Култура
Откупот и условите на историските предмети -главeн проблем на музеите во РМ
Систематскиот откуп на предметите од научноисториско и уметничко значење, и условите во кои се чуваат музејско-историските предмети во депоата на музеите во Република Македонија, се два големи проблеми со кои се соочуваат музеите.
Систематскиот откуп на предметите од научноисториско и уметничко значење, и условите во кои се чуваат музејско-историските предмети во депоата на музеите во Република Македонија, се два големи проблеми со кои се соочуваат музеите. „Но, кога зборуваме за музејот како институција од почетокот на 18 век до денес се препознаваат четири битни карактеристики кои влијаат на почетокот на егзистирање на музејот. И тоа: систематско собирање или откуп на предмети, организирано и перманетно чување и заштита на современите предмети, широка и јавна достапност на овие проекции и востановување на тој назив музеј“ изјави кустос советник во Музејот на современа уметност од Скопје, Захаринка Алексоска Бачева. Таа додаде дека називот музеј е институција на кое друштвото им ги доверило движните споменици на културата, природата и техниката, систематски плански да ги собира, чува, презентира и научно да ги проучува со цел да ги запознава луѓето со минатото и сегашноста, со фондовите наменети за унапредување на науката и културата.Во периодот од 1991 до 2011 година се откупени вкупно 176 историски делови. „ Од 2001 до 2011 се откупени 27 дела. Тука, се соочуваме со констатација дека видлив е дисконтинуитетот или инцидентноста што резултира со следењето на историскиот континуитет во собирањето, чувањето и презентирањето на уметничките дела. Во своите годишни програми музејот годишно редовно бара средства за откуп наведувајќи автори и конкретни дела, но за жал не ги добива барањата“ вели Алексоска Бачева додавајќи дека за овогодинешната програма биле побарани два милиони денари за откуп на 17 дела, а се добиени само 200 илјади денари. За откупот на историски предмети од современата уметност во минатото постоеја два фонда: фонд на градот и фонд на Републиката коишто континуирано откупуваа дела од тековните изложби во Републиката. „Откупените дела од фондовите завршуваа во збирките на музејот, на националната галерија, и во сите други збирки кои собираат дела од современата уметност. Добро е да постојат независни фондови да ги согледаат и проценат нашите барања. Ние како стручни лица треба да го имаме водечки збор“ рече Алексоска Бачева.Според Симеон Златев, кој го има најмалиот етнолошки музеј во светот со околу 2.000 експонати нема никаков проблем во извршувањето на откуп на историските предмети. „Оваа година правам 20 години опстојување на музејот. И затоа добив финансиски средства од француската алијанса од Тетово и македонска пошта во Скопје. Не е проблем да се опстои во ова време, ако со целото срце си посветен на овие историски експонати“ вели Златев. Приватните колекционери ги донираат експонатите на музеите, меѓутоа оние кои тие сакаат да ги подарат, такашто донациите не секогаш кореспондираат со тоа што им одговара на музеите. „Најчесто историските предмети завршуваат во приватни збирки. Но, добро е ако ние не можеме да ги купиме да останат во приватни збирки, бидејќи она што ни се случува со етнолошко богатство од доменот на средновековната уметност кога тие истите ќе завршат во странски држави“ вели Алексоска Бачева. Оваа година во април беше одржан форум на тема: состојбата на природното и културното наследство во музеите на Македонија кој ќе биде доставен до министерството за култура и владата./крај/макфакс/пк
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
„Интер(но)фејс“ на Борис Шемов во „Мала станица“
На 18 декември 2025 година, со почеток во 20.00 часот, во Мултимедијалниот центар „Мала станица“, во рамките на програмските активности на Националната галерија, ќе биде отворена изложбата „Интер(но)фејс“ на уметникот Борис Шемов, курирана од д-р Ана Франговска.
„Интер(но)фејс“ е мултимедијален проект кој се фокусира на односот меѓу човекот и вештачката интелигенција, на улогата на јазикот како визуелно, идеолошко и комуникациско средство, како и на пост-интернет естетиката како нова културна реалност. Преку различни медиумски форми – текстуални интервенции, видео-содржини, алгоритамски и дигитални процеси – изложбата отвора прашања за моќта, контролата, технологијата и трансформацијата на субјектот во современиот дигитален контекст.
Насловот „Интер(но)фејс“ упатува на двојната природа на интерфејсот – како техничка површина на комуникација меѓу човекот и машината, но и како внатрешен, идеолошки простор во кој се преговараат значењата, одлуките и позициите на моќ. Изложбата го третира интерфејсот не само како функционален медиум, туку како критичка зона на судир меѓу човечкото искуство и алгоритамската логика.
Проектот се надоврзува на актуелните уметнички и теориски дискурси за постхуманизмот, визуелната култура и дигиталната медијација на реалноста. Во таа рамка, „Интер(но)фејс“ ја поставува вештачката интелигенција не како неутрален технолошки алат, туку како активен фактор во креирањето на современите културни, политички и етички релации.
Изложбата „Интер(но)фејс“ може да се посети во периодот од 18 до 24 декември 2025 година во Мултимедијалниот центар „Мала станица“, Национална галерија, Скопје.
Култура
Концерт на Драган Ѓорѓевиќ-Сузуки и Дино Имери во Музејот на македонската борба
На 17 декември (среда), со почеток во 20 часот, во амбиентот на Музејот на македонската борба, ќе се одржи концерт на двајцата истакнати уметници од регионалната и меѓународната сцена – виолончелистот Драган Ѓорѓевиќ Сузуки, еден од најценетите и највлијателни виолончелисти во регионот, и пијанистот Дино Имери, волшебникот на пијаното.
Сузуки е препознатлив по својата извонредна техничка виртуозност, длабока музикалност и силно сценско присуство, а критиката и публиката го вбројуваат меѓу најдобрите виолончелисти на Балканот. Заедно со Дино Имери, еден од најреномираните македонски пијанисти, тие носат концертна вечер од врвен уметнички ранг.
Публиката ќе има можност да ужива во внимателно избрана програма со дела од: Бетовен, Шнитке, Шуман, Дебиси, како и композиции од Имери Илкоска, носејќи свеж и современ израз во концертната вечер.
Концертот е со слободен влез, претставувајќи ретка можност за љубителите на класичната музика да доживеат висок уметнички квалитет и инспиративна интерпретација.
Култура
(Фото) Одржан традиционален предновогодишен концерт на Воениот оркестар
Под мотото „Заедно посилни во хармонија на звуците“, вчеравечер во Македонската филхармонија во Скопје се одржа традиционалниот предновогодишен концерт на Воениот оркестар на Армијата, овој пат збогатен со настап на музичари од Централниот оркестар на Вооружените сили на Романија.

