Култура
Што откриваат писмата на Булгаков

Тиранската власт на Сталин режирала бавна смрт за славниот советски автор Михаил Булгаков, не го апселе но тој не смеел да пишува, ниту да излезе од Русија
Рускиот историчар Виталиј Шенталински ги собрал писмата и транскриптите од разговорите на славниот писател и диктаторот во една книга по повод 60-годишницата од смртта на авторот на „Мајсторот и Маргарита“.„Ја молам владата на СССР да ми нареди што побрзо да ги напуштам просторите на СССР заедно со својата сопруга Љубов Јевгењевна Булгакова. Апелирам на хуманоста на Советската влада и молам мене, писателот кој веќе не може да биде полезен во својата татковина, великодушно да ме пушти на слобода“, стои во едно од писмата на еден од најголемите писатели на 20-от век, Михаил Афанасиевич Булгаков, испратено до исто така еден од најголемите тирани на минатиот век, Јосиф Васарионович Џугашвили Сталин.Цитираното писмо е датирано од 23 март 1930 г., кога Сталин веќе цврсто управува со Кремљ, а неговата бескрупулозно владеење веќе ги зема првите жртви.Шенталински ги собрал 60-те писма и транскриптите и ќе ги објави во книгата која ќе биде промовирана на 60-годинината од смртта на Булгаков на 10-ти март во Шпанија. Авторот на големите по значење романи како што се „Мајсторот и Маргарита“, „Кучешко срце“, „Бегство“, „Станот на Зоја“, … или драмата „Белата гарда (Деновите на Турбинови)“ напишал и некои писма кои ги потпишал со псевдонимот Тарзан никогаш не биле испратени а неки и не дошле до Сталин.Овие писма на две значајни фигури од советската и руската историја се документи кои сведочат за едно мрачно време, измешано со ентузијазам, надеж и страв.Според Шентилански, во материјалите се покажува и наивноста на писателот, мазохизмот, фасцинираност но и ропската сервилност. Искрените писма го покажуваат и стравичниот карактер на режимот кој целосно ја уништил човечноста.Булгаков очајно настојувал да се сретне и да разговара со Сталин, обидувајќи се да најде барем малку рационалност во однесувањето на мрачниот диктатор. Тој одел и против својата волја обидувајќи се да го задржи достоинството на нормална личност во судирот со искомплексираниот мегаломан. А Булгаков токму за тоа пишуваше во „Мајсторот и Маргарите“, дека – секоја власт е насилство над човекот!По писмото што го цитиравме на почетокот, во 18-ти април истата година, во слабоосветлениот стан на Булгакови пред самрак заѕвонил телефонот остриот глас на сопругата на писателот и’ соопштил дека со него ќе зборува лично големиот водач.Транскриптот од тој разговор оди вака: „Здравствујте, товариш Булгагов? – Здравствујтсја Јосиф Вираионович, одвај изустил Булгаков – Го добивме вашето писмо. Го читавме со другарите. Вие, гледам, сакате во странство: Зарем толку ви одиме на нервите?, со тивок глас со силен грузиски нагласок рекол Сталин – Знаете, во последно време многу размислува може ли руски писател да живее надвор од татковината И мене ми се чини дека не може, рекол Булгаков. – Во право сте. Јас исто така мислам. Каде сакате вие да работите? Во Уметничкиот театар?, прашува Сталин. – Да, би сакал, но секогаш ме одбиваа, одговорил Булгаков. – А вие таму испратете замолница. Имам чувство дека они ќе се согласат да ве примат, со иронија во гласот одоговорил Сталин. – Да, да, ама јас морам да се најдам со вас и да поразговарам, вели писателот. – Ќе најдеме време, задолжително ќе се најдеме, рекол Сталин и само ја спуштил слушалката.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Cамостојна изложба на Анита Огњановска

Изложбата насловена „Во спокој“ е деветта самостојна изложба на Анита Огњановска, чие отворање ќе се одржи на 5 март 2025 година, со почеток во 20:00 часот, во двата изложбени салони, Империјал 1 и Империјал 2, во Културно-информативниот центар (КИЦ) – Скопје.
Огњановска повторно се претставува пред македонската публика со нов циклус дела кои истражуваат теми како личните емоции, секојдневните моменти и симболиката на деталите кои носат длабока значајност. На изложбата ќе бидат претставени околу 40 дела, главно изработени во голем формат, со техники како масло, ладен восок, акрил и комбинирана техника на платно.
Изборот на делата за оваа изложба е направен од професорот Костадин Танчев – Динка, познат графичар, графички дизајнер и сликар. Осврт на творештвото на Анита Огњановска ќе направи професорот Владимир Мартиновски – истакнат поет, есеист и книжевен преведувач. Дополнително, поетесата Ана Бунтеска напиша песна насловена „Во спокој“, инспирирана од сликите кои ќе бидат дел од оваа изложба, и истата ќе биде претставена на отворањето.
Концептот на изложбата „Во спокој“
Огњановска ги претставува своите дела како метафори за животот – навидум едноставен, но исполнет со слоеви комплексни емоции и искуства. Нејзините апстрактни композиции ја истражуваат интеракцијата помеѓу бојата и текстурата, создавајќи хармонија која ги повикува гледачите да откријат скриени значења под површината. Текстурите ја симболизираат слоевитоста на времето и искуствата, додека хоризонтите се прикажани како симбол на надеж и бесконечни можности.
Огњановска вели дека нејзините дела содржат елементи на охрабрување – потсетници дека под хаосот постои ред, а под немирот – спокој. Во нив таа ги истражува љубовта и страста како движечки сили на креативноста, но и теми како надминување лични стравови и пронаоѓање внатрешна храброст.
За Анита Огњановска
Анита Огњановска е ликовен уметник од Скопје со над 15 години искуство. Покрај самостојните изложби во Македонија, Хрватска и Данска, нејзините дела биле дел од групни изложби во Шпанија, Италија, Косово, Грција, Турција, Босна и Херцеговина, Франција, Данска и Австралија. Таа активно учествува на уметнички симпозиуми и колонии низ светот, што придонесува за збогатување на нејзината уметничка визија. Учеството на значајни настани како Salon d’Automne и Salon de Beauxarts во Париз и изложбите KUNST FOR ALLE во Копенхаген и Архус ја потврдуваат нејзината растечка препознатливост во светот на современата уметност. Нејзините дела се застапени во галерии во Данска, Грција и Австралија и се дел од приватни колекции ширум светот.
Култура
Љутков од Будимпешта: Потврдени нови иницијативи за соработка во културата и туризмот меѓу Македонија и Унгарија

