Култура
По повод Денот на независноста: бесплатни културни настани и слободен влез во музеите, во галериите и на локалитетите

По повод 8 Септември, Денот на независноста, со мотото „Гласник на слободата“, Министерството за култура се приклучува во централната прослава, организирана од Владата, со многубројни пригодни манифестации, изложба, концерти на млади уметници и на оперски арии, проекции на наградувани филмови од македонската понова продукција. Со насловот „Отворен ден за граѓаните“, ќе бидат отворени за посета, со бесплатен влез, повеќе културни установи, музеи и галерии и археолошки локалитети.
Во чест на Денот на независноста, 8 Септември, Музејот на македонската борба за самостојност подготвува посебна мултимедијална програма со слободен влез за сите посетители. Од 10 до 14 часот на повеќе локации во Музејот ќе бидат презентирани „Видеоприказни од музејската архива“, кои, меѓу другото, вклучуваат музејски стории за седум исклучителни жени од македонската историја, меѓу кои и: Оливера (Вера) Јоциќ, Роса Плавева и Калипсо Налча; презентации на раритети од музејските збирки; автентични снимки од подготовките за Илинденското востание од 1900 година; Спомени од Првата светска војна, како и снимки од референдумот и прогласувањето на независноста во 1991 година.
Во оваа национална установа, на 8 септември во 12 часот, гудачкиот квартет „Луј“ од ДМБУЦ „Илија Николовски-Луј“ од Скопје (кој го сочинуваат младите музички уметници: Божана Гошева – прва виолина, Илија Јовчев – втора виолина, Никола Соколовски – кларинет, Александар Ицковски – виолончело) ќе одржи концерт на кој ќе бидат изведени дела од Равел, Дворжак, Пјацола и други.
Посетителите ќе имаат можност да ја разгледаат и привремената изложба „Темелник на државноста“, посветена на клучните настани во формирањето на државата – Илинден 1903, Илинден 1944 и прогласувањето на независноста во 1991 година.
Националната опера и Балет се приклучува во прославата со концерт на познати оперски арии, кој на 8 септември во 20 часот ќе се одржи пред платото на институцијата.
Оперските солисти од Националната опера и Балет: Билјана Баевска (сопран), Нико Ѓоргиевски (тенор), Виктор Битовски (тенор), Надежда Рубен (сопран), Билјана Камчева (сопран) и Марија Наумовска (сопран), со пијано-придружба на Елена Сиљаноска, ќе изведат популарни арии од познати оперски дела од: Пучини, Маскањи, Чајковски, Гершвин и Бернштајн.
Во Кинотеката на Република Северна Македонија, пак, ќе има проекција на две успешни македонски филмски остварувања на автори од помладата генерација, кои ја одбележаа македонската понова продукција, филмови што имаат позитивен прием кај критиката и многубројни награди.
По повод Денот на независноста, во Кинотеката, во 18 часот, ќе се прикаже еден од најтрофејните македонски документарни филмови, „Медена земја“, во режија на Тамара Kотевска и Љубомир Стефанов.
Во документарниот филм за Атиџе, последната одгледувачка на диви пчели во Европа, настапуваат: Атиџе Муратова, Назифе Муратова, Хусеин Сам. Филмот „Медена земја“ се претстави на значајни европски фестивали и освои неколку награди, меѓу кои и наградите за најдобар документарен филм, за кинематографери и наградата Impact and change на „Санденс филм фестивал 2019“; како и наградите за најдобар документарен филм на DocsBarcelona 2019, DocAviv Film Festival 2019 и Montclair Film Festival 2019. Исто така, филмот беше номиниран на 92. церемонија на „Оскарите“ во категориите за најдобар интернационален филм и за најдобар документарен филм.
Во 20 часот ќе се прикаже филмот „Исцелител“, кој е прв дебитантски долгометражен филм на режисерот и сценарист Ѓорче Ставрески. Филмот е во македонско-грчка копродукција и е добитник на десетици награди и признанија во светот. На својата премиера на Солунскиот филмски фестивал во 2017 филмот ја доби наградата од публиката, со што стана прв македонски филм со ваква награда. Добитник е и на специјалната награда од жирито за сценарио на 17. издание на Медитеранскиот филмски фестивал во Брисел. Во главните улоги настапуваат: Благој Веселинов, Анастас Тановски и Аксел Мехмет. Влезот и за двата филма е бесплатен.
Театарот за деца и младинци, една од омилените институции во државава, кај Школка во Градскиот парк во Скопје, во рамките на програмата од 11 до 14 часот, за својата верна публика ќе ја изведе претставата „Гига мегабајка“, во режија на Хана Миленковска, дело на Горјан Милошевски (по мотиви од Ш. Перо).
