Култура
Романот „Столб што пее“ од Томислав Османли објавен во Србија

Деновиве во Србија од печат излезе антивоениот роман „Столб што пее“ на македонскиот писател Томислав Османли. Во превод на српски, реализиран од Сашо Огненовски, овој македонски роман го објави реномираното книгоиздателство „Агора“ од Нови Сад.
Оригиналното, македонско издание на „Столб што пее“, пред три години го понуди книгоиздателтвото „ВиГ Зеница“ од Скопје, по што следеа неговите објави во Грција во издание на „Literatus“ од Солун во превод од македонски на Ставрула Маврогени и сега, српската објава на „Агора“. „Столб што пее“ е претпоследниот, четврти роман на Османли и едновремено негова шеста книга што се објавува во соседна Србија.
„Столб што пее“ е роман со сложено време и место на дејство. Дејството му е транс-историско и се одвива паралелно, во антиката, во првата половина на Дваесеттото, како и во нашево, трагично обеспокоено столетие. Почнува во првиот век на нашата ера кога еден умирачки антички мелограф и филозофски поет ќе нѝ ја остави најстарата преживеана песна од древните времиња, што се гласи со лирски тон и со оптимистичка порака, тече преку Малоазиската војна 1919-1922 која е еден меѓунационален и меѓуверски судир проследен со бројни, масовни цивилни масакри, инаку изведен како еден вид продолжение на Првата светска војна, но на несмиреното малоазиско тло…. Наративот на „Столб што пее“ тече сѐ до нашево совремие, до почеткот на травматична руско-украинска војна од 2022 година и го подразбира нашево ново, опасно завојувано столетие. Романот дава жестока панорамска слика на вековите и посебно на оваа епоха со глобално распалувани војни.
Просторот на неговите паралелно водени фабули ги опфаќа древна и современа Мала Азија (Јонија со Анадолија, Сирија, Турција), суровите, води на бегалскиот Медитеран по кој со години допловуваат, но и потресно ги завршуваат животите, безбројни бегалци од завојуваните и унесреќени земји на Третиот свет, во негостољубивите, гибелни води и граници на државите од Европа, во незгасната надеж дека некако ќе допрат до една од северните, главно недостижни европски земји како простори на надежта за конечно пројадена благосостојба и каков-таков спокој…
Сложениот сказ на романот го сочинуваат девет меѓусебно поврзани текови соединети во возбудливата матица на романот. Во нив, романсирани, се појавуваат автентични ликови: античкиот мелопоет Сејкилос инаку автор на најстариот столбец „што се пее“, со епиграфија од музички и текстуален запис, но и ранохристијански апостоли, британски археолози и библисти, инженери-градители на малоазискиот дел од отоманската железница, грчки офицери, турски зејбеци, една од најпознатите рембетски стихотворки Елефтерија Папајанопулу, цивилни страдалници од сите етницитети и религии на страдните градови Измир и Ајдин и еден несреќно разделен пар сириски бегалци што со години се обидуваат конечно да се спојат на новото тло…
Во комплексниот романескен зафат на Османли, покрај овие текови и ликови, „Столбот што пее“ го следат и го засилуваат впечатливи документарни елементи: автентични фотографии, агенциски вести, прецизно приведени tweet-ови кои се сѐ уште „живи“ зашто емитуваат најнови актуелности за прекуморските бегства со среќни и несреќни исходи, на брановите бегалци што ги напуштаат своите спепелени огништа од онаа страна на Средоземното море. Романот содржи и два природно вметнати расказни цитата од “Делата апостолски” на Новиот завет со апостолите Павле и Лука, но и интернет адреси и – посебно – четири музички QR-кодови во органска врска со насловот и со метафората на „Столбот што пее“. На тој начин претпоследниот роман на Османли се јавува и како фикционален, документарен и мултимедијален, делумно и интерактивен наратив од нов вид. Таа постапка нашиот автор ќе ја примени и во својот најнов роман насловен „Заборав“. И двата наслова беа финалисти за највисоките македонски прозни награди.
Свои бележити мултимедиски осврти за оваа книга објавија Проф. Д-р Лидија Капушевска-Дракулевска, Проф. Д-р Весна Мојсова-Чепишевска, Д-р Сашо Огненовски, Александар Маџаровски-Читачот, а содржајни предговори и книжевниците Глигор Стојковски кон македонското и Вангелис Тасиопулос кон грчкото издание на „Столбот што пее“.
Инаку, преводот на романот „Столб што пее“ на српски јазик новосадска „Агора“ и нејзиниот главен уредник, книжевникот Ненад Шапоња, го објавуваат со поддршка на Министерството за култура и туризам од средствата на фондот за поддршка на објави на значајни македонски книги во странство.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Музичка драма што остава без здив – „Риголето“ од Џузепе Верди на сцената на Националната опера и балет

