Култура
Ансамблот на Битолскиот народен театар се врати од Санта Барбара
Битолскиот народен театар после гостувањето во Санта Барбара се врати во Битола. Градоначалникот на општина Битола, подготви специјален прием за луѓето кои ја претставуваат Битола и Република Македонија во светот, создадоа резултати, а во кабинетот на својот колега, пријател и градоначалник донесоа многу емоции и импресии.
„Со се уште несредени чувства од импресијата која ја имавме во Америка, сакам да се заблагодарам на нашиот Градоначалник Владимир Талески и да му го кажам следното: Големите работи се прават со добри тимови, ние, општината и него лично ги чувствуваме како дел од нашиот тим и секаде каде одиме знаеме дека ја имаме неговата поддршка и тука и во странство и било каде и да сме и сигурно тоа е една од тајните на успешноста на Народниот театар од Битола. Благодарам уште еднаш“, изјави Валентин Светозарев, директор на Народен театар – Битола.
Првпат во историјата на театарот во Санта Барбара – САД, во еден ден, на два меѓународни јазика, во продукција на американска и македонска театарска куќа, а под водство на еден режисер – Џон Блондел, на сцената на „Театар Портер“ беше изведена претставата „Хенри Шести“ од Вилијам Шекспир.
„Нема поубаво чувство за еден актер, за еден ансамбл и за еден театар кога ќе освои уште едно парче од светот, токму со македонскиот јазик, во име на својот театар, во име на својот град Битола и се разбира во име на нашата земја“ – Македонија, изјави Соња Михајловска, актер.
Во претставата „Хенри Шести“ во Санта Барбара играа актерите Петар Горко, Соња Михајлова, Борис Чоревски, Иван Јерчиќ, Петар Симовски, Габриела Петрушевска, Огнен Дранговски, Мартин Мирчевски, Никола Пројчевски, Васко Мавровски, Валентина Грамосли, Филип Мирчевски, Кристина Христова, Никола Пројчевски, Митко Ивановски-перкусионист и Миодраг Неќак кој, како композитор, се појавува и на театарската сцена.
На средбата со Градоначалникот Талески, сите проговорија за големите импресии од Санта Барбара, но и за исклучителната благодарност кон својот колега и прв човек на градот за искажаното внимание кон нив како луѓе кои ја претставуваа Македонија и македонската култура во светот.
„Посебно после Лондон, импресиите се уште поголеми со гостувањето во Америка и навистина чест е да се биде дел од екипата на нашиот битолски театар кој веќе настапува не само како битолски, туку како театар од Македонија презентирајќи ја нашата култура надвор од земјата. И она што се случува секаде, и во Лондон и во Америка импресиите се огромни од начинот на разбирливоста на нашиот сценски говор, разбирливоста на нашата претстава што е многу важно и секако што е направено од режисерот Џон Блондел кој успеа македонскиот јазик да го донесе на светско ниво да биде разбирлив на сценски јазик, онака како што заслужуваме да не разберат сите оние што не го познаваат нашиот мајчин јазик. Презентирајќи ја нашата култура се чувствувам како еден голем амбасадор на Македонија…Чувството е великодушно…Би сакал сите такво чувство да имаат“, изјави Петар Горко, актер.
Оваа година како дел од битолското културно лето БИТ ФЕСТ за прв пат се одржа „Битола Шекспир Фестивал“, кој докажа дека гарантира еден нов и доста значаен почеток.„Шекспировиот фестивал кој годинава несебично го поддржаа Општина Битола и Градоначалникот Владимир Талески и Министерството за култура отвори едни нови врати на едно поинакво ниво. Овојпат во Америка, а се надеваме идната година и во Кина. Гостувањето во Америка го доживуваме како една награда која што ја заслужуваме затоа што на достоен начин ја претставуваме општината, театарот, државата, изјави Благој Мицевски, уметнички директор.
„Покрај сите импресии кои ги има човек кога патува во ново место, во нова земја, преубавиот и претоплиот дочек кој ни го приредија во Санта Барбара, најинтересно ни беше што имавме можност да ја гледаме нашата претстава близнак – нивната Хенри шести трет дел, режирана од истиот човек, одиграна од други луѓе, од други актери. И секој од нас можеше да си го пронајде својот близнак, кој како што вели нашиот режисер Џон Блондел, сме го загубиле при раѓање. Да се видат сличностите и разликите на гледањето на театарот, светот, Шекспир“, изјави Огнен Дранговски, актер.
