Контакт

Култура

Отворена изложбата со дела од Личеноски

Објавено пред

По повод јубилејот 110 години од раѓањето на Лазар Личеноски, синоќа во Даутпашиниот амам при Националната галерија на Македонија беше отворена изложба со негови дела

dobivaj vesti na viber

Изложените дела се дел од донацијата од 160 слики кои семејството на основоположникот на македонската ликовна уметност ги отстапи на Република Македонија.„Донацијата која по својот импозантен број и издржан квалитет е реткост во национални рамки и пошироко, семејството на авторот ја подари во трајно владеење на Република Македонија и конкретно по лична желба на авторот во трајно наследство на Националната галерија на Македонија“ – истакна Маја Крстевска, директорка на Националната галерија на Македонија.„За нас во Националната галерија на Македонија беше вистински предизвик достојно да го одбележиме јубилејот 110 години од раѓањето на Лазар Личеноски, творецот кој во сите пори на своето битие го чувствуваше родното македонско поднебје и во сите потези на неговата четка го славеше секој миг од животот“.„Ликовниот и естетскиот квалитет во неговото творештво е неспорен и многупати е оценет од стручната критика како најавтентичен ликовен автор од основоположничката генерација македонски уметници со највисоки оценки за неговото потенцирано чувство за боја, експресивен гест и генијална поставеност на сликата“ – нагласи Крстевска.Исклучителната донација е редок настан по големина и квалитет во Република Македонија. Таа е несебичен акт на наследниците на Личеноски кон Република Македонија, а по желба на авторот. Лазар Личеноски заедно со Никола Мартиноски, Димитар Пандилов Аврамовски и скулпторот Димо Тодоровски се основоположници на македонската модерна ликовна уметност.За личноста и творештвото на Лазар Личеноски беседа одржа Владимир Георгиевски, сликар, универзитетски професор и член на Друштвото на ликовните уметници на Македонија.„Делата што се пред нас се неодминлив дел од темелните вредности на македонската современа ликовна уметност. Под нивниот знак се слави слободата на човечката личност. Таа го покажува духовното ослободување од светот и од неговите нужности. Мојот учител Лазар Личеноски ме учеше дека секој ученик, па со тоа и секој човек, има пиле вгнездено на левата страна во неговите гради. И тоа мора постојано да пее. И само низ таа песна, не учеше тој, се создава сликата за ослободувањето на духот од прангите на земното вистинито“.„Од другата негова страна, на ова земно вистинито, е убавината во долината на солзите. Ете зошто вистинскиот пат на творецот води кон космосот, а не кон површината на светот“.„Откривајќи ја својата духовна вертикала, со сите нејзини етички и естетски функции, Лазар Личеноски го вгради своето сликарско дело во македонската култура како белег на нејзината самобитност и на нејзината неповторливост. Таквиот творечки чин е доживување на внатрешна сила низ која привидот што не опкружува е пресоздаден во вистина за непобитното постоење на убавината“.„Кај мојот учител Лазар Личеноски учев дека во тоа што се учи и во тоа што се живее и што се слика, ако нема вистина, тогаш е залуден сиот труд. Во делата изложени во Националната галерија, сликарските елементи, меѓу кои особено значење има бојата, не се внатрешна декорација на делото, туку тие се неговата вистина. Тоа е победа врз минливоста. Така се создава стилот. Дарбата, зборуваше тој, е само еден отсто, а останатото е жестока работа“.„Која уметност не почива на силното внатрешно преиспитување на сите вредности. На тој пат за Лазар Личеноски традицијата ќе биде постојано осознавање. Низ неа тој ја дефинира сопствената слобода, сопствената мерка, сопствената разумност и независност“.„Творецот сам ги воспоставува законите на кои им служи и тогаш кога на нив ништо не го обврзува. Тогаш облиците во сликата сами се сложуваат, како според некаква нужност, подеднакво неприкосновена како онаа според која се движат ѕвездите, или растат дрвјата. Мојот учител ме учеше дека сè што постои на овој свет е поврзано меѓусебе. Кога ја насетив таа вистина разбрав дека токму од таа поврзаност живописецот создава совршенство и жива убавина“.„Со одбележувањето на јубилејот на големиот Лазар Личеноски, го одбележуваме и отрајувањето на неговата уметност, а низ неа и отрајувањето на нашата култура“.„Творечкиот пат е подвижнички и страдалнички, но тој секогаш е ослободување од секоја потиштеност, пишуваше Николај Берѓаев. Среќен сум и горд што бев ученик на Лазар Личеноски“ – рече Владимир Георгиевски.Изложбата за отворена ја прогласи министерката за култура Елизабета Канческа – Милевска.„Кога сликам во живо ги исклучувам ефектите на сонцето и ја нагласувам изразноста и  обликовните можности на бојата. Сигурна сум дека многумина го паметат ова славно искажување на големиот поет на македонскиот пејзаж. Најавтохтониот и најавтентичниот ликовен творец од постарата генерација, авторот кој во своите слики, монументални мозаици, фрескоживопис и таписерии оствари основоположничка улога – големиот Лазар Личеноски“.„Првпат пред македонската јавност со изложбата откриваме нови дела на Личеноски и повторно ја осознаваме неговата уметничка големина, неговиот индивидуален стил кој ја збогати македонската културна ризница“.„Збирката која семејството на Личеноски ја донираше на македонската држава е вечно сведоштво за интензивните внатрешни чувства, духовноста и немирот на големиот Македонец, кој нашата земја на целиот свет му ја претстави во безброј фасцинантни бои и впечатливи пејзажи“.„Творештвото на Лазар Личеноски, првиот и ненадминат уметник, што ја откриваше живата и мртвата природа на својот роден крај, претставува врвен репрезент на македонската културна традиција. Со своето дело и со својата исклучителна личност Личеноски ја внесе Македонија во културната и ликовната мапа на Европа, а неговите достигнувања прераснаа во идентификација за вистинските вредности во македонското културно живеење“ – нагласи Елизабета Канческа – Милевска.Изложбата со делата од донацијата на семејството на Лазар Личеноски е поставена во објектот Даут Пашин амам при Националната галерија на Македонија