На 8 септември без надомест ќе бидат отворени археолошките локалитети „Стоби“, „Херaклеја“, „Баргала“, мегалитската опсерваторија „Кокино“, Меморијалниот центар АСНОМ – Пелинце, потоа „Куќата на Робевци“ во Охрид, црквата „Свети Спас“ во Скопје, Музејот на отворено во Тумба Маџари во Скопје, Музејот за тутун и „Участакот“ во Прилеп, Турската пошта и Галеријата на икони во црквата „Свети Петнаесет тивериополски маченици“ во Струмица, Спомен-куќата на Тодор Проески во Крушево, Спомен-куќата на Мајка Тереза, Археолошкиот музеј – Скопје, Музејот на македонската борба за самостојност, Музејот на Северна Македонија, Природонаучниот музеј, Музејот на современата уметност, Националната галерија на Северна Македонија: Даут-пашиниот амам и Чифте амам, како и Уметничката галерија во Тетово.
Во државава, во рамките на програмата „Отворен ден за граѓаните“, вратите ќе бидат отворени и во музеите и во заводите во: Охрид, Битола, Прилеп, Струмица, Штип, во музеите во Струга, Куманово, Гевгелија, во Историскиот музеј во Крушево, во Музејот на тетовскиот крај, како и во Музејот на албанската азбука – Битола и Музејот на Западна Македонија во НОВ – Кичево.
Во овие национални установи посетителите ќе имаат можност да се запознаат со постојаните археолошки, етнолошки и историски поставки, кои се наоѓаат во установите и кои претставуваат пресек на културниот и историскиот развој на овие региони.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Македонската филхармонија со Ана Кондратенко ќе гостува во Гевгелија

Со концертот насловен „Бајка“, оркестарот на Македонска филхармонија в четврток (18 септември) со почеток во 20 часот ќе гостува во Домот на културата во Гевегелија. Како солистка на овој концерт ќе настапи виолинистката Анна Кондратенко, концертмајстор во Филхармонијата.
На концертот во Гевгелија, Кондратенко воедно ќе го води оркестарот во изведбата на композициите „Come in!“ („Чукни и влези“) од Владимир Мартинов и „Писма до пријателите“ од Гија Канчели.
Кондратенко родена е во Новосибирск, Русија, каде што почнува да свири виолина на четиригодишна возраст. Своето музичко образование го започнува во Специјалната музичка школа во класите на О. Марченко и А. Гвоздев, а продолжува во класата на проф. В. Третјаков на Високата музичка школа во Келн, каде што дипломира во 2004 година.
Како солист и концерт-мајстор настапува со Младинскиот симфониски оркестар (Новосибирск), Симфонискиот оркестар на Филхармонија (Новосибирск), Интернационалниот симфониски оркестар (Мичиген, САД), Klassische Philharmonie Bonn (Германија), Philarmonie der Nationen и други во Русија, Украина, Унгарија, Германија, Шпанија, Франција, Бразил, Америка, Малезија, Кина, Либан и Јапонија. Исто така, учествува на различни мастер-курсеви (кај Z. Bron, D. Zigmondi) и фестивали, меѓу кои: Mozarteum (Австрија), Holzhausen Musiktagen (Германија) и др. Таа е победник на многубројни серуски и меѓународни натпревари, меѓу кои и Ерденко и Мравински во Русија и Ј. Ниман во Германија.
Пред две години, Кондратенко го основа квартетот „Филхармонија“ составен од членови на оркестарот на Македонската филхармонија, со кој остварува настапи на домашни и на меѓународни фестивали. Моментно работи како концерт-мајстор и солист во оркестарот на Македонската филхармонија и како концертмајстор и солист на оркестар на „F.A.M.E.S Project“ во Скопје, наведуваат од НУ Филхармонија на РСМ.
Култура
Филмови од најрелевантните филмски фестивали годинава на ИФФК „Браќа Манаки“: Најважна е визуелната естетика бидејќи е фестивал на кинематографери

ИФФК „Браќа Манаки“ е наша гордост и годинава ќе има исклучително квалитетно издание, со квалитетна програма и доста возбудливо, оценува директорот Димитрија Доксевски.
Селектор на главната програмата на фестивалот е Слаѓан Пенев.
-Ова е фестивал на кинематограферите и најважна е визуелната естетика. И тоа е првиот критериум според кој ги проценуваме филмовите во текот на 12 месеци помеѓу едно и друго издание на фестивалот. Годинава имаме избор од филмови од најрелевантните филмски фестивали, добитници на награди, на отворањето ќе биде прикажан македонскиот филм „Мајка“ на Теона Стругар Митевска, кој претходно имаше премиера на програмата „Хоризонти“ на филмскиот фестивал во Венеција, а на затворањето ќе биде прикажан македонскиот филм „Диџеј Ахмет“ на Георги М. Унковски, наградуван на голем број фестивали, вели Слаѓан Пенев.
