Култура
Златниот венец на СВП за Матеја Матевски
Македонскиот поет и академик Матеја Матевски е лауреат на Златниот венец на поезијата на јубилејното 50-то издание на најзначајната поетска манифестација во Република Македонија.
Македонскиот поет и академик Матеја Матевски е лауреат на Златниот венец на поезијата на јубилејното 50-то издание на најзначајната поетска манифестација во Република Македонија.„За мене овој миг, по времето од пред 30 години, кога имав чест да бидам примен во МАНУ, е вториот голем и среќен миг што го доживувам со укажаната чест да бидам добитник на Златниот венец, кој го создававме сите со нашата поезија и за кој секој поет со право може да мечтае. Прекрасно е ова чувство бидејќи се совпаѓа со големиот јубилеј на Струшките вечери на поезијата, кои ги создадовме од една скромна манифестација како омаж на големите струшки браќа Димитрија и Константин Миладинови, првиот како учител, а вториот како прв поет на македонски јазик на новото време“ – изјави лауреатот Матеја Матевски.Објавувањето на добитникот на Златен венец на поезијата за 2011 година се одржа во Македонската академија на науките и уметностите. На објавувањето на наградата присуствуваа лауреатот Матеја Матевски, министерката за култура Елизабета Канческа Милевска, претседателот на МАНУ Георги Старделов, директорот на Националната установа Струшки вечери на поезијата Данило Коцевски, претседателот на Управниот одбор на СВП Славе Ѓорѓо Димоски, академици и писатели.Образложението за доделувањето на наградата, во име на Управниот одбор на СВП, го прочита Славе Ѓорѓо Димоски.„Во опусот на Матеја Матевски е содржан еден посебен поетски сензибилитет со богат израз, содржина, значење и претставува монументално созвучје на разновидности склопени во еден специфичен поетско медитативен свет на теми, идеи и ставови, што го прават модерен поет со висока творечка и цивилизациска самосвест“ – стои во образложението на УО на СВП.Понатаму во образложението е нагласено значењето на првата стихозбирка „Дождови“ на Матевски, објавена пред 50 години, и творечките и индивидуалните квалитети на поетот Матеја Матевски во текот на неговата севкупна поетска активност, како и значењето на песните на Матевски во промовирањето на македонскиот јазик во светот.Со доделувањето на Златниот венец на поезијата на СВП за 2011 година на поетот Матеја Матевски македонската поезија високо се вреднува и станува дел од големата плејада добитници на престижниот поетски венец.„Во годината кога ја прославуваме 20-годишнината од независноста на Република Македонија го обележуваме и петдеценискиот јубилеј на најреномираната поетска манифестација во нашата земја, која ја лоцираше Република Македонија и градот Струга како мегалополис на светската поетска мапа. СВП како најстара манифестација на Балканот во изминативе педесет години беше репрезентативна проекција на поетските остварувања во меѓународни рамки и мост меѓу литературните меридијани во светот. Основна придобивка на овој импозантен собир на поетите беше афирмација на европските вредности, афирмација на културата, обединувањето на најзначајните имиња на светската поезија и пренесувањето на убавината на пишаниот збор насекаде низ светот“ – нагласи министерката Елизабета Канческа Милевска.Министерката го нагласи и значењето на присуството на светските поети, есеисти и критичари во текот на 50-годишната историја на СВП. Во тој контекст го нагласи и значењето на наградата што ја добива македонскиот поет Матеја Матевски во балканска, европска и светска смисла.„Матеја Матевски со својот грандиозен поетски опус на сите јазици и писма континуирано го дава својот влог во заемното запознавање и почитување на културите, градењето нова димензија во пријателството меѓу народите во светот“ – нагласи Канческа Милевска.Во оваа прилика министерката објасни дека за златниот јубилеј на манифестација се поканети повеќе од 200 гости од пет континенти и дека се поканети сите живи досегашни добитници на струшкиот Златен венец на поезијата. Едновремено информираше дека годинава на СВП ќе биде издадена монографија за СВП на македонски и англиски јазик, ќе биде изработен документарен филм за 50-годишниот јубилеј на СВП, ќе биде издадено јубилејно издание на Зборникот на Браќата Миладиновци и јубилејна поштенска марка. Министерството за култура во пресрет на значајниот јубилеј на СВП пристапи и кон целосна реконструкција и обнова на спомен-домот на Браќата Миладиновци во Струга.За значењето на поезијата на Матеја Матевски, на објавувањето на наградата говореше академик Георги Старделов, претседател на МАНУ.„Без сомнение, за сите кои ја следиме македонската поезија, Матеја Матевски е најпознатиот македонски поет во современиот свет и во светот на поезијата. Така што врвното признание кое му го оддаваат Струшките вечери на поезијата, е признание за еден светски поет“ – изјави академик Старделов.Тој говореше и за преведените книги на Матевски, за неговите престижни светски награди, но и за значењето на поезијата на Матеја Матевски во светски рамки./крај/т.д.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Поддршка за културата во Битола: MINT зад Шекспир фестивалот 2025
Денес официјално започнува Шекспир фестивалот во Битола, еден од најзначајните и најреномирани театарски настани во регионот, кој годинава повторно ги обединува највлијателните и најиновативните Шекспирови продукции од светот.
