Контакт

Култура

Роденденски концерт на Македонската филхармонија

Објавено пред

Овој четврток, со почеток во 20 часот, оркестарот на Македонската филхармонија ќе го одржи својот роденденски концерт со наслов „Вдахновение“. Филхармонијата е единствена институција во земјата, која го афирмира и го изведува симфониското музичко творештво. Преку редовните концерти постојано ја развива и ја промовира класичната музика приближувајќи ѝ ја оваа форма на музицирање публика од разни генерации. Оркестарот на Македонската филхармонија е формиран на 24 ноември 1944 година по завршувањето на Втората светска војна и само 11 дена по ослободувањето на Скопје. На улицата Крушовска бр. 27, во домот на композиторот Тодор Скаловски, биле поставени темелниците на најстарата институција од културата во државата, прва од таков вид во ослободена Македонија.

dobivaj vesti na viber

Роденденскиот концерт в четврток ќе го води диригентот Конрад ван Алфен (Холандија), а како солисти ќе настапат врвните инструменталисти Даниел Роланд, виолина (Англија/Холандија), и Маја Богдановиќ, виолончело (Србија). На програмата се Концерт за виолина и виолончело во А-мол, оп. 102 од Јоханес Брамс и Симфонијата бр. 2 во Е-мол, оп. 2 од Сергеј Рахманинов.

Германскиот композитор и виртуоз на пијано, Јоханес Брамс (1833 – 1897), кому Роберт Шуман ќе му помогне да се афирмира како автор, се смета за еден од претставниците на романтизмот иако структурата на неговите дела во најголем дел е класична. Наследството од Бетовен, за Брамс, претставувало светост, тој најдлабоко во себе ја чувал и негувал оваа традиција, а музиката на големиот германски композитор за него била највисоко музичко остварување од естетски и концептуален контекст. „Не знаете како е да се работи кога постојано ви одѕвонуваат неговите стапки зад сѐ што правите“, напишал Брамс алудирајќи на постојаното присуство на Бетовен во неговите мисли и опус. Концертот за виолина и виолончело во А-мол, опус 102, му го посветил на својот пријател Јозеф Јоаким со кого не биле во најдобри односи во периодот кога е напишан. Кога нивниот заеднички пријател Роберт Хаусман во 1887 година го замолил Брамс да напише концерт за него, композиторот видел можност да го врати пријателството со Јоаким. Неговите инстинкти биле точни. Клара Шуман во својот дневник забележала: „Концертот беше дело за помирување. Јоаким и Брамс повторно се пријатели“. Концертот е напишан во форма на пријатен дијалог меѓу солистите, со богата и рапсодична топлина и меланхолија типична за опусот на Брамс.

Рускиот композитор Сергеј Рахманинов (1873 – 1943) има посебно место во историјата на музиката. Пишуваше исклучително романтична музика иако живееше и создаваше до средината на 20 век. Тој продолжи таму кај што застана Чајковски збогатувајќи го мелодискиот идиом, типичен за музиката на 19 век, со индивидуализам и препознатливост.

По неуспехот на Првата симфонија, која критичарите ја оценија како фијаско, Рахманинов беше повлечен на дното од депресивно расположение и тогаш изјави: „По ѓаволите со сите! Не знам како да пишувам симфонии и немам никаква желба да ги пишувам“. Сепак, и покрај неуспехот на Првата и депресивната состојба, тој почнува да ја пишува Втората симфонија, неговото најголемо оркестарско дело, кое, за разлика од Првата, ќе доживее успех и целосна афирмација од критичарите.

Виолинистот Даниел Роланд е еден од водечките на светската музичка сцена. За него велат дека „звучи како ниеден друг виолинист и дека креира специфичен звук на инструментот на кој свири“ (Шарлот Гарднер, „Грамофон“), дека поседува „гламурозен тон“ (Ричард Бретби, „Грамофон“), „фасцинантен тон во кој има деликатни финеси“ (Тим Ешли, „Гардијан“)…

Роланд се етаблира на светската музичка сцена како изведувач со харизма и со авантуристички дух, кој изведува разновиден репертоар. Изведува музика од Бетовен, Брамс, Елгар, Корнголд, Прокофјев, Шнитке, а соработувал со водечки диригенти и солисти. Изведува и современа музика – концертите на Вакск, Линдберг, Глас, Сааријаго и Ван дер Аа. Роланд е и пасиониран камерен музичар, настапувал со Ајви Гитлис, Николас Даниел, Ана Федорова, Нино Гветадзе, Мајкл Колинс, Елвис Костело… Бил член и на квартетот „Бродски“, еден од водечките камерни состави во светот. Освен што редовно настапува на светските музички сцени, Роланд работи и како професор на Кралскиот колеџ во Лондон.