©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура

Спроведени се значителни реформи во работењето во 2025 година, велат од Агенцијата за филм

Објавено пред

Агенцијата за филм на прес-конференција презентираше дополнителни појаснувања поврзани со Конечниот ревизорски извештај на Државниот завод за ревизија (ДЗР) за финансиското работење на агенцијата заклучно со декември 2024 година, како и информации за тековните реформи што се спроведуваат под актуелното раководство.

dobivaj vesti na viber

„Во однос на објавеното соопштение од ДЗР и насловот „Слабости во работењето и неправилностите во Агенцијата за филм не се надминати и се повторуваат“, сметаме дека е важно да се појасни дека извештајот се однесува исклучиво на работењето до декември 2024 година, односно на период што претходи на актуелното раководство.

Формулацијата на насловот од соопштението на ДЗР, кој медиумите го презедоа, создаде впечаток дека констатираните состојби се однесуваат и на тековното работење на Агенцијата. Важно е да се појасни дека извештајот се однесува на ревизија на неколку избрани проекти и на период заклучно со 2024 година, што не ја одразува состојбата по спроведените реформи и активности реализирани во 2025 година“.

Ги цениме укажувањата на ДЗР, истакнуваат од агенцијата, кои како што велат, претставуваат солидна основа за натамошно унапредување на системите и процесите.

Прецизираат дека токму на тие реформи агенцијата активно работи уште од почетокот на 2025 година.

„Воспоставен е процес на целосна усогласеност на деловните книги со фактичката состојба, а во моментов се спроведува и детален попис на средствата, побарувањата и обврските, со што се обезбедува стабилно и транспарентно финансиско управување.

Активно се работи на изготвување на Стратегија за развој на филмската дејност, документ кој по повеќе години ќе обезбеди јасна визија, приоритети и долгорочни насоки за развој на секторот.

Во согласност со законските обврски и принципите на отчетност, новото раководство достави шестмесечен извештај за работењето до Владата на Република Северна Македонија, со што се демонстрира посветеност, отчетност и одговорно управување.

