот – на англиски е Peeper, на италијански Voyer (во второто издание Il Voyer), на српски „Посматрач“…, што е симпатично сведоштво дека „Ѕиркачот“ поттикнува разни ознаки во разни јазици.