Роден е во Лондон, а со часови по виолина почнал кога неговите родители се преселиле во Холандија. Студирал со Јан Репко, Давина ван Вели, Херман Креберс, Виктор Либерман и Игор Ојстрах. Добитник е на првата награда на натпреварот „Оскар Бак“ во Концертгебау во Амстердам и на Брамсовата награда во Баден Баден. Неговата виолина е изработена од Лоренцо Сториони (Кремона, 1796).

Српската виолончелистка Маја Богдановиќ поседува неверојатно чувство за креирање боја и карактер на делата, надополнето со изведувачка зрелост и техничка сигурност. Богдановиќ е една од најдобрите виолончелисти на денешнината.

Како солистка настапила со швајцарскиот оркестар „Тонхале“, со Берлинскиот симфониски оркестар во салата на Берлинската филхармонија, со Токиската филхармонија, Државниот оркестар од Бремерхавен, со Словенечката, Белградската и со Македонската филхармонија, со Камерниот оркестар на Минхен, оркестарот „Св. Бартоломео“ од Лондон и многу други.

Има неколку музички изданија зад себе, а најновото е со виолинистот Даниел Роланд, кое вклучува светска изведба на дела од Пендерецки, Васкс, Солима и Нисимен. Критичарите го опишаа како „волшебна средба меѓу челото и виолината“. Иако има широк репертоар, Маја Богдановиќ на својата програма посебно место издвојува за современата музика. Премиерно извела дела од Софија Губадулина, Кшиштоф Пендерецки, Филип Сојерс, Бенџамин Јусупов и др.

Свири на инструмент изработен за неа од францускиот мајстор Франк Раватин. Живее во Амстердам со својот партнер Даниел Роланд и нивната ќерка Лили.

Конрад ван Алфен е инспиративен диригент, кој прави нештата да се случуваат, ќе напише критиката за холандскиот маестро. Етаблираниот холандски/јужноафрикански диригент Конрад ван Алфен се стекнал со својата популарност и кај оркестрите и кај публиката благодарение на посебниот начин на кој тој ги води пробите и изведбите. Маестро Ван Алфен е уметнички директор и шеф-диригент на Симфонискиот оркестар во Ротердам. Во изминатите 16 години го издигнал својот оркестар на ниво да биде интернационално признат оркестар и да стане домаќин на концертни серии во Ротердам, Хаг и Амстердам. Скорешните интернационални турнеи на оркестарот ги вклучуваат: Русија, Мексико, Бразил, Колумбија и Чиле. Од 2005 до 2009 година Конрад ван Алфен бил на позицијата шеф-диригент на Државниот симфониски оркестар „Сафонов“ во Русија, каде што ја добил наградата за својот придонес во културата во Јужна Русија. Во моментот е уметнички директор на Московското филхармониско здружение, во чии рамки редовно диригира со оркестрите од Москва, во познатата сала „Чајковски“. Исто така, тој е гостин диригент и со оркестрите на добро познатите културни центри во Новосибирск и Санкт Петербург. Во изминатите години многубројни оркестри во светот настапиле под диригентската палка на Ван Алфен, и тоа во: Холандија, Германија, Белгија, Италија, Швајцарија, Англија, Данска, Израел, Словенија, Србија, Бугарија, Романија, Полска, Јужна Африка, Кина и Мексико. Неодамна успешно дебитирал со Филхармонискиот оркестар од Брисел, со „Симфоникер“ во Бохум и со Симфонискиот оркестар „Светланов“ во Москва. Многубројни солисти ја уживале неговата придружба, како што се: Даниел Хоуп, Жанин Јансен, Бенџамин Шмид, Куирин Виерсен, Роланд Браутигам, Албан Герхард, Симон Ламсма и Никита Борисо-Глебски. Во текот на изминатите години неговите соработки со Рускиот национален оркестар и со солистот Михаил Плетнеев на фестивалите во Монтро и Мерано резултирале со неколку покани за соработка за турнеите во Кина и Јужна Америка. Конрад ван Алфен е роден 1963 година во Преторија. По завршувањето на своите музички студии, на 26-годишна возраст, тој се преселил во Холандија и ја имал постојаната позиција на контрабасист во Радио-симфонискиот оркестар и на академијата „Бетовен“ во Антверпен, Белгија, паралелно студирајќи и диригирање, под раководство на Ери Клас и Роберто Бензи.

