Култура
Светлана Христова –Јоциќ и Иво Одехнал добитници на „Книжевно жезло“
Традиционалната поетска манифестација „Празник на липите“, започна денеска во Друштвото на писателите на Македонија.
Традиционалната поетска манифестација „Празник на липите“, започна денеска во Друштвото на писателите на Македонија. Македонската поетеса Светлана Христова-Јоциќ и чешкиот поет Иво Одехнал се годинешните лауреати на наградата „Книжевно жезло“, за поетски опус со високи естетски остварувања , што традиционално ја доделува Друштвото на писателите на Македонија. Одлуката едногласно ја донеле членовите на Организацискиот одбор на меѓународната манифестација „Празник на липите”. Признанијата на годинешните добитници на наградата, им ги врачија градоначалникот на Град Скопје, Коце Трајановски, а ДПМ објави посебна публикација со избор од поезијата на лауреатите на македонски, чешки и на англиски јазик.„Празникот на липите е прекрасен и благороден чин, меѓународен фестивал кој трае подолго од цутењето на липите. Тоа е средба на литературите и културите, подадена и возвратена рака кон убавиот поетски збор, творечка креативна мисла и размисла која ги надминува локалните граници и ги надвишува сите бариери. Потврда за тоа се и годинешните лауреати и нивното творештво, но и бројните автори создатели на песни и есеи посветени на липата на Градот Скопје, љубовта, животот и поезијата“, изјави Христо Петрески, претседател на советот на „Празник на липите“.„Липите се препознатлив дел на скопските пејзажи и се интегрален дел од старите скопски улици, затоа манифестацијата празникот на липите претставува еден вид на симбиоза на различните естетски компоненти на градот Скопје“, изјави Коце Трајановски, градоначалник на град СкопјеСветлана Христова – Јоциќ е авторка на низа стихозбирки што оставија свој печат во развојните текови на македонската поезија во изминатите четири децении. Меѓу нејзините најзначајни поетски книги се вбројуваат: „Калесница”, „Скришен човек”, „Еа“, „Самечка ќелија“ и „Големата молитва“. Таа е покренувач на манифестациите „Празник на липите“, Македонските духовни конаци и на книжевните ревии „Стожер“ и „Портал“.Чешкиот поет Иво Одехнал е роден 1936 година во Валашске Клобоуки. Бил професор по филозофија и директор на книгоиздателството „Блок” во Брно. Една деценија работел како главен уредник на филијалната редакција на „Фортуна принт“. Бил учесник на Струшките вечери на поезијата. Во неговиот богат творечки опус посебно место зазема поемата „Песна за великоморавската обетка“, објавена во 1980 година. Автор е и на стихозбирките: „Змиски ум“, „Оган што цути“, „Заљубен Декарт“, „Пагански глад“, „Кула на љубезниот ветер“, „Црн албатрос“. Добитник е на книжевни награди во Чешка, а негови песни се преведени на руски, англиски, полски, словачки и на германски јазик.Во рамки на манифестацијата „Празник на липите“, чешкиот поет Иво Одехнал беше прогласен за почесен поет на Скопје.
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Поддршка за културата во Битола: MINT зад Шекспир фестивалот 2025
Денес официјално започнува Шекспир фестивалот во Битола, еден од најзначајните и најреномирани театарски настани во регионот, кој годинава повторно ги обединува највлијателните и најиновативните Шекспирови продукции од светот.
Организиран од Народниот театар Битола, фестивалот претставува платформа каде класичните драмски текстови добиваат современи интерпретации, а Битола станува центар на висока сценска уметност.
Во пресрет на свеченото отворање, денес се одржа работна средба помеѓу директорот на Народниот театар Битола, Васко Мавровски, и генералниот директор на MINT Fintech Group, Никола Јошевски. MINT е долгогодишен партнер и спонзор на Народниот театар Битола, а годинава ја проширува својата поддршка и како клучен спонзор на Шекспир фестивалот.