Програмата на главната селекција Камера 300 ја сочинуваат филмовите: „Мајка“ во режија на Теона Стругар Митевска, кинематографер Виржини Сен Мартан, „Диџеј Ахмет“ во режија на Ѓорѓи М. Унковски, кинематографер Наум Доксевски, Сништа (секс, љубов) во режија на Даг Јохан Хаугеруд, кинематографер Сесили Семек, „Сират“ во режија на Оливер Лаше, кинематографер Мауро Херсе, „Одмазничка“ во режија на Доминик Седлар, кинематографер Дејвид Мекфарланд, „Ѓаволот пуши (и ги чува изгорените кибритчиња во истата кутија)“ во режија на Ернесто Мартинез Бусио, кинематографер Одеи Забалета, „Се уште сум тука“ во режија на Валтер Салес, кинематографер Адријан Теихидо, „Посетител“ во режија/ кинематографер Витаутас Каткус, „Мирен живот“ во режија на Александрон Авранас, кинематографер Олимпија Митилинау, „Нов бран“ во режија на Ричард Линклејтер, кинематографер Давид Шамбиј, „За паѓањето“ во режија на Лаура Кареира, кинематографер Карл Киртен.
Жири комисијата на филмовите од официјалната селекција во компетиција за ЗЛАТНАТА КАМЕРА 300 го сочинуваат: Денис Ленуар, претседател на жирито, Астрид Хојбрантнер, кинематограферка, Валерио Карузо, директор на веб-страницата „Синеуропа“, Асја Крсмановиќ е босанска сценаристка, драматургинка и истакната програмерка на филмски фестивали и Митко Панов, филмски режисер.
Марија Апчевска заедно со Атанас Велковски ја селектираа интернационалната краткомрежна програма.
-Годинава ќе бидат претставени 14 наслови од целиот свет, од Европа, Америка, Азија, Австралија… Ќе има филмови од Швајцарија, Турција, Сингапур, Филипини. Оваа програма го слави краткиот филм како засебна форма и дозволува слобода, од аспект на камера и кинематограферски достигнувања. Како и досега во оваа програма, меѓу другите наслови ќе има и македонски филм „Нова енергија“ на режисерите Сара Климовска и Радован Петровиќ, а дополнително меѓу 14-те филмови ќе биде прикажана и нашата копродукција, филмот „Лојнес“, кој имаше премиера на годинашниов Канскиот филмски фестивал, вели Апчевска.
Посочува дека дел од филмовите се со социјални теми, со авантуристички приказни. Тоа се филмови кои имале премиери на големи фестивали, биле добитници на награди, но и има и филмови на нови имиња.
Во селекцијата за кратки филмови ќе бидат прикажани следниве наслови: „Боговите“, „Гаранција“, „Добредојде дома“, „Лојнес“, „Низ твоите очи“, „Нова енергија“, „Осаменоста на гуштерите“, „По изгрејсонце“, „Победа“, „Поради тебе“, „Светлината беше прекината“, „Сино срце“, „Човечки глас“, „Кога гуските летаа“.
За оваа селекција ќе одлучува жирито во состав: Тудор Владимир Пандуру, кинематографер, Марко Брдар, кинематографер и Марија Џиџева, режисерка.
Кумјана Новакова e селекторка на документарната натпреварувачка програма на „Браќа Манаки“.
-Програмскиот концепт на натпреварувачката документарна програма на овогодинешното издание на ИФФК „Браќа Манаки“ се води од неколку начела, од кои најзначајни се како и секогаш во програмската селекција за Манаки – креативната храброст и посебноста на ликовниот филмски израз, односно иновативноста во кинематографскиот пристап, но посебно за документарната натпреварувачка програма и општествената одговорност и ангажман.
Програмата ќе претстави 8 филмски остварувања од цел свет – Европа, Јужна Америка, Блискиот Исток, како и од нашиот регион, а кои ги обединуваат актуелни социјални, еколошки, економски, политички и културни теми.
Заедничко за сите филмски дела е што преку специфичниот филмски израз кинематограферите на селектираните филмови исклучително креативно успеваат да ни го отворат светот на доку-фикцијата и хибридните доку-фиктивни форми.