Култура

Две промоции во Кинотека: „Пет македонски етнолошки филма“ и книга „Документарниот филм и идентитетот“

Објавено пред

Во среда, на 6 декември, во 12 напладне во Кинотеката ќе бидат промовирани последните изданија на Кинотеката -книгата „Документарниот филм и идентитетот“ и блу-рејот „Пет македонски етнолошки филма“.

dobivaj vesti na viber

Промотори на изданието „Документарниот филм и идентитетот“ на Сунчица Симоновска Веселиновска, виш филмолог во Кинотеката, ќе бидат проф. Драгица Поповска од Институтот за национална историја и вон. проф. д-р Атанас Чупоски, советник филмолог во Кинотеката.

Рецензенти на ова печатеното издание на истоимениот магистерски труд на Веселиновска се проф. д-р Антоанела Петковска и проф. д-р Тодор Чепреганов, кој за значењето на филмската документаристика ќе напише: „Снимањето на документарни филмови кои најчесто се насочени кон обработка на историски факти од минатото, потврдени со актуелните научни истражувања, директно влијаат врз колективната мемеорија – како клучен фактор во обликувањето на националните белези на македонскиот народ. Филмот воопшто, а посебно документарниот филм, има моќ постојано да нè враќа во минатото, поради што се наметнува потребата за зачувување на сите елементи кои заземаат значајно место во идентитетот на еден народ – каде филмот се појавува во улога на еден од чуварите и паметниците на идентитетот на тој народ“.

И за второто кинотечно издание кое ќе биде промовирано на 6. декември – блуреј изданието под наслов „Пет македонски ентолошки филма“ може да се каже дека е подеднакво значајно за идентитетот како дел од нашата колективна меморија, но пред сѐ како наше аудиовизуелно културно наследство. Станува збор, како што посочува насловот, за пет документарни филмови со етнолошка тематика, снимени во 1950-ите и 1960-ите години на минатиот век, во продукција на Етнолошкиот музеј – Скопје и продуцентската куќа „Вардар филм“. Документарните филови поместени на овој блуреј – ВЕЛИГДЕНСКИ ОБИЧАИ (1954, р. Ацо Петровски), ГАЛИЧКА СВАДБА (1955, р. Ацо Петровски), ДЕРВИШИ (1955, р. Ацо Петровски), МАРИОВСКА СВАДБА(1966, р. Вера Кличкова) и РУСАЛИСКИ ОБИЧАИ ВО ГЕВГЕЛИСКО (1957, р. Благоја Дрнков) – минатата година беа дигитално реставрирани со средства од меѓународниот проект „Сезона на филмски класици“ на Аосцијацијата на европски кинотеки (ACE – Association des Cinémathèques Européennes), кој пак е финансиски помогнат од програмата МЕДИА на Европската комисија. Дигитална реставрација на петте етнолошки филмови беше извршена од страна на проф. Владимир Павловски, а промотор на блуреј изданието ќе биде етнологот м-р Елизабета Конеска, виш кустос во Музејот на Македонија.

Прикажи повеќе...

Култура

Самостојна изложба на Ешреф Ќахили во Чифте амам

Објавено пред

Во првата половина на декември Чифте амам ќе стане музеј на детството. Станува збор за самостојна изложба на ликовниот уметник и професор Ешреф Ќахили од Приштина, Косово.

dobivaj vesti na viber

Изложбата ќе се отвори на 5 декември 2023 во 19 часот. На отворањето на изложбата ќе се обрати директорката на Националната галерија, д-р Дита Старова-Ќерими, и професорот Решат Амети, член на управниот одбор на Националната галерија.

Изложбата „Музеј на детството“ опфаќа триесетина дела во техника масло на платно и комбинирана техника и на уметничката сцена, за публиката ќе биде достапна до 18 декември 2023. Ќахили првпат изложува во Националната галерија, а овој проект е во рамките на билатералната културна размена меѓу Република Северна Македонија и Косово.

Низ триесетина дела групирани во циклуси авторот ги води посетителите низ секојдневните случки почнувајќи од најраното детство, преку младоста, па сè до зрелите години. Низ елементи на експлицитен израз на доживувањата тој раскажува за средбите со светските метрополи на уметноста и за седенките со уметниците од регионот, на кои разменувале многу творечки мисли и доживувања.

