Култура
Изложба на Фљака Халити во „Прес Ту Егзит“
Проектниот простор Прес Ту Егзит во соработката со Центарот за современа уметност „Стацион“ од Приштина ја организира изложбата на младата уметница Фљака Халити, од Приштина
Отворањето на изложбата на Фљака Халити, кураторски проект на Алберт Хета со наслов „Als ich ein Kind war, wollte ich Künstlerin werden“ („Уште кога бев дете, сакав да бидам уметник“), ќе се случи во четврток, 30 септември, во Културниот центар „ЦК“ и ќе трае до 12 октомври.„Уште кога бев дете, сакав да бидам уметник“ на Фљака Халити отворено зборува за позицијата на уметниците во различни системи на вредување. Поточно, таа истражува теми кои претставуваат предизвик за општеството и за уметничката сцена и ги поставува прашањата за тоа каква е улогата на жената – уметник во една средина во која доминираат сексистички, машки структури кои имаат само еден конструиран профил за жената – уметник и одредени, еднообразни правила во создавањето на полово базирани наративи.Инсталацијата „Уште кога бев дете, сакав да бидам уметник“ се состои од делата „Me, You and Everyone we Know“ (2010) кое е рефлексија на позицијата на жените и мажите уметници во историјата на уметноста и институционалниот систем на моќ, делото „Now you are so well“ (2009) – фотографии кои го документираат истражувањето во личните искуства кои се случиле за време на студиите на Институтот „Staedelschule“ во Франкфурт на Мајна и „My Balls“ (2008) – документација на нелегалната интервенција изведена за време на отворањето на годишната изложба „Muslim Mulliqi Award“, организирана од Уметничката галерија во Косово.Фљака Халити, родена 1982 , е новина на косовската уметничка сцена. Таа живее и работи на релација Приштина – Франкфурт на Mајна. Дипломирала на Академијата за ликовна уметност на Универзитетот во Приштина во 2005 г. Во моментов таа е на студии на Институтот „Staedelschule“ во Франкфурт на Мајна во класата на професорката Џудит Хоф.Халити е концептуална уметница која работи со видео, звук, инсталација, фотографија и перформанс. Нејзини дела биле прикажани на самостојни и групни изложби, презентации, симпозиуми и работилници во Копенхаген, Берлин, Виена, Брисел, Франфурт и Приштина.Таа е добитник на Првата награда „Агрикултура и банкарство“, организирана од „Staedelschule“и Rentenbank во Франкфурт на Мајна во 2009 г. за делото „Now you are so well“. Исто така и е добитник на стипендијата DAAD во 2009 – 10 година.„Проектниот простор Прес Ту Егзит“ е основан во 2004 г. од уметниците Јане Чаловски и Христина Иваноска како специјална програмски базирана уметничка иницијатива за истражување и продукција во областа на ликовните уметности и кураторски практики. Трите главни програми се: Иницијатива за кураторски гостувања, Нови проектни продукции и Предавања, изложби и публикации.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Факултетот за музичка уметност го најави годишниот концерт „ОРИОН – каде што се раѓаат ѕвездите“
Факултетот за музичка уметност – Скопје го најави годишниот концерт насловен „ОРИОН – каде што се раѓаат ѕвездите“, кој ќе се одржи во петок, 5 декември, со почеток во 20:00 часот во Големата концертна сала на Македонската филхармонија. Настанот е дел од одбележувањето на 59-годишнината од постоењето на институцијата.
ФМУ – Скопје истакнува дека како алма матер на голем број уметници од земјата и регионот, останува централниот столб на музичкото и балетското образование, создавајќи генерации изведувачи, педагози и творци кои го обликуваат уметничкиот живот во Македонија.
На концертната програма ќе настапат Симфонискиот оркестар на ФМУ, Мешаниот хор „Драган Шуплевски“, Камерниот гудачки оркестар „ФМУ Солисти“, Оркестарот од народни инструменти со солисти, студенти од Катедрата за балетска педагогија, од Катедрата за џез и популарна музика, како и дувачкиот ансамбл на ФМУ, под водство на проф. м-р Цанев, проф. м-р Татарчевски и доц. м-р Спироски.