Да се претставува својата земја во светот е вистински успех, но големината го достигнува врвот кога резултатите ја потврдуваат својата вредност, во својата земја, во својот град.„За мене како релативно млад актер, овие неколку турнеи ми значат многу, бидејќи го добивме признанието надвор од нашата држава, но чувството е уште поубаво кога се враќаш дома и кога некој ти посветува внимание, го цени она што си го направил надвор за својата општина, за својата земја и уште еднаш голема благодарност на градоначалникот за приемот“, изјави актерот Васко Мавровски.
„Музиката која ја употребив во претставата Хенри Шести ја црпев од македонскиот фолклор и тоа беше една голема можност да ја претставам пред американската публика. Музиката ја слушнаа за првпат, перцепирајќи ја многу добро што резултираше со многу позитивни критики. Среќен сум што сум дел од оваа екипа и се надевам дека понатаму со многу поголеми чекори ќе грабиме напред и ќе успееме да го освоиме светот на сите страни“, изјави Миодраг Нечаќ, композитор.
Како и секаде во животот, така и во театарската уметност искрената љубов, знаење и енергија го носат клучот на големиот успех на Битолскиот народен театар, а неговиот потенцијал првиот човек на општина Битола го препознал многу одамна. Сегашноста претставува само една реална потврда на континуираните заложби, ангажираност, посветеност, креативност…
„Ова е еден голем празник, голем и исклучителен настан, денеска со мене се луѓето кои ја претставија Република Македонија во светот на македонски јазик. Тоа се луѓето за кои што јас отсекогаш тврдев дека припаѓаат на најдобриот театар во Република Македонија, дека е тоа најстариот и најжилавиот театар во Република Македонија и на Балканот. Тоа се потврди. Народниот театар има повеќе циклуси во својот живот. Мислам дека оваа генерација на мои колеги, одлични врвни мајстори на чело со директорот и управниот одбор изнајдоа начин како вистинските квалитетни вредности да ги пренесат преку океанот. Во ова време кога најмногу се зборува за идентитетот, потеклото, нацијата, Македонија, мислам дека мајчиниот јазик е суштината на се што се случува. Овие луѓе преку театарскиот јазик го пренесоа во светот македонскиот јазик. Горд сум што сме заедно денеска. Ги чувствувам како најблиски и со задоволство им подарив икона на Свети Нектариј Битолски. Овие луѓе со својот ентузијазам, со својата енергија, со својата посветеност во работата покажаа дека во сите времиња без разлика на околностите и на сите меридијани она што го носиме како искрена и чиста љубов, знаење, енергија и уметност секогаш ќе го најде своето место. Од срце им честитам и им посакувам уште многу години работа и врвни и светски успеси. Ова што тие го прават се најдобрите настани во сферата на културата во Република Македонија, нагласи градоначалникот на општина Битола д-р Владимир Талески, врачувајќи им на гостите и грб на општина Битола, специјално признание кое општината го подарува во специјални моменти и на значајни личности./крај/мф
©Makfax.com.mk Доколку преземете содржина од оваа страница, во целост сте се согласиле со нејзините Услови за користење.
Култура
Изложба „Пурпурна имагинација“ на Сафет Спахиу во Чифте амам
На 11 ноември во 19 часот, во Чифте амам при Националната Галерија на Македонија ќе се отвори самостојната изложба на ликовниот уметник и редовен професор на тетовскиот Државен универзитет, Сафет Спахиу, со наслов „Пурпурна имагинација“.
Ќе бидат изложени педесет дела од овој негов последен циклус на слики изработени во комбинирана техника. Изложбата ќе ја отвори директорот на Национална Галерија на Македонија, Али Синани.
Кустос на изложбата е Маја Крстевска и истата ќе биде отворена до 24 ноември.
„ПУРПУРНА ИМАГИНАЦИЈА“
Изложбата од циклусот „Боја на пурпурот“ на ликовниот уметник Сафет Спахиу во Националната галерија на Македонија, ни го открива неговиот творечки пат преку неколку поетични кругови во кои – низ силен индивидуален израз кој доминира во формирањето на неговата моментална преокупација – е даден белег на поетски приказ. За реализација на комплексната идеја на содржината и начинот на кој ја прикажува темата, поетиката на пурпурната боја ја визуализира во графикон со експресивен тоналитет на заднина со јасни контури и константен впечаток на наративни симболи, со јасно изразена рефлексија. Со истакнати претстави, со студиозно и прецизно обликување на дадените проблеми на творечката способност за креација, Спахиу исцрпно ја конципира својата идеја на правилно изведена композиција.