На 10 октомври со почеток во 20.00 часот на сцената на Националната опера и балет ќе се изведе една од најубавите музички драми во оперската литература „Риголето“ од Џузепе Верди. Диригент е Џанлука Мартиненги од Италија, режисер е Пјер Франческо Маестрини (Италија), сценографијата е на Гилермо Нова од Шпанија, костимографијата на Кристина Ачети (Италија), а кореограф е Саша Евтимова, концерт-мајстор е Климент Тодороски, хор-мајстор: Јасмина Ѓорѓеска и Ѓурѓица Дашиќ.
Насловната улога (Риголето) ќе ја толкува гостинот од Јужна Кореја, Леон Ким, во улогата на Џилда ќе настапи, Биљана Јосифов, во улогата на Војводата од Мантова, Чуан Ванг од Кина, во улогата на Спарафучил, Владимир Саздовски, во останатите улоги настапуваат: Николина Јаневска, Борко Биџовски, Драган Ампов, Јане Дунимаглоски, Александра Лазаровска Василевски, Диме Петров, Марика Поповиќ, Десанка Глигоријевиќ, заедно со хорот, оркестарот и балетскиот ансамбл на Националната опера и балет.
„Риголето“ е драма на човечкиот живот која јасно, силно и емотивно ги прикажува скриените негативни карактеристики кај луѓето кои ги потиснуваат љубовта, слободата, радоста…Трагична приказна за љубомора, одмазда и жртва. Напишана според драмата на Виктор Иго „Кралот се забавува“, „Риголето“ како опера е раскажана со возбудлив музички јазик и нејзиниот успех наназад низ историјата не се должи само на либретото, на трагичната судбина на насловниот лик, туку уште повеќе на прекрасните арии меѓу кои и „La Donna è mobile”, и на воопшто, убавата мелодиска структура.
Култура
„Кругови“ – Концерт на пијанистката Дуња Иванова

На 8 октомври (среда) во Културно-информативниот центар со почеток во 20 часот, пијанистката Дуња Иванова ќе одржи концерт со наслов „Кругови“. Централен дел од програмата на концертот се четирите пиеси со истоимен наслов, чиј автор е пијанистот и композиторот Дино Имери. Иванова премиерно ќе ги изведе неговите: „Ни ваму ни таму“, „Валцерот на Миро“, „Мајка“ и „Дрво“.
На програмата ќе бидат изведени и дела од македонскиот композитор и аранжер Давор Јордановски („Violet et noir“ и „Alma“), како и дела од современата полска композиторка Ханија Рани („Buka“, „Eden“ и „Silent Night“).
Дуња Иванова е пијанистка со богата концертна дејност, доктор по филозофија со специјализација во естетика на музиката. Зад себе има бројни настапи како солист и со камерни состави на реномирани сцени во Македонија, Европа и Америка каде што публиката ја препознава по чувствителниот музички израз и длабокото разбирање на делата што ги изведува. Соединувајќи ја уметничката и теоретската мисла, таа ја гради својата кариера како интерпретатор, истражувач на музичката убавина, наставник и автор.
Концертот „Кругови“ обединува музика на тројца исклучителни автори кои со својот уникатен музички израз чинат неверојатна приказна.
Ханиа Рани е полска пијанистка и композиторка чија музика ги спојува минимализмот, џезот и современата класика во интимен и искрен израз.
Дино Имери е еден од најистакнатите македонски пијанисти и композитори чија кариера ги опфаќа настапите со најреномираните оркестри и фестивали во Европа и пошироко. Добитник е на повеќе престижни награди и признанија, а неговите интерпретации се одликуваат со извонредна техника, суптилна музичка мисла и силна комуникација со публиката. Покрај класичниот репертоар, Имери е активен и како композитор со дела што се изведуваат на меѓународната сцена.
Неговото дело „Кругови“ е инспирирано од истоимениот роман на македонската современа авторка Тина Иванова – четиво кое низ интимен и искрен раскажувачки тон ги отвора прашањата за повторувањата и пресвртот во животот, за круговите што нè враќаат кон себеси, но и нè водат кон нови патеки на разбирање.
Давор Јордановски, македонско-канадски композитор и пијанист, е познат по својот креативен пристап кој спојува класични и современи музички јазици, создавајќи дела со моќна емоционална длабочина и универзална привлечност. Композициите „Violet et noir“ и „Alma“ претставуваат најава за наредниот целовечерен концерт на Дуња Иванова на кој ќе биде изведен циклусот „10 пурпурни ноктурна за пијано“ на Јордановски.
Влезот е слободен.
Култура
По Гевгелија, Македонска филхармонија ќе гостува во Битола

По концертот во Гевгелија, оркестарот на Македонската филхармонија со „Бајка“ утревечер (вторник) со почеток во 20 часот ќе гостува И во Центарот за култура во Битола. Како солистка на овој концерт ќе настапи виолинистката Анна Кондратенко, концертмајстор во Филхармонијата.
На концертот во Гевгелија, Кондратенко воедно ќе го води оркестарот во изведбата на композициите „Come in!” („Чукни и влези”) од Владимир Мартинов и „Писма до пријателите” од Гија Канчели.
Кондратенко родена е во Новосибирск, Русија, каде што почнува да свири виолина на четиригодишна возраст. Своето музичко образование го започнува во Специјалната музичка школа во класите на О. Марченко и А. Гвоздев, а продолжува во класата на проф. В. Третјаков на Високата музичка школа во Келн, каде што дипломира во 2004 година.
Како солист и концерт-мајстор настапува со Младинскиот симфониски оркестар (Новосибирск), Симфонискиот оркестар на Филхармонија (Новосибирск), Интернационалниот симфониски оркестар (Мичиген, САД), Klassische Philharmonie Bonn (Германија), Philarmonie der Nationen и други во Русија, Украина, Унгарија, Германија, Шпанија, Франција, Бразил, Америка, Малезија, Кина, Либан и Јапонија. Исто така, учествува на различни мастер-курсеви (кај Z. Bron, D. Zigmondi) и фестивали, меѓу кои: Mozarteum (Австрија), Holzhausen Musiktagen (Германија) и др. Таа е победник на многубројни серуски и меѓународни натпревари, меѓу кои и Ерденко и Мравински во Русија и Ј. Ниман во Германија.
Пред две години, Кондратенко го основа квартетот „Филхармонија” составен од членови на оркестарот на Македонската филхармонија, со кој остварува настапи на домашни и на меѓународни фестивали. Моментно работи како концерт-мајстор и солист во оркестарот на Македонската филхармонија и како концертмајстор и солист на оркестар на „F.A.M.E.S Project” во Скопје.