Култура
Во Кинотеката филмот „Превртено“ на Игор Иванов-Изи

На 20 октомври, четврток, со почеток во 20 ч, во Кинотеката ќе биде прикажан филмот „Превртено“ на Игор Иванов-Изи по повод 15 години од неговата премиера.
Кога во 2007 година на Интернационалниот филмски фестивал во Карлови Вари, Чешка, премиерно беше прикажан дебитантскиот долгометражен игран филм „Превртено“ (Upside Down) на Игор Иванов-Изи, каде што овој филм беше во конкуренција за наградата East of West Award; тој момент беше и своевидна потврда за сета претходна работа на овој наш филмски автор. Иванов тогаш на некој начин ја завери таа потврда кога со својот филм „Превртено“ малку подоцна ја освои наградата за најдобра режија на фестивалот во Валенсија (Шпанија) – Mostra de València-Cinema del Mediterrani; потоа Иванов таа нагорна линија ја продолжи и со своите подоцнежни остварувања, пред сè, со долгометражните играни наслови СОБА СО ПИЈАНО (2013) и ХОМО (2020), потоа со долгометражниот документарен КОБРА (2018), како и со ангажманот како режисер/креативен директор во ТВ-сериите ПРЕСПАВ, ИНСАЈДЕР, СЕНКИ НА БАЛКАНОТ (една епизода од првата сезона). Денес, Иванов е веќе едно од водечките режисерски имиња на македонската кинематографија, со десетици награди и признанија на светските филмски фестивали.
„Превртено“ ја имаше македонската премиера на ИФФК „Браќа Манаки“ во Битола во 2007 година и е еден од последните македонски играни филмови снимени на 35 мм лента. Филмот е работен според романот „Папокот на светот“ на Венко Андоновски (кој е и косценарист). ПРЕВРТЕНО е приказна за Јан Лудвик, млад човек кој ѝ припаѓа на загубената транзициска генерација во нашето општество – генерација родена во социјализмот, но живее и е сведок на рудиментарниот капитализам. Неговиот анархичен став кон животот го доведува до безизлезни ситуации, во кои не може да се реализира себеси. Меѓутоа, додека вистинските анархисти дејствуваат и ја менуваат свеста на својата околина преку акции, Јан можеби знае што не сака, но не знае што сака – момент што го става во позиција на „изгубен лик од нашата околина“…
„Превртено“ е урбана приказна раскажана преку колоквијален говор за животот на младите луѓе во Скопје на почетокот на деведесеттите години на XX век, во периодот на почетокот на транзицијата, во која се вклучени повеќе елементи кои се симбол на поп-културата: рок-музика, стрипови, употреба на лесни дроги итн. Приказната, со интересно имплементирани фантастични елементи, е раскажана преку гледната точка на главниот лик Јан, во еден вид реминисценција – сеќавање на неговото минато додека тој патува дома со воз, а всушност – тоа духот на Јан, односно неговата душа, која го придружува неговото мртво тело на патот кон дома – се сеќава на својот живот: средношколецот Јан, кој живее со татка си, нема некои конкретни, цврсти, помали или поголеми амбиции во животот; Павел, неговиот другар, е нешто повеќе заинтересиран да успее во животот, а Луција, нивната соученичка, е мистериозна девојка со која Јан се обидува да оствари врска. Тоталитарното влијание на политиката врз животот на младите луѓе е претставено преку инсистирањето за зачленување во владејачката Партија на националниот дух, што Јан го одбива, а Павел и Луција се зачленуваат. Поради одбивањето да се вклопи во доминантната матрица, Јан е санкциониран од невидливите општествени темни сили, прво со ќотек, а потоа и со обид да биде обвинет за убиство по што тој ја напушта земјата и заминува со циркусот што престојува во неговиот град…
Главните улоги ги толкуваат Милан Тоциновски, Сања Трајковиќ, Славиша Кајевски, Никола Ристановски, Јовица Михајловски, Марија Кондовска, Елена Серафимовиќ, Јордан Симонов, Ѓорѓи Јолевски и Инес Бојаниќ, а во споредните ролји се Силвија Јовановска-Стојановска, Петар Мирчевски, Лабина Митевска, Камка Тоциновски итн…
Директор на фотографија е Томи Салковски; монтажер е Игор Андреевски; сценографијата е на Иван Бартлинг и Игор Тошевски, костимите на Бланка Будак, а музиката е на Зоран Спасовски.
