Култура
„Млад отворен театар“ стартува на 19 септември

Меѓународниот театарси фестивал „Млад отворен театар“ оваа година по 34 пат ќе започне на 19 септември. До 26 септември ќе бидат прикажани 15 театaрски проекти, кои во себе носат нова и револуционерна естетика
Претставите се обединети под мотото „Твоето огледало“, кое се надоврзува на минатогодишната парола „Мојот мал свет“. Инспирирани од бајката за принцот претворен во жаба, мотото на овогодинешните театарски претстави го карактеризира бегството од себе, желбата да се биде некој друг, желбата за нов свет. „Твоето огледало“ е средбата на Другиот во нас, а театарот ја симболизира таа вечна желба за поистоветување на гледачот со она што го гледа пред себе поради постојаната потреба од воајеризам кои го наметнуваат медиумите денес. Фестивалот на 19-ти, во Младинскиот културен центар, ќе биде отворен со проектот „Касандра“ – копродукција помеѓу четири театарски фестивали: црногорскиот „Теута“, словенечкиот „Ex Ponto“, српскиот „ИНФАНТ“ и „МОТ“. „Касандра“ веќе беше прикажана на фестивалите „Теута“ и „ИНФАНТ“, како и на Тиватското културно лето, а следува нејзина премиера на „Ex Ponto“. Претставата е по текст на Љубомир Ѓурковиќ, во режија на Слободан Милатовиќ, а извршен продуцент е Дамир Домитровиќ – Кос, инаку годинашен селектор на „МОТ“. На 20 септември, на сцената на Македонската опера и балет ќе гостува Драмскиот театар од Варна, Бугарија, со претставата „Калигула“, едно современо и радикално читање на животот на овој историски лик.На 21 септември во МКЦ ќе биде изведена „Кревко“ на веќе редовниот гостин на „МОТ“, Словенско младинско гледалишче. Оваа претстава во последните две години е најизвезуваниот театарски продукт од Словенија. На 22 септември во МОБ гостува Националниот театар од Сибиу, Романија со претставата „Пантагруел“ на режисерот Силвио Пуркарете, еден од водечките европски режисери во моментов. Претставите на Пуркарете се дел од најпрестижните европски театарски фестивали, како на пример фестивалот во Единбург. На 23 ќе биде изведена претставата „Евита“ на театарот Хотел Булиќ од Загреб, Хрватска. „Евита“ е претстава во која најмногу се препознава овогодинешното мото на фестивалот, а говори за поранешната прва дама на Аргентина и нејзината борба со себеси. Истата вечер ќе биде изведена и првата премиера на фестивалот. Станува збор за претставата „Ескуриал“, копродукциски проект на „МОТ“, Градскиот театар и Драмски театар – Скопје, во режија на Ристе Алексовски.Како најголем спектакл оваа година се најавува гостувањето на Шовинистен-3-раум-Анатоми Театар од Австрија на 24 септември, со претставата „Пансион Ф“ за австрискиот монструм Јозеф Фрицл, кој ја заробил и ја силувал својата ќерка 24 години и има 7 деца со неа. Режијата и текстот се на Хурберт Крамер, контроверзен режисер и актер од Австрија, кој и игра во претставата, а е најавена како ултимативна сатира за медиумите и жртвите кои ги произведува жолтиот печат, медиумската порнографија. „’Жртвите прават профит’ е реалниот интерес на жолтиот печат. Во овие медиуми и нивните потресни приказни за случаи како Фрицл, жртвите се повторно силувани и злоупотребувани и така сe додека нивните приказни се продаваат. Еден вид медиумска порнографија со скриените желби на невротичната публика, која се идентификува со бруталноста на злоупотребувачите.Вистинскиот скандал е патријархалниот систем на ѕид на тишина околу жртвите на сексуалното насилство. Тоа е болка на секое општество. Многу често член на семејството е оној што злоупотребува. Членовите што најчесто треба да се столбови на фамилијата. Но ова патолошко насилство се смета за ‘нормално’. Дури се смета и за одговорен систем на функционирање на денешното патријархално општество, перманентно насилство врз оние на кои најмногу им треба грижа“, пишува на сајтот на виенскиот театар. Уште на почетокот претставата предизвикала контроверзни реакции. Првичниот наслов и бил „Пансион Фрицл“, но откако режисерот почнал да добива смртни закани, го променил во „Пансион Ф“. Плакатите за претставата постојани биле симнувани, а на премиерата, на 23 февруари, имало полициско обезбедување, а еден период била забранета да се изведува.