Контакт

Култура

Отворена изложбата со дела од Личеноски

Објавено пред

По повод јубилејот 110 години од раѓањето на Лазар Личеноски, синоќа во Даутпашиниот амам при Националната галерија на Македонија беше отворена изложба со негови дела

dobivaj vesti na viber

Изложените дела се дел од донацијата од 160 слики кои семејството на основоположникот на македонската ликовна уметност ги отстапи на Република Македонија.„Донацијата која по својот импозантен број и издржан квалитет е реткост во национални рамки и пошироко, семејството на авторот ја подари во трајно владеење на Република Македонија и конкретно по лична желба на авторот во трајно наследство на Националната галерија на Македонија“ – истакна Маја Крстевска, директорка на Националната галерија на Македонија.„За нас во Националната галерија на Македонија беше вистински предизвик достојно да го одбележиме јубилејот 110 години од раѓањето на Лазар Личеноски, творецот кој во сите пори на своето битие го чувствуваше родното македонско поднебје и во сите потези на неговата четка го славеше секој миг од животот“.„Ликовниот и естетскиот квалитет во неговото творештво е неспорен и многупати е оценет од стручната критика како најавтентичен ликовен автор од основоположничката генерација македонски уметници со највисоки оценки за неговото потенцирано чувство за боја, експресивен гест и генијална поставеност на сликата“ – нагласи Крстевска.Исклучителната донација е редок настан по големина и квалитет во Република Македонија. Таа е несебичен акт на наследниците на Личеноски кон Република Македонија, а по желба на авторот. Лазар Личеноски заедно со Никола Мартиноски, Димитар Пандилов Аврамовски и скулпторот Димо Тодоровски се основоположници на македонската модерна ликовна уметност.За личноста и творештвото на Лазар Личеноски беседа одржа Владимир Георгиевски, сликар, универзитетски професор и член на Друштвото на ликовните уметници на Македонија.„Делата што се пред нас се неодминлив дел од темелните вредности на македонската современа ликовна уметност. Под нивниот знак се слави слободата на човечката личност. Таа го покажува духовното ослободување од светот и од неговите нужности. Мојот учител Лазар Личеноски ме учеше дека секој ученик, па со тоа и секој човек, има пиле вгнездено на левата страна во неговите гради. И тоа мора постојано да пее. И само низ таа песна, не учеше тој, се создава сликата за ослободувањето на духот од прангите на земното вистинито“.„Од другата негова страна, на ова земно вистинито, е убавината во долината на солзите. Ете зошто вистинскиот пат на творецот води кон космосот, а не кон површината на светот“.„Откривајќи ја својата духовна вертикала, со сите нејзини етички и естетски функции, Лазар Личеноски го вгради своето сликарско дело во македонската култура како белег на нејзината самобитност и на нејзината неповторливост. Таквиот творечки чин е доживување на внатрешна сила низ која привидот што не опкружува е пресоздаден во вистина за непобитното постоење на убавината“.„Кај мојот учител Лазар Личеноски учев дека во тоа што се учи и во тоа што се живее и што се слика, ако нема вистина, тогаш е залуден сиот труд. Во делата изложени во Националната галерија, сликарските елементи, меѓу кои особено значење има бојата, не се внатрешна декорација на делото, туку тие се неговата вистина. Тоа е победа врз минливоста. Така се создава стилот. Дарбата, зборуваше тој, е само еден отсто, а останатото е жестока работа“.„Која уметност не почива на силното внатрешно преиспитување на сите вредности. На тој пат за Лазар Личеноски традицијата ќе биде постојано осознавање. Низ неа тој ја дефинира сопствената слобода, сопствената мерка, сопствената разумност и независност“.„Творецот сам ги воспоставува законите на кои им служи и тогаш кога на нив ништо не го обврзува. Тогаш облиците во сликата сами се сложуваат, како според некаква нужност, подеднакво неприкосновена како онаа според која се движат ѕвездите, или растат дрвјата. Мојот учител ме учеше дека сè што постои на овој свет е поврзано меѓусебе. Кога ја насетив таа вистина разбрав дека токму од таа поврзаност живописецот создава совршенство и жива убавина“.„Со одбележувањето на јубилејот на големиот Лазар Личеноски, го одбележуваме и отрајувањето на неговата уметност, а низ неа и отрајувањето на нашата култура“.„Творечкиот пат е подвижнички и страдалнички, но тој секогаш е ослободување од секоја потиштеност, пишуваше Николај Берѓаев. Среќен сум и горд што бев ученик на Лазар Личеноски“ – рече Владимир Георгиевски.Изложбата за отворена ја прогласи министерката за култура Елизабета Канческа – Милевска.„Кога сликам во живо ги исклучувам ефектите на сонцето и ја нагласувам изразноста и  обликовните можности на бојата. Сигурна сум дека многумина го паметат ова славно искажување на големиот поет на македонскиот пејзаж. Најавтохтониот и најавтентичниот ликовен творец од постарата генерација, авторот кој во своите слики, монументални мозаици, фрескоживопис и таписерии оствари основоположничка улога – големиот Лазар Личеноски“.„Првпат пред македонската јавност со изложбата откриваме нови дела на Личеноски и повторно ја осознаваме неговата уметничка големина, неговиот индивидуален стил кој ја збогати македонската културна ризница“.„Збирката која семејството на Личеноски ја донираше на македонската држава е вечно сведоштво за интензивните внатрешни чувства, духовноста и немирот на големиот Македонец, кој нашата земја на целиот свет му ја претстави во безброј фасцинантни бои и впечатливи пејзажи“.„Творештвото на Лазар Личеноски, првиот и ненадминат уметник, што ја откриваше живата и мртвата природа на својот роден крај, претставува врвен репрезент на македонската културна традиција. Со своето дело и со својата исклучителна личност Личеноски ја внесе Македонија во културната и ликовната мапа на Европа, а неговите достигнувања прераснаа во идентификација за вистинските вредности во македонското културно живеење“ – нагласи Елизабета Канческа – Милевска.Изложбата со делата од донацијата на семејството на Лазар Личеноски е поставена во објектот Даут Пашин амам при Националната галерија на Македонија