Во овој Циклус одлика на авторот се јаки контрасти со потези во полутонови и големата желба да се избегне, да се одмине денешницата. Тоа на гледачот му овозможува чувство на контакт со делото, како и допир со радоста на неговото творештво. Патем уметникот ни ја демонстрира својата чиста сведеност на необични, имагинарни и поетски слики, како и уметничката посветеност која води, пред сѐ, кон синтеза врз сопствените искуства. Со својата современа интерпретација и со интензивната употреба на различни вредности во преминот на колоритот кон пурпурната боја, Спахиу постигнува рамноправен уметнички и стилски сроден импакт.
Со својата фокусираност на сепаратно поставени експресии, во еден нов духовен амбиент, со веќе постигнат дигнитет, уметниковата поетска импресија е претставена како универзална информација. Потребата да се пренесе пораката, мислата или идејата, преку исчитување на уметничкото дело, овде е јасна сензација на знакови и симболи, преку формирање наратив кој е продолжение на природата на реализацијата.
Спахиу со изразена динамичност ни ја открива емоцијата во секој свој потег, а со преплетот на боите придонесува спонтано втемелување во единствена приказна, со која ни отелотворува дел од своето битие, ни ги открива своите внатрешни визии, но и доживувањето на надворешниот свет.
Анализирајќи го прикажаното, можеме да заклучиме дека Спахиу со посебна леснотија и прецизност на наративот кохезира до поетичната пурпурна која, впрочем, апстрактно експресионистички ја втемелува како главен принцип, воедно успевајќи да ја задржи виталноста на композицијата.
Маја Крстевска Виш кустос
БИОГРАФИЈА
Роден е 1960 во Призрен – Република Косово, од 1994 година живее во Гостивар.
Образование 1981 – 1985 Дипломирал на Факултетот за уметности при Универзитетот во Приштина, отсек – графички дизајн, во класата на проф. Шиќри Нимани.
Постдипломски студии, 2000 постдипломски студии завршил на Факултетот за уметности на катедрата за графички дизајн во класата на проф. Шиќри Нимани при Универзитетот во Приштина.
Самостојни изложби
Призрен:
1986 Дом на културата
1988 КУД „Агими“
1991 Галерија „Ватра“
1992 КУД „Агими“
1993 Уметничка галерија „РАДА“
1996 Уметничка галерија „РАДА“
2018 Градска галерија „АМАМ“
Гостивар:
1996 Кафе галерија „La Mrage“
1996 Кафе галерија „La Mrage“
2005 Културен центар „АСНОМ“
2018 Галерија КУЛТ
2025 Галерија КУЛТ
Скопје:
2000 Арт клуб „Алтернатива“
2007 Културен информативен центар
2009 Национална галерија „Чифте амам“
2015 Културен информативен центар
2025 Национална галерија „Чифте амам“
Њујорк, САД:
2009 Галерија МЦ во Њујорк
2019 Галерија МЦ во Њујорк
Пула, Р. Хрватска:
2023 Галерија Цвајнер
Истанбул, Р. Турција
2023 Културен информативен центар
Групни изложби
Учествувал на многу колективни изложби во земјата и странство, како што се: Косово, Албанија, Хрватска, Германија, Франција, Турција, Бугарија, Аргентина, САД, Јужна Кореја, Обединети Арапски Емирати итн.
Награди:
1995 Награда “Flaka e Janarit” Гнилане
2000 Награда “Истакнат педагог” ФЛУ, ДУТ-Тетово
2000. Награда “Арс Албаника” Приштина
2007 Награда “Лаза
2008 Награда за давање придонес во ДУТ – Тетово
2010 Награда “Ноемвриска награда” ДЛУМ Драудакум
2012 Награда “Глобален натпревар на уметноста” КОСОВА АРТ Приштина
Култура
„Једен ансамбл“ од Турција в недела во КИЦ
Дирекцијата за култура и уметност на Скопје информира дека во рамките на јубилејното 25-то издание на фестивалот „Есенски музички свечености“ ќе се одржи концерт на „Једен ансамбл“ од Турција на 9.11. 2025 г. (недела), со почеток во 20 часот, во Салон 19.19 (Културно-информативен центар).
