Култура
Кратки филмови со длабоки теми – избрани победниците на Галичник филм фестивал

Првото издание на Галичник филм фестивал, кое се одржа онлајн изминатиот викенд (28-30 август), понуди програма од 50 краткометражни филмови од цел свет. Овој нов културен настан ја промовира уметноста на краткометражниот филм, но и нови филмски автори и нивните остварувања.
Филмовите беа бесплатни за гледање, а од фестивалот најавуваат дека, поради големиот интерес, ќе претстојат и ревијални емитувања на победниците. Жирито во состав Теона Стругар Митевска, Дина Дума и Наум Доксевски ги додели наградите за најдобрите филмски наслови.
Наградата за најдобар краткометражен игран филм е доделена на „Мутирано” во режија на Фам Тиен Ан, кој минатата година се закити со награда на Канскиот филмски фестивал за филмот „Остани буден, биди подготвен”.
„Супер одиграна и претставена приказна, во смисла на раскажувањето, како и начинот на кој е користена кинематографската форма, предизвкувана и истражувана. Ни се допадна ‘тишината’ и минималистичката употреба на кино-јазикот, сè со цел засилување на доживувањето. Филмот се занимава со важни општествени теми: модерноста урната против традицијата и очекувањата од поединецот – нè потсетува дека светот и покрај сè продолжува да се движи”, изјави Теона Стругар-Митевска.
Наградата за најдобар краткометражен анимиран филм ја доби „Санта мраз” во режија на Метју Барб, Демиен Девин, Виктор Хае.
„Ова беше единствената награда која жирито едногласно ја додели. Едноставно го гледаш анимираниот филм и ти ја топи душата. Филм кој е важен поради начинот на кој е направен, прекрасниот стил на анимација, кој е контрапункт на тешката темата која ја обработува и пред сè темата која ти создава голема тага и на еден суптилен начин те потсетува дека човекот не е над природата”, изјави Дина Дума.
Наградата за најдобар краткометражен документарен филм замина кај „Забрането плачење на масата за вечера” во режија на Карол Нујен.
„Потребно е многу храброст да се зборува за приказните кои се потиснати и оставени нераскажани, посебно кога тие го засегнуваат целото семејство. Храброст е потребна да ја снимаш сопствената фамилија, да ја соголиш нивната душа пред камерата и да продолжиш да снимаш без разлика колку тоа и да боли. Најчесто најблискиот ни станува најдалечен и токму затоа овој документарец е важен, да нè потсети дека треба да зборуваме со најблиските, колку и да боли тоа затоа што повеќе боли ако работите останат некажани”, изјави Дума.
Жирито додели специјално признание на „Девојка убиец, вистинска приказна” во режија на Диана Галимзјанова, која најавува и долгометражно издание на истиот наслов.
„Уживавме во хуморот, интелигенцијата и размислувањето за актуелните тенденции во филмот: светот на интернет-очекувањата, културата на славните блогери, виртуелниот свет позициониран наспроти реалноста, обичните жена и маж, нивните потреби и завидливости. За поздрав е слободата на режисерката во мешањето на жанровите. Се поставува прашањето дали е игран или документарен филм. Ние велиме игран!“, изјави Теона Стругар-Митевска.
Специјално признание беше доделено и на краткометражниот „Ќе завршам во затвор” во режија на Александар Дости.
„Одлично избраниот каст, решителноста во карактерот на Морин заедно со импресивната фотографија го прават овој филм супер возбудлив за гледање”, изјави Наум Доксевски.
Галичник филм фестивал е во организација на Дарма Филм, во соработка со месната заедница Галичник. Фестивалот е поддржан од Агенцијата за филм и Делегацијата на Европската Унија.
Догодина фестивалот се враќа на својата основна идеја за организација на проекции под отворено небо во прекрасниот Галичник.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Премиера и во Подгорица: „Лов на дива свиња“ – женска борба за глас и правда

По успешната праизведба летово на сцената во Македонскиот народен театар, претставата „Лов на дива свиња“ на 7 септември премиерно ќе се одигра пред публиката и во Градското позориште Подгорица. Ден потоа е закажана и првата реприза.
