Култура
Златниот венец на СВП за Матеја Матевски
Македонскиот поет и академик Матеја Матевски е лауреат на Златниот венец на поезијата на јубилејното 50-то издание на најзначајната поетска манифестација во Република Македонија.
Македонскиот поет и академик Матеја Матевски е лауреат на Златниот венец на поезијата на јубилејното 50-то издание на најзначајната поетска манифестација во Република Македонија.„За мене овој миг, по времето од пред 30 години, кога имав чест да бидам примен во МАНУ, е вториот голем и среќен миг што го доживувам со укажаната чест да бидам добитник на Златниот венец, кој го создававме сите со нашата поезија и за кој секој поет со право може да мечтае. Прекрасно е ова чувство бидејќи се совпаѓа со големиот јубилеј на Струшките вечери на поезијата, кои ги создадовме од една скромна манифестација како омаж на големите струшки браќа Димитрија и Константин Миладинови, првиот како учител, а вториот како прв поет на македонски јазик на новото време“ – изјави лауреатот Матеја Матевски.Објавувањето на добитникот на Златен венец на поезијата за 2011 година се одржа во Македонската академија на науките и уметностите. На објавувањето на наградата присуствуваа лауреатот Матеја Матевски, министерката за култура Елизабета Канческа Милевска, претседателот на МАНУ Георги Старделов, директорот на Националната установа Струшки вечери на поезијата Данило Коцевски, претседателот на Управниот одбор на СВП Славе Ѓорѓо Димоски, академици и писатели.Образложението за доделувањето на наградата, во име на Управниот одбор на СВП, го прочита Славе Ѓорѓо Димоски.„Во опусот на Матеја Матевски е содржан еден посебен поетски сензибилитет со богат израз, содржина, значење и претставува монументално созвучје на разновидности склопени во еден специфичен поетско медитативен свет на теми, идеи и ставови, што го прават модерен поет со висока творечка и цивилизациска самосвест“ – стои во образложението на УО на СВП.Понатаму во образложението е нагласено значењето на првата стихозбирка „Дождови“ на Матевски, објавена пред 50 години, и творечките и индивидуалните квалитети на поетот Матеја Матевски во текот на неговата севкупна поетска активност, како и значењето на песните на Матевски во промовирањето на македонскиот јазик во светот.Со доделувањето на Златниот венец на поезијата на СВП за 2011 година на поетот Матеја Матевски македонската поезија високо се вреднува и станува дел од големата плејада добитници на престижниот поетски венец.„Во годината кога ја прославуваме 20-годишнината од независноста на Република Македонија го обележуваме и петдеценискиот јубилеј на најреномираната поетска манифестација во нашата земја, која ја лоцираше Република Македонија и градот Струга како мегалополис на светската поетска мапа. СВП како најстара манифестација на Балканот во изминативе педесет години беше репрезентативна проекција на поетските остварувања во меѓународни рамки и мост меѓу литературните меридијани во светот. Основна придобивка на овој импозантен собир на поетите беше афирмација на европските вредности, афирмација на културата, обединувањето на најзначајните имиња на светската поезија и пренесувањето на убавината на пишаниот збор насекаде низ светот“ – нагласи министерката Елизабета Канческа Милевска.Министерката го нагласи и значењето на присуството на светските поети, есеисти и критичари во текот на 50-годишната историја на СВП. Во тој контекст го нагласи и значењето на наградата што ја добива македонскиот поет Матеја Матевски во балканска, европска и светска смисла.„Матеја Матевски со својот грандиозен поетски опус на сите јазици и писма континуирано го дава својот влог во заемното запознавање и почитување на културите, градењето нова димензија во пријателството меѓу народите во светот“ – нагласи Канческа Милевска.Во оваа прилика министерката објасни дека за златниот јубилеј на манифестација се поканети повеќе од 200 гости од пет континенти и дека се поканети сите живи досегашни добитници на струшкиот Златен венец на поезијата. Едновремено информираше дека годинава на СВП ќе биде издадена монографија за СВП на македонски и англиски јазик, ќе биде изработен документарен филм за 50-годишниот јубилеј на СВП, ќе биде издадено јубилејно издание на Зборникот на Браќата Миладиновци и јубилејна поштенска марка. Министерството за култура во пресрет на значајниот јубилеј на СВП пристапи и кон целосна реконструкција и обнова на спомен-домот на Браќата Миладиновци во Струга.За значењето на поезијата на Матеја Матевски, на објавувањето на наградата говореше академик Георги Старделов, претседател на МАНУ.„Без сомнение, за сите кои ја следиме македонската поезија, Матеја Матевски е најпознатиот македонски поет во современиот свет и во светот на поезијата. Така што врвното признание кое му го оддаваат Струшките вечери на поезијата, е признание за еден светски поет“ – изјави академик Старделов.Тој говореше и за преведените книги на Матевски, за неговите престижни светски награди, но и за значењето на поезијата на Матеја Матевски во светски рамки./крај/т.д.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Браќата Дарден, македонска копродукција и концерти вечерва на „Синедејс“
Со вечерашниот репертоар започнува официјалната натпреварувачка програма на 24 CINEDAYS. Во двете селекции, Официјална конкуренција и СЕЕ се натпреваруваат европски филмови и копродукции кои ја претставуваат флуидноста и непосредноста на можни соработки меѓу филмските работници.