На концертот ќе учествуваат: Руи Азиз – каманча, Халил Ибрахим Доѓан – неј, Реџеп Белен – тамбура, Наваф Хамед – канун и Бураг Месробјан – перкусија.
Једен Ансамбл е основан во Виена во 2018 година и организира концерти во различни делови на Европа, специјализирајќи се за класична турска и турска суфиска музика. Групата е единствена во Австрија и една од ретките во Европа со ваков фокус. Репертоарот обединува дела од 10 век до денес, во разни форми и структури, изведени на акустични инструменти како неј, танбура, уд, канун, кеменче и бендир, а понекогаш настапуваат и гостински уметници. Ансамблот изведува инструментални, побожни и вокални форми со соодветни инструменти, а бројот на изведувачи се прилагодува според проектот. Настапуваат во Австрија и низ Европа, вклучувајќи Германија, Унгарија, Чешка и Полска, учествувале на многу меѓународни фестивали, а нивните настапи биле прикажани и на значајни телевизиски канали како ТРТ.
Публиката во Скопје ќе има ретка можност да ужива во извонреден музички спој на историја, духовност и уметничка прецизност, кои го одразуваат богатството на ориенталната музичка традиција, вели организаторот.
Настанот е поддржан од Турскиот културен центар – Институтот „Јунус Емре“ во Скопје.
Култура
Во македонскиот КИЦ во Загреб отворено првото издание на Фестивалот на современата македонска книжевност
Пред бројна публика во македонскиот КИЦ во Загреб беше отворено првото издание на Фестивалот на современа македонска книжевност којшто македонскиот КИЦ го реализира во соработка со реномираната македонска издавачка куќа ,,Македоника литера“ .
Фестивалот го отвори директорката на Македонскиот културно-информативен центар во Загреб, Мими Ѓоргоска Илиевска која истакна дека, целта на Фестивалот е да ја покаже важноста на книжевниот превод како уметнички и творечки чин и како поттик за книжевна размена и културен дијалог. Фестивалот е осмислен како простор за разговор, соработка и нови инспирации на авторите, преведувачите, издавачите и читателите. Тој е отворена културна прилика да им оддадеме признание на оние кои ја создаваат книжевноста, на оние кои ја преведуваат и на оние кои ја читаат и ја сакаат.
Пред присутната публика се обрати македонскиот амбасадор во Хрватска Н.Е. Драган Ѓурчевски кој ја истакна важноста на македонскиот КИЦ за културната македонско-хрватска соработка.
Директорот на издавачката куќа “Македоника литера” , Нове Цветаноски, ги претстави изданијата од хрватски автори преведени на македонски јазик, а од името на хрватските автори се обрати Драго Гламузина, писател и уредник.
Во присуство на авторите беа промовирани и хрватските изданија на книгите „Сезона на глуварките“ од Блаже Миневски и „Чувар на тајната“ од Ранко Младеноски кои неодамна беа публикувани на хрватски јазик. На промоцијата покрај авторите учествуваа и Дијана Бахтијари од издавачката куќа „Тим прес“, Томислав Ровичанац, преведувач, како и Жарко Милениќ, издавач и преведувач. Модератор на промоциите беше Владимир Илиевски.
Книжевниот фестивал треба да придонесе за афирмација на совремната македоснка книжвност и за продлабочувањето на македонско-хрватските културни врски, посебно во полето на книжевноста.
Во рамките на годинашната фестивалска програма беше отворена изложба на книги од хрватски автори преведени на македонски јазик, објавени од Друштвото за издавачка дејност ,,Македоника литера“, која досега има публикувано близу 50 наслови од хрватската книжевност.
На отворањето на првото издание на Фестивалот присуствуваа еминентни хрватски автори, преведувачи и издавачи, истакнати претставници на македонските и хрватските институции и организации во Загреб, бројни загрепчани, Македонци кои живеат, работат или се школуваат во Загреб, студенти на Филозофскиот факултет во Загреб, како и претставници на државната и локалната самоуправа во Република Хрватска.
Вториот ден од Фестивалот продолжува со трибина ,,Хрватско-македонските културни врски низ призмата на книжевниот превод и промоции на академик Горан Калоѓера, проф. д-р Борјана Прошев Оливер и фототипното издание на ,,Бели мугри” од Кочо Рацин.

