Култура
Македонски филмови во словенечка кинотека од 14 до 18 септември
Од 14 до 18 септември 2022 година, во киното на Словенечката кинотека во Љубљана, Словенија, Кинотеката на Македонија ќе претстави избор од филмски наслови од домашната кинематографија. Изборот вклучува неми филмови од почетокот на кинематографијата на Балканот, потоа етнографски документарни, како и играни и анимирани филмови.
Ревијата „Денови на македонскиот филм“ ќе почне со целокупната колекција на филмовите на браќата Манаки, дигитално реставрирани во 2013 година во Унгарската филмска лабораторија во Будимпешта. Селекцијата е составена од снимки на разни активности од секојдневието, народни игри, пазари, панаѓури, како и приказ на бројни манифестации, настани и славни личности од културно-политичкиот живот во тоа време, како што се посетите на турскиот султан Мехмет V Решад, српскиот принц Александар Караѓорѓевиќ.
Една од најинтересните и оригинални презентации на оваа ретроспектива ќе биде изборот на македонски етнографски филмови, селекција од 8 документарни филмови во кои се прикажани разни обичаи и етнографски елементи од Македонија и етничките, односно религиски групи кои живееле во минатото. Во рамките на овој дел ќе бидат прикажани филмовите „Дервиши“, во режија на Ацо Петровски, во кој се прикажуваат обредите на дервишката секта Руфаи. Потоа следуваат филмовите: „Ѓурѓовденските обичаи“ во режија на Благоја Дрнков, посветен на прославата на празникот Ѓурѓовден во селото Булачани од Скопска Црна Гора, како и 3 филмови по сценарио на Вера Кличкова, пионер во визуелната етнологија во земјава, која твори во шеесеттите години на минатиот век, било како соработник, сценарист, но и режисер. Тоа се филмовите„Азот“ и „Велигденски обичаи“ во режија на Ацо Петровски и сценарио на Вера Кличкова, и „Рибарството во Катлановско Езеро“, во режија и сценарио на самата Кличкова. Во оваа група се вклучени и „Дае“ на Столе Попов (првиот македонски филм номиниран за Оскар), „Галичка свадба“ во режија на Ацо Петровски и „Довикување на пролетта“ во режија на Трајче Попов, а посветен на дервишкиот обичај на довикувањето на пролетта од дервишката секта во во Призренското теќе.
Покрај етнолошките, ретроспективата ќе вклучи и селекција на македонски анимирани филмови, од почетокот на појавата на македонската анимација, па сè до денес. Ќе бидат прикажани филмовите „Адам (5 до 12)“ и „Ембрио Но.М“ во режија на Петар Глигоровски, „Водач“ на Бранко Ранитовиќ, „Отпор“ на Боро Пејчинов, „Рака“ и „Пецко – Голем нос“ на Дарко Марковиќ, „Хомо Екраникус“ на Делчо Михајлов и „Црно Знаме“ во режија на Мирослав Грчев, како и два анимирани филмови од поновата македонска анимација – „Кружното патување на Марето“ на Жарко Иванов и „Готлиб“ во режија на Крсте Господиновски.
Македонскиот игран филм ќе биде претставен со долгометражниот „Илузија“ во режија на Светозар Ристовски, во оваа ревија специјално наменет за младата публика и играниот филм „Време без војна“ во режија на Бранко Гапо, како македонски претставник на таканаречениот „Црн бран“ на југословенскиот филм.
Ретроспективата ќе биде заокружена со најуспешниот македонски документарен филм – носителот на две номинации за Оскар – филмот „Медена Земја“ во режија на Тамара Котевска и Љубо Стефанов.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
„Интер(но)фејс“ на Борис Шемов во „Мала станица“
На 18 декември 2025 година, со почеток во 20.00 часот, во Мултимедијалниот центар „Мала станица“, во рамките на програмските активности на Националната галерија, ќе биде отворена изложбата „Интер(но)фејс“ на уметникот Борис Шемов, курирана од д-р Ана Франговска.
„Интер(но)фејс“ е мултимедијален проект кој се фокусира на односот меѓу човекот и вештачката интелигенција, на улогата на јазикот како визуелно, идеолошко и комуникациско средство, како и на пост-интернет естетиката како нова културна реалност. Преку различни медиумски форми – текстуални интервенции, видео-содржини, алгоритамски и дигитални процеси – изложбата отвора прашања за моќта, контролата, технологијата и трансформацијата на субјектот во современиот дигитален контекст.
Насловот „Интер(но)фејс“ упатува на двојната природа на интерфејсот – како техничка површина на комуникација меѓу човекот и машината, но и како внатрешен, идеолошки простор во кој се преговараат значењата, одлуките и позициите на моќ. Изложбата го третира интерфејсот не само како функционален медиум, туку како критичка зона на судир меѓу човечкото искуство и алгоритамската логика.
Проектот се надоврзува на актуелните уметнички и теориски дискурси за постхуманизмот, визуелната култура и дигиталната медијација на реалноста. Во таа рамка, „Интер(но)фејс“ ја поставува вештачката интелигенција не како неутрален технолошки алат, туку како активен фактор во креирањето на современите културни, политички и етички релации.
Изложбата „Интер(но)фејс“ може да се посети во периодот од 18 до 24 декември 2025 година во Мултимедијалниот центар „Мала станица“, Национална галерија, Скопје.
Култура
Концерт на Драган Ѓорѓевиќ-Сузуки и Дино Имери во Музејот на македонската борба
На 17 декември (среда), со почеток во 20 часот, во амбиентот на Музејот на македонската борба, ќе се одржи концерт на двајцата истакнати уметници од регионалната и меѓународната сцена – виолончелистот Драган Ѓорѓевиќ Сузуки, еден од најценетите и највлијателни виолончелисти во регионот, и пијанистот Дино Имери, волшебникот на пијаното.
Сузуки е препознатлив по својата извонредна техничка виртуозност, длабока музикалност и силно сценско присуство, а критиката и публиката го вбројуваат меѓу најдобрите виолончелисти на Балканот. Заедно со Дино Имери, еден од најреномираните македонски пијанисти, тие носат концертна вечер од врвен уметнички ранг.
Публиката ќе има можност да ужива во внимателно избрана програма со дела од: Бетовен, Шнитке, Шуман, Дебиси, како и композиции од Имери Илкоска, носејќи свеж и современ израз во концертната вечер.
Концертот е со слободен влез, претставувајќи ретка можност за љубителите на класичната музика да доживеат висок уметнички квалитет и инспиративна интерпретација.
Култура
(Фото) Одржан традиционален предновогодишен концерт на Воениот оркестар
Под мотото „Заедно посилни во хармонија на звуците“, вчеравечер во Македонската филхармонија во Скопје се одржа традиционалниот предновогодишен концерт на Воениот оркестар на Армијата, овој пат збогатен со настап на музичари од Централниот оркестар на Вооружените сили на Романија.

