Култура
Забрането присуството на Оскар за продуцентот на „Наредникот Џејмс“

Николас Чартиер продуцентот на еден од најголемите фаворите за наградата Оскар за најдобар филм, независниот „Наредникот Џејмс“ е казнет со забрана на присуство на доделувањето на наградите заради кршење на правилата на Американската филмска академија
Како што пренесуваат американските медиуми, доколку продуцентот филмот ја добие наградата, Оскарот на Николас Чартиер ќе му биде доделен дополнително. Филмот „Наредникот Џејмс“ покрај „Аватар“ на Џејмс Камерон е главен фаворит за наградата најдобар филм на годината, и двата се номинирани во по седум категории. Филмската академија или целосно The Academy of Motion Picture Arts and Sciences, која го доделува Оскарот ја разгледува тужбата против продуцентот на филмот „Наредникот Џејмс“ (The Hurt Locker) заради спорните електронски пораки кои им ги испраќал на членовите на Академијата. Имено,Чартиер испратил неколку е-мајл пораки наговорувајќи ги гласачите на Академијата да го доделат Оскарот за неговиот филм, а не како што напишал „за филмот кој чини 500 милиони долари“ .Со тоа ги прекршил правилата со кои се забранува промоција на својот филм со давање оценки за конкурентските.Имајќи предвид дека станува збор за филм на режисерката Кетрин Бигелоу кој покрај „Аватар“ на Џејмс Камерон е еден од главните фаворити за најпрестижната категорија – за најдобар филм, на самиот филм му е нанесена штета, за што Чартиер се извини јавно.„Мојата наивност, непознавање на правилата и чистата глупост на личност која првпат е номинирана не се изговор за ова однесување и искрено жалам заради тоа. Номинацијата на Академијата е најголемата чест и требаше да посветам време и да ги проучам правилата“, се вели во неговото соопштение испратено до медиумите.Според американските медиуми, првата порака била испратен ана 19-ти февруари, а набрзо тие дошле и до медиумите па јавноста беше информирана дека Чартиер во нив дава насока како да се гласа. Дистрибутерската куќа на филмот, Самит пикчрс, во писмена изјава објави дека не била запознаена со пораките се’ додека не реагирала на нив Академијата.Сега се очекува каква казна ќе одреди Академијата за Чартиер. Таа би можела да биде јавна цензура за продуцентот на филмот, одземање на влезниците за доделувањето на наградите или дури симнување на филмот „Наредникот Џејмс“ од листат номинирани за најдобар филм. Според медиумите, некој казна сигурно ќе следи, но каква ќе биде, ќе биде познато непосредно пред доделувањето на Оскарите кое ќе се одржи на 7-ми март.Филмот за ирачката војна „Наредникот Џејмс“, односно Марк Боал ја доби наградата за најдобро оригинално сценарио за филм на овогодишното доделување на наградите на Американското здружение на сценаристите, а во средината на јануари здружението на Американските филмски критичари за најдобар филм ја прогласи оваа воена драма за ирачката војна на Катрин Бигелоу. Фактот што речиси најголем дел од ова здружение се и членови на Академијата која го доделува Оскарот, го вброи филмот во еден од главните кандидати за најпрестижната награда.Боал инаку е новинар кој во 2004 г. правеше репортажа за американската единциа за деминирање во Ирак. Филмот снимен во 2008 г. зборува за типичен американски осаменик, наредник во американската армија, Вилијам Џејмс, стручњак за експлозиви, што всушност асоцира на познатиот американски философ со истото име кој, како што забележа самиот „живееше од едниот до другиот крај на тага“.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
Откриј ја „Ноксиа“ – аудиовизуелна магија оваа сабота во Аеродром

В сабота (20.9.2025), со почеток од 20 часот, ќе биде поставена аудиовизуелната инсталација „Ноксиа“ во надворешниот простор на локалот Books&Dogs Café во Аеродром.