Публиката ќе има можност да слушне дела од Пурсел, Сен-Санс, Прокофјев, Тиле/Вајс, Коен, Сусато, Горецки, Гершвин, македонска традиционална музика, како и нови композиции од студентите А. Голчева и М. Цветановска.
Влезот на настанот е слободен.
Култура
Сè што ни е заедничко“ – во МСУ изложба што го иницира прашањето „Дали навистина го дишеме истиот воздух?“
Сè што ни е заедничко (Институција во дишење) – нова изложба во МСУ-Скопје од 27 ноември
Во Музејот на современата уметност – Скопје на 27 ноември 2025 година, со почеток во 20 часот, ќе биде отворена изложбата „Сè што ни е заедничко (Институција во дишење)“, кураторски проект на Мира Гаќина и Јованка Попова.
Во изложбата учествуваат Forensic Architecture, Денис Фереира да Силва и Арџуна Неуман, Дурмиш Ќазим, Џумана Мана, Зорица Зафировска и Палестинскиот музеј.
Проектот тргнува од прашањето дали навистина го дишеме истиот воздух. Изложбата го поставува воздухот како ресурс што формално го делиме, но не и еднакво, укажувајќи на токсичните атмосфери – буквални и политички – и на позицијата на маргинализираните заедници.
Инспирирана од концептот на Фанон за „борбено дишење“, поставката ги истражува уметничките практики што откриваат колонијални, империјални и капиталистички структури впишани во воздухот што го дишеме. Авторите визуелизираат токсични облаци, архиви на насилство и невидливи атмосфери што влијаат врз секојдневието.
Паралелно со изложбата, која ќе трае до крајот на февруари, ќе се одржат јавни програми. Во рамките на проектот „Институционални градини“ на Зорица Зафировска ќе има детски работилници за садење и изработка на семенски топчиња, активности за чистење и обновување на просторот околу МСУ, поставување компостна кутија и прикажување едукативни видеа.
Со оваа поставка МСУ-Скопје се претставува како „институција во дишење“ – отворена, инклузивна и ориентирана кон заедницата, со повик за заедничко размислување и акција. Визуелниот идентитет на проектот е дело на Албана Бектеши.
Култура
Промоција на монографијата „Рисима“ од Јасна Франговска
Во среда, 3 декември, со почеток од 19:00 часот во „Јавна соба“, Скопје, ќе се одржи промоцијата на монографијата „Рисима“ од Јасна Франговска, посветена на најпознатата и најуспешна македонска кореографка за современ танц ‒ Рисима Рисимкин. Изданието е на „ПНВ Публикации“ и објавено е со поддршка од Министерството за култура и туризам.
Монографијата низ разговор со Јасна Франговска и Рисима Рисимкин ќе ја претстави Јулијана Величковска, главен и одговорен уредник на „ПНВ Публикации“.
Во ова обемно и луксузно издание, на 180 страници, опфатени се сите значајни аспекти од 45-годишната кариера на Рисима Рисимкин ‒ од самите почетоци како балерина, со сите предизвици со кои се соочувала, до големите успеси што ја дефинираа како истакната кореографка од областа на современиот танц, којашто со нејзината едукациска работа зад себе остава нови генерации танчари и кореографи. Рисима Рисимкин е клучна фигура во македонската култура, а нејзиниот труд годинава беше крунисан и со високото признание ‒ Витез на францускиот ред на уметностите и книжевностите што го доделува државата Франција.
Покрај извонредно питкото писмо на Франговска, што на многу топол и непосреден начин го доближува животниот и професионалниот пат на Рисимкин, извадоците од позначајните рецензии за нејзините дела и обраќањата до читателот од самата Рисима, изданието е збогатено и со неверојатни фотографии од личната архива на Рисимкин и од архивата на „Интерарт културниот центар“, чиишто автори се: Андреј Гиновски, Драган Перковски, Сашо Димоски, Сердар Ајдин, Aнтонио Пиштолов, Ивана Тасев, Олга Ибатулина, Зоран Велјаноски ‒ Летра, Емил Петров и Борис Грдановски.
„Би ја опишала како македонската Пина Бауш, потпрена на белиот балет, којашто во еден момент посакува да излезе од таа рамка и да оди во слободата на движењето…“, ќе изјави Мирјана Радочевиќ за „Политика“, Белград во 2003 г.