Организиран од Народниот театар Битола, фестивалот претставува платформа каде класичните драмски текстови добиваат современи интерпретации, а Битола станува центар на висока сценска уметност.
Во пресрет на свеченото отворање, денес се одржа работна средба помеѓу директорот на Народниот театар Битола, Васко Мавровски, и генералниот директор на MINT Fintech Group, Никола Јошевски. MINT е долгогодишен партнер и спонзор на Народниот театар Битола, а годинава ја проширува својата поддршка и како клучен спонзор на Шекспир фестивалот.
Средбата, одржана во фоајето на театарот, беше можност за разговор за заедничката визија, новите идеи и стратешкото планирање на програмските и културните иницијативи за 2026 година.
„MINT продолжува да вложува во културата не како обврска, туку како уверување дека уметноста ја гради заедницата, а силната културна сцена значи силно и одржливо општество,“ истакнаа од компанијата.
Вечерва, со кревање на завесата, Битола повторно ќе стане театарски центар чијашто традиција, енергија и визија ја прават препознатлива на културната мапа на регионот.
(ПР)
Култура
Објавен „Речник на псевдонимите во македонската книжевност од првата половина на ХХ век“ од Славчо Ковиловски
„Македоника литера“ објави нова книга на Славчо Ковилоски со наслов „Речник на псевдонимите во македонската книжевност од првата половинана ХХ век“.
Овој речник се надоврзува на „Речникот на псевдонимите во македонската книжевност од XIX век“, од истиот автор, публикуван во 2022 година. Покрај лажните имиња од сите видови (псевдоними, кратенки, знаци) овде се вклучени и одредници со прекари на публицисти, родените имиња на авторите, како и одреден број партизански псевдоними.
Во Речникот се наоѓаат книжевни псевдоними на 187 автори и 36 псевдоними од други области со вкупен број од 223 лица со скриени имиња. Исто така, има 19 родени (крстени) имиња на луѓе од книжевноста и културата, како и 37 автори чии прекари се споменуваат покрај нивните имиња. Вкупниот број на псевдоними изнесува повеќе од петстотини. Посебно поглавје е посветено на теорискиот пристап при објаснувањето на методологијата, односно постапките за дешифрирање и категоризирање на скриените имиња. Овој дел е особено важен, бидејќи без соодветен критички метод на потврдување или негирање на авторството препишано според псевдоним, не може да се добие релевантен одговор, прецизно дефиниран, елабориран според современите концепции на теоријата на книжевноста, но и на книжевно-историските односи и практики.
Славчо Ковилоски (Скопје, 1978) е македонски книжевен историчар, културолог, поет, прозаист. Автор е на неколку прозни, поетски и монодрамски дела, како и на повеќе монографии од областа на книжевноста, историјата и културологијата. Прикази и статии објавувал во повеќе македонски списанија и дневните весници. Има преведено шест белетристички и научни дела од хрватски и бугарски на македонски јазик и повеќе преводи од српски јазик објавени во периодиката. Делови од неговото прозно и поетско творештво се преведени и препеани на неколку европски јазици.
Работи во Институтот за македонска литература (Одделение за македонска литература во XIX век), при Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје.
Култура
Пијано-рецитал „Скопје во петолиние 2028“
Културниот информативен центар – Скопје го најавува пијано рециталот „Скопје во петолиние 2028“ – македонска музичка приказна во чест на Скопје, Европска престолнина на културата 2028.
Овој уникатен рецитал ќе ја раскаже музичката приказна на нашиот град преку внимателно одбрани дела на македонски композитори, претворајќи го Скопје во вистинска партитура, а пијаното – во раскажувач. Рециталот претставува интимна пијанистичка нарација која го пренесува духот и енергијата на градот директно до срцето на публиката.
На пијаното ќе настапи Давид Павиќ, млад, но веќе признат пијанист кој го претставува новиот бран на македонски уметници. Со внимателно одбраниот репертоар, рециталот ќе го истакне генерацискиот премин на македонските композитори и континуитетот на музичкото изразување во Македонија.
Овој рецитал е прв целовечерен концерт од ваков вид воопшто кај нас, во кој младата надеж на македонската пијанистичка сцена, Давид Павиќ, преку својот личен уметнички израз ќе ги претстави делата на македонските композитори во ново светло.
Со внимателна интерпретација и емоционална длабочина, тој не само што ги оживува музичките дела на македонските композитори, туку и ги афирмира пред домашната и меѓународната публика.