Филмот е продуциран со финансиска поддршка на Министерството за култура на Република Македонија, Министерството за култура на Република Хрватска, Министерството за култура на Република Србија, The Global Film Initiative и Македонската радио-телевизија. Продуценти се „Сектор филм“ – Скопје, Mainframe Production и Cinears.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Концерт на Националниот џез-оркестар и Пјер Миле и Бети Жардан

На 25 април, во Филхармонија со почеток од 20часот, Националниот џез оркестар ќе одржи концерт на кој како гости ќе ги има француските уметници Пјер Миле (труба) и Бети Жардан (вокал). Диригент на концертот ќе биде маестро Џијан Емин.
Роден во средината на 1970-тите, Пјер Миле се етаблира како инспиративен инструменталист и композитор кој покрај џез музиката соработува со бројни уметници од областа на рок музиката, како и разни други жанрови, од циркуска музика до шансони. Во својата кариера има настапувано со различни музички ансамбли, почнувајќи од биг-бендот на неговиот татко Jean-François Millet, потоа AB Sextet, Les Elles, и во поново време Surnatural Orchestra, покрај пијанистот Faraj Suleiman. Тој е лидер, ко-лидер и композитор во неколку ансамбли меѓу кои триото Ana Kap, дувачкиот оркестар Chromatic Museum, квартетот Blast, и квинтетите Renza Bô и Décor-um.
Бети Жардан е француска пејачка која живее во Нормандија и во својата кариера често соработува со Пјер Миле. Има студирано џез теорија на Конзерваториумот во Каен, а изучувала и индиска музика во Јужна Индија, каде престојувала повеќе од една деценија. Дел е од биг-бендот Jazz à Montpellier, како и составите Ana Kap и Breath & Breath. Betty e карактеристична по својот уникатен вокален стил и способноста да комбинира различни музички жанрови. Критиката за неа ќе забележи дека е препознатлива по „интеракцијата меѓу џезот и индиската музика кои ѝ даваат препознатлив вокален сензибилитет и уникатност“.
„На концертот со Националниот џез оркестар имате можност да уживате во биг-бенд аранжманите на композициите и стиховите на Пјер Миле и Betty Jardine кои истражуваат различни емотивни пејзажи и човечки врски изразени преку музика и поезија, како и широк спектар на чувства, од носталгија и ескапизам до надеж, издржливост и интроспекција. Преку поетските текстови и музичките композиции, овие двајца уметници ја истражуваат убавината на сонот, текот на времето, невиноста на детството и борбата со себичноста и стравот. Секое нивно дело рефлектира длабока врска со културните, личните и универзалните моменти, спојувајќи ја имагинацијата со искрените рефлексии, притоа славејќи ја во целост човечката природа, во сета нејзина убавина и противречности“, се вели во најавата за концертот.
Култура
МНТ со претставата „Народен пратеник“ ќе гостува во Народно позориште – Белград

Македонскиот народен театар со претставата „Народен пратеник“ ќе гостува во Народно позориште – Белград.
„Со особена радост и официјално ја примивме веста од Народно позориште во Белград, за гостувањето со претставата „Народен пратеник“ од Бранислав Нушиќ, а во адаптација и режија на Егон Савин. Претставата која е од најсвежата продукција на МНТ, го доживува својот успех и надвор од границите. Овојпат, директорот Никола Кимовски со особена чест го прифати ова гостување да се случи на 4 јуни 2025 година. Претставата со фантастичната актерска екипа ќе се одигра на сцената „Раша Плаовиќ“.“, соопштија од МНТ.
