Култура
Златниот венец на СВП за Матеја Матевски
Македонскиот поет и академик Матеја Матевски е лауреат на Златниот венец на поезијата на јубилејното 50-то издание на најзначајната поетска манифестација во Република Македонија.
Македонскиот поет и академик Матеја Матевски е лауреат на Златниот венец на поезијата на јубилејното 50-то издание на најзначајната поетска манифестација во Република Македонија.„За мене овој миг, по времето од пред 30 години, кога имав чест да бидам примен во МАНУ, е вториот голем и среќен миг што го доживувам со укажаната чест да бидам добитник на Златниот венец, кој го создававме сите со нашата поезија и за кој секој поет со право може да мечтае. Прекрасно е ова чувство бидејќи се совпаѓа со големиот јубилеј на Струшките вечери на поезијата, кои ги создадовме од една скромна манифестација како омаж на големите струшки браќа Димитрија и Константин Миладинови, првиот како учител, а вториот како прв поет на македонски јазик на новото време“ – изјави лауреатот Матеја Матевски.Објавувањето на добитникот на Златен венец на поезијата за 2011 година се одржа во Македонската академија на науките и уметностите. На објавувањето на наградата присуствуваа лауреатот Матеја Матевски, министерката за култура Елизабета Канческа Милевска, претседателот на МАНУ Георги Старделов, директорот на Националната установа Струшки вечери на поезијата Данило Коцевски, претседателот на Управниот одбор на СВП Славе Ѓорѓо Димоски, академици и писатели.Образложението за доделувањето на наградата, во име на Управниот одбор на СВП, го прочита Славе Ѓорѓо Димоски.„Во опусот на Матеја Матевски е содржан еден посебен поетски сензибилитет со богат израз, содржина, значење и претставува монументално созвучје на разновидности склопени во еден специфичен поетско медитативен свет на теми, идеи и ставови, што го прават модерен поет со висока творечка и цивилизациска самосвест“ – стои во образложението на УО на СВП.Понатаму во образложението е нагласено значењето на првата стихозбирка „Дождови“ на Матевски, објавена пред 50 години, и творечките и индивидуалните квалитети на поетот Матеја Матевски во текот на неговата севкупна поетска активност, како и значењето на песните на Матевски во промовирањето на македонскиот јазик во светот.Со доделувањето на Златниот венец на поезијата на СВП за 2011 година на поетот Матеја Матевски македонската поезија високо се вреднува и станува дел од големата плејада добитници на престижниот поетски венец.„Во годината кога ја прославуваме 20-годишнината од независноста на Република Македонија го обележуваме и петдеценискиот јубилеј на најреномираната поетска манифестација во нашата земја, која ја лоцираше Република Македонија и градот Струга како мегалополис на светската поетска мапа. СВП како најстара манифестација на Балканот во изминативе педесет години беше репрезентативна проекција на поетските остварувања во меѓународни рамки и мост меѓу литературните меридијани во светот. Основна придобивка на овој импозантен собир на поетите беше афирмација на европските вредности, афирмација на културата, обединувањето на најзначајните имиња на светската поезија и пренесувањето на убавината на пишаниот збор насекаде низ светот“ – нагласи министерката Елизабета Канческа Милевска.Министерката го нагласи и значењето на присуството на светските поети, есеисти и критичари во текот на 50-годишната историја на СВП. Во тој контекст го нагласи и значењето на наградата што ја добива македонскиот поет Матеја Матевски во балканска, европска и светска смисла.„Матеја Матевски со својот грандиозен поетски опус на сите јазици и писма континуирано го дава својот влог во заемното запознавање и почитување на културите, градењето нова димензија во пријателството меѓу народите во светот“ – нагласи Канческа Милевска.Во оваа прилика министерката објасни дека за златниот јубилеј на манифестација се поканети повеќе од 200 гости од пет континенти и дека се поканети сите живи досегашни добитници на струшкиот Златен венец на поезијата. Едновремено информираше дека годинава на СВП ќе биде издадена монографија за СВП на македонски и англиски јазик, ќе биде изработен документарен филм за 50-годишниот јубилеј на СВП, ќе биде издадено јубилејно издание на Зборникот на Браќата Миладиновци и јубилејна поштенска марка. Министерството за култура во пресрет на значајниот јубилеј на СВП пристапи и кон целосна реконструкција и обнова на спомен-домот на Браќата Миладиновци во Струга.За значењето на поезијата на Матеја Матевски, на објавувањето на наградата говореше академик Георги Старделов, претседател на МАНУ.„Без сомнение, за сите кои ја следиме македонската поезија, Матеја Матевски е најпознатиот македонски поет во современиот свет и во светот на поезијата. Така што врвното признание кое му го оддаваат Струшките вечери на поезијата, е признание за еден светски поет“ – изјави академик Старделов.Тој говореше и за преведените книги на Матевски, за неговите престижни светски награди, но и за значењето на поезијата на Матеја Матевски во светски рамки./крај/т.д.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Гала концерт во Националната опера и балет со светски познатата оперска дива Инва Мула на 28 ноември
На сцената на Националната опера и балет на 28 ноември 2025 година, со почеток во 20.00 часот, ќе се одржи Гала оперски концерт на кој ќе настапи светски познатата оперска дива Инва Мула, заедно со Дешира Амети-Крлиу (сопран), Исмет Вејсели (тенор) и оркестарот на МОБ, под диригентската палка на Иван Еминовиќ, а во режија на Дејан Прошев.
