Култура
По 60 години таинствениот обожувач не се појави на гробот на Едгар Алан По

Таинствениот почитувач на делот на Едгар Алан По, кој секоја година на годишнината од раѓањето на американскиот поет преку ноќ на неговиот гроб оставал шише со коњак и рози, ја прекинал традицијата по шест децении
Американските медиуми забележувајќи ја оваа појава нагаѓаат која е причината за прекинување на мистериозната традиција. Се претпоставува дека, имајќи предвид дека обожувачот воспостави традиција веќе 60 години, најверојатно и самиот починал. Или, пак, можеби бил спречен да го изврши својот обичај. „Збунет сум. Не знам што се случило“, изјавил Џеф Џером, кустос на спомен куќата и музејот на Едгар Алан По во Балтимор. Дденешното изостанување на таинствениот обожувач на поетот од редот на ткн. „темните поети“, само ја продлабочи мистеријата околу неговиот идентитет. Традицијата на оставање шише коњак и роза е почната на 19-ти јануари 1949 г. и до вчера траеше 60 години, без ниту еднаш да биде прекината. Некои американски хроничари забележале дека оваа традиција е можеби почната и претходно, но од 1949-та постои пишан запис за обичајот во балтиморскито локален весник Evening Sun. Од 1978 г. Џером и неколку негови пријатели постојано сокриени на гробиштата во Вестминстер хол чекале да го откријат идентитетот, но успеале само да забележат фигура облечена во црно и со бел шал, со шапка со широк обод, како остава шише коњак и рози. Секогаш непознатиот се појавувал меѓу полно и 5 часот наутро.Од 1993 г. посетителот на гробот на По почнал да остава пораки, почнувајќи со онаа на која пишувало „Факелот ќе биде предаден“, а во пораката од 1998 г. се насетува дека зачетникот на обичајот во чест на поетот починал, и дека најверојатно ќе го продолжат негови потомци.Со време овој мистериозен израз на почит кон Едгар Алан По, прераснува во атракција но и во своевиден аџилак и на другите почитувачи на поетот. Понекогаш имало и по неколку стотини лица кои од прикрај го следеле ритуалот на фигурата во црно. Сега, повеќето од нив изразуваат големо жалење преку глобалните општествени мрежи за дружење и комуникација, што традицијата е прекината.Но кустосот Џеф Џером сепак се надева дека на таинствениот почитувач не му се случило ништо лошо, туку дека сметал дека минатата 2009 г. кога беше одбележана 200-годишнината од раѓањето на Едгар Алан По, е згоден термин да се прекине традицијата. Во секој случај Џером најави дека тој и неговите пријатели ќе го продолжат „бдението“ и во следните неколку години очекувајќи го повторното појавување на мистериозниот обожувача на поезијата на „проколнатиот“ поет.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Концерт – рецитал на Горјана Стојановска во македонскиот КИЦ во Софија

На 30 јуни (понеделник) 2025, со почеток од 18:30 часот, во Македонскиот КИЦ во Софија ќе се одржи Концерт – рецитал на македонската пијанистка Горјана Стојановска од Битола. На концертот во Софија таа ќе ја претстави убавината и длабочината на класичната музика преку интерпретација на дела од Ј. С. Бах, Ф. Шуберт, Ф. Лист и А. Скрјабин.
Настанот ветува уникатно музичко патување, кое ќе ги поврзе различните стилови и периоди, создавајќи емотивно искуство за публиката. Програмата ќе ја поттикне длабочината на чувствата, размислувањата и инспирацијата, како и важноста на класичната музика во современото општество. Ќе биде овозможено поврзување со историјата и духот на музиката, како и уживање во магијата на живата изведба.
Горјана Стојановска е родена во Битола. На осумгодишна возраст го започнува своето музичко образование во Државното музичко училиште – Битола, каде што и матурира во класата на проф. д-р Татјана Божиновска. Првите две години од високото образование на Факултетот за музичка уметност во Скопје ги поминува во класата на проф. Борис Романов, а вторите две во класата на проф. д-р Марија Ѓошевска кај која и дипломира во 2017г, а во 2019г и магистрира.
Во 2018 година се запишува и на усовршуавње на Academia Talent Music Master во Бреша, Италија во класата на проф. м-р Рубен Далибалтајан. Академијата успешно ја завршува во 2020 година. Учествува на мастеркласи кај истакнати педагози меѓу кои: Борис Романов, Јуриј Кот, Андреј Диев, Рувен Далибалтајан, Јулија Губајдулина и др.
Горјана има освојувано бројни награди на државни и меѓународни натпревари. Во своето дејствување како пијанист има реализирано многу солистички рецитали, а во 2011 и 2014 година настапува како солист со Македонската филхармонија. Бележи настапи на повеќе фестивали како Есенски музички свечености – Скопје, Подиум на млади (како вонредна програма на фестивалот “Охридско лето”) – Охрид, Бит-Фест – Битола. Во 2024 година настапува во Виена како солист со камерниот оркестар на Националната опера и балет.
Од 2021 година работи како наставник по пијано во Државното музичко училиште во Битола.
Култура
Претставата „Едмонд“ денес премиерно во Битолски театар