Средбата, одржана во фоајето на театарот, беше можност за разговор за заедничката визија, новите идеи и стратешкото планирање на програмските и културните иницијативи за 2026 година.
„MINT продолжува да вложува во културата не како обврска, туку како уверување дека уметноста ја гради заедницата, а силната културна сцена значи силно и одржливо општество,“ истакнаа од компанијата.
Вечерва, со кревање на завесата, Битола повторно ќе стане театарски центар чијашто традиција, енергија и визија ја прават препознатлива на културната мапа на регионот.
(ПР)
Култура
Објавен „Речник на псевдонимите во македонската книжевност од првата половина на ХХ век“ од Славчо Ковиловски
„Македоника литера“ објави нова книга на Славчо Ковилоски со наслов „Речник на псевдонимите во македонската книжевност од првата половинана ХХ век“.
Овој речник се надоврзува на „Речникот на псевдонимите во македонската книжевност од XIX век“, од истиот автор, публикуван во 2022 година. Покрај лажните имиња од сите видови (псевдоними, кратенки, знаци) овде се вклучени и одредници со прекари на публицисти, родените имиња на авторите, како и одреден број партизански псевдоними.
Во Речникот се наоѓаат книжевни псевдоними на 187 автори и 36 псевдоними од други области со вкупен број од 223 лица со скриени имиња. Исто така, има 19 родени (крстени) имиња на луѓе од книжевноста и културата, како и 37 автори чии прекари се споменуваат покрај нивните имиња. Вкупниот број на псевдоними изнесува повеќе од петстотини. Посебно поглавје е посветено на теорискиот пристап при објаснувањето на методологијата, односно постапките за дешифрирање и категоризирање на скриените имиња. Овој дел е особено важен, бидејќи без соодветен критички метод на потврдување или негирање на авторството препишано според псевдоним, не може да се добие релевантен одговор, прецизно дефиниран, елабориран според современите концепции на теоријата на книжевноста, но и на книжевно-историските односи и практики.
Славчо Ковилоски (Скопје, 1978) е македонски книжевен историчар, културолог, поет, прозаист. Автор е на неколку прозни, поетски и монодрамски дела, како и на повеќе монографии од областа на книжевноста, историјата и културологијата. Прикази и статии објавувал во повеќе македонски списанија и дневните весници. Има преведено шест белетристички и научни дела од хрватски и бугарски на македонски јазик и повеќе преводи од српски јазик објавени во периодиката. Делови од неговото прозно и поетско творештво се преведени и препеани на неколку европски јазици.
Работи во Институтот за македонска литература (Одделение за македонска литература во XIX век), при Универзитетот „Св. Кирил и Методиј“ во Скопје.
Култура
Пијано-рецитал „Скопје во петолиние 2028“
Културниот информативен центар – Скопје го најавува пијано рециталот „Скопје во петолиние 2028“ – македонска музичка приказна во чест на Скопје, Европска престолнина на културата 2028.
Овој уникатен рецитал ќе ја раскаже музичката приказна на нашиот град преку внимателно одбрани дела на македонски композитори, претворајќи го Скопје во вистинска партитура, а пијаното – во раскажувач. Рециталот претставува интимна пијанистичка нарација која го пренесува духот и енергијата на градот директно до срцето на публиката.
На пијаното ќе настапи Давид Павиќ, млад, но веќе признат пијанист кој го претставува новиот бран на македонски уметници. Со внимателно одбраниот репертоар, рециталот ќе го истакне генерацискиот премин на македонските композитори и континуитетот на музичкото изразување во Македонија.
Овој рецитал е прв целовечерен концерт од ваков вид воопшто кај нас, во кој младата надеж на македонската пијанистичка сцена, Давид Павиќ, преку својот личен уметнички израз ќе ги претстави делата на македонските композитори во ново светло.
Со внимателна интерпретација и емоционална длабочина, тој не само што ги оживува музичките дела на македонските композитори, туку и ги афирмира пред домашната и меѓународната публика.

