Култура
Три македонски драми избрани меѓу најдобрите во Европа
Европската мрежа за современа драма и превод го соопшти изборот на најдобри нови драмски дела на европско ниво за 2022 година. Меѓу нив се и три необјавувани и неизведувани драми на македонски јазик: „Мачкина глава“ од Венко Андоновски, „Јас, на некое друго место“ од Ана Трпеноска и „Среќен мртовец“ од Марјан Анѓеловски.
Во конкуренција на 806 пријавени дела од автори што пишуваат на некој од европските јазици се најдоа и 19 текстови напишани на македонски јазик. Изборот го направија 335 членови од 27 посебни јазични комитети на „Еуродрам“. Во Македонскиот комитет на „Еуродрам“, кој го направи изборот на македонски драми, се: Иван Додовски, писател и универзитетски професор на Универзитетот Американ колеџ Скопје (претседавач); Фроса Пејоска-Бушеро, преведувачка и универзитетска професорка на Институтот за ориентални јазици и цивилизации од Париз; Александар Зицман, преведувач и универзитетски предавач на Катедрата за славистика на Универзитетот во Виена; и Катерина Коцевска, актерка и драмска писателка, директорка на Драмски театар од Скопје.
Првонаградениот текст „Мачкина глава“ од Венко Андоновски е семејна драма сместена во една балканска неименувана паланка во која тече митско, а не историско време, иако дејството се случува денес, во време на електронски комуникации. Тоа е драма за тоталитарното мислење што ги контаминира семејните односи и се шири како глобална закана. Венко Андоновски е прозаист, драмски писател и универзитетски професор, автор на 35 првоиздадени книги од различни жанрови и на 17 пиеси, кои се изведувани и наградувани во Македонија и во други земји.
Инспирирана од вистински настан, драмата „Јас на некое друго место“ од Ана Трпеноска ја обработува темата на филицид, убивање на сопствените деца од страна на мајката, емигрантка од Балканот, која страда од депресија. Во едно нормално, навидум среќно семејство што живее во странство, за време на роденден се случува трагедија што ги разоткрива темите на отуѓеност, чувство на промашен живот, изместени вредности и притисок врз поединецот наметнат од конзумеристичкото општество. Ана Трпеноска е драмска писателка што живее и работи во Виена. Дипломирала драматургија на ФДУ Скопје. Две нејзини драми се играни на сцената на МНТ во Скопје. За нејзиниот текст „5:17“ добила меѓународно признание од ИТИ Унеско во 2014 година, а игран е на Форумот за современа драматика во Атина.
„Среќен мртовец“ од Марјан Анѓеловски е сатирична и апсурдна драма за живиот мртовец Живко, кој поради системска грешка добива решение дека починал, па минува низ пекол борејќи се во бирократските лавиринти на државниот систем да си го врати голиот живот. Марјан Анѓеловски е автор на неколку драмски текстови и сценарист во телевизиските емисии „Фчерашни новости“ и „Еден на еден“.
„Еуродрам“ е европска мрежа за современа драма и превод, која опфаќа повеќе од 300 членови – театролози, критичари, драмски автори, преведувачи, режисери – организирани во 30 јазични комитети. Главна цел на мрежата е да го поттикне преводот на современи драмски дела од Европа, Централна Азија и Медитеранот, правејќи ги достапни за театарските професионалци и за публиката, во духот на независноста, рамноправноста и јазичната разновидност. Во парни години, секој јазичен комитет на „Еуродрам“ избира три оригинални драмски дела напишани на јазикот на тој комитет и ги препорачува за превод на други европски и блискоисточни јазици. Во непарни години, комитетите избираат три најдобри преводи на нивниот јазик со цел да се препорача нивното објавување и сценско изведување.
Резултатите од конкурсот за 2022 година се објавени на официјалната страница на Еуродрам.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Љутков се сретна со министерката за култура на Црна Гора, Вујовиќ
На маргините на Вториот министерски состанок на управувачките платформи на Западен Балкан, министерот за култура и туризам, Зоран Љутков, оствари билатерална средба со својата колешка, министерката за култура и медиуми на Црна Гора, Тамара Вујовиќ.
На средбата, министрите се согласија дека соработката во областа на културата меѓу двете држави е на одлично ниво, со можности за нејзино унапредување. Во тој контекст беше истакнато и значењето на потпишаната Програма за соработка во областа на културата меѓу двете министерства за периодот 2023 – 2026 година, која ќе овозможи интензивна соработка, особено на полето на музичко-сценската дејност и во филмската дејност.
Министрите се согласија дека репродуктивни уметници и ансамбли редовно гостуваат на позначајните фестивали и манифестации во двете земји. Со оглед на тоа што во Црна Гора сè уште не се воспоставени одредени институции, министерот Љутков предложи гостувања на сродни институции од земјава, со што ќе се овозможи претставување на македонската култура и традиција во Црна Гора.
Љутков и Вујовиќ споделија и свои мислења околу начинот на функционирање на министерствата, при што министерот Љутков ја информираше министерката Вујовиќ за проширувањето на надлежностите на Министерството во областа на туризмот.
Црногорската министерка побара помош од македонска страна за соработка на полето на заштитата во смисла на размена на искуства, студентски престои од оваа област.
Министрите се осврнаа и на соработката на мултилатерален план, при што министерката Вујовиќ го покани министерот Љутков да присуствува на министерскиот состанок на иницијативата КОМОКОСЕЕ на крајот на ноември.