По пречекот на претседателката и врховен командант на Вооружените сили Гордана Сиљановска-Давкова и интонирањето на химната на Романија и македонската химна, здружениот оркестар, под диригентската палка на мајор Каталин Ион од Вооружените сили на Романија, концертот го започна со свечена фанфара, a продолжи со позната љубовна тема од Романија. Првиот дел беше заокружен со популарен сплет на светски хитови аранжирани за дувачки оркестар и композицијата „Концертна прослава”, со мотиви од романското поднебје.

По него, под раководство на диригентот на Воениот оркестар на Армијата, потполковник Горан Илијевски, следеа блок на нумери од македонското поднебје, во кој беа опфатени фолклорни теми, народни песни, но и незаборавни забавни македонски евергрини.

Во третиот и последен блок, кој беше посветен на армиските припадници кои се секогаш подготвени да ја одбранат татковнината и да им помогнат на нашите сограѓани, покрај светски познати нумери со новогодишна тематика, беше изведена и македонската композицијата „Нашата Армија“, која претставува силен музички омаж на посветеноста и службата кон татковината.

Овој традиционален музички спектакл, покрај претседателката и врховен командант на Вооружените сили Гордана Сиљановска-Давкова, го проследија и министерот за одбрана Владо Мисајловски, началникот на Генералштабот на Армијата генерал-мајор Сашко Лафчиски, министри во Владата, пратеници во Собранието на Република Северна Македонија, претставници на дипломатскиот и воено-дипломатскиот кор акредитирани во Република Северна Македонија, активни и пензионирани генерали на Армијата, припадници на Министерството за одбрана, Генералштабот и командите на Армијата и други гости.

Мотото на традиционалниот предновогодишен концерт е уште еден доказ за сплотеност со сојузниците. Вчерашниот настан, преку хармонијата на звуците и универзалниот јазик на музиката, потенцира дека музиката продолжува да нè обединува и сплотува, ги поврзува луѓето кон заеднички вредности и стремежи и претставува мост помеѓу различни култури и традиции.