Проектот интегрира транс-медиуми кои со поврзување на алатките на генеративната вештачка интелигенција прикажува комуникациски можности и дисфункционалности. Дигиталнaта комуникација со виртуелните соговорници е функционално истражување на аудио-визуелната инсталација која поврзува уметничко видео, звучен дизајн, актерска игра и поезија.
Инсталацијата интегрира експериментално прикажување на специфична локација (site-specific).
Автори на проектот се видео-авторката Вероника Камчевска и дизајнерoт на звук Горан Москов. Актерката Јасмина Василева ја деконструира човековата состојба, а поезијата е на авторката Елена Пренџова и Владимир Петровиќ. Ова е почеток на серија истражувања на влијанието на алатките на ВИ, а како прв соговорник се анализира Chat GPT.
Повеќе за проектот
Аудио-визуелниот проект „Ноксиа“ (noxia) е видео инсталација која претставува систем на медиумски можности во пренесување на информација и прекини во комуникациски процеси. Низ видео и звучен приказ „Ноксиа“ прикажува недоследности во искази кои настануваат со користење на алатките на генеративната вештачка интелигенција. Во проектот се истражува начинот на кој вревата (noise, noxia) која постои или настанува во перцептивниот процес на комуникаторите станува дисфункционален дел на информацијата сè до пренесувањето на пораката. На тој начин таа метаморфозира и созадава код на новонастаната ситуација во која когнитивната способност на рецепиентот е тестирана. Како замислените факти се претвараат во препозиција на логичности и стварности е истражувачки предизвикот на аудиовизуелниот проект „Ноксиа“ со кој низ експеримент се обидуваме да симулираме комуникациски процес на човекот кој користи алатки на генеративна вештачка интелигенција за да постигне значење. Може ли да се создаде комуникациска состојба ако комуникаторите не користат човечки предиспозиции туку синтетички изградени модели на свест? Алатките на генеративната вештачка интелигенција преку ChatGPT, Character AI, Gemini, X, Facebook овозможуваат виртуелни соговорници и виртуелни асистенти да помогнат или остварат комуникациски систем преку природен процесиран јазик (NLP). Возможно ли е да се комуницира ако комуникаторот е празен простор исполнет со кодови и факти, а емоционалноста ја создава врз база на интерпункциски знаци, емотикони, емоџи и граматички структури во реченицата?
Аудиовизуелниот проект „Ноксиа“ симулира врева која настанува во самата намера да се комуницира со податоци кои создаваат логички композиции каде се исклучува одговорноста за влијанието од создаденото значење врз корисниците. Кога фактите изгледаат навидум реални и стварни, настанува поле на фантазии и замисли кои можат да креираат простор на брзо и автоматизирано комуницирање, но да го намалат потенцијалот на човековото автономно размислување.
Како автори го следиме и аналзираме процесот на создавање комуникациски варијации на визуелни искази кои се генерички и синтетички. Низ аудио-визуелен процес , „Ноксиа“ ја интегрира природата како основен функционелен дел на пренесување пораки.
Аудиовизуелниот проект „Ноксиа“ ќе започне циклус на истражувачки процес за тоа како генеративната вештачка интелигенција создава нов систем на разбирање на стварноста, потенцијалните ризици врз разбирањето на информациите и влијанието на аудио визуелните потенцијали на креативното изразување.
Вероника Камчевска
Култура
Собрана поезија од Игор Исаковски на 55-тата годишнина од неговото раѓање

Во слава на поетот Игор Исаковски (1970-2014), на 55-годишнината од неговото раѓање, на 19 септември во кафе-книжарницата Буква од 20 часот ќе се претстави книгата со неговата собрана поезија со наслов „Совршен поет“ во издание на Или-Или.
Книгата има 700 страници собрана поезија на еден од најзачајните и најпознати современи македонски поети.
