Култура
Филмаџиите поабараа поголем буџет за културата: „Секој денар што е намален го доживуваме како навреда и нè демотивира“
Буџетот за култура по пат на ребаланс да биде вратен на стапката пред пандемијата, но и да се вратат алтернативните извори на финансирање, нешто што е сосема нормално во европските кинематографии (телевизија, кино, лотарија, акцизи на цигари, алкохол, газирани пијалаци) и да се овозможат даночни олеснувања за вложување во аудио-визуелната дејност, налик на оние во спортот. Овие барања беа потенцирани на денешното Собрание а Друштвото на филмските работници, што се одржа во Кинотеката со што се означи и почетокот на „Златна рамка“ 2021.
Барањата произлегоа од дискусијата за време на отворениот дел, каде што претседателот на ДФРМ, Игор Иванов – Изи се осврна на актуелната состојба на македонскиот филм и националната кинематографија, пред сè на распределбата на буџетот на Министерството за култура.

„Од 170 милиони денари во 2019, во 2020 во три наврати беа скратени цели 85 милиони. Имајќи предвид дека од истите тие средства се покриваат сите административни трошоци на Агенцијата за филм, членарините во Еуроимаж и други организации, плати за вработени и слично, ударот што нашиот сектор го доживеа е огромен. Филмаџиите ниту се вработени ниту имаат пензиско и здравствено осигурување, што не е случај со другите дејности во културата. Ние живееме единствено од производство на филмови“, истакна Игор Иванов на денешното Собрание.
Минатата 2020 година беше комплексна за многу индустрии вклучувајќи ја и филмската, која се справуваше со многу предизвици поради отежнатите услови за продукција. Уште поголем застој направи тоа што немаше можност за промоција на филмовите, бидејќи речиси сите фестивали беа откажани.
„Но, за време на пандемијата ни се случи уште една стварност, а тоа е дека филмот успеа да донесе утеха за време на ограничувањата со кои се соочивме. Ниту една европска земја не скрати средства за аудио-визуелните уметности, напротив секаде се бележи зголемување на буџетот заради крепење на целата индустрија. За време на пандемијата осознавме дека дури и кога не можевме во кино, филмот останува нешто кон што се вртиме кога сме во четири ѕида. Токму поради тоа народот има потреба од содржина како никогаш порано, но и поради зачувување на макотрпно градениот систем на независно филмско производство, промоција и дистрибуција, систем во кој се негува авторскиот филм и културната разноликост на Европа. Систем во кој се негува културната размена по пат на ко-продукциско поврзување и филмските фестивали.“, беше потенцирано на Собранието.
![]()
Македонскиот филм, изминатите четири години доживеа своевидна ренесанса, се забележаа сериозни успеси на светски фестивали, а филмот стана најдобриот културен амбасадор на нашата држава.
„Ова скратување, пренамена на буџетот од страна на Министерството за култура, направена без анализи и без претходни консултации со филмските професионалци и Агенцијата за филм го оценуваме како чин кој е спротивен на принципите кои се втемелени во европското филмско семејство каде несомнено припаѓаме. Сите сектори се важни и сите ги почитуваме, но македонскиот филм ја доживува својата преродба и секој денар што е намален го доживуваме како навреда што нè демотивира, ова не смее да се повтори, ние тоа не смееме и нема да го дозволиме.” – додаде Иванов.
Друштвото на филмски работници на ова Собрание избра и нови членови а присутните се осврнаа и на најновите успеси на македонскиот филм.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Новогодишен концерт на Зарина Првасевда, „Кадифено“, во Македонската филхармонија
На 20 декември со почеток во 19 и 30 часот во Македонската филхармонија концерт ќе одржи македонската вокална интерпретаторка и музичарка Зарина Првасевда.
На денешната прес-конференција беа споделени детали за концертот „Кадифено“, кој претставува уникатно музичко патување што ги спојува традицијата, современиот звук и светската музичка виртуозност.
Овој проект ја означува премиерата на новиот музички опус на Зарина Првасевда, каде интимниот и длабоко емотивен израз се испреплетуваат со македонската и ориенталната традиција, добивајќи современа звучна форма низ импровизација и модерен сензибилитет.
„Овој концерт за мене е многу личен процес и еден вид враќање кон корените, но и нивно преосмислување. Материјалот што ќе го изведам произлегува од македонската и ориенталната музичка традиција, но е создаван низ слобода, импровизација и современ звучен јазик. Сакав публиката да го почувствува овој концерт како интимен простор – како заедничко доживување во кое музиката не е само изведба, туку разговор, емоција и трансцедентност“, изјави Евгенија Здравевска, позната под својот уметнички псевдоним Зарина Првасевда.
