Култура
Научна трибина на ДММ
Во рамките на 34-тите Денови на македонската музика денес се одржа научна трибина со наслов „Културната политика и македонската уметничка сцена“.
Во рамките на 34-тите Денови на македонската музика денес се одржа научна трибина со наслов „Културната политика и македонската уметничка сцена“.Поканети учесници на трибината, која се одржа во Центарот за конференции и студии при Националната и универзитетска библиотека „Свети Климент Охридски“ беа Маја Таневска, раководител на Сектор за дејностите од областа на културата и уметноста при Министерството за култура на Македонија, Маја Чаначевиќ, директорка на Македонската филхармонија и инструменталист, Живојин Глишиќ, вонреден професор на Факултетот за музичка уметност (ФМУ) и композитор, Марија Вршкова, уметничка соработничка на ФМУ и пијанистка, и Дамјан Темков, професор во ДМБУЦ „Илија Николовски – Луј“ и композитор. Учесник и, едновремено, модератор на трибината беше Марко Коловски, претседател на Сојузот на композиторите на Македонија (СОКОМ) и музиколог.Темите за кои се дискутираше на трибината опфаќаа голема област од музичката уметност, но најмногу се дискутираше за потребата од носење Закон за музичко-сценска дејност, стимулирањето и валоризацијата на творештвото на македонските композитори и музички уметници.Во името на Министерството за култура Маја Таневска ја изложи актуелната состојба во однос на поддршката на проектите од областа на музичката уметност.Музикологот Марко Коловски, во својство на учесник на трибината, нагласи две теми кои негативно делуваат врз развојот на музичкото творештво во Македонија. Според првата тема, во однос на периодот пред дваесет години во Македонија неколкукратно е намален обемот на нови дела. Причината за таквата состојба ја посочи во дисбалансот на вреднувањето на уметничките дела од различните области на уметничкото дејствување.Втората тема на која се осврна Коловски е уништувањето на ансамблите на МРТ, состојба која директно влијае врз новото творештво, бидејќи без ансамблите, како Биг бендот, Танцовиот оркестар и Чалгиите, оневозможено е да се изведуваат голем број музички дела.Директорката на Македонската филхармонија, Маја Чаначевиќ, нагласи дека културната политика е комплексна работа и дека е базирана на интерактивна соработка меѓу институциите и уметниците.Чаначевиќ ја нагласи и потребата да се создадат концертни и менаџерски агенции кои ќе го подигнат нивото на професионалноста на музичките уметници. Во своето излагање директорката на Македонската филхармонија предложи да се востанови конкурс со кој македонските композитори ќе можат да пишуваат дела по нарачка на Филхармонијата.Композиторот Живојин Глишиќ даде краток историски преглед на состојбата со македонското творештво и нагласи дека овој вид дејност е активен по Втората светска војна, односно со големо заостанување зад другите европски држави. Во однос на сегашната состојба истакна дека мора да се прецизира што е уметност, а што не е. Исто така го посочи фактот дека престанувањето на работата на ансамблите при МРТ ја прекина традицијата на негување на фолклорното наследство во Македонија.Пијанистката Марија Вршкова изложи едно свое искуство со проект поддржан од Министерството за култура и потенцираше дека вредноста на средствата што се добиваат како поддршка не се доволни за реализација на понудените проекти.Композиторот Дамјан Темков ја потенцирање улогата на СОКОМ и дека без функционирањето на композиторската асоцијација постои можност да не постои музичко творештво. Како мерка за стимулирање и повисоко вреднување на музичкото творештво предложи да се востанови конкурс за симфониски дела. За актуелната состојба на музичките уметници во Македонија нагласи дека авторите треба самите да вложуваат во себе, во спротивно ќе пропаднат како уметници.Во дебатата по воведниот дел на научната трибина учествуваа повеќе музичари и композитори.Музичарот Дејан Теодосиевски го изложи својот пример како успеал да поднесе амандман за Законот за култура во моментите пред неговото донесување. Со таквото искуство упати апел до Министерството за култура да ги информира музичките уметници за законите и измените кои ги предложува на усвојување во Собранието на РМ пред донесувањето на законите, бидејќи музичарите не размислуваат правнички, туку уметнички.Музичарот Љупчо Мирковски од Музичката продукција на МРТ се осврна на моментите на згаснувањето на оркестрите во куќата, но и го осуди однесувањето на СОКОМ кон другите музички уметници кои не компонираат симфониска музика.На тема вреднување на музичкото творештво зборуваа и Љубиша Кировски и Никола Паскалов. Кировски го потенцираше фактот дека музичарите дејствуваат единствено на база на ентузијазам. Паскалов дополни дека својата кариера ја прави на основа на лична иницијатива и многу саможртви во име на уметничкото творештво. Како дополнителен проблем се појавува отсуството на професионални агенции кои ќе се грижат за музичките уметници.Композиторот Стојан Стојков предложи да се одржи пообемна и повеќеслојна трибина за музичкото творештво бидејќи повеќе години се повторуваат проблемите со валоризацијата на творештвото на македонските композитори. Стојков нагласи дека треба поактивно да се дејствува на правец на политиката што ја водат културните институции во државата. Тој додаде дека носењето Закон за музичко-сценска дејност е неопходност, но и дека треба да се подготват нови Правилници за валоризација на музичките дела и за работата на музичарите. Како позитивен пример ја посочи работата на Маја Чаначевиќ, директорка на Македонската филхармонија.Научната трибина во рамките на 34-тите Денови на македонска музика ја организираа Елени Новаковска, музиколог и Ивона Опетческа – Татарчевска, етномузиколог./крај/т.д.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Во Центарот за култура „Трајко Прокопиев“ втора меѓународна изложба на уметничка фотографија „Мотус 2025“
Здружението за промоција на интелектуални, мултикултурни и спортски вредности – Мотус од Куманово, преку својот Фото клуб – Мотус, во период од 18 декември (четврток) 2025 во просториите на Центар за култура „Трајко Прокопиев“ во Куманово, ќе ја организира втората Меѓународна изложба на уметничка фотографија Мотус 2025.