Министерот за култура и туризам, Зоран Љутков, е дел од владината делегација предводена од претседателот на Владата, Христијан Мицкоски, која е во дводневна официјална посета на Будимпешта, Република Унгарија.
Во рамките на посетата, денеска се одржа втората заедничка седница на двете влади, на која беа разменети идеи и иницијативи за продлабочување на соработката во повеќе области, вклучително и во културата и туризмот.
На средбата меѓу министерот за култура и туризам Зоран Љутков и неговиот унгарски колега, министерот за култура и иновации Балаж Ханко, беше потврдена нивната посветеност за унапредување на културните и туристичките врски меѓу двете земји преку реализација на конкретни активности.
„Радува фактот што само неколку месеци по заедничката седница во Охрид, најголемите институции од областа на театарот во двете држави, Македонскиот народен театар и Националниот театар од Будимпешта, склучија Договор за соработка, врз чија основа, во иднина, ќе се реализираат заеднички продукции, ќе се разменуваат претстави и ќе се промовираат културата и уметноста на двете држави“, рече Љутков и изрази уверување дека е ова првиот од низата документи со кои ќе се регулира и ќе се унапреди соработката меѓу националните институции од двете држави. Во тој контекст планирана е и соработка и во областа на оперската, балетската и во филмската уметност, области кои се веќе добро развиени во двете земји.
Љутков информираше дека наскоро, со потпишување на новата Програма за соработка со Министерството за култура и иновации на Унгарија, ќе продолжи успешната соработка која ќе биде основа за нови иницијативи во културниот и туристичкиот сектор.
„Во исто време, остануваме отворени за поддршка на сите иницијативи што ќе придонесат за продлабочување на културните врски и за зацврстување на соработката меѓу двете земји, како и за потпишување Меморандум за соработка во областа на туризмот, кој би вклучувал можност за развој на заеднички туристички рути кои ќе ги истакнат културното наследство и природните убавини на Република Северна Македонија и на Унгарија“, изјави министерот Љутков.
Со оваа средба, двајцата министри ги потврдија своите заложби за континуирано зацврстување на соработката во културата, туризмот и во другите области од општествен интерес, со цел понатамошно збогатување на културната и туристичката размена и афирмирање на заедничките вредности и интереси.
Култура
Концерт на Солунската филхармонија во Скопје и на Македонската во Солун

Државниот симфониски оркестар од Солун на 17 мај, со почеток во 19.30 часот, за првпат ќе настапи во салата на Македонската филхармонија. Гостувањето на овој оркестар во Скопје доаѓа по заедничкиот настап на Македонската, Солунската и Софиската Филхармонија во Софија, каде на 17 февруари се реализираше изведбата на музичко-сценската кантата „Кармина Бурана“ од Карл Орф. Менаџментот на Македонска филхармонија е во финални преговори и за концерт на Македонската филхармонија во Солун.
-На заедничката средба во Солун, во октомври минатата година, со г-дин Најден Тодоров, директор на Софискатата филхармонија и г-дин Симос Папанас, директор на Државниот симфониски оркестар од Солун го договоривме концертот во Софија, и разговаравме овој концерт да се повтори и кај нас и во Грција. Во меѓувреме со г-дин Папанас го договоривме настапот на Солунската филхармонија во Скопје, а во финални преговори сме и за нашиот концерт во Солун, кој треба да се реализира кон крајот на јуни. Во меѓувреме ќе потпишеме и меморандум за соработка помеѓу двете институции. Ова е уште една потврда дека културата руши бариери и создава и гради нови пријателства и можност за идни заеднички соработки – вели Александар Котевски, в.д. директор на Филхармонија.
Како солисти на концертот на Солунската филхармонија ќе настапат нашиот пијанист со блескава интернационална кариера – Симон Трпчески и грчката сопранистка Мирто Папатанасиу. Диригент е Владимирос Симеонидис од Грција, а на програмата се Концертот за пијано и оркестар во Ге-дур од Морис Равел, „Пет народни грчки песни“ во оркестрација на Равел и Розентал, „Ла валс“ од Морис Равел, како и неколку композиции од грчкиот композитор Емил Риадис.