Во текот на 2025 година Агенцијата за филм реализира историски рекордна исплата во износ од 3.160.000 евра како финансиска поддршка за филмската дејност. Исплатата е реализирана кон вкупно 55 филмови и 36 фестивали. Истовремено, обврските за 2025 година, и покрај новите одобрени филмски проекти, се намалени за 20% во споредба со 2024 година, што укажува на зголемена финансиска дисциплина и подобрено планирање“.

Истакнуваат дека најголема новост е што агенцијата активно ја поддржува и кампањата за Оскарите на документарниот филм „Приказната за Силјан“ на Тамара Котевска, за што се издвоени 100.000 евра, со цел достојно претставување на нашата држава на најпрестижната филмска платформа во светот.

„Во изминатиот период вложивме големи напори да ја расчистиме институцијата од наследените административни заплеткувања и да воспоставиме нови, функционални принципи на управување. Нашата цел е едноставна — Агенцијата за филм да биде партнер и поддржувач на креативната заедница, а не пречка.

Како ново раководство, искрено се гордееме со успесите што македонскиот филм ги постигнува во 2025 година. Овој творечки подем е резултат на талентот и посветеноста на филмските автори, а наша задача е да создадеме стабилен, јасен и ослободен систем што ќе им обезбеди простор да творат слободно и креативно, притоа да бидат достојно поддржани“ – вели в.д директорот Сашко Мицевски.

Филмовите поддржани од Агенцијата бележат исклучителни меѓународни резултати. Филмот „Диџеј Ахмет“ на Ѓеорги М. Унковски од почетокот на годината до денес, ја претстави државата на над 70 меѓународни фестивали, освојувајќи 29 награди и признанија. Филмот „Мајка“ на Теона С. Митевска ја отвори официјалната селекција „Хоризонти“ на Фестивалот во Венеција, што претставува значаен успех за македонската кинематографија.

“Ова е патот по кој ќе продолжиме: поддршка, транспарентност, професионализам и создавање услови за нови филмски успеси. Веруваме во нашите автори и ќе направиме сè што е потребно за нивниот творечки потенцијал целосно да се реализира“ – заклучи Мицевски.

Прикажи повеќе...

Култура

„Слугинките“ на Агнес Нокшиќи и ВР перформанс вечерва на МОТ

Објавено пред

Од

Текст и танц низ 15 сцени, вешто споени во кореографско – драмско дело кое ја има улогата на театарско огледало, во кое не само што ќе се огледаат „Слугинките“ на Жан Жане, туку режисерката Агнес Нокшиќи овозможува да се огледа и секој еден од публиката.

dobivaj vesti na viber

Приказната го истражува сложениот однос љубов-омраза помеѓу две слугинки, госпоѓа и господин. Заробени во циклуси на ропство и фантазија, слугинките копнеат по слобода, но остануваат врзани од своите желби и угнетувачката динамика на моќта.

„Текстот „Слугинките“ е избран поради сложените односи на моќ, желби и постојано менување на улогите, што отвора богат простор за истражување. Материјалот дозволува игра, претерување, промена на енергиите и слободно движење меѓу фикцијата и реалноста. Делото ја открива тенката линија меѓу сериозност и апсурд, создавајќи можност за продлабочена креативна работа и силна перформативна изразност“ – открива режисерката Нокшиќи.

Како и во животот, некои го користат своето страдање не како рана, туку како оружје, извртувајќи ја својата жртва во контрола, манипулирајќи, заплашувајќи – барајќи сочувство, а не покажувајќи никаква.

Во ова театарско огледало секој се одразува, па можеби некои ќе се препознаат себеси, а другите ќе погледнат настрана, а пак некои ќе откријат дека нивниот стисок никогаш не бил толку силен како што замислувале.

Претставата ќе се случи во МКЦ – клуб ресторан, а во неа играат Арбнора Адеми, Блендон Ахмети, Доника Ахмети и Агнес Нокшиќи.

Меѓудругото, вечерва на 50.МОТ ќе се одржи и ВР перформанс, проект на Нина Николиќ и Борјан Стојков, а во продукција на Ехо Анимато (Белград), LOOP (Атина) и Oyoun (Берлин), премиерно изведена во Берлин, мај 2025, спојувајќи ја технологијата и активизмот за преосмислување на театарот како простор за еколошка и емоционална поврзаност во рамките на проектот PROSPER кофинансиран од Европската Унија.