Уредничката на ова издание, Елизабета Баковска, во поговорот на книгата вели:
„Препрочитувањето на поезијата на Игор за мене беше еден долготраен, тегобен и мачен, но едновремено и неверојатно просветлувачки процес, едно од оние животни искуства кои некако го менуваат човека. Читањето на овој обемен корпус стихови што се мрачни, љубовни, еротски, безобразни, сурови, цинични, алкохолизирани, повторливи, баладни, епски, сатирични, филозофски, осамени, гневни, возбудливи, ритмични, екстатични, телесни, отуѓени, бунтовни, помирливи, животворни, смртоповикувачки, разурнувачки, бесни, смирувачки, роморливи, обилни, но никако невпечатливи, рамнолиниски и занемарливи, беше едно повторно, длабоко медитативно соочување со она што за (во и од) Игор беше поезијата: „чувствено продирање низ суштината“.
Во вториот поговор на ова издание, Елизабета Шелева истакнува:
Никојпат не знаеме која песна ќе (ни) биде последна, заветна – и која песна (или книга) ќе ја втисне неизбежната есхатолошка точка на нечие творештво и, уште поважно, живот.
Кога станува збор за близок и драгоцен човек, одличен и посветен поет, бескомпромисен и огнен маж, граматиката одеднаш станува мошне сурова дисциплина. Како (одеднаш) да се говори за некого во минато време, како веќе еднаш да бил и никојпат повеќе нема да биде? Ова (студено граматичко време) особено паѓа тешко, кога тој исклучителен и редок човек заминал ненадејно, во својата полна животна и, уште повеќе, творечка сила, кога немал ниту едно бело влакно во бујната долга коса, ниту еден траг од толку блиската конечност…
Оти премногу енергија, премногу супстанција, премногу живот, премногу „музики“, премногу прашања, што живот значат „полн сум сокови и стихови“ – му останале несподелени, недокажани, незаобиколни – да ги сподели со своите читатели-сојузници, од онаа страна на баналното, од онаа страна на рамнодушноста, од онаа страна на темницата и на небитието…
Фотографиите во книгата се на Сашо Димоски, дизајнот на корицата е на Марија Смилевска а графичкото уредување на Светлана Кочовска-Стеовиќ.
Култура
Изложба на Друштвото на ликовните уметници на Македонија во македонскиот КИЦ во Софија

На 19 септември, со почеток од 18:30 часот, во галеријата на Македонскиот културно-информативен центар во Софија ќе се одржи отворањето на изложбата на Друштвото на ликовните уметници на Македонија со наслов „Експериментален цртеж“.
Изложбата ќе биде отворена во присуство на претседателката на ДЛУМ – проф. д-р Јана Манева Чупоска, претставници на управниот одбор, совет и членови на Друштвото.
Учествуваат 42 ликовни уметници: Синиша Новески, Иво Пецов, Јасмина Главинче, Стефан Младеновски, Татјана Ристовска – Керакамика, Јана Јакимовска, Ана Ивановска, Ненад Тонкин, Ирена Паскали, Дејан Иванов – Маргуш, Дијана Томиќ-Радевска, Марина Цветановска-Мартиновска, Стефан Јакимовски – Стеф, Марија Сотировска-Богдановска, Марија Мицова-Гацова, Кирил Гегоски, Валентина Илијевска, Ристо Мијаковски, Љубица Мешкова-Солак, Гоце Божурски, Ивона Велковска, Страхил М. Петровски, Борче Богоевски, Трајче Чатмов, Ангел Димовски, Душан Георгиевски, Златко Глигоров, Ана Спасова, Христина Зафировска, Ацо Таневски, Стефан Анчевски, Филип Јовески, Јана Манева-Чупоска, Јовица Мијалковиќ, Шќипе Мехмети, Софија Грабулоска, Златко Хаџи Пецов, Анета Стојчевска, Драган Вреговски – Алпи, Марија Чепешиева, Слободан Милошески, Љупка Делева.