Од таму велат дека ова е едно позитивно надополнување во патувачката агенда и организираната турнеја на Македонскиот народен театар, кое дава посебна динамика, ги обединува уметничките изрази, културните разлики и емоционалните искуства на различните сцени.
„За актерите, продукцискиот тим, пред сѐ за публиката, тоа е исполнување на инспиративни, креативни предизвици. Секој нов град и секоја нова публика носи нови искуства и возбуда кои го трансформираат и го осветлуваат доживувањето на уметноста. Таа е мост меѓу различни култури и традиции, овозможувајќи размена на идеи“, се наведува во соопштението.
Култура
МНТ со две претстави гостуваше во Црногорското народно позориште

Реализирањето на меморандумот за продолжување на соработката меѓу Црногорско народно позориште (ЦНП) и Македонскиот народен театар (МНТ), започна со гостување на две претстави од Македонија.
Изминатите две вечери на големата сцена на ЦНП публиката ги гледаше претставите „Народниот пратеник“ од Бранислав Нушиќ во режија на Егон Савин и „12“ според Реџиналд Роуз во режија на Синиша Евтимов.
Директорот на ЦНП, Илија Суботиќ, го изрази своето задоволство од почетокот на реализацијата на договорот, како и од фактот што публиката во Подгорица виде исклучителни изведби од најновата продукција на МНТ во годината кога го слави својот голем јубилеј – 80 години од своето постоење и работа.
„Меморандумот за продолжување на соработката меѓу националните театри на Црна Гора и Република Северна Македонија, потпишан кон крајот на минатата година во Скопје, покрај меѓусебните гостувања, отвора можност и за реализација на заеднички проекти, за што особено може да придонесе членството на двата театри во Европската театарска конвенција“, истакна Суботиќ и го честиташе престојното учество на Македонскиот народен театар на Стериино позорје, во чија натпреварувачка селекција е претставата „Наличје“ од Борис Лијешевиќ од актуелната театарска сезона на нашиот национален театар.
Директорот на МНТ, Никола Кимовски, истакна дека по потпишаниот меморандум за соработка меѓу Црногорско народно позориште и Македонскиот народен театар, по речиси изминати десет години, повторно се случува меѓународна соработка.
„Посебно ме радува што меморандумот за соработка на овие две големи театарски куќи почна да се реализира со гостувањето на Македонски народен театар во Црногорско народно позориште и тоа со најактуелните претстави од големата и од малата сцена. Тоа се претставите: „12“ по мотивите на Реџиналд Роуз (12 Angry Men), во адаптација и режија на Синиша Евтимов, која се одигра на 9 април и „Народен пратеник“ од Бранислав Нушиќ, во адаптација и режија на Егон Савин, која се одигра на 8 април. Двете претстави се прикажаа пред преполна сала, а црногорската публика со долгостоечкиот аплауз и овации ги награди извонредните изведби на претставите.
Претставата „Народен непријател“ од Хенрик Ибзен, во режија на Нина Николиќ, а во продукција на МНТ, на 31 мај 2023 година беше одиграна на сцената на Црногорското народно позориште во Подгорица – пред потпишување на меѓународната соработка.
Нашата цел е и понатаму да се стремиме кон зацврснување, унапредување и развој помеѓу нашата заедничка соработка, со збогатување на културолошката програма, а на публиката со тоа ќе ѝ дадеме можност и посебна привилегија да доживее различни уметнички пристапи и креативност.“
Да потсетиме, со одлука на членовите на Генералното собрание минатиот петок во Атина, Македонскиот народен театар стана членка на Европската театарска конвенција – најзначајната паневропска театарска асоцијација, каде што Црногорско народно позориште учествува од 2023 година.