Делата на Ќахили се многу блиски до палеолитските, магдаленските слики, кои преку линијата и цртежот ни ги доловуваат експресиите од ловот, ни ги претставуваат животните, садовите, оружјето што го користеле тогашните луѓе. Во нив Ќахили преку минатото ја отсликува сегашноста, а нè води кон иднината преку својот креативен поглед низ уметничкиот изблик. Во делата преовладува геометризмот, шематизмот, а фигуративната претстава се претопува во симболи и разни знакови од религиските концепции.

Во изложените дела се издвојува фигурата како експресивен модел, вметната на чиста заднина, главно бела, но понекогаши колоритна. Фигурата и аморфното се среќаваат и на сина заднина, која постигнува ефект на уметнички баланс. Низ циклусот слики „Музеј на детството“, Ешреф Ќахили нè води низ фудбалските игралишта на играта, во која доминира линијата како премер и перфектен привид на селективниот организиран собир.

Во еден од претставените циклуси се прикажани моментите на берење плодови од природата, вклопени на платното во експресионистички манир. Можеби блискиот контакт со творештвото на албанските уметници и колеги Ибрахим Кодра и Омер Калеши на некој начин му дале позитивен импулс и му ја поттикнале креативноста цртајќи заедно на парче хартија со Кодра во Италија.

Своите платна Ќахили ги надополнува и со колажи, давајќи ѝ полет на имагинацијата. Така, во циклусот „Незаборавна слика“ ни претставува еден свет на пејзажи со повеќеслојни сегменти од растителниот свет, со вклучени делови од подводниот свет, каде што контурата е најважниот детал.

Во своето сликарство Ќахили настојува да ги претстави обичаите на секојдневието во светлината на избраните тонови. Преку прецизниот и јасен цртеж и драматичната тема го запознаваме времето во кое тој живее и начинот на кој го доживува. Пресекувањето на хоризонталата и вертикалата ја откриваат неговата индивидуалност, збогатена со рамноправно распоредените бои, кои им додаваат живост на претставените мотиви.

Куратор на изложбата е Маја Крстевска, виш кустос во Националната галерија.

Прикажи повеќе...

Култура

Американска премиера на „М“ на Вардан Тозија во Њујорк

Објавено пред

Македонскиот филм „М“ на режисерот Вардан Тозија денес ја има својата премиера во САД на фестивалот DANCES WITH FILMS DANCES WITH FILMS во моментот е еден од најзначајните гласови на независната филмска индустрија надвор од Холивуд.

dobivaj vesti na viber

По 25 години одржување во легендарниот Chinese Theatre во Лос Ангелес, фестивалот се сели во срцето на Њујорк, повторно на култна локација – Regal Union Square Theatre на Менхетн. Според „Ју-ес-еј тудеј“, фестивалот се вбројува меѓу десетте најзначајни филмски настани на северноамериканскиот континент, според Си-ен-ен, важи за лидер во позиционирање свежи и нови таленти на филмската индустрија“, а Indiewire го препознава како нашироко признаен поради откривањето на иновативниот дух и талент во независната кинематографија… Приказната на Тозија за осамено момче од шумата, кое наидува на низа предизвици и авантури барајќи ја својата самовила, токму на официјалната селекција на овој фестивал ќе ја претставува македонската кинематографија пред американската публика.

По премиерата, ќе се одржат дискусии меѓу режисерот и членови на индустријата, како и разговори со публиката. Светските права за дистрибуција на македонскиот филм „М“ ги поседува американската компанија OneTwoThree Media.

Прикажи повеќе...

Најново

Топ1 час

Деца силувале дете во Скопје, таткото на момчето пријавил во полиција

Maж од Скопје пријавил во полицијата дека две лица го силувале неговиот малолетен син. Според информациите во полицијата, таткото рекол...

Македонија4 часа

Приведени пет лица за случајот со исчезнувањето на 14-годишната Вања, полицијата обезбеди и едно возило

Пет лица се приведени доцна синоќа во врска со случајот со исчезнувањето на 14-годишната Вања, и обезбедено е едно возило,...

Македонија5 часа

Ковачевски вели дека не постои расположение сега да се укине техничката влада, туку од следните избори

Не постои консензуално расположение сега на краток период пред одржување на изборите да се укине техничката влада. Ова го истакна...

Македонија8 часа

(Видео) Автомобил удри во мечка кај Тетово – полесно повредени децата во возилото

Доцна синоќа на локалниот пат Тетово – Ноштено , автомобил удрил во млада мечка која го минувала патот заедно со...

