Култура
Земјите од ЈИЕ соработуваат за зачувување на нематеријално културно наследство
Министерката за култура Елизабета Канческа-Милевска во четврток имаше обраќање пред министрите за култура на земјите од Југоисточна Европа во рамките на 8-та Министерска конференција за културно наследство во Југоисточна Европа.
На Конференцијата на тема „Нематеријалното културно наследство и одржливиот развој“ која вчера и денеска се одржува во Софија, Република Бугарија, покрај министрите за култура, гостин на овој значаен настан е и Ирина Бокова, генерален директор на УНЕСКО, со која министерката за култура Канческа-Милевска во текот на денов ќе оствари и билатерална средба.
Претходно во рамките на конференцијата министерката Канческа-Милевска оствари средба со српскиот министер за култура Братислав Петковиќ, со кого разговараше за досегашните и идни проекти меѓу двете земји на полето на заштитата на културното наследство.
Во фокусот на конференцијата е подобрувањето на регионалната соработка за заштита на нематеријалното културно наследство во Југоисточна Европа, а беше изразено задоволство од отворањето на Регионалниот центар за нематеријално културно наследство, кој во Софија функционира од февруари годинава.
На конференцијата беа обележани и регионалните активности во рамките на новата глобална иницијатива „Култура: Мост за развојот“.
Во своето обраќање Канческа-Милевска истакна дека одржувањето на конференцијата ја покажува заложбата на земјите од ЈИЕ меѓусебно да соработуваат во рамките на УНЕСКО, Европската Унија, Советот на Европа и, воопшто, како земји-соседи кои на пријателски и демократски начин ги споделуваат заедничките потреби, иницијативи и вредности во доменот на културата и културното наследство.
„Дозволете ми да ја изразам мојата увереност дека со јакнењето на заедничката соработка ќе ги имплементираме нашите одлуки донесени на овие значајни средби и ќе успееме на нашите идни генерации во регионот да им оставиме наследство на воспоставена комуникација кое ќе се базира на нашата заемна толеранција и разбирање, воспоставен дијалог и почитување на културните разлики“, истакна Канческа-Милевска.
Министерката за култура информираше дека една од најприоритетните заложби на Владата на Република Македонија е заштитата на културното наследство и валоризација на неговите потенцијали.
„Досега во Република Македонија под заштита се ставени 40 добра кои се однесуваат на дијалектите и говорите на македонскиот јазик и на другите јазици во Македонија, топонимите, народните песни и ора, обичаите и др., а дваесет и пет нови апликации за прогласување се во процедура. Исто така, соочени со ризикот дека формите на духовното наследство со текот на времето можат да исчезнат, Министерството за култура, преку своите годишни програми, редовно ги поттикнува и ги поддржува активностите на своите институции, невладините здруженија, поединците и фолклорните ансамбли од сите етно-региони на државата кои го негуваат, евидентираат и го презентираат духовното културно наследство“, рече Канческа-Милевска.
Таа потенцираше дека Министерството за култура и во иднина ќе продолжи да обезбедува поддршка за развој на програми за негување, меморирање и популаризација на духовното културно наследство преку: кампањи за подигнување на свеста на јавноста за културното наследство; едукација на младите генерации преку соодветни наставни програми во основното, средното и во високото образование; вклучување информации за заштитените духовни културни добра во програмите на неформалното образование во т.н. летни школи, семинари, специјални циклуси предавања, веб-проекти, работилници и други креативно-образовни практики; и актуализација на наследените културни (духовни) добра во програмите на фестивалите на традиционална култура во државата.
На крајот од своето излагање министерката за култура упати покана до присутните за учество на министерската конференција која ќе се одржи на 13 ноември во Скопје, во рамките на претседавањето на Република Македонија со процесот за соработка на земјите од Југоисточна Европа, како и на Верската конференција следната година.
Во рамките на конференцијата се очекува да биде донесена и заедничка декларација на министрите за култура на Југоисточна Европа за „Нематеријалното културно наследство и одржливиот развој“./крај/со/бб
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
„Интер(но)фејс“ на Борис Шемов во „Мала станица“
На 18 декември 2025 година, со почеток во 20.00 часот, во Мултимедијалниот центар „Мала станица“, во рамките на програмските активности на Националната галерија, ќе биде отворена изложбата „Интер(но)фејс“ на уметникот Борис Шемов, курирана од д-р Ана Франговска.
„Интер(но)фејс“ е мултимедијален проект кој се фокусира на односот меѓу човекот и вештачката интелигенција, на улогата на јазикот како визуелно, идеолошко и комуникациско средство, како и на пост-интернет естетиката како нова културна реалност. Преку различни медиумски форми – текстуални интервенции, видео-содржини, алгоритамски и дигитални процеси – изложбата отвора прашања за моќта, контролата, технологијата и трансформацијата на субјектот во современиот дигитален контекст.
Насловот „Интер(но)фејс“ упатува на двојната природа на интерфејсот – како техничка површина на комуникација меѓу човекот и машината, но и како внатрешен, идеолошки простор во кој се преговараат значењата, одлуките и позициите на моќ. Изложбата го третира интерфејсот не само како функционален медиум, туку како критичка зона на судир меѓу човечкото искуство и алгоритамската логика.
Проектот се надоврзува на актуелните уметнички и теориски дискурси за постхуманизмот, визуелната култура и дигиталната медијација на реалноста. Во таа рамка, „Интер(но)фејс“ ја поставува вештачката интелигенција не како неутрален технолошки алат, туку како активен фактор во креирањето на современите културни, политички и етички релации.
Изложбата „Интер(но)фејс“ може да се посети во периодот од 18 до 24 декември 2025 година во Мултимедијалниот центар „Мала станица“, Национална галерија, Скопје.
Култура
Концерт на Драган Ѓорѓевиќ-Сузуки и Дино Имери во Музејот на македонската борба
На 17 декември (среда), со почеток во 20 часот, во амбиентот на Музејот на македонската борба, ќе се одржи концерт на двајцата истакнати уметници од регионалната и меѓународната сцена – виолончелистот Драган Ѓорѓевиќ Сузуки, еден од најценетите и највлијателни виолончелисти во регионот, и пијанистот Дино Имери, волшебникот на пијаното.
Сузуки е препознатлив по својата извонредна техничка виртуозност, длабока музикалност и силно сценско присуство, а критиката и публиката го вбројуваат меѓу најдобрите виолончелисти на Балканот. Заедно со Дино Имери, еден од најреномираните македонски пијанисти, тие носат концертна вечер од врвен уметнички ранг.
Публиката ќе има можност да ужива во внимателно избрана програма со дела од: Бетовен, Шнитке, Шуман, Дебиси, како и композиции од Имери Илкоска, носејќи свеж и современ израз во концертната вечер.
Концертот е со слободен влез, претставувајќи ретка можност за љубителите на класичната музика да доживеат висок уметнички квалитет и инспиративна интерпретација.
Култура
(Фото) Одржан традиционален предновогодишен концерт на Воениот оркестар
Под мотото „Заедно посилни во хармонија на звуците“, вчеравечер во Македонската филхармонија во Скопје се одржа традиционалниот предновогодишен концерт на Воениот оркестар на Армијата, овој пат збогатен со настап на музичари од Централниот оркестар на Вооружените сили на Романија.