По пречекот на претседателката и врховен командант на Вооружените сили Гордана Сиљановска-Давкова и интонирањето на химната на Романија и македонската химна, здружениот оркестар, под диригентската палка на мајор Каталин Ион од Вооружените сили на Романија, концертот го започна со свечена фанфара, a продолжи со позната љубовна тема од Романија. Првиот дел беше заокружен со популарен сплет на светски хитови аранжирани за дувачки оркестар и композицијата „Концертна прослава”, со мотиви од романското поднебје.

По него, под раководство на диригентот на Воениот оркестар на Армијата, потполковник Горан Илијевски, следеа блок на нумери од македонското поднебје, во кој беа опфатени фолклорни теми, народни песни, но и незаборавни забавни македонски евергрини.

Во третиот и последен блок, кој беше посветен на армиските припадници кои се секогаш подготвени да ја одбранат татковнината и да им помогнат на нашите сограѓани, покрај светски познати нумери со новогодишна тематика, беше изведена и македонската композицијата „Нашата Армија“, која претставува силен музички омаж на посветеноста и службата кон татковината.

Овој традиционален музички спектакл, покрај претседателката и врховен командант на Вооружените сили Гордана Сиљановска-Давкова, го проследија и министерот за одбрана Владо Мисајловски, началникот на Генералштабот на Армијата генерал-мајор Сашко Лафчиски, министри во Владата, пратеници во Собранието на Република Северна Македонија, претставници на дипломатскиот и воено-дипломатскиот кор акредитирани во Република Северна Македонија, активни и пензионирани генерали на Армијата, припадници на Министерството за одбрана, Генералштабот и командите на Армијата и други гости.

Мотото на традиционалниот предновогодишен концерт е уште еден доказ за сплотеност со сојузниците. Вчерашниот настан, преку хармонијата на звуците и универзалниот јазик на музиката, потенцира дека музиката продолжува да нè обединува и сплотува, ги поврзува луѓето кон заеднички вредности и стремежи и претставува мост помеѓу различни култури и традиции.