На денот на преставата Крамер ќе одржи и едно предавање за театарот, медиумите, политиката…Истата вечер на 24-ти следува втората премиера на фестивалот – „Празен град“ во режија на Андреј Цветановски, копродукција помеѓу „МОТ“, Културниот центар Фишта и Градскиот театар. Премиерата ќе се одржи во рамки на програмата „Ѕвездите што доаѓаат“, во која секоја година се промовираат нови режисерски имиња. Како и на минатите изданија и оваа година на „Млад отворен театар“ следува вечерта посветена на македонската театарска продукција, при што ќе биде прикажани пет домашни претстави: „Телефонот“ на Театарот за деца и младинци, „Маркиза“ на Драмски театар – Скопје, „Учителот Џинот“ на Народниот театар од Велес, „Едип“ на театарот Квартет и Планет прес продукција и „Другата страна“ на Мал драмски театар – Битола. Македонскиот отворен театарски ден ќе го проследат неколку селектори и директори на театарски фестивали од Европа. Селектор на преставите е актерот Висар Вишка.Затворањето на фестивалот „Млад отворен театар“ е на 26 септември со спектаклот „Сума“ на Егзос од Швајцарија, во рамки на манифестацијата „Бела ноќ“. Исто така, во рамки на фестивалот, на 24 септември ќе има вечер посветена на актерот Бошко Бозаџиевски кој почина минатата година. По тој повод ќе биде отворена изложба на фотографии „Мојот личен фотограф“, а Буден театар ќе изведе поетско кабаре насловено „Неисцрпен“.Покрај театарската програма, оваа година фестивалот ќе понуди и богата музичка програма, концерти и настапи во клубот МОТ по секоја театарска претстава. Така, театарскиот фестивал ќе го збогатат настапите на Мирко Попов, групата „Мелодром“ од Словенија, проектот „Цирко Еуропиа“ на Горан Трајковски, „Штудгарт онлајн“ (Србија), „Кло“ ( Македонија), „Кома стерео“ (Словенија), „Вуди Ален и Хана џез трио“ (Македонија), Сашко Костов и диџеј Рубенс Муратовски. Селектор на музичката програма е Владица Младеновски.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Љутков: Да изградиме индустрија што ќе создава игри со македонски печат и глобален потенцијал

Денес во Скопје беше отворена првата конференција за развој на видеоигри во Македонија „Game Dev Rev 2025“, во организација на Асоцијацијата на македонската индустрија за видеоигри (MGI).
Со своето обраќање пред присутните, министерот за култура и туризам Зоран Љутков нагласи дека оваа конференција не претставува само промоција на видеоигри, туку е симбол на креативноста, младинската енергија и новата културно-економска реалност за Македонија.
„Дали знаете што имаат заедничко една добра видеоигра и една успешна културна политика?“-праша министерот во своето обраќање. Двете почнуваат со идеја, момент на инспирација, што, ако е поддржан на вистински начин, може да прерасне во нешто големо. Некогаш дури и светски“, рече Љутков.
Министерот посочи дека индустријата за видеоигри денес е една од најбрзорастечките културни и економски гранки во светот, со годишен приход што го надминува оној на филмската и музичката индустрија. Таа индустрија, како што истакна, претставува спој на уметност, технологија, наратив и дизајн, и создава нови можности за младите.
Тој информираше дека Министерството за култура и туризам ја даде својата поддршка за иницијативата на асоцијацијата и за сите професионалци, ентузијасти и визионери вклучени во неа.
„Ова не е само конференција, туку повик до нашите млади креативци, дизајнери и програмери да го препознаат својот потенцијал, да се поврзат, да учат и да создаваат. Тука се гради иднината на македонската гејминг-индустрија,“ рече министерот.
Во своето излагање, министерот се заложи за поголема поддршка на новите културни индустрии, особено оние што го поврзуваат младинскиот потенцијал со глобалните трендови и носат нова економска вредност за земјата.