Култура
Две награди за „Молкот на сирените“ на интернационалниот филмски фестивал во Тетово
Играниот филм „Молкот на сирените“ во режија на Газменд Нела ја имаше Македонската фестивалска премиера на 23-ти септември во рамките на 13. Интернационален филмски фестивал во Тетово ОДА, каде жирито на натпреварувачката програма Cine Balkan Panorama му ги додели наградите: најдобар режисер и најдобар актер за остварувањето на Сунај Рача.
Месецов, „Молкот на сирените“ доби уште две награди: Најдобар балкански филм и Најдобар актер, исто така на Сунај Рача, на 16 издание на Интернационалниот филмски фестивал во Приштина – ПриФест.
„Молкот на сирените“ имаше Светска премиера на 20-ти октомври минатата година, во официјалната програма на реномираниот интернационален филмски фестивал во Сао Паоло.
Приказната го следи Авни, сообраќаен полицаец во мало гратче во Косово. Тој и неговиот колега Гезим примаат ситно мито од возачите кои ги сопираат поради пребрзо возење. Една вечер, мислејќи дека ја прават вистинската работа, спроведуваат во полициска станица меѓународен обвинител, кој претходно се обидува да им побегне, возејќи под дејство на алкохол и со торба полна со готовина во автомобилот. Авни и Гезим се вплеткуваат во случај на корупција од голем размер.
Нашата истакната актерка Амернис Нокшиќи толкува една од главните улоги, а во филмот играат и: Сунај Рача, Рина Красниќи, Алмир Суходоли, Кумрије Хоџа, Нана Лимани.
Режисерот, Газменд Нела се потпишува и како автор на сценариото, а свој авторски придонес во филмот дадоа: кинематограферот Стефан Кути (Швајцарија), монтажерот Феликс Сандри (Швајцарија), компзиторот Борис Гетаз (Швајцарија), Филип Сиомпи (Швајцарија) како дизајнер на звук, сценографијата е на Влатко Чачоровски во соработка со Арбен Шала (Косово), костимографијата е на Иса Бушарла (Швајцарија) и Мрика Келменди (Косово).
„Молкот на Сирените“ е копродукција помеѓу: Фрејм, Иконе Студио (Косово), Алва Филм (Швајцарија), Скопје Филм Студио и Албаскај (Албанија), со поддршка од: Косовскиот Кинематографски центар, Швајцарска федерална канцеларија за култура, Свис Филмс, Лотери Романд, Швајцарска Радиотелевизија, Агенцијата за филм на Северна Македонија. Продуценти на филмот се Валон Бајгора, Арбен Шала, Брита Ринделауб, Томас Рајхлин, Томи Салковски, Паскал Семини, Газменд Нела.
Култура
Промовирање на менталното и физичкото здравје преку краткиот филм „Шарац“ вечерва во „Кино Карпош“
Здружението за едукација, промоција и заштита на здравствените и човековите права „Биди човек“ и пензионерското движење (ИОПД) „Тука сме“ го одбележуваат Денот на возрасните лица – 1 Октомври, со панел-дискусии и проекции на краткиот филм „Шарац“.
„Шарац“ се осврнува на менталните и физичките здравствени предизвици со кои се соочува постарата генерација. Овој ден служи како витален потсетник за признавање на непроценливиот придонес на возрасните поединци за нашето општество и важноста да се обезбеди нивната благосостојба.
Воспоставен од Обединетите нации во 1990 година, Денот на возрасните лица ја нагласува потребата општествата да го вреднуваат и поддржуваат своето стареење на населението. Додека го славиме овој ден, мора да размислуваме за уникатните предизвици со кои се соочуваат возрасните возрасни лица, вклучувајќи изолација, проблеми со менталното здравје и ограничен пристап до здравствена заштита.
Активности на „Биди човек“ по 1 Октомври – Денот на возрасните лица, „Благосостојба низ целиот животен век“
30 октомври од 20 часот
Краткометражен филм „Шарац“ на филмскиот фестивал Култиватор, кафе бар Кино Карпош
„Шарац“ е повеќе од само филм; тоа е моќен наратив кој ја истражува реалноста на стареењето. Преку привлечно раскажување на приказната и автентични ликови, имаме за цел да поттикнеме емпатија и разбирање, охрабрувајќи ги гледачите да се вклучат во значајни разговори за менталното и физичкото здравје на возрасните лица. Нашата цел е да ги инспирираме и поединците и заедниците да преземат активни чекори кон подобрување на животот на нашите возрасни сограѓани.
Повеќе за филмот може да прочитате на следниот ЛИНК
1 октомври од 10 часот
Панел дискусија и проекција на „Шарац“ во Домот на хуманитарните организации „Даре Џамбаз“, ул. 11-ти октомври“ бр.42
Целите на панел дискусијата се да ја подигнеме свеста за уникатните предизвици со кои се соочуваат постарите поединци, да развиеме дискусијаза важноста на поддршката и ангажманот на заедницата за благосостојбата на постарите.
На панелот ќе идентификуваме акциони стратегии за подобрување на пристапот до здравствена заштита и ресурси за постарите возрасни лица. Ќе се обидеме да ги истакнеме придобивките од негувањето врски меѓу генерациите за борба против изолацијата и промовирање на кохезијата во заедницата и како поединците, заедниците и креаторите на политики можат да работат заедно за поддршка на постарата популација.
Покрај оваа активност ќе се одржи и предавање на д-р Лејла Манчев, специјалист по физикална медицина и рехабилитација врз квалитетот на животот кај пациентите со саркопенија на возраст на и над 65 години“.
Секој кој сака да придонесе во нашето општество со активно вклучување во заедницата може да се зачлени во Здружението Биди човек со регистрација на следниот ЛИНК