„Ехо од длабочината“ е имерзивен ВР перформанс што поетски ја истражува еколошката ранливост на Охридското Езеро – едно од најстарите езера во Европа, но и најбогато со биодиверзитет. Спојувајќи виртуелна реалност и жива перформативност, делото ја поканува публиката да нурне под површината во кревкиот подводен свет и да се замисли над односот меѓу човекот и природата. Создадена во рамки на меѓународна резиденција со осум уметници, изведбата обединува дигитална слика, звук и телесно раскажување приказни, поттикнувајќи емпатија и еколошка свесност. Перформансот завршува така што публиката ќе има можност да испрати лични пораки до граѓаните на Охрид, создавајќи симболичен мост на прекугранична солидарност.

Во него играат Саша Ханџиќ, Маја Зеќо и Благој Веселинов.

Прикажи повеќе...

Култура

Гала концерт во Националната опера и балет со светски познатата оперска дива Инва Мула на 28 ноември

Објавено пред

На сцената на Националната опера и балет на 28 ноември 2025 година, со почеток во 20.00 часот, ќе се одржи Гала оперски концерт на кој ќе настапи светски познатата оперска дива Инва Мула, заедно со Дешира Амети-Крлиу (сопран), Исмет Вејсели (тенор) и оркестарот на МОБ, под диригентската палка на Иван Еминовиќ, а во режија на Дејан Прошев.

dobivaj vesti na viber

Инва Мула, сопран е едно од најистакнатите имиња на современата оперска сцена. Родена во уметничко семејство во Албанија, таа многу рано го започнува своето музичко образование, истакнувајќи се како исклучителен вокален талент со лирска прецизност и емоционална длабочина. Во текот на својата блескава кариера настапувала на најпрестижните оперски сцени во светот, вклучувајќи ги Париската опера, Миланската Скала и Метрополитен опера, во соработка со врвни диригенти и режисери.

Нејзиниот уникатен и препознатлив глас ѝ донесе светска популарност и надвор од оперската уметност: таа го позајми својот глас за ликот на Дивата во култниот научно-фантастичен филм „Петтиот елемент“ (1997).

На програмата на концертот се вклучени избрани дела од оперската класика на Џузепе Верди, Лео Делиб, Џакомо Пучини, Жорж Бизе, Жак Офенбах и други автори.

Прикажи повеќе...

Најново

Македонија10 часа

Мицкоски не знаел за инцидентот со Аца Лукас, но најави строга контрола на естрадата: Јасни се законите и правилата, секој мора да ги почитува

Премиерот Христијан Мицкоски од кого викендов на социјалните мрежи се бара извинување по приведувањето на српскиот пејач Аца Лукас во...

Македонија11 часа

Мораме да се срамиме и да црвениме пред Стразбур, вели Мицкоски откако судот најави отворање предмет за случајот на Јанкулоска

Мораме да се срамиме и да црвениме пред Стразбур, вели премиерот, Христијан Мицкоски, откако судот најави отворање предмет за случајот...

Топ11 часа

Уапсен 16-годишник од Охрид: силувал 12-годишно девојче, друг малолетник го снимал, а трет го уценувал девојчето

Денеска во 10:00 часот, полициски службеници од СВР Охрид лишија од слобода 16-годишник од Охрид поради сомнение дека на 12.11.2025...

Топ11 часа

Бебе почина во Општата болница во Кичево: било донесено во тешка здравствена состојба

Вчера во 22:10 часот во ОВР Кичево е пријавено дека на детското одделение при Општата болница во Кичево во тешка...

Македонија12 часа

„По налог на Груевски Мицкоски ја враќа државата деценија назад“, велат од СДСМ

„Македонија повторно се наоѓа во изолација. Наместо држава што чекори напред, со јасна европска перспектива, денес гледаме изолирана земја додека...

Македонија12 часа

Јанкулоска: Судот во Стразбур отвора сериозни прашања за судењето и пресудата против мене

Европскиот суд за човекови права денес објави дека отвара сериозни прашања во однос на документираните повреди на правото на правично...