„Да го искористиме овој почеток за да создадеме заедница што ќе расте и ќе создава игри со глобален потенцијал–но со македонски печат,“ рече Љутков.
На конференџијата особено значајно беше присуството на претставници од Европската федерација за развој на видеоигри, како и поддржувачи од целиот регион и Европа, што претставува силен сигнал дека Македонија се позиционира како активен чинител на дигиталната и креативна мапа на Европа.
Култура
Сиљановска-Давкова: Фестивалот „Игор Маџиров“ уште еднаш покажа и докажа дека театарската моќ допира до сите генерации

Претседателката Гордана Сиљановска-Давкова вчеравечер се обрати на свеченото отворање на четвртото издание на Интернационалниот фестивал на детски театри „Игор Маџиров“, којшто под слоганот „Сцена за сечиј сон“, и годинава се одржува под нејзино покровителство.
За неа, фестивалот, иако е насочен кон најпрефинетата и најпробирливата целна група- најмладите, со оригиналниот и искрен пристап ги заведува, радува и восхитува не само нив, туку и возрасните, будејќи го детето во нив.
Според претседателката, името на фестивалот го отсликува и наликува на профилот и сензибилитетот на извонредниот, прерано починат Маџиров, чии незаборавни улоги од него направија театарска легенда.
Акцентирајќи ја не само естетската туку и педагошката мисија на „Театарот за деца и младинци“, Сиљановска-Давкова изрази неизмерна почит кон актерите и сите вработени во театарот кои, од скромен, но топол амбиент, небаре волшебници, создаваат прекрасна сцена, налик на онаа од соништата.
Таа укажа на потребата од нова, пристојна тетарска куќа, обраќајќи се до надлежните институции со зборовите: ,,Уште еднаш посакувам овој минијатурен дом на „Театарот за деца и младинци“ да порасне, како што пораснаа децата кои во изминатите три децении го посетуваа и му се насладуваа. Просторното растење нека соодветствува на потребите на домаќините, но и на гледачите”.
Култура
Наградена со Стериина награда, славена во Белград – претставата „Народен пратеник“ на МНТ сега патува за Брчко

Со претставата „Народен пратеник“ од Бранислав Нушиќ, во режија на Егон Савин, Македонскиот народен театар ќе настапи на претстојните 42. Интернационални театарски средби „Брчко Дистрикт“ во Босна и Херцеговина.
Фестивалската програма се одржува од 16 до 24 октомври, а МНТ ќе настапи на втората фестивалска вечер, утревечер, на 17 октомври.
Фестивалот „Брчко Дистрикт“, со речиси половина век традиција, важи за еден од најрелевантните во регионот, познат по специфичниот пристап кон продукцијата, селекцијата и наградувањето на претставите и поединците.
Селектор на годинашното издание е култниот и харизматичен актер и режисер, Ирфан Менсур.
Летово, претставата „Народен пратеник“ доби Специјална Стериина награда за колективна актерска игра во Нови Сад и е сè поактуелна во регионалниот театарски простор.
Веднаш потоа беше изведена и во Народно позориште во Белград, каде Менсур фасциниран од актерската игра ја вклучи претставата во официјалната селекција на фестивалот во Брчко, со зборовите „Значаен пример на сценска интерпретација на класичен текст“.
Режијата на Савин ја задржува суштинската визија на Нушиќ, избегнувајќи радикални режисерски интервенции. Наместо тоа, фокусот е ставен на колективната актерска игра и јасната критика на политичкиот театар, испорачана интелигентно, духовито и трезвено.
Во претставата играат: Александар Микиќ, Дарја Ризова, Тони Михајловски, Јордан Симонов, Тања Кочовска, Александар Михајловски (со снимен глас), како и ансамблот: Дејан Стамчевски, Синан Ракип, Скендер Бериша, Зекирија Алим, Мирослав Атанасовски, Мартин Китановски и Хусеин Халили.
Ова е трето учество на МНТ на фестивалот во Брчко. Во претходните години, театарот има учествувано со претставите „Народен непријател“ и со „Нема да биде крај на светот“ и двете во режија на Нина Николиќ.