Претставата „Едмонд“ според текстот на Дејвид Мемет, а во режија на Оливер Мицевски, денес премиерно ќе биде одиграна на големата сцена на Битолскиот народен театар. Се работи за петта по ред премиера за оваа година. Директорот Васко Мавровски вели дека во периодот септември 2024 / јуни 2025, е постигнат е апсолутен рекорд на премиерно изведени претстави, 12, а следи и премиерата на “Рибарски караници” која ќе се одигра на 25.07.
„Во овој период одиграни се 129 претстави, или на секои 2.5 дена се изведувала по една претстава. Во салите на НТБ, не посетиле 25.141 гледач, или во просек сме имале по 194 гледачи по претстава“, рече директорот Мавровски.
„ Јас сум радосен што работам овде, бидејќи не сум работел во земјава од 2011, и е убаво да се работи на својот јазик. Ние имавме многу убави осум недели работа и веруваме дека завршивме одлична работа. Беше задоволство да се работи со талентираниот ансамбл на Народен Театар Битола, предводен од Огнен Дранговски, еден од најдобрите актери во Македонија и Балканот. Верувам дека ЕДМОНД ќе стане значајна точка во несомнено богатата историја на Народен Театар Битола“, рече режисерот Оливер Мицевски.
Претставата го следи вртоглавото / спирално патување на бизнисменот Едмонд Бурк и неговите кошмарни 48 часа во њујоршкото подземје, каде што барајќи возбуда и среќа, од баналноста на неговата канцеларија и монотон семеен живот завршува како убиец и подоцна како затвореник, најверојатно осуден на доживотен затвор. Богат со многу параболи, референци на Хамлет и Библијата, прошаран со несекојдневно брутален јазик и агресивни сцени, главното прашање коешто Едмонд го отвора е прашањето на слободата. Што е слободата всушност? Дали потрагата по слобода прави всушност, незабележително да станеме робови на својата (потрага по) слобода. Дали откажувањето / лимитирањето на своите желби го олеснува патот кон слободата? Не случајно, мотото на Едмонд е : “Внимавај што посакуваш.”
Покрај Дранговски во претставата играат Валентина Грамосли, Соња Михајлова, Марјан Георгиевски, Ана Грамосли, Борче Ѓаковски, Александар Стефановски, Филип Мирчевски, Викторија Степановска-Јанкуловска и Маја Андоновска-Илијевски. Сценографијата е на Валентин Светозарев, костимографијата на Благој Мицевски, а музиката на Марјан Неќак.
Култура
Скопско лето: В понеделник џез концерт на Ѓорги Шаревски трио во Сули ан

Дирекцијата за култура и уметност на Скопје в понеделник повикува на џез концерт на Ѓорги Шаревски трио во Сули ан со почеток во 20.30 часот. Покрај Шаревски, ќе учествуваат и Акира Накамура од Окинава, Јапонија на тапани и Оливер Јосифовски на контрабас.
„Извонредна интеркултурна соработка, каде што триото на Георги Шаревски се обединува со еминентниот јапонски тапанар Акира Накамура за динамичен настап што умешно ја обединува источната прецизност со европската џез естетика.Предводено од македонскиот гитарист и композитор Георги Шаревски, фокусот на ова посебно трио се автентични авторски композиции, прецизна меѓусебна комуникација и соврмени хармонски структури. Со приклучувањето на Накамура и неговиот изразен ритмички јазик и смела импровизациска визија, овој исклучителен настап претставува возбудливо музичко патување исполнето со спонтаност, експлозивна енергија и бесконечен грув“, велат од Дирекцијата за култура и уметност.
Публиката ќе има можност да слушне внимателно избрана програма составена од авторски композиции, кои ги прошируваат хоризонтите на современиот џез израз.