Култура
Кантата

Пишува: Влатко ГАЛЕВСКИ
Лето. Годишно време за сите видови активности и ќефови освен за скијање и пита пастрмајлија. Но, за кого како. Мојата, на пример, кревка и с’клетџиска природа не се согласува да биде изложена на сончевата ултравиолетова дарежливост. Да скратам. Кога за многумина е време за плажирање, јас, како овчичка на пладне, барам дебела сенка во вид на климатизирана просторија каде со макијато ќе прочитам уште некое поглавје од актуелната книга. Таква ова лето ми беше книгата Наивен-Супер од исклучителниот Норвежанец Ерланд Лу. Човекот баш има откачени идеи кои бравурозно ги соопштува… И има едно место во книгата каде што главната фаца од романот се натпреварува со едно седумгодишно дете, кое може да наброи повеќе животни што во живо ги видел, а да не важат оние видени во зоолошка градина. Забавна ментална игра на присеќавања и подлажувања. И одеднаш се фатив како ликувам. На нивните списоци на набројување животни ја нема видрата. А јас сум видел на неколкупати видра во живо, на Црни Дрим, на неколку метри од мене, таму долу кај Луково, во густите врбници, кога реката е полноводна и кога може да се извади и по некоја пастрмка. Видра, тој лукав, елегантен, брз и соврешено вододинамичен и неприкосновен ловец од слатките води… Ама овде зборувам за некои среќни и мирни летни денови. Инаку, летото знае да биде пеколно жешко во овие предели. Тоа е она што не го сакам, а риболовната страст сепак победува. Ем не сакам жешко, ем се согласувам да се печам.Значи, тој ден немаше видри, сонцето немилосрдно жеже, пладневна, влажна омарнина а “мајсторов” упорен како маска на мост. Ете, тука, на брегот на глобочичкото езеро, на местото што го викаме “Бучало” поради стрмното бучно влевање на Пискупштинска Река во езерото, значи кај Бучалото гледам, скока кленот. Фаќам некаква џбунеста полусенка и под неа како порачана една деформирана празна канта од сирење за да може да се седне. (Кога водата во езерото е симната, често на брегот остануваат едночудо чудни отпадоци како резултат на вроденото чувство на подримските жители за хигиена и екологија – но само во својот двор). Тука важи онаа новокомпонираната: Пушти ги во вода лајната ќе одат.Седнувам на ворхоловски дизајнираната канта, зафрлам со блинкерот и… и… слушам некој чуден звук. Чудно! Нешто како просејување песок или ориз низ прстите на дланката. Звук сличен на оној кога со калофониум се мачкаат струните на гудалото, на граница на ултразвук, на граница на слушливост, а сепак звук, продорен, постојан и упорен. Времето тивко, без ветар, ниските грмушки воопшто не треперат. А сепак, нешто слушам. Во меѓувреме, успевам да го уловам првиот клен-порцијаш. Кусо звучно препелкање во водата и повторно онаа непријатна СФ-резонанца упорно ми ги напрегнува сетилата. Пак обѕрнување лево-десно, напред-назад… за конечно да сфатам дека звукот доаѓа оддолу, од под мене, од кантата. Погледнувам меѓу нозете, во лимената “Цхеесе-Цола” амбалажа… и…Анимал планет!!! “Прекрасно” клупко од дузина сиво-кафени змии и змијулчиња, очигледно вознемирени од поместувањето на нивното легло каде што се вдомиле во пријатната усвитеност на ламарината. Некои од нив веќе почнале да го напуштаат својот термички рај, тука, до моите старки!Рипнав како попарен! Без логична причина, се разбира. Овие змии сепак се само водни (барем мислам?). Од пристојна далечина ја набљудувам миграцијата на влечугите. Подоцна, канта-столот е безбеден за користење. Седнувам и си преаранжирам една стара народна мудрост:Сонце да те клапне,Клен да лапне, или Змија да те апне?Видрите се сепак поубавата епизода.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Хит-комедијата „Вечерва сме сами“ на 26 април во Националната опера и Балет

