Култура
Објавена книгата „Македонската книжевна жена“ од Ирина Тумбовска

Во издание на Центарот за култура и културолошки студии е објавена книгата „Македонската книжевна жена“ од Ирина Тумбовска. Ова е прва книга во која со книжевнонаучен пристап се анализираат женските ликови од современата македонска проза со цел да се издвојат модалитетите на женскоста во македонскиот роман. Но, во исто време во оваа книга се отвораат и низа други прашања и теми, при што за некои од нив и храбро се отвора полемика.
– Тумбовска успева на страниците на оваа книга, во исто време да се присутни женските ликови од современата македонска книжевност кои му пркосат на времето во кое живеат и се одделуваат од типичната слика за македонската конвенционална жена. Исправувајќи се пред одредени книжевни жени кои „живеат“ во различно време, но на исто место – во Македонија, таа и нас – читателите и нивните создавачи – авторите нè соочува со нив, покажувајќи дека тоа е можно со примена на книжевната теорија. И успева да одговори на предизвикот од кој е произлезена оваа книга – да ги претстави и анализира модалитетите на женскоста во македонскиот роман. Клучно – успева да создаде книжевнонаучна студија која не само што води до нови заклучоци, туку и отвора нови прашања, истакнува во својата рецензија универзитетската професорка и книжевна критичарка, Весна Мојсова-Чепишевска.
Во оваа книга, за првпат, преку книжевнонаучна студија во исто време се присутни и анализирани женски ликови од романите на Владо Малески, Оливера Николова, Лидија Димковска и Петар Андоновски.
Според уредникот на изданието, Иван Антоновски, значајно е што во својата книга, Тумбовска ја проследува и еволуцијата на жената како лик во современата македонската книжевност – од целосна занеменост до голема гласност.
– Но, особено важно е и што анализирајќи ги модалитетите на женскоста, таа, преку конкретни, и теориски поткрепени размислувања, анализи и тези се обидува да отвори полемика за тоа дали постои разликата меѓу машкото и женското писмо. Тумбовска, за првпат, толку женски ликови од македонскиот роман заеднички ги поставува на книжевнонаучната сцена, за преку неа, тие (одново) да влезат во нашите животи, поттикнувајќи нè на размисла за конкретни прашања кои и излегуваат од просторот на книжевната наука. Затоа, мора да се нагласи дека оваа книга е влог и во македонската културологија, подвлекува Антоновски.
Во „Македонската книжевна жена“ е присутна и општата слика на човековиот живот, но секое навраќање кон неа во оваа книга е од друг ракурс на гледање преку кој се пренесуваат сите искуства на женските ликови. Колку историјата, околината, времето во кое живеат и професијата со која се занимаваат, влијаат врз создавањето на личноста? Како љубат македонските книжевни жени? Како ги доживуваат првата менструација, губењето на невиноста, првите заљубувања, машките фигури во нивните животи, мајчинството, контактот со самите себеси, со сопствените тела? Како сонуваат, како ги боли, како тагуваат, како се радуваат, што ги поврзува сите нив?
Инаку, ова е прва книга на Ирина Тумбовска, а нејзината првична верзија беше магистерски труд работен под менторство на професорката Весна Мојсова-Чепишевска, одбранет на Филолошкиот факултет „Блаже Конески“ при УКИМ.
„Македонската книжевна жена“ е објавена во едицијата „С/Мисла“ во која претходно беше објавена и дебитантската книга на Моника Илкова, „Книжевна мапа на Скопје“. Книгата на Тумбовска, веќе е достапна за читателите и во книжарниците.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
„Македокс“: Платформата „Некстас“ го носи документарниот филм во училница

Употреба на документарниот филм како едукативна алатка во формалното образование е силна мисија на Здружението за промоција на документаристиката „МакеДокс“. Оваа децениска посветеност резултира со бројни успеси, а новитет во едукативната програма на „МакеДокс“ е „Некстас“, платформата за наставници кои се стремат да поттикнат критичко размислување кај младите луѓе и се подготвени да иновираат со нови аудиовизуелни средства во наставата.
