Култура
Контроверзната претстава за монструмот Фрицл вечерва на „МОТ“
Претставата „Пансион Ф“ за австрискиот монструм Јозеф Фрицл, кој ја заробил и ја силувал својата ќерка 24 години и има 7 деца со неа, ќе се игра вечерва, на сцената на Младинскиот културен центар, со почеток во 20 часот
Гостувањето на Шовинистен-3-раум-Анатоми Театар од Австрија и режисерот Хурберт Крамер беа најавени како најголемиот спектакл на годинешното издание на „МОТ“. „Пансион Ф“ (Ф на германски значи пансион на база, полупансион) претставува ултимативна сатира за медиумите и жртвите кои ги произведува жолтиот печат, медиумската порнографија. „’Жртвите прават профит’ е реалниот интерес на жолтиот печат. Во овие медиуми и нивните потресни приказни за случаи како Фрицл, жртвите се повторно силувани и злоупотребувани и така сe додека нивните приказни се продаваат. Еден вид медиумска порнографија со скриените желби на невротичната публика, која се идентификува со бруталноста на злоупотребувачите.Вистинскиот скандал е патријархалниот систем на ѕид на тишина околу жртвите на сексуалното насилство. Тоа е болка на секое општество. Многу често член на семејството е оној што злоупотребува. Членовите што најчесто треба да се столбови на фамилијата. Но ова патолошко насилство се смета за ‘нормално’. Дури се смета и за одговорен систем на функционирање на денешното патријархално општество, перманентно насилство врз оние на кои најмногу им треба грижа“, пишува на сајтот на виенскиот театар. Уште на почетокот претставата предизвикала контроверзни реакции. Првичниот наслов и бил „Пансион Фрицл“, но откако режисерот почнал да добива смртни закани, го променил во „Пансион Ф“. Плакатите за претставата постојани биле симнувани, а на премиерата, на 23 февруари, имало полициско обезбедување, а еден период била забранета да се изведува. Играат: Тигрите од Есчнапур, Луси Мекивл, Хубси Крамар, Бернд Чарабара, Хејди Грос, Рената Данингер, Рајнер Фузгангер, Јулија Карнел, Сандра Крчински, Ханес Ленгауер, Петер Матејка, Ева Счустер, Кристијан Штрасер, Ирис Мариа Штромбергер, Сиги Вејн, Клаус Виндбичлер.
Покрај „Пансион Ф“ вечерва во МКЦ ќе се изведе и премиерата на „Другата страна“ од Дејан Дуковски, во режија на Андреј Цветановски, со почеток во 22 часот. Играат: Арџенд Хасани и Берат Салиу.
Во организација на „МОТ“ и Буден театар во клубот МОТ во 23 часот се организира вечер посветена на актерот Бошко Бозаџиевски кој почина минатата година и ќе се изведе поетско кабаре „Јас и Он“, инспирирано од неговата поезија. Режијата е на Милиана Ленак, музиката на Виктор Гајтановски, а настапуваат: Слаѓана Вујошевиќ, Мирослав Петковиќ, Атанас Атанасовски, Милиана Ленак. Ќе бидат отворени и изложбите „Мојот личен фотограф“ – изложба на фотографии од Маја Симовска и изложба на акварели инспирирани од Бошко Бозаџиевски од Бојана Артинова-Трпческа.
Потоа следува настапот на „Вуди Ален и Хана џез трио“, џез-состав, чиј репертоар опфаќа и боса нова, француски шансони, кабаре музика.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Факултетот за музичка уметност го најави годишниот концерт „ОРИОН – каде што се раѓаат ѕвездите“
Факултетот за музичка уметност – Скопје го најави годишниот концерт насловен „ОРИОН – каде што се раѓаат ѕвездите“, кој ќе се одржи во петок, 5 декември, со почеток во 20:00 часот во Големата концертна сала на Македонската филхармонија. Настанот е дел од одбележувањето на 59-годишнината од постоењето на институцијата.
ФМУ – Скопје истакнува дека како алма матер на голем број уметници од земјата и регионот, останува централниот столб на музичкото и балетското образование, создавајќи генерации изведувачи, педагози и творци кои го обликуваат уметничкиот живот во Македонија.
На концертната програма ќе настапат Симфонискиот оркестар на ФМУ, Мешаниот хор „Драган Шуплевски“, Камерниот гудачки оркестар „ФМУ Солисти“, Оркестарот од народни инструменти со солисти, студенти од Катедрата за балетска педагогија, од Катедрата за џез и популарна музика, како и дувачкиот ансамбл на ФМУ, под водство на проф. м-р Цанев, проф. м-р Татарчевски и доц. м-р Спироски.