Филмот ЕРА, во режија на Парта Келменди е првата македонска копродукција која ја гледаме на овогодинешниот фестивал, а е селектиран во СЕЕ програма.
„За мене, копродукцијата на филмот ЕРА беше истовремено големо задоволство и значаен предизвик, бидејќи филмот навлегува во чувствителен историски период кој бара искрено, прецизно и автентично раскажување. Рекреирањето на деведесеттите во денешна Приштина беше комплексна задача, но под водство на режисерката и сценаристка Парта Келменди и со посветената работа на македонскиот тим – сценографот Кирил Спасовски, директорот на фотографија Наум Доксевски, монтажерот Михаил Димитров и целата останата креативна и техничка и екипа од Македонија и Косово – успеавме да создадеме филм со кој искрено се гордееме. Извонредните актерски интерпретации на Зана Бериша, Армен Смаили, Албан Укај, Мајлинда Косумовиќ и многу други, ја носат тежината и значењето на приказната со длабока свесност за нејзината културна важност. Соработката меѓу Косово и Северна Македонија во филмската уметност секогаш доаѓа природно и лесно, благодарение на блиското разбирање на нашите култури. Верувам дека ЕРА е уште еден силен пример за тоа колку успешни и вредни дела произлегуваат од ова партнерство“ – вели Марија Димитрова, која е македонски копродуцент во оваа Косовско – македонска продукција.
Во клуб МКЦ од 20:30 часот е закажан Синедејс музичкиот блок, во кој публиката ќе има можност бесплатно да ги проследи концертите на музичките групи Stoinost (Бугарија), Elizabeta Bam (Хрватска), Ubili su batlera (Србија) и Sunblinds (Бугарија). Музичката програма на фестивалот е финансирана од програмата Лајвјуроп.
Во останатиот репертоар на вечерашниов 24. CINEDAYS ќе гледате:
Кратки филмови
17 часот – режија: Флака Коколи – 19 часот 25 Мај
Пријатни летни денови – режија: Невена Десивојевиќ – 19 часот 25 Мај
АМРА – режија: Васил Христов – 20 часот Кино Фросина
Состојба на умот – режија: Александра Кардалевска – 20 часот Кино Фросина
Официјална конкуренција
Кралот Кат – режија: Ури Маранц – 19:30 часот 25 Мај
Нашата прекрасна кланица за свињи – режија: Адам Мартинец – 21 часот Кинотека
СЕЕ
ЕРА – режија: Парта Келменди – 20:20 часот Кино Фросина
Месо – режија: Димитрис Накос – 19:00 часот Кинотека
ГАЛА
Млади мајки – режија: браќата Дарден – 22:00 часот Кино Фросина
Македонија
Александар Николоски од денеска е во работна посета на Брисел
Заменик претседателот на Владата и министер за транспорт Александар Николоски од денеска е во работна посета на Брисел.