Во насока на претставување на платформата „Некстас“ пред професори од средните училишта во Скопје, во петок, 11 април, во просториите на „Јуроп хаус Скопје“, со почеток во 11:00 часот, „МакеДокс“ ќе одржи презентација и кратка обука проследена со дискусија. Свои обраќања ќе имаат Надица Таневска Јанева, социолог и професорка во СУГС „Георги Димитров“ – Скопје, и Сашо Алушевски од „МакеДокс“.
Настанот е од отворен тип, но пријавувањето за присуство на настанот е задолжително. Линк за пријавување: https://forms.gle/cpEnERjVx4etdAsm8
Оваа образовна платформа на наставниците и учениците им нуди бесплатен пристап до динамична дигитална средина која содржи обемна колекција на документарни филмови од целиот свет, придружени со помошни материјали во насока на наставните планови на речиси секој предмет во средното образование. „Некстас“ е достапна на неколку јазици, отсега и на македонски јазик, а користењето на оваа платформа како ново аудиовизуелно средство е одобрено од Бирото за развој на образованието и Министерството за образование и наука на РСМ.
„Некстас“ е партнерски проект на „Docs Barcelona“ (Шпанија), „DOK.fest Munich“ (Германија), „Thessaloniki Film Festival“ (Грција), „Indie Lisboa“ (Португалија), „Sottodiciotto Film Festival“ (Италија) и „МакеДокс“ (С Македонија), а проектот е поддржан од програмата „Креативна Европа“ – потпрограма Медиа.
„Некстас“ веќе ја користат над 10.000 наставници и професори ширум Европа. Линк до платформата: https://nextus.global/mk
Култура
Гиш во МКЦ ќе претстави поетска збирка

Во МКЦ на 10. април со почеток во 20,30 часот пред публиката во Скопје ќе биде претставена поетската збирка на Сашо Гигов Гиш – „INDUCTA CAUSA / Осуђен у одуству” во издание на Scero Print од Ниш.
За книгата покрај авторот ќе говори професорот Горан Максимовиќ и лекторот и писател Ѓоко Здравески.
Во музичкиот дел на публиката ќе и се оретстави Драган Стојковски на тамбура.
Култура
Концерт на Исмет Вејсели, Алба Зеќири и Шкељзен Бафтиари во македонскиот КИЦ во Софија

На 10 април 2025, со почеток од 18:30 часот, во Македонскиот КИЦ во Софија ќе се претстави музичкото трио во состав: Исмет Вејсели (вокал – тенор), Алба Зеќири (виолина) и Шкељзен Бафтиари (пијано).
На програмата се композиции од: Паоло Тости, Васил Толе, Астор Пиjацола, Винченцо Белини, Сотир Голабовски, Сони Петровски, Фредерик Шопен, Жил Масне, Џоакино Росини.
Исмет Вејсели е роден во Куманово на 11 април 1998 година, е истакнат соло пејач со забележителна кариера. Своето музичко образование го започнал со изучување на кларинет и соло пеење, а потоа ги продолжил студиите во средното музичко училиште „Илија Николовски-Луј“ во Скопје, под менторство на тенорот Мустафа Имери. Во текот на средното образование освоил бројни награди, вклучувајќи и последователни победи на државниот натпревар за соло пеење во Македонија. Неговиот талент блеснал и на меѓународната сцена, освојувајќи признанија на фестивали во Србија и Италија.
Исмети го продолжил високото образование на Факултетот за музичка уметност при Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје, под менторство на реномираната сопранистка доц. Ана Дурловски. Неговата кариера вклучува настапи во Берлин, Германија, рецитал во Тирана, Албанија, како и импресивен концерт во Москва, Русија. Исмети исто така настапил во Кремљ и во Националната опера и балет на Македонија, каде што го направил своето деби додека сè уште бил студент.
Во 2021 година, освоил врвни награди на меѓународни натпревари во Русија и Белград. Важно е да се спомене дека бил примен во Концертанте академијата во Барселона, Шпанија, под менторство на маестро Раул Хименез. Настапил и на Меѓународниот вокален фестивал во Приштина и со Филхармонијата на Косово во Тирана.