Она што е посебно за оваа година е што документарната натпреварувачка програма обединува долгометражни и кратки, односно среднометражни филмови. Документарниот филм е простор на експериментирање во и со формата, и од тие причини се враќаме на правилото дека во оваа натпреварувачка програма подеднакво внимание заслужуваат филмовите со сите траења, и сите се во конуренција за Железна камера: 4 среден-метар (со траење од 20 до 30 минути, и 3 долгометражни со траење над 70 минути), вели Новакова.
За железна камера 300 ќе одлучува жирито за најдобар визуелен пристап е составено од тројца членови : Лара Виланова, Карла Црнчевиќ и Роберт Јанкулоски.
Од оваа селекција на 46. издание на ИФФК „Браќа Манаки“ ќе бидат прикажани филмовите: CONTROL ANATOMY, Cinematographer: Mahmoud Alhaj, SLET 1988 Marta Popivoda, Cinematographer: Ivan Markovic, L’mina Randa Maroufi, Cinematographer: Luca Coassin CCS, What We Ask of a Statue Is That It Doesn’t Move Daphné Hérétakis, Cinematographer: Robin Fresson, Daphné Hérétakis, Gymnasts Frédérique Menant, Cinematographer: Guillaume Mazloum, Say Goodbye Paloma López Carrillo, Cinematographer: J. Daniel Zuñiga, The Ground Beneath Our Feet Yrsa Roca Fannberg, Cinematographer: Wojciech Staroń, When The Phone Rang Iva Radivojević, Cinematographer: Martin DiCicco
Ханис Багашов ја селектираше студентската програма.
-Студентската програма обединува филмови од млади автори од филмските училишта низ Европа и пошироко. Секој филм носи свој посебен израз, а заедно прават живописен мозаик од перспективи, култури и традиции на визуелно раскажување. Од интимни и лични приказни до формално смели експерименти, овие филмови не само што ја откриваат креативноста на една нова генерација, туку и ја истакнуваат суштинската улога на кинематограферите во обликувањето на значењето, атмосферата и емоцијата на филмот, вели Багашов.
Ќе бидат прикажани: „Сенките на Месечината“, „Во топли води“, „Ментор“, „Биково око“, „Потомство“, „Со среќа, Сара!“, „Дома ми се чини дека сакам да си одам“, „Светло месо“, „Мирисот на цвеќињата“, „Лавина“, „Костимот за капење“, „Каде одиш“, „Противпожарна вежба“, „Потруди се“, „Еднорогот во пантолони за снег одеднаш избега“.
Култура
Инвестиции за заштита на културното наследство и развој на културниот туризам, најавија надлежните

Министерот за култура и туризам Зоран Љутков, заедно со стручниот тим од Заводот и Музеј – Струмица, денеска реализира работна посета на општините Дојран и Гевгелија, со цел увид во тековните и во планираните проекти од областа на културата и културното наследство.
Во Стар Дојран беше извршен увид во црквата „Св. Илија“, значаен објект од 19 век, со висока историска, архитектонска и духовна вредност. Министерството најавува продолжување на активностите за конзервација и реставрација на овој објект, кој претставува симбол на духовното и на културното наследство на регионот.
Особено внимание оваа година е посветено на капиталниот проект за изградба на музеј на вода преку реконструкција на праисториска наколна населба на Дојранското Езеро. Во тек се заштитни археолошки истражувања на локалитетот Мрдаја, а основниот проект за изградба на музејот се очекува да почне во 2026 година. Идејниот проект е изработен од Заводот и Музеј – Струмица.
Музејот, кој ќе биде поставен директно на површината на езерото, ќе функционира како жив музеј на отворено, со висока едукативна и туристичка вредност. Со ваквиот пристап Дојран добива можност да се позиционира како водечка дестинација за културен и археолошки туризам во поширокиот регион, најавија од Министерството.
Во рамките на посетата на Гевгелија беше извршен увид во реализацијата на проектот за целосна реконструкција на Старата чаршија, заштитено културно наследство од XIX век. Вредноста на инвестицијата изнесува над 40 милиони денари, а проектот опфаќа: реставрација на фасадите на старите дуќани, поплочување со гранит, поставување нова урбана опрема и осветление, целосна реконструкција на подземната инфраструктура.
Со завршувањето на проектот Чаршијата ќе ја задржи својата автентичност, а истовремено ќе се трансформира во современо културно-туристичко јадро, привлечно и за жителите и за посетителите.
Вечерва, во рамките на посетата, министерот за култура и туризам Зоран Љутков ќе присуствува на фестивалот „Вкуси го југот“.
Како носител на титулата град на културата, Гевгелија се етаблира како центар на културни настани, фестивали и манифестации, кои значајно придонесуваат за развојот на локалната економија, туризмот и културниот живот во регионот.