Во рамки на посетата Николоски ќе учествува на настанот “Прашања за проширување: Новата геополитичка, безбедносна и еконoмска граница на Европа” организирана од страна на “Пријатели на Европа” каде ќе има и свое обраќање. На панел дискусијата посветена на проширување на Европската Унија, покрај вицепремиерот Николоски, свое обраќање ќе имаат и Еди Рама, премиер на Албанија, Ана Брнабиќ претседател на Националното Собрание на Србија, Кристина Герасимов вицепремиер за европска интеграција на Молдавија и Герт Јан Купман, Генерален директор за источно соседство и проширување на Европската Комисија.
Николоски во петок ќе учествува на Министерскиот совет на Транспортната заедница. На состанокот на кој ќе претседава Комесарот за одржлив транспорт на Европската Комисија, Апостолис Цицикостас, ќе се разговара за напредокот на земјите од Западен Балкан во делот на транспортната политика и реализација на инфраструктурни проекти.
На министерскиот совет, вицепремиерот Николоски ќе говори за транспортните политики на Македонија, напредокот и реализација на проектите на европските транспортни Коридор 8 и 10 и 10 -д, како и за мерките и активностите за олеснување на трговијата и транспортот во земјите од Западен Балкан.
На министерскиот совет ќе присуствуваат министри за транспорт и владини претставници од Србија, Црна Гора, Албанија, Косово, Бугарија, Словенија, од Кипар, Романија, Ирска и од други европски земји.
Исто така предвидени се и значајни средби со претставници од Европската Комисија.
Култура
Со два филма на репертоарот вечерва почнува 24. „Синедејс“
Со добитникот на Златаната палма на Канскиот фестивал „Тоа беше само несреќа“ во режија на Џафар Панахи и биографискиот документарец „Човек лавина“ за Драгољуб Ѓуриќиќ, првиот тапанар на Леб и сол во режија на Слободанка Радун, вечерва се отвара 24. Фестивал на европски филм „Синедејс“.
„Многу вешто го создадовме ова издание на фестивалот, кое ќе нé однесе на платно пред врвот на европската кинематографија, пред најновите и наградувани филмови со кои Скопје ќе дише следниве денови. Возбудени сме затоа што отвораме со два феноменални филма, кои го најавуваат програмскиот ракурс на фестивалот“ – вели Маргарита Арсова програмски координатор на „Синедејс“.
Киното Фросина е резервирано за филмскиот мајстор Џафар Панахи, кој со „Тоа беше само несреќа“ создава длабоко човечки морален трилер, каде што високата напнатост се испреплетува со ненадејни напливи на хумор и содржајни, напати болни, прашања за прогонство и одмазда. Феноменален филм кој филм што е снимен тајно, ги одразува неговите искуства во затвор и неговите искуства со државната репресијa. Филмот е избран како француски кандидат за наградата Оскар во 2026 година во категоријата Најдобар меѓународен долгометражен филм.
А во Салата 25 мај ќе се прикаже филмот „Човек лавина“ на Слободанка Радун. Филм-портрет чие што прикажување пред скопската публика носи особена возбуда, бидејќи тапанарот Ѓуриќиќ, дел од својот живот го дава токму на оваа музика и народ.
„Скопје е важен град во животот на Драгољуб Џуричиќ и затоа и се радувам на македонската, скопската публика. Со филмот сакав да ја прикажам комплексната слика за Драгољуб Џуричиќ, музичар со необична кариера од една страна и човек со негов систем на вредности, карактер и енергија. Се трудев да избегнам негова митологизација и да го насочам филмот кон емоции, а не патетика. На таа линија беа и сите соговорници со кој Драгољуб соработувал како Здравко Чолиќ, Влатко Стефановски, Рамбо Амадеус, Дејан Цукиќ, Лав Братуша, Никола Чутурило и многу други – вели Слободанка Радун, режисерка на филмот „Човек лавина“.
Под слоганот „Се гледаме од другата страна“ од 3 до 10 декември се случува 24. „Синедејс“.
Фестивалот ќе се случува во просториите на МКЦ, во кино Фросина и Дансинг салата 25 мај.
Билетите за овогодишното издание ќе бидат по цена од 200 денари, за сите филмови, а може да се купат онлајн, преку bileti.mkc.mk, како и на самиот влез на МКЦ.
Фестивалот во најголем дел е поддржан од Агенцијата за филм на РСМ. Останати финансиски покровители се Градот Скопје, Делегацијата на ЕУ преку програмата за поддршка на европски филмски фестивали како и мрежата Лајвјуроп.