Кариерата на Исмет Вејсели продолжува со значајни настапи, вклучувајќи концерт во Њујорк, САД, како и престижен настап на фестивалот Музикферајн во Виена. Бил дел од Словачкиот национален театар, каде што работел со професорката Адриана Гала Кохуткова во Оперското студио и како член на хорот. Минатиот месец го имаше своето деби во главната улога во операта „Гоца е Качаникут“, со што го направи и своето деби во Операта на Косово.
Пред три месеци, дебитираше и во Националната опера во Тирана, Албанија. Покрај тоа, тој е многу активен како концертен пејач, одржувајќи рецитали. Во моментов, се подготвува за серија рецитали низ Македонија со исклучително интересен репертоар.
Алба Зекири е виолинистка родена на 18 февруари 2003 година во Куманово. Основното музичко училиште го завршила во „Панче Пешев“ во Куманово, додека средното музичко училиште во „Илија Николовски Луј“ во Скопје, во класата на проф. Ерхан Шукри.
Под диригентство на проф. Ерхан Шукри се појавува на различни натпревари, освојувајќи две награди: прво место на државниот натпревар по виолина во Скопје и втора награда на меѓународниот натпревар по виолина „Полихимниа“. За време на концертите, двапати се појавува како солист со оркестарот „Арко“.
Во 2021 година се запишала на Факултетот за музичка уметност во Скопје, на Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“, во класата на проф. Љубиша Кировски, каде моментално е студент во трета година. Во текот на овие три години настапила на многу концерти. Како член на оркестарот „Грифон“, под диригентство на Агон Чупи, настапила во Кичево, Тетово и Скопје, а како член на оркестарот „Таденус“ настапувала во Скопје со различни солисти под диригентство на проф. Бехар Весели.
Покрај настапите како дел од различни оркестри, таа е многу активна и со солистички концерти. Во летото 2023 година се појавила во Куманово со концерт во организација на Ш.К.А. „Меликус“, а подоцна како гостин во Скопје на концертот на тенорот Исмет Весели.
Во септември 2023 година, со квартетот „Грифон“ како концерт-мајстор, настапиле со концерт во Даут-пашиниот амам, додека истиот месец настапила соло во Елбасан на долгодишниот фестивал „Средба на лакови“. Во октомври 2023 година, за првпат учествувала на еден од концертите на „Приштина меѓународен вокален фестивал“ во Приштина, Косово.
На 11 ноември 2023 година го одржала својот прв солистички концерт со пијанистот Шкелзен Бафтиари во Уметничкиот културен центар во Скопје, каде што се претставила со многу предизвикувачка програма и каде што резултирала со успешен концерт, кој бил поддржан од Министерството за култура.
На 6 декември 2023 година се појавила како солист со камерниот оркестар „Солисте ФМ“ под диригентство на маестро Сашо Татарчевски, со „Пролет“ од Астор Пијацола, во големата сала на Скопската филхармонија, во рамките на годишниот славенички концерт на Факултетот за музичка уметност во Скопје.
Во 2024 година повторно настапила со рецитален концерт во Куманово и концерти во Скопје. На 26 октомври 2024 година се појави на концерт во Загреб, Хрватска.
Шкелзен Бафтиари дипломирал со Кум Лауде во ФМУ при Унивезитетот Св. Кирил и Методиј- Скопје, во класата на проф. Симон Трпчески. Основното и средното музичко образование ги завршува во ДМБУЦ Илија Николовски Луј во Скопје, во класата на проф. Ќудмила Романова. Пијано почнува да учи и од 10 година возраст со проф. Симона Зафировска во ДМУ ” Тодор Скаловски- Тетоец”- Тетово. Добитник е на повеќе меѓународни награди во Париз, Рим, Торино, Пловдив, Благоевград, Белград. Одржувал солистички концерти во Тетово, Скопје, Струга, Приштина Тирана, Софија, Охрид( Охридско лето). Настапувал како солист во Лондон Сити Филхармоник, Македонска Филхармонија, Симфонискиот Оркестар на ФМУ, Косовка Филхармонија, Симфонискиот оркестар на Албанската РТВ. Покрај поголемиот број на снимки за радио и ТВ редовно, учествувал на семинарите под раководство на проф. Борис Романов што се одржувале секоја година во Охрид.