Македонија13 часа

„Кацарска со двојни стандарди, за себе и судиите полни џебови и привилегии, за пензионерите бара укинување на зголемувањето на пензиите“, велат од ВМРО-ДПМНЕ

„Добрила Кацарска беше наградена во уставен судија поради понизноста и послушноста кон СДС. Кацарска како послушничка и извршителка на Заев,...

Топ16 часа

Маж почина во авион пред слетување во Белград: oпшта драма на аеродромот

57-годишен маж од Македонија почина вчера за време на летот од Чикаго до Белград. Според српски Телеграф, на патникот му...

Македонија1 ден

Кардиологот и алпинист Сашко Кедев одликуван со Орден „8 Септември“

Претседателката Гордана Сиљановска-Давкова го одликува кардиологот и алпинист Сашко Кедев со Орден „8 Септември“, за особените заслуги во медицината, не...

Македонија1 ден

Четириесет дена откако почина Панчо од „ДНК“, колегите од македонската сцена со трогателни пораки

Четириесет дена по смртта на Владимир Блажев, познат на јавноста како Панчо од хип-хоп дуото „ДНК“, социјалните мрежи повторно се исполнети со неговото име....

Македонија1 ден

11.500 студенти веќе подигнале нови електронски уреди, Владата додели над 33.000 ваучери

Владата информира дека заклучно со вчерашниот ден се доделени вкупно 33.682 ваучери за студенти, секој во вредност од 15.300 денари....

Македонија1 ден

Градоначалникот Митко Јанчев по скандалот со Аца Лукас: Кочани сценарио нема да дозволиме

Не стивнуваат реакциите по скандалот што се случи со пејачот Аца Лукас кога беше прекинат неговиот концерт во Кавадарци. Тој...

Македонија2 дена

Пакуван помфрит со поминат рок требало да се продава на македонскиот пазар, АХВ го спречи увозот и го уништи

Инспекциските служби на Агенција за храна и ветеринарство (АХВ), спречија увоз на 20.500 килограми замрзнат компир – помфрит, со поминат...

Регион2 дена

Еден загинат во поплавите во Албанија по обилните дождови

Најмалку едно лице загина во Албанија во поплавите предизвикани од обилните дождови што паѓаат во изминатите неколку дена, соопшти денес...

Македонија2 дена

Ако живеете во поплавено подрачје превријте ја водата за пиење 10 минути, фрлете ја храната што дошла во допир со поплавата – ИЈЗ со препораки до граѓаните

Институтот за јавно здравје издаде препораки за населението во поплавените подрачја, со посебен акцент на безбедната употреба на вода, личната...

Свет2 дена

Американскиот план за Украина бара дополнителна работа, велат западните челници

Американскиот план за Украина бара дополнителна работа, се согласија челниците на 11 земји и ЕУ во заедничка изјава по состанокот...

Регион2 дена

(Видео) Снежните врнежи го парализираа регионот: застои во сообраќајот во Сараево, автомобили заглавени кај Сплит

Обилните снежни вренежи предизвикаа проблеми во регионот, а снег падна во Босна и Херцеговина и Хрватска, каде што дојде до...

Македонија2 дена

Настапувал без дозвола: Аца Лукас приведен на концерт во Кавадарци

Српскиот пејач Аца Лукас синоќа бил приведен во Кавадарци околу 00:10 часот, за време на настап во угостителски објект. Според...

Македонија2 дена

(Видео) ВМРО-ДПМНЕ ја напаѓа Кацарска поради предметот за линеарното зголемување на пензиите, од Уставен велат дека прозивките се преседан

На прес-конференција, Валентин Манасиевски, член на Централниот комитет на ВМРО-ДПМНЕ, обвини дека уставната судијка Добрила Кацарска бара укинување на зголемувањето...

Македонија2 дена

Поплавени 50 домови во Ресен, под вода земјоделски површини и во Демир Хисар, во Прилеп паднал таван од куќа

Според информациите на Центарот за управување со кризи до 8 часот, обилните врнежи предизвикаа локални излевања, поплави и прекини во...