Регион8 часа

Случаен избор или порака – сите очи вперени во вратоврската на кралот Чарлс со грчкото знаме

Изборот на вратоврската од страна на британскиот крал Чарлс на конференцијата COP28 во Дубаи поттикна шпекулации дека тоа е шифрирана...

Регион9 часа

Не сакав да седам на маса со земји кои не’ прогласија за непријатели, рече бугарската министерка која го напушти Скопје пред да стигне Лавров

Не можам да седам на иста маса со луѓе кои имаат антибугарски и антиевропски манифестации, изјави бугарската вицепремиерка и министерка...

Македонија9 часа

Шести ден ни трага ни глас од исчезнатата Вања, се пребаруваат и подруми и речни корита

Шести ден се трага по исчезнатата Вања Ѓорчевска, на која и’ се изгуби трагата на пат кон училиштето „Песталоци“. Во...

Свет10 часа

Војната во Газа повторно се разгорe: Израел нападна 400 цели, Хамас тврди дека се убиени 240 луѓе

Израелската војска соопшти дека погодила повеќе од 400 цели во Појасот Газа по истекот на прекинот на огнот, при што...

Македонија10 часа

Скопје повторно на врвот на листите на загаденост на воздухот

Скопје и оваа зима е загадено. Откако синоќа повторно градот се проби меѓу првите 10 држави во светот според загаденоста,...

Македонија21 час

Лавров се врати во Москва прегу Грција и Турција: Министерот за надворешни работи на Русија најбараниот гостин во Скопје

Авионот на рускиот министер за надворешни работи Сергеј Лавров, кој присуствуваше на состанокот на Советот на министри на ОБСЕ во...

Свет23 часа

Путин потпиша нова уредба како одговор на агресивната активност на НАТО

Рускиот претседател Владимир Путин потпиша указ за одредување на бројот на редовни припадници на вооружените сили на Руската Федерација, соопшти...

Свет1 ден

Обновени судирите меѓу израелската армија и Хезболах: две лица загинаа во јужен Либан

Израелската армија соопшти дека погодила „терористичка ќелија“ во јужен Либан, а либанскиот Хезболах ги обнови нападите врз Израел. Две лица...

Македонија1 ден

Зеќири за казната затвор: Јас само спроведов предлог на вицепремиерот Фатмир Битиќи, ќе се жалам

Ексгенералниот секретар на Владата, Мухамед Зеќири, рече дека две и полгодишната затворска казна е неоснована и дека преку адвокатскиот тим...

Македонија1 ден

Лавров: Со години имавте понижувачко име, Западот ги подбуцнува народите на Балканот

Балканот има проблеми поради однесувањето на Западот, оценува министерот за надворешни работи на Русија, Сергеј Лавров. На прашање за македонско-бугарските...

Македонија1 ден

Неколку стотини полицајци ја бараат исчезнатата Вања: проверени подруми, речното корито на Вардар, околните цркви и манастири  

За пронаоѓање на исчезнатото 14-годишно девојче досега се пребарани речното корито на Вардар, сите подрумски простории, не само во околината...

Македонија1 ден

(Во живо) Втор ден министерски совет на ОБСЕ

Денеска е вториот ден од триесеттиот министерски совет на ОБСЕ, кој се одржува во главниот град на Северна Македонија, Скопје....

Македонија1 ден

„Поради нерационалноста на Арсовска ќе се исплатат 1,5 милион евра долг кон приватните превозници и непотребни 1,5 милион денари камати и судски трошоци“, вели ВМРО-ДПМНЕ

„На виделина излезе дека ЈСП, раководено од страна на кадарот на Данела Арсовска и СДС, на приватните превозници им должел...

Економија1 ден

Се враќа евтината тарифа на струја, сега 11 часа дневно e достапна за граѓаните, велат СДСМ

„Евтината тарифа на електричната енергија од денеска се враќа кај домаќинствата. Сега домаќинствата ќе имаат на располагање вкупно 11 часа...

Македонија1 ден

Пожар во три објекти во Охрид, голема материјална штета, извести ЦУК

Според последниот 24-часовен извештај на Центарот за упраување со кризи, од вкупниот број 1.509 повици на Единствениот број за итни...

Свет1 ден

Нетанјаху за крајот на примирјето: Хамас нè нападна, не сакаше да ослободи уште заложници

Израелскиот премиер Бенјамин Нетанјаху денеска изјави дека Хамас не се согласил да ослободи дополнителни заложници, со што ги прекршил условите...