Култура
„Лена и Владимир“ на Игор Алексов вечерва на свеченото затворање на „Браќа Манаки“

Дебитанскиот филм на Игор Алексов, приказната за двајцата бегалци Лена и Владимир, раскажана во сценариото на Александар Русјаков, ќе го затвори годинешното издание на ИФФК „Браќа Манаки“.
На денешната прес конференција беше претставена екипата од филмот.
-Снимањето се одвиваше во 2018 година, но се случи една бура и го уништи речиси целиот сет и дел од сретствата што беа планирани за постпродукција се префрлија таму. Потоа проектот застана во постпродукција, имавме една пауза година и половина кога не се правеше ништо, но потоа најдовме копродуцент од Србија и така успеавме да го завршиме филмот како што сакавме, раскажа режисерот Игор Алексов.
Продуцентот Дејан Илиев рече дека да не била екипата која помогнала да се надминат сите тешкотии немало да успеат.
Душан Кардалевски е кинематографер на филмот. Тој проговори за боите во филмот, како течело снимањето… Се потсети дека Алек Русјаков му подарил книга, која откако ја прочитал посакал да сними филм за истата и кога добил покана за навистина да го направи тоа и го добил сценариото за филмот не можел да поверува дека му се остварила желбата.
-Бидејќи ова не е класична приказна, туку повеќе е фантазија, повеќе е бајковита приказна одлучив да снимам со Ари Алекса камера. Сакавме да ги одвоиме двата света на Лена и Владимир. Во светот на Лена користев многу остри објективи без никаква филтрација, сакав тоа да биде што постудено бидејќи нејзиниот живот беше таков. За разлика од неа, во прикажувањето на другиот свет користев потопли тонови. Таму боите се помеки и користев специјална филтрација, објасни Кардалевски.
Александар Русјаков е автор на сценариото за филмот и тој упати честитки за кинематограферот. Раскажа дека „Лена и Владимир“ е одамна напишана приказна и дека не било класично сценарио бидејќи содржело многу книжевни елементи.
-Го напишав пред 25 години, тукушто имав завршено филмска режија и не гледав начин како тој филм може да се изведе. Но, сега во разговор со Игор напишаното се преточи во вистинско сценарио. Тоа е едно поинакво читање на бајката, која воопшто не се држи до приказната затоа што јас сакам да си играм со формите. Овој пат сакав да напишам приказна која е инспирирана од бајка, но нема врска со бајката и се случува денеска. Многу се израдував кога Игор ми рече дека му се допаѓа сценариото и пресреќен сум што на филмот работеше Душан Кардалевски за кого сметам дека е најдобар кинематографер, рече Русјаков.
Монтажерот на филмот подвлече дека монтажата на филмот воопшто не била исцрпувачка како што знае да биде најчесто, бидејќи целата екипа на сетаот одработила одлично така што не морал да влегува при монтажата во т.н. темни лавиринти за да го спасува филмот како што најчесто се случува.
-Иако, јас лично сметам дека добро напишано сценарио и добро режиран филм е база за одличен производ, односно дека добра монтажа не може да спаси филм. Главното изразно сретство кај секој филм, па и кај овој е актерската игра и јас сум благодарен на секој актер затоа што едноставно можев да креирам.
Филмот раскажува за два лика- тој ја изгубил љубовта, осуден на осаменост, таа, како сираче, силувана, малтретирана- двајцата доживуваат пролет во еден студен јануари и се вљубуваат во животот.
Главните улоги ги играат актерите: Тони Наумовски и Сара Климоска, а споредните улоги: Петар Мирчевски, Петар Арсовски, Благоја Чоревски, Кирил Коруновски, Луран Ахмети, Дениз Абдула и други.
-Се е посебно, соработката, сценариото, режијата, анализите, пробите…Ова беше многу посебен процес кој верувам дека секој актер би посакал да има ваков проект во животот. Разликата да се работи на нискобуџетен филм кај нас и во странство е во магијата. Ние сме мајстори исто толку колку што се мајстори и во Америка само цифрата што го одредува буџетот е разликата, но не и магијата. На масава седам со мајстори кои донесуваат магија која прави волшебства во секој проект во кој што работат, рече Тони Наумовски.
За Дениз Абдула особен впечаток оставило темелното работење со режисерот, им дал слобода на сите сектори и можеле слободно да креираат и да го дадет најдоброто од себе.
За улогата на Лена, Сара Климоска во 2021 беше избрана за една од десетте млади и надежни актери во Европа, „European Shooting Stars 2021“, со зборовите: Со очи кои навистина служат како прозорец кон нејзината душа, изведбата на Сара Климоска е истовремено шармантна и разиграна, жестока и разорна. Откровение во вистинска смисла на зборот, со емотивна длабочина што ги демантира нејзините години, таа не привлекува во животот на нејзиниот отпадник со шарм и леснотија што јасно го покажува нејзиниот ѕвезден потенцијал.
-Овој филм можеби доаѓа подоцна во мојата кариера, но беше прекрасно искуство. Актерите како што добиваат повеќе искуства, така почнуваат да рационализираат за тоа како треба да се игра и кој е пристапот. Прекрасна база беше ликот на Лена, Алек е темелен и нуди варијанти за да се одигра. Исто така соработката со Тони Наумовски беше драгоцена и сите останати атери, ми помогнаа и направија да се чувствувам поудобно на снимањето, рече Климоска.
Продукција е на „Минд продукција – Скопје“, продуценти се Дејан Илиев и Илија Циривири, музиката е на Дарко Спасовски, кинематографер Душан Кардалевски, костими- Раде Василев, сценографија Александра Петкова и Влатко Христов, кастинг Катерина Грубач, продукција Влатко Зафирковски.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Концерт на музичари од поранешна Југославија во Филхармонијата