Инва Мула, сопран е едно од најистакнатите имиња на современата оперска сцена. Родена во уметничко семејство во Албанија, таа многу рано го започнува своето музичко образование, истакнувајќи се како исклучителен вокален талент со лирска прецизност и емоционална длабочина. Во текот на својата блескава кариера настапувала на најпрестижните оперски сцени во светот, вклучувајќи ги Париската опера, Миланската Скала и Метрополитен опера, во соработка со врвни диригенти и режисери.
Нејзиниот уникатен и препознатлив глас ѝ донесе светска популарност и надвор од оперската уметност: таа го позајми својот глас за ликот на Дивата во култниот научно-фантастичен филм „Петтиот елемент“ (1997).
На програмата на концертот се вклучени избрани дела од оперската класика на Џузепе Верди, Лео Делиб, Џакомо Пучини, Жорж Бизе, Жак Офенбах и други автори.
Култура
Нов роман на Венко Андоновски, различен од сè што напишал досега – „Александар јава на запад“
Во издание на Издавачки центар ТРИ денес пристигна најновото дело на Венко Андоновски, „Александар јава на запад“.
Андоновски е автор, меѓу другото, на 2 книги поезија, 3 книги раскази, 5 романи, 1 прирачник за креативно пишување, 18 изведени театарски пиеси и 1 сценарио за игран филм. И покрај целиот овој опус, „Александар јава на запад“ не припаѓа во ниту една од овие категории. Станува збор за фасцинантна фарса и ведра гротеска напишана со брутална смелост и пародиски означена со жанрот „чекајќи роман“.
Со овој „нов жанр“ Андоновски се разликува од самиот себеси и од сè што досега напишал како романсиер, а истовремено потсетува на сјајните моменти од неговите комедии и фарси, кои беа хитови цели две децении на нашите театарски сцени.
Содржината на романот го следи текот на еден необичен настан – оживуваат два споменика на скопскиот плоштад, оној на Александар и оној на Гоце Делчев, па тргнуваат да видат како денес изгледа светот.
Од Издавачки центар ТРИ најавуваат промоција на почетокот на декември, со очекување дека и оваа книга ќе стане популарна како неговите останати остварувања, што го прави еден од најчитаните домашни автори во Македонија. „Папокот на светот“ досега е печатена во 15 000, а „Вештица“ во 11 000 примероци.
„Кандид во земјата на чудата“ беше на репертоарот на Драмски театар цели седум години, со над сто изведби. Со оглед на тоа што е напишан со динамика што потсетува на сцена и се чита како да се гледа, се очекува дека и овој роман ќе добие слично, ако не и поголемо внимание и ќе изврши големо влијание, со потенцијал да биде препознаено и надвор од нашата книжевна сцена.
Венко Андоновски е веќе преведен на десетина јазици, меѓу кои на англиски, француски, руски, унгарски, грчки, словенечки, хрватски, српски, бугарски.
Култура
Две проекции во Кинотека по повод 𝟥𝟢-годишнината од воспоставувањето дипломатски односи со Австралија
По повод 30-годишнината од воспоставувањето дипломатски односи меѓу Австралија и Македонија, Австралиската амбасада во Белград, Србија, која ги покрива исто така и Македонија и Црна Гора, заедно со Кинотека на Македонија ја кани јавноста на Краткиот Фестивал на австралиски филм на 28-ми и 29-ти ноември.
Во петок, 28-ми ноември, со почетокот во 20:00 часот, ќе биде прикажан австралискиот филм „Домаќинство за почетници“ (Housekeeping for Beginners) на истакнатиот македонско-австралиски филмски режисер Горан Столевски, а во сабота, 29-ти ноември, публиката во Кинотека ќе има можност да ужива во комедијата „Дворска пепел“ (Backyard Ashes) и да дознае повеќе за тоа колку крикетот им значи на Австралијците.
„Домаќинство за почетници“ (2023), петок
Режија: Горан Столевски
Сценарио: Горан Столевски
Улоги: Анамариа Маринка, Алина Сербан, Самсон Селим, Владимир Тинтор, Миа Мустафа, Џада Селим, Сара Климоска, Розафа Целај, Ајше Усеини
Филмската приказна на Столевски се занимава со универзалните вредности на семејството – она во кое сме се родиле и она кое самите сме го избрале. Дита никогаш немала намера да биде мајка, но сега околностите ја присилуваат да ги згрижи малата немирна Миа и бунтовната тинејџерка Ванеса, ќерки на нејзината девојка. Гледаме битка помеѓу три своеглави жени кои полека прераснуваат во семејство и ќе сторат сѐ за да останат заедно.

„Дворска пепел“ (2013), сабота
Режија: Марк Грентел
Сценарио: Питер Кокс
Улоги: Ендру Гилберт, Феликс Вилијамсон, Ребека Мaси, Демијан Калинан, Џон Вуд и др.
„Дворска пепел“ е австралиска комедија за Даги, добродушен Австралиец, и неговиот нов сосед Ед, арогантен Англичанец, испратен од централата во Лондон да ја редуцира работната сила во фабриката во која работат Даги и неговите соседи. Нивниот однос се влошува кога Даги не сакајќи го убива мачорот на Ед. Напнатоста прераснува во комичен судир, решен со крикет натпревар во дворот на Даги, во кој се вклучува целото соседство. Насловот реферира на крикет натпреварите (Тhe Ashes) меѓу Австралија и Англија кои се играат секоја втора година, а филмот е полн и со алузии на контроверзната тактика на Англичаните во натпреварите од серијата во 1932-33 година кога намерата да се цели во телото на играчот од противничкиот тим ги загрозило дури и дипломатските односи меѓу двете земји.

