Култура
Филмски циклус за новинарството

Во Кинотеката на Македонија синоќа започна филмскиот циклус „Новинарството во американскиот филм“.
Во Кинотеката на Македонија синоќа започна филмскиот циклус „Новинарството во американскиот филм“.Програмата на циклусот ги содржи филмовите „Добра ноќ и со среќа“ (2005) во режија на Џорџ Клуни (проекција на 1 април во 20 часот), „Сите луѓе на претседателот“ (1976) во режија на Алан Џ. Пакула (2 април, 20 ч.), „Година на опасно живеење“ (1982) во режија на Питер Вир (3 април, 20 ч.), „Граѓанинот Кејн“ (1941) во режија на Орсон Велс (4 април, 20 ч.) и „Кинески синдром“ (1979) во режија на Џејмс Бриџис (5 април, 20 ч.).Филмскиот циклус е сегмент од повеќегодишната соработка меѓу Кинотеката на Македонија и Амбасадата на САД во Република Македонија. Со присуство на новинари од повеќе медиуми во Македонија и гости на Амбасадата на САД на отворањето на циклусот се обрати директорката на Кинотека на Македонија, Мими Ѓоргоска Илиевска.„Претходни тематски циклуси, односно претставувања на американската филмска продукција кај нас, беа тематскиот циклус „Американската литература на филм“, кога македонската публика имаше можност да ги види преплетувањата и релациите меѓу двете големи уметности – литературата и филмот, потоа жанровски определениот циклус „Вестерн“, посветен на врвните дострели на најпопуларниот и најсвојствен американски жанр, и проектот „Ново кино утро“, посветен на најмладата публика, коишто ги реализиравме со поддршка на Амбасадата на САД“ – објасни Мими Ѓоргоска Илиевска.„Овојпат продолжуваме со уште еден значаен филмски циклус. Станува збор за „Новинарството во американскиот филм“, циклус кој ги обработува односите меѓу Седмата сила и Седмата уметност“.„Сметам дека ова е многу интересен и комплексен филмски циклус, особено во ерата на дигиталните и електронските комуникации, виртуелни светови и простори. Огромниот број на информации се пренесува многу брзо, речиси моментно, од едниот до другиот крај на планетата, и заради брзината и големината на таквата информациска размена, дилемите и проблемите кои следствено се јавувале и се јавуваат во овој сегмент од човековото постоење и креативност се специфични, интересни и есенцијални за нашето време“ – заклучи Мими Ѓоргоска Илиевска, директорка на Кинотека на Македонија.Во реализацијата на филмскиот циклус се вклучија тимови од Амбасадата на САД во РМ и на Кинотеката на Македонија. Амбасадорот на САД, Н.Е. Филип Рикер, го нагласи значењето на филмскиот циклус во однос на темата која ја обработува.„Во Соединетите Држави медиумите играат витална улога како чувари на демократските вредности. Независните медиуми се суштински елементи на едно отворено општество. Работата на медиумите во насока на подобрување на слободата на говорот, транспарентноста и доброто владеење, за заснова на нашето фундаментално верување – ставено на хартија од страна на креаторите на Уставот на САД – дека добро информираните граѓани се најсилни чувари на сопствената слобода“ – нагласи амбасадорот Филип Рикер.„Ова верување беше потврдено од настаните што се случија во Соединетите Држави и се прикажани во овој циклус филмови“.„Во филмот „Сите луѓе на претседателот“, американските новинари кои го истражуваа скандалот „Вотергејт“ во 70-тите години на 20-тиот век, открија серија заговори и злоупотреби на власта што ги доведоа сè до Белата куќа и резултираа со оставка на претседателот Ричард Никсон“.„Мојот омилен филм „Добра ноќ и со среќа“ прикажува како телевизискиот новинар Едвард Р. Мароу ја користи моќта на медиумот за да го предизвикува сенаторот Џозеф Меккарти за време на антикомунистичкиот период во 50-тите години на 20-тиот век. Мароу користел извадоци од говорите на самиот Меккарти да укаже на измислени обвиненија и противречности. Емисиите на Мароу беа пресвртна точка во американското новинарство и помогнаа да се стави крај на ерата на Меккарти“.„Работата на Мароу е пример за брилијантност кон која сите се стремиме, и за вредностите што ги цениме – слободата на говорот и слободни и независни медиуми – како и нивната мисија да бараат одговорност од избраните функционери преку објективно и фер известување“ – потенцираше амбасадорот Филип Рикер.Филмовите од циклусот „Новинарството во американскиот филм“ од денес до 5 април се прикажуваат во Кинотеката на Македонија со почеток во 20 часот./крај/т.д.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.