Во петок, 5 септември, во Камерната сала на Македонската филхармонија, публиката ќе има можност за прв пат во Скопје да го слушне No Borders Orchestra, ансамбл во кој свират најдобрите професионални музичари од поранешна Југославија.
Програмата ќе вклучува некои од најубавите дела некогаш напишани за гудачки оркестар: Adagietto од Малер, Verklärte Nacht од Шенберг и Metamorphosis од Штраус. Ова се дела кои, според уметничкиот директор Премил Петровиќ, претставуваат експлозија на страст собрана околу темите Љубов и Смрт.
Делата на овие тројца композитори се среќаваат и се одразуваат во делата на најважните помлади регионални композитори, меѓу кои е и една композиторка од Северна Македонија, кои го тематизираат нашето време на криза и неопходната потреба за трансформација на сите нас и на сите нивоа. Композиции од Нина Перовиќ (Црна Гора), Давор Бранимир Винце (Хрватска), Дарија Андовска (Северна Македонија) и Марко Никодијевиќ (Србија) беа напишани специјално за овој проект.
Социјалната мисија на овој ансамбл, во кој свират музичари од Западен Балкан, секогаш укажува и охрабрува позитивни општествени промени, соработка и толеранција, но исто така допира до луѓето и комуницира со публиката на иновативен и емотивен начин.
Култура
Кинотеката на Македонија ја почнува новата Филмска училница

Кинотеката на Македонија од 13 септември 2025 ја почнува новата Филмска училница, едукативна програма наменета за ученици од основното образование (11 до 14 години), кои сакаат да ја откријат магијата на филмот и да ги совладаат првите чекори во создавањето сопствени кратки филмови.
Филмската училница ќе се одвива секоја сабота, во текот на десетина последователни викенди, до почетокот на декември. Учесниците ќе имаат можност да се запознаат со процесот на создавање филм – од идеја и сценарио, преку снимање и монтажа, до финална проекција пред публика.
Сите училници ќе ги предводи режисерот Саша Станишиќ, долгогодишен едукатор и филмски професионалец, а во улога на гости предавачи ќе се вклучат и монтажери, кинематографери, сценаристи и продуценти, кои ќе им ги откријат на младите филмаџии тајните на професијата.
Филмската училница 2025 се реализира во рамките на меѓународниот проект FilmED, финансиран од Европската Унија преку програмата Creative Europe – MEDIA, со цел развој на филмска писменост, промоција на европската кинематографија и збогатување на едукативните ресурси за млади. Проектот ги обединува институциите и организациите од Македонија (Кинотека на РС Македонија), Полска (Центар за филмска култура „Анджеј Вајда“), Унгарија (Национален филмски центар на Унгарија), Чешка („Крутон“) и Словачка (кино „Усмев“), со координација на Гете-институтот од Прага.
Со оваа иницијатива Кинотеката продолжува со својата посветеност на младата публика и развивање нови генерации што критички ќе го разбираат и креираат филмот како медиум што ги поврзува креативноста, културата и современото образование.
Повеќе информации за проектот можете да пронајдете на веб-страницата https://film-ed.eu/.
Сите дополнителни информации можете да ги добиете на веб-страницата https://kinoteka.mk/, https://filmskauchilnica.mk/, како и на телефонскиот број +389 78 398 085 и на е-поштата [email protected]
Култура
Продолжува кампањата „Читаме современи македонски автори“ во Градската библиотека

ЈУ Градска библиотека „Браќа Миладиновци“ – Скопје го започнува четвртиот циклус од кампањата „Читаме современи македонски автори“ со романот „Три Марии“ од Оливера Ќорвезироска како книга на месецот, а разговорот со авторката ќе се одржи в среда (3 септември) во 19 часот во спомен-собата „Т’га за југ“.
Кампањата започна во септември 2022 година и досега беа претставени вкупно 24 современи македонски автори и исто толку дела.
Проектот, низ трите препознатливи фази (книга на месецот, разговор со авторот и клуб на читатели) значително го зголеми интересот за современата македонската книжевност низ сите библиотеки од мрежата на ГБСК, па и пошироко. „Читаме современи македонски автори“ во 2024 година беше проласена за Промотор на читачката култура од страна на Македонската асоцијација на издавачи (МАИ).
Во четвртиот циклус од „Читаме современи македонски автори, исто така, предвидени се осум автори и дела. Книгата за месец септември е „Три Марии“ од Оливера Ќорвезироска (издание на Арс Ламина), добитник на Рациновото признание за 2025 година.
Ова е трет роман за возрасни на Ќорвезироска по „Заклученото тело на Лу“ и „Аб’т“. Тој е внимателно осмислен омаж на Славко Јаневски, којшто не е класична посвета, ниту римејк на конкретно дело. „Три Марии“ содржи три самостојни приказни за три различни жени кои носат исто име – Марија и кои сакаат да ги напуштат моментните животи поради грешна љубов. Своја или туѓа. Она што ги обединува во романескна структура е токму станот што се издава и што сите три сакаат да го изнајмат, барајќи спас во него.
Разговорот со Ќорвезироска ќе го води книжевната критичарка Александра Јуруковска, а фрагменти ќе чита актерот Андреј Серафимовски.