©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура

Кинотеката на Македонија ја почнува новата Филмска училница

Објавено пред

Кинотеката на Македонија од 13 септември 2025 ја почнува новата Филмска училница, едукативна програма наменета за ученици од основното образование (11 до 14 години), кои сакаат да ја откријат магијата на филмот и да ги совладаат првите чекори во создавањето сопствени кратки филмови.

dobivaj vesti na viber

Филмската училница ќе се одвива секоја сабота, во текот на десетина последователни викенди, до почетокот на декември. Учесниците ќе имаат можност да се запознаат со процесот на создавање филм – од идеја и сценарио, преку снимање и монтажа, до финална проекција пред публика.

Сите училници ќе ги предводи режисерот Саша Станишиќ, долгогодишен едукатор и филмски професионалец, а во улога на гости предавачи ќе се вклучат и монтажери, кинематографери, сценаристи и продуценти, кои ќе им ги откријат на младите филмаџии тајните на професијата.

Филмската училница 2025 се реализира во рамките на меѓународниот проект FilmED, финансиран од Европската Унија преку програмата Creative Europe – MEDIA, со цел развој на филмска писменост, промоција на европската кинематографија и збогатување на едукативните ресурси за млади. Проектот ги обединува институциите и организациите од Македонија (Кинотека на РС Македонија), Полска (Центар за филмска култура „Анджеј Вајда“), Унгарија (Национален филмски центар на Унгарија), Чешка („Крутон“) и Словачка (кино „Усмев“), со координација на Гете-институтот од Прага.

Со оваа иницијатива Кинотеката продолжува со својата посветеност на младата публика и развивање нови генерации што критички ќе го разбираат и креираат филмот како медиум што ги поврзува креативноста, културата и современото образование.

Повеќе информации за проектот можете да пронајдете на веб-страницата https://film-ed.eu/.

Сите дополнителни информации можете да ги добиете на веб-страницата https://kinoteka.mk/https://filmskauchilnica.mk/како и на телефонскиот број +389 78 398 085 и на е-поштата [email protected]

Прикажи повеќе...

Култура

Продолжува кампањата „Читаме современи македонски автори“ во Градската библиотека

Објавено пред

Од

ЈУ Градска библиотека „Браќа Миладиновци“ – Скопје го започнува четвртиот циклус од кампањата „Читаме современи македонски автори“ со романот „Три Марии“ од Оливера Ќорвезироска како книга на месецот, а разговорот со авторката ќе се одржи в среда (3 септември) во 19 часот во спомен-собата „Т’га за југ“.

dobivaj vesti na viber

Кампањата започна во септември 2022 година и досега беа претставени вкупно 24 современи македонски автори и исто толку дела.