По пречекот на претседателката и врховен командант на Вооружените сили Гордана Сиљановска-Давкова и интонирањето на химната на Романија и македонската химна, здружениот оркестар, под диригентската палка на мајор Каталин Ион од Вооружените сили на Романија, концертот го започна со свечена фанфара, a продолжи со позната љубовна тема од Романија. Првиот дел беше заокружен со популарен сплет на светски хитови аранжирани за дувачки оркестар и композицијата „Концертна прослава”, со мотиви од романското поднебје.

По него, под раководство на диригентот на Воениот оркестар на Армијата, потполковник Горан Илијевски, следеа блок на нумери од македонското поднебје, во кој беа опфатени фолклорни теми, народни песни, но и незаборавни забавни македонски евергрини.

Во третиот и последен блок, кој беше посветен на армиските припадници кои се секогаш подготвени да ја одбранат татковнината и да им помогнат на нашите сограѓани, покрај светски познати нумери со новогодишна тематика, беше изведена и македонската композицијата „Нашата Армија“, која претставува силен музички омаж на посветеноста и службата кон татковината.

Овој традиционален музички спектакл, покрај претседателката и врховен командант на Вооружените сили Гордана Сиљановска-Давкова, го проследија и министерот за одбрана Владо Мисајловски, началникот на Генералштабот на Армијата генерал-мајор Сашко Лафчиски, министри во Владата, пратеници во Собранието на Република Северна Македонија, претставници на дипломатскиот и воено-дипломатскиот кор акредитирани во Република Северна Македонија, активни и пензионирани генерали на Армијата, припадници на Министерството за одбрана, Генералштабот и командите на Армијата и други гости.

Мотото на традиционалниот предновогодишен концерт е уште еден доказ за сплотеност со сојузниците. Вчерашниот настан, преку хармонијата на звуците и универзалниот јазик на музиката, потенцира дека музиката продолжува да нè обединува и сплотува, ги поврзува луѓето кон заеднички вредности и стремежи и претставува мост помеѓу различни култури и традиции.