Култура
„Јон Вардар“ со премиери во Кина, Германија и Романија

Македонскиот анимиран филм „Јон Вардар против Галаксијата“ продолжува со својата меѓународна фестивалска авантура. Во наредните недели филмот ќе биде прикажан на три престижни фестивали: Меѓународниот филмски фестивал на патот на свилата (Silk Road International Film Festival) во Кина, Фестивалот за детски и младински филмови Шлингел (SCHLiNGEL International Film Festival for Children and Young Audiences) во Германија и Галактички Имагинариум (Galactic Imaginarium) во Романија.
Silk Road International Film Festival е еден од најголемите културни настани во Азија и вистинска раскрсница на светските кинематографии. На неговите досегашни изданија учествувале големи имиња како Лук Бесон, Асгар Фархаади, Софи Марсо. Амос Гитаи и Џеки Чен.
Со своето 30-то јубилејно издание, SCHLiNGEL е еден од најголемите и најзначајни европски фестивали за детски и младински филм. Таму се прикажуваат внимателно селектирани остварувања што ја слават креативноста и разновидноста во светското детско кино.
Романскиот Galactic Imaginarium пак, се одржува во Тимисоара и е специјализиран фестивал за фантастика и научна фантастика.
„Неверојатно е чувството да видиш како една македонска приказна за помалку од две недели патува од Кина, преку Германија, па сè до Романија. Овие три фестивали се различни по својот карактер – еден е светски гигант, другиот е европска институција за детска публика, а третиот е специјализиран за фантастика. За мене тоа е доказ дека филмот зборува универзален јазик. Се надевам дека публиката насекаде ќе ја почувствува иста радост и возбуда како и ние кога го создававме.“ – изјави режисерот Гоце Цветановски.
Од екипата на филмот најавуваат дека во октомври ќе бидат објавени уште нови фестивалски селекции, и дека меѓународното патување на Јон Вардар против Галаксијата допрва продолжува.
Култура
Комеморација во чест на Илинденка Петрушева (1944–2025)

На 19 септември (петок), со почеток во 13:00 часот, во киносалата на НУ Кинотека на Македонија ќе се одржи Комеморација во чест на Илинденка Петрушева (1944–2025) – филмски критичар, публицист, истражувач, долгогодишен раководител и советник во Кинотеката, основач и уредник на списанието „Кинопис“, и една од најзначајните личности во развојот на македонската филмска култура и историографија општо.
Илинденка Петрушева (4. Август, 1944 – 5. Септември, 2025), остави длабока трага во националната кинематографија со својата повеќедецениска посветена работа во истражувањето, проучувањето, прибирањето, архивирањето, презентацијата и популаризирањето на филмската уметност кај нас. Таа беше дел од самите почетоци на Кинотеката и со своите иницијативи ги постави темелите на филмскиот архив, конкретната кинотечна и архивска практика, филмската кинотечна програма, како и културната дејност од областа на филмот и визуелните уметности – темели и основи на кои што институцијата е создадена, востановена – и кои што Кинотеката ги развива и денес.
Комеморацијата ќе биде можност нејзините колеги, пријатели и почитувачи – како и културната јавност – да се потсетат и да го чествуваат нејзиното големо дело и неповторлив придонес кон македонската култура и филм.
Култура
Холивуд се збогува со Редфорд: „Замина еден гениј“

Веста за смртта на Роберт Редфорд го потресе филмскиот свет. Холивудската икона и основач на филмскиот фестивал Санденс почина денес, а бројни реакции од колеги и соработници продолжуваат да пристигнуваат.
Актерката Марли Матлин ја истакна неговата клучна улога во независниот филм. „Нашиот филм, CODA, го привлече вниманието на сите поради Sundance. А Sundance се случи поради Роберт Редфорд. Почина еден гениј“, напиша таа на социјалната мрежа Икс.
Film at Lincoln Center, исто така, му оддаде почит на легендата, нарекувајќи го „вистинска икона на големото платно, неуморен застапник на филмските режисери во подем“.
Our film, CODA, came to the attention of everyone because of Sundance. And Sundance happened because of Robert Redford. A genius has passed. RIP Robert. pic.twitter.com/nwttVD1GvL
— Marlee Matlin (@MarleeMatlin) September 16, 2025
Новинарот Пирс Морган се потсети на некои од неговите најпознати улоги. „Почивај во мир Роберт Редфорд, 89. Една од најголемите филмски ѕвезди на сите времиња. Вистинска холивудска легенда која глумеше во толку многу од моите омилени филмови: Butch Cassidy and the Sundance Kid, The Sting, The Way We Were, All The President’s Men. Каква кариера, каков актер, каква тажна загуба“, рече тој.
Robert Redford has passed away. He was part of a new and exciting Hollywood in the 70s and 80s. Hard to believe he was 89.
— Stephen King (@StephenKing) September 16, 2025
Писателот Стивен Кинг го нагласи неговото влијание врз филмската индустрија: „Роберт Редфорд почина. Тој беше дел од новиот и возбудлив Холивуд од 70-тите и 80-тите години. Тешко е да се поверува дека имаше 89 години.“
Маријана Вилијамсон се осврна на неговите пошироки општествени придонеси. „Малкумина во својот живот направиле повеќе за да придонесат за американското општество од Роберт Редфорд. Во области од филмот до екологијата и политиката, тој ја користеше својата огромна моќ за да помогне во создавањето подобар свет“, напиша таа.
Бројни други познати личности, вклучувајќи ја и Роузи О’Донел, му оддадоа почит на социјалните медиуми.