Проектот, низ трите препознатливи фази (книга на месецот, разговор со авторот и клуб на читатели) значително го зголеми интересот за современата македонската книжевност низ сите библиотеки од мрежата на ГБСК, па и пошироко. „Читаме современи македонски автори“ во 2024 година беше проласена за Промотор на читачката култура од страна на Македонската асоцијација на издавачи (МАИ).

Во четвртиот циклус од „Читаме современи македонски автори, исто така, предвидени се осум автори и дела. Книгата за месец септември е „Три Марии“ од Оливера Ќорвезироска (издание на Арс Ламина), добитник на Рациновото признание за 2025 година.

Ова е трет роман за возрасни на Ќорвезироска по „Заклученото тело на Лу“ и „Аб’т“. Тој е внимателно осмислен омаж на Славко Јаневски, којшто не е класична посвета, ниту римејк на конкретно дело. „Три Марии“ содржи три самостојни приказни за три различни жени кои носат исто име – Марија и кои сакаат да ги напуштат моментните животи поради грешна љубов. Своја или туѓа. Она што ги обединува во романескна структура е токму станот што се издава и што сите три сакаат да го изнајмат, барајќи спас во него.

Разговорот со Ќорвезироска ќе го води книжевната критичарка Александра Јуруковска, а фрагменти ќе чита актерот Андреј Серафимовски.

Прикажи повеќе...

Култура

(Фото) Свечено затворање на 𝟣𝟩. издание на Битолското културно лето – „Битфест“

Објавено пред

Во изминатите 70-тина дена, почнувајќи од 26 јуни, Битола повторно блесна како центар на културните случувања во државата.

dobivaj vesti na viber

Општина Битола беше домаќин на низа настани кои ја славеа македонската музика, култура и традиција, кои отворија простор за младинска креативност, за театарска уметност, за врвни класични изведби и за содржини посветени на најмладите.

„Посебна гордост се настаните што оставија траен впечаток – како спектакуларниот концерт на Армин ван Бурен на Стадионот „Петар Милошевски“, кој уште долго ќе се памети како дел од културната историја на градот.

Со особено внимание ги негувавме и традиционалните манифестации: „Илинденски денови“, „Широк Сокак во бело“, „Битолино“, „Локум фест“ и многу други – настани кои се препознатлив белег на нашиот фестивал и на градот.

Оваа година е значајна и по тоа што за првпат БИТ ФЕСТ доби поддршка од Министерството за култура и туризам токму во доменот на креативните индустрии. Резултат на таа поддршка е и вечерашниот настан, кој ја претставува финалната слика на ова фестивалско лето – “Bitola Art Mapping”, проект кој ја претвори Битола во сцена за современа уметност, за 3Д мапинг, музика и интерактивни инсталации, кои ја пренесуваат културата директно до публиката“, наведуваат од општина Битола.

„Со секое издание на БИТ ФЕСТ ја зацврстуваме позицијата на Битола како културно срце на регионот и дека вечерва е уште една прекрасна страница во таа приказна.

Ова не е само крај на едно фестивалско лето – ова е прослава на уметноста што нè издигнува над секојдневието и ни покажува колку е моќна културата кога ја живееме заедно“, додаваат од општина Битола.

фото: фејсбук

Прикажи повеќе...

Најново

Македонија1 час

Два активни пожара на територијата на Македонија, три под контрола

Во изминатото деноноќие, до 08:00 часот утрово, на територијата на Македонија регистрирани се вкупно 18 пожари на отворен простор, од...

Македонија2 часа

„И официјално потврдено: Мицкоски и новинари биле следени, СДС на Филипче направил груб упад на системот“, велат од ВМРО-ДПМНЕ

„Мора да се стави крај на злоупотреба на безбедносните служби и да има одговорност за следењето на јавни личности, на...

Свет3 часа

Фицо: Се гради нов светски поредок

Словачкиот премиер Роберт Фицо ќе одржи билатерални средби со кинескиот претседател Шји Џјинпинг и со рускиот претседател Владимир Путин на...

Свет3 часа

Мадуро: Поради Америка, се соочуваме со закана каква што не сме виделе 100 години

Претседателот на Венецуела, Николас Мадуро ги обвини САД дека го загрозуваат суверенитетот на неговата земја со распоредување воени бродови во...