Гостите од Турција, Џенк Еродоган, светски познатиот виртуоз на фретлес гитара и Греми награден уметник како и перкусионистот и мултиинструменталист Ахмет Алан, беа оправдано отсутни поради доцнење на нивниот лет за Скопје од повеќе од два часа, предизвикано од густата магла над Скопје, изјавија организаторите.
Џенк Ердоган е Греми награден композитор и еден од највлијателните фретлес-гитаристи во светот. Како дипломец со First Class Honours и предавач на Berklee College of Music, тој е врвно интернационално име. Добитник е на Yeşilçam награда за Најдобар саундтрак, настапувал со светски музичари како светски познатиот индиски перкусионист Трилок Гурту и американскиот џез фјужн тапанар Дејв Врекл како и турнеи низ Европа и САД.
Ахмет Алан е турски перкусионист кој свири традиционални инструменти како бендир. Гордо го комбинира богатството на турската фолклорна музика со современи ритми, давајќи му свеж, жив звук на традиционалниот перкутерски израз. Неговите настапи често се мешавина од енергија, игра и ритам — што ги прави привлечни и за публиката што ја обожава класичната етно-музика, и за оние кои бараат модерни звучни искуства. Со тоа, Алан е мост помеѓу минатото и сегашноста во светот на турската перкусиона музика.
„Кадифено“ е концерт кој ќе понуди искрена емоција, длабока музичка нарација и редок спој на домашна и меѓународна уметничка енергија – вистинско предновогодишно културно доживување.
Билетите за концертот се достапни на веб страната другастрана.мк.
фото/Кристијан Арсовски
Култура
Гоце Цветановски со специјална награда во Белград за придонес во филмската уметност и индустрија
Македонскиот режисер и сценарист Гоце Цветановски доби специјална награда за придонес во филмската уметност и индустрија на 19. издание на Српскиот фестивал за фантастични филмови, еден од најзначајните регионални фестивали посветени на жанровскиот и авторскиот филм.
Свеченото отворање на фестивалот се одржа во Културниот Центар во Белград, во присуство на бројни филмски автори, професионалци и љубители на фантастичниот филм. На настанот присуствуваше и директорот на македонскиот Културно-информативен центар во Белград, Васко Шутаров.
Наградата на Цветановски му беше врачена по проекцијата на оскаровецот „Поплава“, по што следеше панел-дискусија на тема иднината на анимираниот филм во регионот. На панелот, покрај Цветановски, учествуваа и истакнатите автори Растко и Ивана Чириќ, Никола Мајдак и Алекса Гајиќ, кои разговараа за предизвиците, новите технологии и можностите за регионална соработка во современата анимација.
При примањето на наградата, Цветановски се наврати на своите почетоци и емотивната врска со фестивалот:
„Мојата прва награда во кариерата ја добив токму на овој фестивал, за краткиот игран филм ‘Мал дисконтинуитет во време-просторот’ во 2014 година. Затоа ова признание за мене носи особена емоционална и професионална вредност.“
Наградата доаѓа како признание за долгогодишната авторска работа на Цветановски и неговиот придонес во современиот филм, со посебен акцент на фантастичниот и анимираниот жанр.
Култура
Во Центарот за култура „Трајко Прокопиев“ втора меѓународна изложба на уметничка фотографија „Мотус 2025“
Здружението за промоција на интелектуални, мултикултурни и спортски вредности – Мотус од Куманово, преку својот Фото клуб – Мотус, во период од 18 декември (четврток) 2025 во просториите на Центар за култура „Трајко Прокопиев“ во Куманово, ќе ја организира втората Меѓународна изложба на уметничка фотографија Мотус 2025.
На изложбата ќе бидат изложени пеесетина фотографии. Учество зедоа 249 автори од 50 земји.

Финансиер на изложбата е Општина Куманово, преку програмата за подршка на културни манифестации за 2025 година, а истата е под патронат на Меѓународната Федрација на Фотографска Уметност (ФИАП 2025/393), (Фото Сојуз на Македонија (ФСМ 2025/003) и Меѓународна Фото Асоцијација Дунав (ДИПА 2025/054).
Изложбата ќе биде отворена на 18 (четврток) декември 2025 во 19:30 часот во просториите на Центар за култура „Трајко Прокопиев“ во Куманово.