Публиката ќе има можност да слушне дела од Пурсел, Сен-Санс, Прокофјев, Тиле/Вајс, Коен, Сусато, Горецки, Гершвин, македонска традиционална музика, како и нови композиции од студентите А. Голчева и М. Цветановска.
Влезот на настанот е слободен.
Култура
Сè што ни е заедничко“ – во МСУ изложба што го иницира прашањето „Дали навистина го дишеме истиот воздух?“
Сè што ни е заедничко (Институција во дишење) – нова изложба во МСУ-Скопје од 27 ноември
Во Музејот на современата уметност – Скопје на 27 ноември 2025 година, со почеток во 20 часот, ќе биде отворена изложбата „Сè што ни е заедничко (Институција во дишење)“, кураторски проект на Мира Гаќина и Јованка Попова.
Во изложбата учествуваат Forensic Architecture, Денис Фереира да Силва и Арџуна Неуман, Дурмиш Ќазим, Џумана Мана, Зорица Зафировска и Палестинскиот музеј.
Проектот тргнува од прашањето дали навистина го дишеме истиот воздух. Изложбата го поставува воздухот како ресурс што формално го делиме, но не и еднакво, укажувајќи на токсичните атмосфери – буквални и политички – и на позицијата на маргинализираните заедници.
Инспирирана од концептот на Фанон за „борбено дишење“, поставката ги истражува уметничките практики што откриваат колонијални, империјални и капиталистички структури впишани во воздухот што го дишеме. Авторите визуелизираат токсични облаци, архиви на насилство и невидливи атмосфери што влијаат врз секојдневието.
Паралелно со изложбата, која ќе трае до крајот на февруари, ќе се одржат јавни програми. Во рамките на проектот „Институционални градини“ на Зорица Зафировска ќе има детски работилници за садење и изработка на семенски топчиња, активности за чистење и обновување на просторот околу МСУ, поставување компостна кутија и прикажување едукативни видеа.
Со оваа поставка МСУ-Скопје се претставува како „институција во дишење“ – отворена, инклузивна и ориентирана кон заедницата, со повик за заедничко размислување и акција. Визуелниот идентитет на проектот е дело на Албана Бектеши.
Култура
Промоција на монографијата „Рисима“ од Јасна Франговска
Во среда, 3 декември, со почеток од 19:00 часот во „Јавна соба“, Скопје, ќе се одржи промоцијата на монографијата „Рисима“ од Јасна Франговска, посветена на најпознатата и најуспешна македонска кореографка за современ танц ‒ Рисима Рисимкин. Изданието е на „ПНВ Публикации“ и објавено е со поддршка од Министерството за култура и туризам.
Монографијата низ разговор со Јасна Франговска и Рисима Рисимкин ќе ја претстави Јулијана Величковска, главен и одговорен уредник на „ПНВ Публикации“.
Во ова обемно и луксузно издание, на 180 страници, опфатени се сите значајни аспекти од 45-годишната кариера на Рисима Рисимкин ‒ од самите почетоци како балерина, со сите предизвици со кои се соочувала, до големите успеси што ја дефинираа како истакната кореографка од областа на современиот танц, којашто со нејзината едукациска работа зад себе остава нови генерации танчари и кореографи. Рисима Рисимкин е клучна фигура во македонската култура, а нејзиниот труд годинава беше крунисан и со високото признание ‒ Витез на францускиот ред на уметностите и книжевностите што го доделува државата Франција.
Покрај извонредно питкото писмо на Франговска, што на многу топол и непосреден начин го доближува животниот и професионалниот пат на Рисимкин, извадоците од позначајните рецензии за нејзините дела и обраќањата до читателот од самата Рисима, изданието е збогатено и со неверојатни фотографии од личната архива на Рисимкин и од архивата на „Интерарт културниот центар“, чиишто автори се: Андреј Гиновски, Драган Перковски, Сашо Димоски, Сердар Ајдин, Aнтонио Пиштолов, Ивана Тасев, Олга Ибатулина, Зоран Велјаноски ‒ Летра, Емил Петров и Борис Грдановски.
„Би ја опишала како македонската Пина Бауш, потпрена на белиот балет, којашто во еден момент посакува да излезе од таа рамка и да оди во слободата на движењето…“, ќе изјави Мирјана Радочевиќ за „Политика“, Белград во 2003 г.