Свет4 часа

(Видео) Путин и Шји во Пекинг: „Нашите односи се на невидено ниво“

Кинескиот претседател Шји Џјинпинг и неговиот руски колега Владимир Путин почнаа билатерални разговори во Пекинг пред големата воена парада во...

Свет4 часа

Ненадејно лизгање на земјиштето во Судан, повеќе од илјада мртви

Најмалку илјада луѓе загинаа во катастрофално лизгање на земјиштето во оддалечените планини Мара во западен Судан, соопшти бунтовничката група Суданско...

Свет5 часа

Белгија: Ќе ја признаеме Палестина, разгледуваме санкции против Израел

Белгија ќе признае палестинска држава на Генералното собрание на ОН, изјави министерот за надворешни работи, Максим Прево, зголемувајќи го меѓународниот...

Свет5 часа

(Фото) Виетнам слави: делат пари, ослободуваат затвореници, организирана голема парада

Виетнам ја одбележа 80-годишнината од својата независност од колонијалната власт со најголемата воена парада во последните децении, масовна парична помош...

Регион14 часа

Кремљ негира вмешаност во инцидентот со ГПС со авионот на Урсула фон дер Лајен во Бугарија

Портпаролот на Кремљ, Дмитриј Песков, ги отфрли тврдењата дека Русија се мешала во услугата на Глобалниот систем за позиционирање (ГПС)...

Македонија14 часа

Мицкоски: АР и АНБ ги користеле државните ресурси и ме прислушкувале, мислејќи дека на тој начин ќе добијат предност кај нивните налогодавци

Премиерот, Христијан Мицкоски, одговарајќи на новинарско прашање посочи дека во минатото Агенцијата за разузнавање и Агенцијата за национална безбедност ги...

Македонија17 часа

(Видео) Родителите од Демир Хисар на протест побараа бесплатен превоз за учениците: „Нема да престанеме да се бориме“

На првиот училиштен ден,  на патниот правец Демир Хисар – Битола, кај местото Мраморица, се одржа мирен протест со блокада...

Македонија19 часа

Николоски: Доста е од злоупотреби на тајните служби, процесуирање на одговорните е предуслов за демократијата во Македонија

Потпретседателот на Владата и министер за транспорт и врски, Александар Николоски, повика Обвинителството да отвори истрага и да ги процесуира...

Македонија21 час

Муцунски: Благодарение на СДС и ДУИ преговорите со ЕУ не може да бидат блокирани затоа што никогаш и не почнаа

Денес Венко Филипче повторно зборуваше за преговорите со ЕУ, како тие да се блокирани. Но вистината е тажна и едноставна...

Македонија22 часа

Бројот на германски туристи зголемен за 219 отсто, над 23.000 Германци годинава ја посетија Македонија

Во рамките на Museumuferfest во Франкфурт, настан што секоја година ги обединува посетителите од регионот и многубројните туристи од целиот...

Македонија23 часа

Македонија 51. на листата на земји според Глобалниот индекс за мир за 2025

На Глобалниот индекс за мир (GPI) за 2025 година Македонија е на 51. место со резултат од 1,799. Ова, според...

Македонија23 часа

Во август 19.343 сообраќајни прекршоци, уапсени 82 возачи

Во периодот од 01 до 31 август, од вкупно 19.343 издадени платни налози, 6.730 прекршоци се однесуваат на возачи кои...

Македонија24 часа

(Видео) Мицкоски: Пред 15 години зборувавме за компјутер за секое дете, а денес, по 15 години, зборуваме за учебник за секое дете

По повод почеток на новата учебна година, претседателот на Владата на Република Северна Македонија, Христијан Мицкоски го посети ООУ „Кирил...

Македонија1 ден

Македонија доби 2,3 милиона евра неповратна помош од ЕУ

ЕУ ги ослободи средствата од првата транша за Северна Македонија. На земјата и се исплатени 2.3 милиони евра како неповратна...

Топ1 ден

Уапсен дилер во Скопје, запленети 100 кесички со марихуана

Вчера околу 19 часот на улицата „Анкарска“ во Скопје полициски службеници од Единицата за интервентна полиција при СВР Скопје го...

Свет1 ден

(Видео) Снимен моментот кога силен земјотрес го погоди Авганистан: досега најмалку 622 загинати

Земјотрес со јачина од 6 степени го погоди источен Авганистан ноќеска, при што загинаа најмалку 622 лица, повеќе од 1.500...