Хит комедијата „Вечерва сме сами“, во која Семир Гичиќ и Наташа Аксентијевиќ со својата маестрална игра освојуваат публика низ целиот регион, доаѓа во Скопје! На 26 април, љубителите на добриот хумор ќе имаат можност да ја гледаат оваа урнебесна претстава во „Националната опера и балет“.
Ова е динамична и духовита комедија која на забавен, но истовремено и длабок начин, ја прикажува комплексноста на љубовните односи. Преку препознатливи животни ситуации, неочекувани пресврти и духовити дијалози, публиката ќе ужива во приказна што ќе ја насмее, но и ќе ја натера на размислување.
„Вечерва сме сами“ го доловува балканскиот менталитет, каде човек често прифаќа сè она што, декларативно, никогаш не би прифатил. Специфичноста на ова тло е што и прифаќањето и неприфаќањето се подеднакво погрешни. А најтешко е да се убедиш самиот себе дека твојот живот навистина се случува, а не е туѓа лоша шега. Кога човек мисли дека нешто завршило, тоа дури тогаш почнува. Кога поверува дека разбрал, токму тогаш е изигран – по којзнае кој пат!
Оваа претстава носи приказна за љубовниот живот на двајца луѓе чии односи се нишаат помеѓу страсна љубов и немилосрдни судири. Преку одличната игра на Гичиќ и Аксентијевиќ, гледачите ќе се препознаат во комичните, но и реални сцени, кои ќе ги потсетат дека животот секогаш носи неочекувани пресврти.
Култура
Кинотеката на Македонија со зголемен буџет од 𝟣,𝟧 милион за 𝟤𝟢𝟤𝟧 година

Н.У. Кинотека на РС Македонија во 2025 година влегува со буџет од 7,5 милиони денари со кои ќе реализираат програмски активности од областа на заштитата на аудиовизуелните добра, проекти од меѓународна дејност и евроинтеграции, како и од издавачка дејност. Буџетот на единствената институција во државава што се грижи за националното аудиовизуелно наследство е зголемен за повеќе од 1,5 милиони денари во однос на минатата година.
Најголемиот дел од вкупната сума, односно 6,5 милиони денари, ќе бидат потрошени на тековни и нови проекти во областа на заштитата, како што се прибирање филмови и филмски материјали, документација и музејски ескпонати, обработка и каталогизација на прибрана граѓа, но и на годишната филмска програма во Кинотеката, преку која се обезбедуваат проекци на актуелни и култни филмски остварувања во една од најпосетените киносали во државата.
Годинава ќе се работи и на дигитална реставрација на уште едно класично дело од македонската кинематографија – играниот филм МАКЕДОНСКА КРВАВА СВАДБА (1967) на режисерот Трајче Попов, како и на дигитална реставрација на 25 анимирани филмови од македонската школа на анимиран филм, школа која беше активна во ‘70-те и ‘80-те години на 20. век (Д. Марковиќ, Б.Пејчинов, Д. Михајловски, итн.). Играниот филм МИС СТОН (1958) на режисерот Ж. Митровиќ што минатата година беше дигитално реставриран, а оваа 2025 година ќе го добие и своето блу-реј издание.
Во соработка со македонските културно-информативни центри во регионот, Кинотеката ќе организира и презентација на македонската кинематографија преку програма насловена како „Денови на македонски филм“, а на полето на издавачката дејност, покрај новиот број на Кинопис, се подготвува да излезе од печат и монографијата „70 Години македонски филмски плакат“.
Култура
Почина Наташа Маневска, драматург во штипскиот театар

Со огромна тага ја споделуваме веста за смртта на нашата колешка Наташа Маневска, драматург во НУЦК „Ацо Шопов“ – Штип, соопшти штипскиот театар.
Маневска беше член на нивниот колектив од 2011 година и во периодот од 2011 до 2015 година беше на чело на институцијата како директор.
Од 2016 година беше на работното место драматург.
Посмртните останки ќе бидат изложени во капелата на градските гробишта во Штип в четврток, 27.2.2025, од 13 до 14 часот.
Комеморација во нејзина чест ќе се одржи во Театар „Штип“ в петок, 28.2.2025 во 12 часот.