Марија Сарап е современа писателка од Црна Гора, која од неодамна е уметнички директор на Црногорско народно позориште. Поплавска е македонска режисерка што на нашата публика ѝ донесе значајни претстави и долгогодишен соработник на МНТ, каде што ги постави мјузиклите „Чикаго“, „Мама миа“, „Архангелот над Скопје“ и многу други. Претставата „Лов на дива свиња“ е копродукција помеѓу Македонскиот народен театар, Градското позориште Подгорица и Здружението за развивање уметност и културна соработка „Арт Медиа“ од Скопје. Во претставата играат актери од двете земји: Ана Стојановска, Искра Ветерова-Славенска и Мина Јелушиќ-Јериниќ од Македонија, како и Ѓоргије Татиќ и Вукан Пејовиќ од Црна Гора.
Режисерката Поплавска која е претседател на „Арт медиа“, иницираше театрите на двете земји да потпишат Меморандум за соработка, а во јуни годинава директорите на двете театарски институции, Никола Кимовски на МНТ и Сандра Вујовиќ на Градско позориште Подгорица, по потпишувањето, решија веднаш да започнат со реализација на претставата „Лов на дива свиња“, што е првиот заеднички проект. Со тоа започнува културната размена што предвидува развој на современата театарска сцена во регионот, поинтензивна соработка и нови регионални иницијативи меѓу Македонија и Црна Гора.
„Лов на дива свиња“ е современа драма и симбиоза на два авторски текста потпишани од Марија Сарап – „План Б“ и „Лов на дива свиња“. Претставата се занимава со интимна и силна исповед за жените, кои преживуваат семејно насилство и фемицид, нивната борба за себеидентификација и начините на кои се соочуваат во токсичните околности каде што се губат себеси. Делата на Сарап, општо земено, се карактеризираат со длабока психологизација на ликовите и истражување на социјалните и семејните теми, често фокусирајќи се на женските перспективи и нивните борби во патријархалните општества.
„Ова е приказна за демоните што ги ловиме цел живот во себе и се обидуваме да ги избркаме од себе за да бидеме подобри луѓе“, вели Сарап.
Режисерката Поплавска додава дека се работи за „Женска тема со јасна порака, приказна за семејно насилство и семејни тајни, демони што се пренесуваат во фамилијата. Оваа претстава е женски крик на сите оние што доживеале дел од она што ние го поставивме на сцената. Претставата ја отвора темата фемицид и истовремено е апел до сите засегнати институции. Мисијата сме ја постигнале, доколку барем некој во публиката одлучи да каже: Доста е!“, истакнува Поплавска и додава: „Со оваа претстава создадовме простор каде што актерите, без разлика на националноста и јазикот, заедно креираат искрена, силна и емотивна приказна. Радоста, енергијата и креативноста се чувствуваа на секоја проба и изведба.“
Претставата се игра двојазично – на македонски и на црногорски јазик, а сензибилитетот на актерите од двете земји ѝ носи дополнителна динамика и културна тежина.
Во претстојниот период, претставата ќе продолжи да се изведува на сцените на Македонскиот народен театар и Градското позориште Подгорица, со ангажман на две технички екипи, додека актерите ќе патуваат на релација Скопје – Подгорица. Соработката меѓу двете институции ја поттикнува долгорочната културна размена и заедничкото творештво на современи автори и уметници од регионот. Покрај изведбите што се планирани во Македонија и Црна Гора, „Лов на дива свиња“ е подготвена и за учество на регионални и меѓународни фестивали, каде што ќе продолжи да ја пренесува својата универзална порака. Проектот е одличен пример за значењето на уметничката соработка и создавање заедничка театарска сцена, која ги надминува границите и промовира важни општествени теми.
Фото: Емил Петров
Култура
„Гола месечина“ 12. пат во Аеродром од 10 до 13 септември

Меѓународниот фестивал на комедијата „Гола месечина“, традиционално по 12-ти пат ќе се оджи од утре, 10 септември (среда) до 13 септември (сабота), во паркот Авионче во Општина Аеродром.