На изложбата ќе бидат изложени пеесетина фотографии. Учество зедоа 249 автори од 50 земји.

Финансиер на изложбата е Општина Куманово, преку програмата за подршка на културни манифестации за 2025 година, а истата е под патронат на Меѓународната Федрација на Фотографска Уметност (ФИАП 2025/393), (Фото Сојуз на Македонија (ФСМ 2025/003) и Меѓународна Фото Асоцијација Дунав (ДИПА 2025/054).
Изложбата ќе биде отворена на 18 (четврток) декември 2025 во 19:30 часот во просториите на Центар за култура „Трајко Прокопиев“ во Куманово.
Култура
„Интер(но)фејс“ на Борис Шемов во „Мала станица“
На 18 декември 2025 година, со почеток во 20.00 часот, во Мултимедијалниот центар „Мала станица“, во рамките на програмските активности на Националната галерија, ќе биде отворена изложбата „Интер(но)фејс“ на уметникот Борис Шемов, курирана од д-р Ана Франговска.
„Интер(но)фејс“ е мултимедијален проект кој се фокусира на односот меѓу човекот и вештачката интелигенција, на улогата на јазикот како визуелно, идеолошко и комуникациско средство, како и на пост-интернет естетиката како нова културна реалност. Преку различни медиумски форми – текстуални интервенции, видео-содржини, алгоритамски и дигитални процеси – изложбата отвора прашања за моќта, контролата, технологијата и трансформацијата на субјектот во современиот дигитален контекст.
Насловот „Интер(но)фејс“ упатува на двојната природа на интерфејсот – како техничка површина на комуникација меѓу човекот и машината, но и како внатрешен, идеолошки простор во кој се преговараат значењата, одлуките и позициите на моќ. Изложбата го третира интерфејсот не само како функционален медиум, туку како критичка зона на судир меѓу човечкото искуство и алгоритамската логика.
Проектот се надоврзува на актуелните уметнички и теориски дискурси за постхуманизмот, визуелната култура и дигиталната медијација на реалноста. Во таа рамка, „Интер(но)фејс“ ја поставува вештачката интелигенција не како неутрален технолошки алат, туку како активен фактор во креирањето на современите културни, политички и етички релации.
Изложбата „Интер(но)фејс“ може да се посети во периодот од 18 до 24 декември 2025 година во Мултимедијалниот центар „Мала станица“, Национална галерија, Скопје.
Култура
Концерт на Драган Ѓорѓевиќ-Сузуки и Дино Имери во Музејот на македонската борба
На 17 декември (среда), со почеток во 20 часот, во амбиентот на Музејот на македонската борба, ќе се одржи концерт на двајцата истакнати уметници од регионалната и меѓународната сцена – виолончелистот Драган Ѓорѓевиќ Сузуки, еден од најценетите и највлијателни виолончелисти во регионот, и пијанистот Дино Имери, волшебникот на пијаното.
Сузуки е препознатлив по својата извонредна техничка виртуозност, длабока музикалност и силно сценско присуство, а критиката и публиката го вбројуваат меѓу најдобрите виолончелисти на Балканот. Заедно со Дино Имери, еден од најреномираните македонски пијанисти, тие носат концертна вечер од врвен уметнички ранг.
Публиката ќе има можност да ужива во внимателно избрана програма со дела од: Бетовен, Шнитке, Шуман, Дебиси, како и композиции од Имери Илкоска, носејќи свеж и современ израз во концертната вечер.
Концертот е со слободен влез, претставувајќи ретка можност за љубителите на класичната музика да доживеат висок уметнички квалитет и инспиративна интерпретација.