На првиот фестивалски ден со почеток во 20 часот ќе се одигра претставата „Брачно советување“ од Даниел Глатауер во режија на Жељко Стјепановиќ. Претставата е на Градско позориште Јазавац – Бања Лука, Босна и Херцеговина, во која играат Снежана Мишиќ, Жељко Еркиќ и Жељко Стјепановиќ.
На 11 септември (четврток) ќе се одигра претставата „За нас почнува живот“ од Ѓерѓ Шпиро, во режија на Дејан Пројковски. Во претставата, која е дел од Здружението МАНА – Скопје, играат актерите Биљана Драгиќевиќ Пројковска и Нино Леви.
На 12 септември (петок) на репертоарот е претставата „Вонбрачна комедија“ во режија на Иван Томашевиќ. Во претставата, која е дел од Сцена Маска – Шабац, играат актерите Анета Томашевиќ, Наѓа Ристиќ, Душан Симиќ и Иван Томашевиќ.
На 13 септември (сабота) ќе се одигра претставата „Ива и Глорија“ од Глорија Дубељ и Ива Шимиќ Шакороња, во режија на Јан Керекеш. Во претставата, која е дел од Театар Керекеш – Вараждин, Хрватска, играат актерките Глорија Дубељ и Ива Шимиќ Шакороња.
Истата вечер, од 21:20 часот, како дел од придружната програма, ќе настапи Бојан Велевски со својот стендап-настап.
Претставите годинава ги избра Роберт Ристов, а на последната фестивалска вечер ќе бидат доделени наградите, за кои ќе одлучува жири во состав Кристина Ласовска, Оливер Јосифовски и Мирјана Поповска Ристов.
Претставите почнуваат од 20 часот, а влезот е бесплатен за сите.
Култура
„Народен пратеник“ и „Бели ноќи“ на сцената на Меѓународниот фестивал на камерен театар „Ристо Шишков“

На 33. Меѓународен фестивал на камерен театар „Ристо Шишков“ во Струмица ќе бидат одиграни две претстави од репертоарот на Македонскиот народен театар.
На 9 септември, во Центарот за култура „Антон Панов“, публиката ќе може да ги погледне претставите „Народен пратеник“ од 20 часот и „Бели ноќи“ од 22 часот.
Фестивалот годинава свечено е отворен на 8 септември – Денот на независноста, и ќе обедини претстави од Македонија, Србија, Бугарија и Италија.
Првата претстава на МНТ, „Народен пратеник“ од Бранислав Нушиќ, е во режија на Егон Савин. Режисерот не се потпира на драстична модернизација на текстот, туку суптилно ја истакнува безвременската траги(коми)чна вистина за политичката гнилост, како што ја претставил Нушиќ. Претставата е добитник на Специјалната Стериина награда за колективна актерска игра, а колективната енергија доаѓа до израз преку изведбите на Александар Микиќ, Дарја Ризова, Тони Михајловски, Јордан Симонов, Тања Кочовска, Александар Михајловски (со снимен глас), како и ансамблот: Дејан Стамчевски, Синан Ракип, Скендер Бериша, Зекирија Алим, Мирослав Атанасовски, Мартин Китановски и Хусеин Халили.
Втората претстава, „Бели ноќи“, е камерна сценска адаптација според истоимениот роман на Фјодор Михајлович Достоевски, во адаптација и режија на Звездана Ангеловска. Копродукциски проект во кој настапуваат Ана Јовановска и Дамјан Цветановски. Приказната за Сонувачот и Настењка отвора прашања за соништата, љубовта и слободата – и за тоа дали луѓето имаат храброст да ги следат сопствените копнежи или се откажуваат во име на општествените норми.
Со овие две изведби, Македонскиот народен театар го потврдува своето значајно присуство на фестивалот „Ристо Шишков“, кој традиционално претставува еден од најважните културни настани за камерниот театар во регионот.